مجازات حمل مواد مخدر تریاک شامل جرایم نقدی و غیر نقدی می شود که در قانون اساسی کشور ما تعاریف دقیقی در این حوزه ارائه شده است. این قوانین شامل خرید، نگهداری و فروش این مواد مخدر شده و کلیه این جرایم را پوشش می دهد. جرایم شلاق نیز از مهمترین مجازات های مربوط به حمل و نگهداری از تریاک محسوب می شود. در این زمینه ماده قانونی های بسیاری هستند که به صورت دقیق تر به این جرایم رسیدگی می کنند. در ادامه به بررسی کلیه این موارد می پردازیم.
آشنایی با جرم حمل تریاک
برای بررسی جدیدترین قانون مجازات حمل و نگهداری مواد مخدر تریاک و تعیین این مجازات ها ابتدا باید با این دسته جرایم بیشتر آشنا شوید. این ماده مخدر غیر صنعتی از مواد ممنوعه کشور ما به شمار می رود که قانونگذاران در خصوص استعمال و نگهداری از آن قوانینی را تعیین کرده اند. آثار مخرب تریاک بر سلامت جسم و روح از مهمترین دلایل ممنوعیت آن برای مصرف کنندگان به شمار می رود. قانون گذاران برای جلوگیری از تولید و پخش و نگهداری از این مواد مخدر در کشور قوانین مبارزه با آن ها را وضع کرده اند. مجازات های بازدارنده تعیین شده در این حیطه شامل حبس و مجازات نقدی، مجازات شلاق و… می شوند.
تعیین مجازات برای حمل، خرید، مخفی کردن مواد در حجم کم
در قانون جدید مجازات حمل مواد مخدر بر حسب وزن به این قبیل جرایم رسیدگی می شود. وزن مواد در این حوزه نقش تعیین کننده ای داشته و شدت هر یک از مجازات های مربوطه را تعیین می کند. در واقع مجازات مربوط به حمل و نقل مواد مخدر با خرید یا اختفای آن در محل های مختلف تقریبا یکسان است. در این خصوص تبصره به خصوصی وضع شده است. بر مبنای تبصره قانون مجازات حمل مواد، حمل و نگهداری مواد از یک تا 50 گرم، شامل جریمه نقدی و مجازات شلاق تا 50 ضربه می شود.
در صورتی که حجم مواد بیشتر از 50 گرم باشد، مجازات آن به 5 تا پانزده میلیون ریال جریمه نقدی و 74 ضربه شلاق می رسد. همچنین اگر حجم مواد یافت شده بیشتر از پانصد گرم باشد، بین 15 تا 60 میلیون مجازات نقدی برای فرد در نظر گرفته می شود و مجازات شلاق او نیز 74 ضربه خواهد بود. در این دسته جرایم مجازات زندان و حبس نیز تا سقف 5 سال تعیین می شود. در نظر داشته باشید، مجموعه موارد نام برده شده برای مجازات حمل مواد تا سقف 5 کیلوگرم بوده اند.
مجازات حمل و خرید و مخفی کردن مواد بین 5 تا 20 کیلوگرم
حمل این حجم از مواد مجازات بسیار سنگینی برای خاطیان به همراه خواهد داشت. در صورت نگهداری از این حجم از تریاک مجازات نقدی بین 6 تا 200 میلیون ریال برای افراد در نظر گرفته خواهد شد. همچنین مجازات 74 ضربه شلاق نیز برای فرد خاطی تعیین می شود و در وهله بعدی فرد مجرم، به ده سال حبس محکوم خواهد شد. مجازات حمل برای حجم گفته شده شامل هر سه جزای نقدی، شلاق و حبس می شود.
در صورتی که این جرایم برای بار دوم تکرار شوند، به اضافه موارد نام برده شده، حکم مصادره اموال فرد نیز صادر می شود. البته بخشی از مال او برای زندگی خانواده و تامین هزینه های آن ها باقی می ماند. در صورتی که فرد متهم برای بار سوم این جرایم را تکرار کند، مجازات اعدام در انتظار فرد خاطی خواهد بود. این مجازات به مصادره اموال فرد به جز هزینه های زندگی متعارف خانواده او علاوه می شود.
مجازات حمل، نگهداری و مخفی کردن تریاک بین 20 تا 100 کیلوگرم
مجازات حمل مواد مخدر تریاک برای کسانی که در این حجم بالا قاچاق مواد را انجام می دهند، فراتر از موارد نام برده شده خواهد بود. در این جا به ازای هر یک کیلوگرم از مواد کشف شده، 2 میلیون ریال به مجازات نقدی فرد اضافه خواهد شد. در صورتی که حمل و نگهداری و اختفای این حجم از مواد تکرار شود، اموال فرد مصادره شده و تنها بخشی از آن برای زندگی و معاش خانواده او باقی می مانند. همچنین در صورتی که مجرم برای بار دوم این خطا را در همین حجم بالا تکرار کند، مجازات اعدام برای او در نظر گرفته می شود.
مجازات حمل، نگهداری و مخفی کردن تریاک بالای 100 کیلوگرم
در مجازات نگهداری مواد مخدر تریاک تا 100 کیلوگرم و بیشتر، هم جریمه نقدی شامل حال فرد شده و هم تعداد 74 ضربه شلاق نیز برای او مقرر می شود. همچنین در صورتی که فرد برای بار دوم این جرایم را تکرار کند، مجازات اعدام برای او اعمال خواهد شد. مصادره اموال فرد خاطی نیز در کلیه موارد انجام خواهد شد و در صورت تکرار یک جرم شامل حال مجرم می شود.
امکان گرفتن تخفیف از دادگاه برای جرایم حمل مواد مخدر
در سال های اخیر وضع قانون جدید مجازات حمل مواد مخدر سبب ایجاد تخفیفاتی برای مجرمین این پرونده ها شده است. بر مبنای این قوانین جدید، مجازات های تعزیری تعیین شده با تخفیفاتی همراه می شوند و حتی الامکان میزان آن ها نصف خواهد شد. به طور مثال حکم حبس ابد فرد خاطی با تخفیف، به حدود 15 سال تغییر می کند. همچنین در صورتی که حکم اعدام فرد صادر شده باشد، با تقاضای عفو و تخفیف، پرونده به کمیسیون عفو منتقل می شود.
البته این موارد در صورت وجود شرایط مربوطه در مجازات حمل مواد مخدر تریاک لحاظ می شوند و این تخفیفات شامل همه جرایم حمل و نگهداری از مواد نخواهند شد. مجازات شلاق نیز با تخفیف به 5 ضربه تقلیل پیدا خواهد کرد. قاضی پرونده با در نظر گرفتن شرایط موجود، امکان یا عدم امکان ایجاد تخفیف در احکام صادره را مشخص می کند.
عوامل موثر در تخفیف مجازات حمل و نگهداری از مواد مخدر
در صورتی که مجازات های تعیین شده برای جرایم حمل و نگهداری موارد مخدر شامل تخفیف قاضی پرونده شوند، بی شک ضررهای مالی و جانی کمتری شامل فرد خاطی خواهد شد. به همین خاطر افراد در دادگاه های حقوقی اغلب در پی راه هایی برای گرفتن این تخفیفات هستند. برخی عواملی که در این زمینه تاثیرگذار خواهند بود، به شرح زیر هستند:
- در صورتی که مجرم در جریان پرونده به قاضی پرونده و سایر ضابطین قضایی کمک کرده و در موفقیت پرونده کشف و ضبط مواد و شبکه های فروش مواد مخدر تاثیرگذار باشد، این تخفیفات به او تخصیص داده خواهد شد.
- همچنین در صورتی که فرد خاطی خود پیش از اجرای تعقیب، اقدام به معرفی و اقرار در خصوص جرایم خود کند از این تخفیفات بهره مند خواهد شد.
- در شرایط خاص، در صورتی که وضعیت جسمانی فرد خاطی نامناسب باشد، شامل تخفیفات نام برده شده خواهد شد.
جمع بندی
در این بخش در رابطه با انواع مجازات نگهداری مواد مخدر تریاک در پرونده های مختلف حمل مواد اطلاعاتی را بررسی کردیم. هر یک از قوانین نام برده شده در این مطلب از گذشته تاکنون در خصوص این قبیل پرونده ها اعمال می شوند. پرونده های مربوط به حمل مواد در سال های اخیر رو به افزایش بوده و به همین سبب قوانین متعددی در این حوزه وضع شده اند. در شرایط خاص برخی از این مجازات ها بسته به نظر و صلاحدید قاضی با تخفیفاتی نیز همراه می شوند.
