رشته مدیریت خانواده یکی از رشته‌های تقریبا جدیدی است که تحصیل در آن طی چند سال گذشته گسترش یافته است. این رشته هم در هنرستان‌های فنی حرفه‌ای و کاردانش و هم در دانشگاه‌های کاردانی یا آزاد ارائه می‌شود و ثبت‌نام در آن فقط به بانوان و دختران اختصاص دارد. مهم‌ترین هدف تحصیل در این رشته آشنایی با روش‌های مدیریت خانه و خانواده و تربیت اخلاقی و اسلامی کودکان است.
ما قصد داریم در این مقاله از دانشگاه کسب و کار به معرفی کامل این رشته بپردازیم و واحدهای درسی، بازار کار و مشاغل مرتبط با آن را بررسی کنیم. پس اگر قصد دارید در این رشته تحصیل کنید خواندن این مقاله را از دست ندهید.
آشنایی با رشته مدیریت خانواده
رشته مدیریت خانواده شاخه‌ای از رشته‌های فنی و حرفه‌ای در هنرستان است که تحصیل در آن فقط به خانم‌ها اختصاص دارَد. علاقه‌مندان به این رشته می‌توانند پس از پایان دوره نهم به هنرستان‌های مربوطه مراجعه کرده و اقدام به ثبت‌نام در آن کنند.
امروزه امکان تحصیل در رشته مدیریت خانواده در دوران کارشناسی ناپیوسته نیز وجود دارد و برخی از دانشگاه‌های دولتی، پیام نور یا آموزشگاه‌های آزاد و دولتی فنی و حرفه‌ای اقدام به پذیرش دانشجویان علاقه‌مند در این رشته می‌کنند.
موضوع و هدف اصلی این رشته چیست؟
رشته مدیریت خانواده (چنان که از نامش مشخص است) رشته‌ای برای آشنایی با اصول خانه‌داری و مدیریت امور خانواده برای خانم‌ها است. برخی از اهداف اصلی این رشته عبارت است از:
- آموزش اصول خانه‌داری و مدیریت خانواده
- آشنایی بانوان با اصول اخلاقی و اسلامی تربیت فرزند
- یادگیری مهارت مسئولیت پذیری
- آموزش روش‌های درست تصمیم‌گیری جهت بهبود مشکلات و مسائل خانوادگی
- آشنایی افراد با اصول درست برقراری روابط صمیمانه در خانه و خانواده
- آموزش اصول مدیریت پول و هزینه‌ها در زندگی مشترک و…
رشته مدیریت خانواده در هنرستان
امروزه تحصیل در مقطع دیپلم در رشته مدیریت خانواده متقاضیان بیشتری نسبت به مقاطع تحصیلی بالاتر در آن دارد. این رشته در بسیاری از هنرستان‌های فنی و حرفه‌ای و کاردانش شهرهای کشور ارائه شده و هرساله علاقه‌مندان زیادی اقدام به تحصیل در آن می‌کنند.
افرادی که دیپلم خود را از این رشته دریافت می‌کنند، می‌توانند در کنکورهای انسانی، ریاضی یا هنر شرکت کرده و رشته‌ی دانشگاهی خود را در حوزه‌ای دیگر ادامه دهند. علاوه بر این می‌توانند در دانشگاه‌ها یا آموزشگاه‌های آزاد و دولتی (با کنکور یا بدون کنکور) ثبت‌نام کرده و دوران کارشناسی ناپیوسته‌ی خود را در رشته مدیریت خانواده بگذرانند.
برخی از کتاب‌های درسی
مجموع دروس برنامه ریزی شده در مقطع دیپلم رشته‌ی مدیریت خانواده ترکیبی از دروس روانشناسی، مدیریتی و اسلامی است. برخی از کتاب‌های درسی مهم در این رشته عبارت است از:
- خیاطی 1 و 2
- روانشناسی عمومی
- حقوق خانواده در اسلام
- تغذیه و بهداشت مواد غذایی
- بیماری‌های شایع کودکان
- کارگاه هنرهای دستی
- مدیریت خانواده و هزینه‌ها
- اصول حسابداری
- تهیه و تدارک غذا
- زیست شناسی
- روانشناسی رشد
- کاربرد و نگهداری لوازم خانگی
- کارگاه صنایع دستی
- بهداشت فردی و عمومی
مدیریت خانواده در دانشگاه
رشته مدیریت خانواده در دانشگاه به صورت کاردانی و کارشناسی ناپیوسته ارائه می‌شود. این رشته در برخی از دانشگاه‌های دولتی وجود دارد، با این حال تمرکز اصلی آن در دانشگاه‌های آزاد، کاردانش و فنی و حرفه‌ای قرار دارد.
اگر قصد دارید تحصیلات دانشگاهی خود را در این رشته بگذرانید می‌توانید به صورت حضوری یا آنلاین در دوره‌های فنی و حرفه‌ای شرکت کنید و در آن فارغ‌التحصیل شوید.
واحدهای درسی دانشگاهی
دوره کاردانی پیوسته رشته مدیریت خانواده در چهار نیمسال تحصیلی و طی دو سال ارائه می‌شود. برخی از واحدهای درسی آن در این دوره عبارت است از:
1. دروس تخصصی
- روش‌های تربیت در نهج‌البلاغه
- تحولات خانواده در ایران و جهان
- فوریت‌های پزشکی
- برنامه ریزی غذایی
- حقوق خانواده در اسلام
- روانشناسی یادگیری
- اخلاق و تربیت اسلامی
- اصول مدیریت
- بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها
- جامعه شناسی خانواده
- کارآفرینی
- کارگاه هنر دستی
- مشاوره و ژنتیک
- کنترل بهداشتی
2. دروس عمومی
- ریاضی عمومی
- شیمی آلی
- دانش خانواده و جمعیت
- کاربرد کامپیوتر
- اندیشه اسلامی
- زبان خارجه
- روش تحقیق
- تربیت بدنی
این رشته مناسب چه کسانی است؟
رشته مدیریت خانواده رشته‌ای است که به طور تخصصی به امور خانواده و همسر و کودک می‌پردازد. بنابراین بیشتر مناسب افرادی است که به مطالعه در این امور علاقه‌مند باشند یا بخواهند در امور خانه‌داری و همسرداری به یادگیری و کسب تجربه بپردازند. بنابراین؛
- اگر می‌خواهید با اصول کلی خانه‌داری آشنا شوید،
- به امور مرتبط با خانواده و همسرداری علاقه‌مند هستید،
- دوست دارید از روش‌های تربیت اخلاقی – اسلامی کودک آگاهی یابید،
- به آشپزی، هنرهای دستی و کسب و کارهای خانگی علاقه دارید،
- و می‌خواهید درباره مدیریت هزینه‌ها و مدیریت خانه و فرزندان آموزش ببینید تا در این حوزه‌ها موفق‌تر باشید، این رشته به شما اختصاص دارد.
در غیر این صورت نمی‌توانید با علاقه و تداوم به تحصیل در آن بپردازید و حتی ممکن است در اواسط مسیر از آن خسته شوید. پس سعی کنید قبل از تصمیم گیری در این‌باره کمی تحقیق و مشورت کنید تا انتخاب درست و عاقلانه‌تری داشته باشید.
بازار کار
رشته مدیریت خانواده در مقایسه با سایر رشته‌های نظری و فنی بازار کار کمتری دارد. افرادی که در این رشته تحصیل می‌کنند بیشتر با هدف بالا بردن سطح اطلاعات و دانش شخصی خود در امور خانه و خانواده اقدام به تحصیل کرده‌اند. با این حال می‌توان در مواردی نیز از این رشته کسب درآمد کرد.
ما در ادامه‌ی این مقاله از دانشگاه کسب و کار برخی از مشاغل مرتبط با رشته‌ی مدیریت خانواده را جمع‌آوری کرده‌ایم که ممکن است برای شما مفید باشد.
مشاغل مرتبط با مدیریت خانواده
فردی که از مقطع دیپلم یا کاردانی رشته مدیریت خانواده فارغ التحصیل می‌شود، می‌تواند اقدام به فعالیت در برخی از رشته‌های مرتبط با آن کند. البته موفقیت و کسب درآمد او از این مشاغل بیش از هرچیز به تداوم، استعداد و مهارت‌های فردی و اجتماعی او اختصاص دارد.
1. مشاوره
یکی از مشاغل خوبی که فرد فارغ‌التحصیل از رشته مدیریت خانواده می‌تواند در آن فعالیت کند، کار به عنوان مشاور خانوادگی است. یک مشاور خوب باید بتواند به پرسش‌ها و مسائل مخاطب خود گوش کند و در صورت نیاز اقدام به ارائه‌ی راه‌حل و حل مسئله کند.
از آنجایی که در رشته‌ی مدیریت خانواده بسیاری از امور مرتبط با خانه‌داری، فرزند پروری و بهبود روابط خانوادگی آموزش داده می‌شود، فرد فارغ التحصیل از آن می‌تواند مشاور خوبی در حوزه امور خانه و خانواده باشد.
2. تدریس و آموزش
حوزه دیگری که برای فعالیت در این رشته وجود دارد، تدریس و آموزش در آن رشته یا رشته‌های مرتبط با آن است. یعنی فرد می‌تواند پس از اخذ مدرک کارشناسی و کاردانی خود به عنوان معلم هنرستان اقدام به تدریس کند و حتی دوره‌های آنلاین و خصوصی در آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای برگزار کند.
علاوه بر این می‌تواند به تدریس درس “مدیریت خانواده و جمعیت” بپردازد که یکی از دروس عمومی پایه و مهم برای تمام رشته‌های دانشگاهی در ایران است.
3. راه‌اندازی کسب و کارهای خانگی
فردی که در رشته مدیریت خانوادگی تحصیل کرده است، با اصول حسابداری، مدیریت هزینه‌ها و حتی امور کارآفرینی آشنا شده است. به همین علت به راحتی می‌تواند کسب و کار خانگی مستقلی برای خود راه‌اندازی کند و حتی بعدها آن را گسترش دهد و به عنوان یک کارآفرین موفق اقدام به کار کند.
بدیهی است انتخاب بهترین نوع کسب و کار در این حوزه به مهارت‌ها و استعدادهای شخصی شما بستگی دارد و در نهایت با توجه به علایق شما به موفقیت یا پیشرفت می‌رسد.
4. مربی مهدکودک
یکی دیگر از مشاغل مرتبط با رشته‌ی مدیریت خانواده، فعالیت به عنوان مربی مهدکودک است. افرادی که در این رشته تحصیل کرده‌اند با امور کودکان آشنا هستند و به خوبی می‌توانند با آن‌ها ارتباط برقرار کنند. بنابراین اگر به کودکان علاقه دارید و مهارت‌های مربوط به آن را در خود می‌بینید، فعالیت در مهد کودک را امتحان کنید.
5. مدیریت امور خانواده
امروزه افراد بسیاری به عنوان برنامه ریز و مدیر امور خانواده در مراکز مخصوص فعالیت می‌کنند. تحصیل در رشته مدیریت خانواده فرصت خوبی برای افرادی است که به این حوزه علاقه‌مند هستند و قصد دارند از طریق آن کسب درآمد کنند.
6. فعالیت در کانون‌های اصلاح و تربیت
کانون‌های اصلاح و تربیت یا مراکز نگهداری از بانوان بی‌سرپرست مکان‌هایی هستند که رشته مدیریت خانواده در آن‌ها کاربرد خوبی دارد. اگر به این رشته علاقه دارید و می‌توانید از عهده مسئولیت‌های نگهداری و آموزش در این مراکز بربیایید، شانس خود را در این مشاغل امتحان کنید.
سخن پایانی
رشته مدیریت خانواده یکی از رشته‌هایی است که به طور تخصصی به آموزش امور خانه و خانواده می‌پردازد. این رشته برای بانوان خانه‌دار و افرادی که قصد دارند مشاور خانواده یا مربی کودکان شوند رشته‌ی مناسبی است. هدف اصلی تحصیل در رشته‌ی مدیریت خانواده آشنایی با روش‌های اصولی خانه‌داری، روابط موفق با کودک و همسر، مدیریت هزینه‌ها و یادگیری هنرهای دستی و خانگی است.
ما در این مقاله از دانشگاه کسب و کار به معرفی این رشته پرداختیم و سرفصل‌ها و واحدهای درسی آن در هنرستان‌ها و دانشگاه‌ها را معرفی کردیم. علاوه بر این از مشاغل خوبی نوشتیم که تا حدی به این رشته مرتبط است و درآمد نسبتا خوبی دارد. نظر شما درباره تحصیل در حوزه مدیریت خانواده چیست؟ اگر در این رشته درس خوانده‌اید، برای ما از مزایا و معایب و بازار کار آن بنویسید تا راهنمایی برای علاقه‌مندان آن باشد. خواننده‌ی نظرات ارزشمند شما هستیم.
