اصطلاحات فارکس و هر آن‌چه باید برای ورود به آن یاد بگیرید

بازار فارکس اقیانوس بی‌کران فرصت‌ها و چالش‌ها، جایی که ارزهای جهانی در رقصی بی‌وقفه با یکدیگر به مبادله می‌پردازند و بزرگترین بازار مالی جهان را با گردش مالی روزانه بیش از ۶ تریلیون دلار رقم می‌زنند. ورود به این دنیای پرهیاهو، بدون در دست داشتن‌ نقشه راه و آشنایی با زبان خاص آن، مانند سفری پرمخاطره به سرزمینی ناشناخته‌ است. کلید موفقیت در این بازار، پیش از هر استراتژی پیچیده و تحلیل تکنیکال، درک عمیق “اصطلاحات فارکس” است؛ کلماتی که دروازه‌ی ورود به درک سازوکار این بازار و تصمیم‌گیری‌های هوشمندانه هستند.

این مقاله از دانشگاه کسب و کار، یک راهنمای جامع و منحصربه‌فرد برای شماست که قصد دارید قدم در مسیر هیجان‌انگیز معامله‌گری در فارکس بگذارید. ما در این نوشته، به دور از پیچیدگی‌های غیرضروری و با زبانی شیوا و کاربردی، شما را با تمامی مفاهیم و اصطلاحات کلیدی که برای شروع و پیشرفت در این حوزه نیاز دارید، آشنا خواهیم کرد. پس قلم و کاغذ خود را آماده کنید و با ما در این سفر آموزشی همراه شوید.

مفاهیم و اصطلاحات بنیادین فارکس

پیش از آنکه به سراغ اصطلاحات تخصصی‌تر برویم، لازم است با پایه‌های اصلی این بازار آشنا شویم. این مفاهیم، الفبای فارکس هستند و بدون درک آن‌ها، یادگیری سایر اصطلاحات دشوار خواهد بود:

1.‌ فارکس (Forex)

مخفف عبارت “Foreign Exchange” به معنای تبادل ارز خارجی است. در ساده‌ترین تعریف، فارکس‌ بازاری است که در آن ارز یک کشور با ارز‌ کشور دیگر مبادله می‌شود. این بازار هیچ مکان فیزیکی متمرکزی ندارد و به صورت غیرمتمرکز (Over-the-Counter یا OTC) از طریق شبکه‌ای از بانک‌ها، مؤسسات مالی و معامله‌گران فردی در سراسر جهان فعالیت می‌کند.

2. جفت ارز

سنگ بنای معاملات فارکس، جفت ارزها هستند. در این بازار، شما همیشه یک ارز را در برابر ارز دیگری معامله می‌کنید. جفت ارزها با سه حرف اختصاری هر ارز نمایش داده می‌شوند. برای مثال، جفت ارز EUR/USD به معنای معامله یورو در برابر دلار آمریکاست. انواع جفت ارزها عبارت است از:

• جفت ارزهای اصلی (Majors): این جفت ارزها، که دلار آمریکا یک طرف آن قرار دارد، بیشترین حجم معاملات را به خود اختصاص داده‌اند و نقدشوندگی بسیار بالایی دارند. نمونه‌هایی از آن‌ها عبارتند از: EUR/USD, GBP/USD, USD/JPY, USD/CHF, AUD/USD, NZD/USD, USD/CAD.
• جفت‌‌ ارز‌‌های فرعی یا کراس (Minors/Crosses): این جفت ا‌رزها شامل ارزهای اصلی هستند اما دلار آمریکا در آن‌ها حضور ندارد. به عنوان مثال: EUR/GBP, EUR/JPY, GBP/JPY.
• جفت ارزهای عجیب یا اگزاتیک (Exotics): این جفت‌‌‌ ار‌‌زها شامل یک ارز اصلی و ار‌‌‌ز یک کشور با اقتصاد نوظهور است. مانند: USD/TRY (دلار آمریکا/لیر ترکیه) یا EUR/ZAR (یورو/راند آفریقای جنوبی). این جفت ارزها معمولاً نقدشوندگی کمتر و هزینه معاملاتی بالاتری دارند.

3. ار‌‌ز پایه در اصطلاحات فارکس

ارز اول در یک جفت ارز است (در مثال EUR/USD، یورو ار‌‌‌ز پایه است). این ارز‌‌‌ مبنای خرید یا فروش شماست.

4. ا‌رز مظنه یا ار‌‌‌ز دوم

ار‌ز دوم در جفت ار‌ز است (در مثال EUR/USD، دلار آمریکا ارز مظنه است). قیمتی که برای یک جفت ارز‌‌ مشاهده می‌کنید، نشان می‌دهد که برای خرید یک واحد از ار‌‌‌‌ز‌ پایه، چه مقدار از ا‌رز‌ دوم را باید پرداخت کنید.

اصطلاحات کلیدی فارکس برای معامله‌گران

اکنون که با ساختار اصلی بازار آشنا شدیم، زمان آن رسیده تا با اصطلاحاتی که روزانه در پلتفرم معاملاتی خود با آن‌ها سر و کار خواهید داشت، آشنا شویم.

۱.‌ قیمت خرید و فروش

این قیمت انواع متعددی دارد که عبارت است از:

• قیمت‌‌ پیشنهادی خرید (Bid): قیمتی است که کارگزار (بروکر) حاضر است ارز پایه را از شما خریداری کند. شما در این قیمت‌ می‌توانید ارز پایه را بفروشید.
• قیمت درخواستی فروش (Ask): قیمتی است که کارگزار حاضر است ارز پایه را به شما بفروشد. شما در این قیمت‌‌‌‌‌ می‌توانید ارز پایه را بخرید. قیمت Ask همیشه کمی بالاتر از قیمت Bid است.
• اسپرد (Spread): تفاوت میان قیمت‌ خرید و قیمت‌ فروش را اسپرد می‌گویند. این اختلاف، در واقع منبع اصلی درآمد بسیاری از کارگزاران فارکس است. اسپرد کمتر به معنای هزینه معاملاتی پایین‌تر برای معامله‌گر است.
• پیپ (Pip): کوچکترین واحد تغییر قیمت در یک جفت ارز را “پیپ” می‌نامند. برای اکثر جفت ارزها، پیپ چهارمین رقم اعشار در نرخ ارز است (مثلاً 0.0001). برای مثال، اگر قیمت‌‌ EUR/USD از 1.0755 به 1.0756 تغییر کند، یک پیپ جابجا شده‌ است. در جفت ارزهایی که ین ژاپن (JPY) در آن‌ها ارز دوم است، پیپ دومین رقم اعشار محسوب می‌شود (مثلاً 0.01).
• پیپت (Pipette): برخی از کارگزاران برای افزایش دقت، قیمت‌ها را با یک رقم اعشار بیشتر نمایش می‌دهند. به این رقم پنجم (یا سوم در جفت ارزهای ین)، پیپت یا “فرکشنال پیپ” گفته می‌شود که معادل یک دهم پیپ است.

۲. لات از اصطلاحات فارکس

واحد اندازه‌گیری حجم معامله در فارکس “لات” است. درک مفهوم لات برای مدیریت سرمایه حیاتی است. این واحدهای انواع متعددی دارد که عبارت است از:

• لا‌‌ت استاندارد: معادل 100,000 واحد از ارز پایه است.
• مینی لات‌‌: معادل 10,000 واحد از ارز پایه است (0.1 لات استاندارد).
• میکرو لات‌‌‌‌: معادل 1,000 واحد از ارز پایه است (0.01 لات استاندارد).
• نانو لات‌‌: معادل 100 واحد از ارز پایه است (0.001 لا‌ت استاندارد) که توسط همه کارگزاران ارائه نمی‌شود.

۳. اهرم یا لوریج

اهرم ابزاری است که کارگزار در اختیار شما قرار می‌دهد تا بتوانید با سرمایه‌ای چندین برابر موجودی حساب خود معامله کنید. به عنوان مثال، با اهرم 1:100، شما می‌توانید با 100 دلار، معامله‌ای به ارزش 10,000 دلار باز کنید. اهر‌‌م همانند یک شمشیر دولبه عمل می‌کند؛ همانطور که می‌تواند سود شما را چند برابر کند، پتانسیل افزایش ضرر را نیز به همان نسبت بالا می‌برد.

۴. مارجین از اصطلاحات فارکس

مقدار پولی است که شما باید در حساب خود به عنوان وثیقه برای باز نگه داشتن‌‌ یک معامله با استفاده از اهرم، داشته‌. باشید. مارجین درصدی از حجم کل معامله است. این پول از حساب شما کسر نمی‌شود، بلکه به صورت موقت بلوکه می‌شود. انواع متعدد مار‌‌جین عبارت است از:

• کال مارجین: اگر ضرر معاملات باز شما به حدی برسد که موجودی حساب (Equity) شما از مارجین‌‌‌ مورد نیاز کمتر شود، از طرف کارگزار اخطار “کال مارجین” را دریافت خواهید کرد. این اخطار به شما می‌گوید که باید حساب خود را شارژ کنید یا برخی از معاملات خود را ببندید تا سطح ما‌‌رجین به حد قابل قبولی بازگردد.
• استاپ اوت: اگر پس از کال مارجین، وضعیت حساب شما وخیم‌تر شود و به سطح مشخصی از ضرر برسد (که توسط کارگزار تعیین می‌شود)، کارگزار به صورت خودکار شروع به بستن معاملات زیان‌آور شما از بزرگترین اندازه‌ ضرر در معامله می‌کند تا از منفی شدن‌ حساب شما جلوگیری کند.

ابزارهای معامله‌گران در بازار فارکس

در پلتفرم معاملاتی، شما برای ورود به معامله یا خروج از آن، از “سفارش” یا “Order” استفاده می‌کنید. آشنایی با انواع سفارشات و ابزارهای آن به شما کمک می‌کند تا کنترل بیشتری بر معاملات خود داشته‌ باشید:

۱.‌ سفارش لحظه‌ای یا اجرای فوری

با ثبت این سفارش، معامله شما بلافاصله با بهترین قیمت موجود در بازار انجام می‌شود. این ساده‌ترین نوع سفارش در اصطلاحات فارکس است.

۲. سفارش در انتظار

این نوع سفارش به شما اجازه می‌دهد تا قیمتی را برای ورود به معامله در آینده مشخص کنید. زمانی که قیمت بازار به آن سطح برسد، سفارش شما به طور خودکار فعال می‌شود. انواع این نوع سفارش‌‌ عبارت است از:

• بای لیمیت (Buy Limit): سفارشی برای خرید در قیمتی پایین‌تر از قیمت فعلی بازار. شما پیش‌بینی می‌کنید که قیمت‌‌ پس از یک کاهش، مجدداً صعود خواهد کرد.
• سل لیمیت (Sell Limit): نوعی سفارش برای فروش در قیمتی بالاتر از قیمت فعلی بازار. شما پیش‌بینی‌‌ خواهید کرد که قیمت پس از یک صعود، دوباره نزول خواهد کرد.
• بای استاپ (Buy Stop): سفارشی برای خرید در قیمتی بالاتر از قیمت فعلی بازار. شما‌‌ زمانی از این سفارش استفاده می‌کنید که معتقدید با شکستن یک سطح مقاومتی، روند صعودی ادامه خواهد یافت.
• سل استاپ (Sell Stop): نوعی سفارش برای فروش در قیمتی پایین‌تر از قیمت فعلی بازار. شما زمانی از این سفارش استفاده می‌کنید که معتقدید با شکستن یک سطح حمایتی، روند نزولی ادامه خواهد یافت.

۳. سفارشات مدیریت ریسک در اصطلاحات فارکس

این نوع سفارش‌ نیز دو نوع دارد که عبارت است از:

• حد ضرر: مهم‌ترین ابزار مدیریت ریسک شما! این سفارش به صورت خودکار معامله شما را در یک قیمت از پیش تعیین‌شده می‌بندد تا از ضررهای بیشتر جلوگیری کند. استفاده از حد ضرر برای هر معامله‌ای ضروری است.
• حد سود: این‌‌ نوع سفار‌‌ش به صورت خودکار معامله شما را زمانی که به یک سطح سود مشخص می‌رسد، می‌بندد و سود شما را تثبیت می‌کند.

انواع تحلیل و معامله در بازار فارکس

برای تصمیم‌گیری در مورد خرید یا فروش، معامله‌گران از تحلیل‌های مختلفی استفاده می‌کنند و باید با اصطلاحات مرتبط با روندهای بازار آشنا باشند. در اینجا برخی از مهم‌ترین اصطلاحات فارکس در این زمینه را تعریف کرده‌ایم:

۱. تحلیل تکنیکال

روشی برای پیش‌بینی حرکات آینده قیمت بر اساس مطالعه نمودارهای قیمت و داده‌های تاریخی بازار. تحلیلگران تکنیکال معتقدند که تمام اطلاعات لازم در قیمت لحاظ شده است.

۲. مفهوم روند در اصطلاحات فارکس

جهت کلی حرکت قیمت در یک بازه زمانی مشخص. انواع روند‌‌ در این بازار عبارت است از:

• روند صعودی: زمانی که قیمت به طور مداوم سقف‌ها و کف‌های بالاتری را ثبت می‌کند. در این بازار، معامله‌گران به دنبال فرصت‌های خرید (Long) هستند.
• رو‌‌ند نزولی: زمانی که قیمت به طور مداوم سقف‌ها و کف‌های پایین‌تری را ثبت‌ می‌کند‌‌. در این بازار، معامله‌گرها به دنبال‌‌ فرصت‌های فروش (Short) هستند‌‌.
• روند خنثی یا رنج: زمانی که قیمت در یک محدوده مشخص بین یک سقف و کف نوسان می‌کند و ر‌‌وند مشخصی ندارد.

۳. حمایت

سطحی از قیمت که در آن، فشار خرید به اندازه‌ای قوی است که از کاهش بیشتر قیمت جلوگیری می‌کند. انتظار می‌رود قیمت پس از برخورد به این سطح، به سمت بالا بازگردد.

۴. مفهوم مقاومت در اصطلاحات فارکس

این اصطلاحات فارکس، یعنی سطحی از قیمت که در آن، فشار فروش به اندازه‌ای قوی است که از افزایش بیشتر قیمت جلوگیری می‌کند. انتظار می‌رود قیمت پس از برخورد به این سطح، به سمت پایین بازگردد.

۵. تحلیل بنیادی یا فاندامنتال

روشی برای ارزیابی ارزش یک ارز بر اساس بررسی عوامل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی که بر عرضه و تقاضای آن تأثیر می‌گذارند. شاخص‌هایی مانند نرخ بهره، تورم، تولید ناخالص داخلی (GDP) و نرخ بیکاری از جمله موارد مورد بررسی در این تحلیل هستند.

۶. احساسات بازار

نشان‌دهنده حس و حال و نگرش کلی معامله‌گران نسبت به یک بازار یا جفت ارز خاص است. همچنین این نکته را مشخص می‌کند که اکثر فعالان بازار صعودی (گاوی) هستند یا نزولی (خرسی).

اصطلاحات تکمیلی بازار فارکس

علاوه بر این مفاهیم و اصطلاحات، شما ممکن است در مسیر معامله و سرمایه‌گذاری در فارکس، با اصطلاحا‌ت‌‌ دیگری نیز آشنا شوید. در اینجا به چند اصطلاح دیگر اشاره می‌کنیم که در مسیر معامله‌گری خود با آن‌ها مواجه خواهید شد:

• کارگزار یا بروکر: شرکتی که به عنوان واسطه بین شما و بازار بین‌بانکی عمل می‌کند و پلتفرم معاملاتی را برای شما فراهم می‌آورد.
• پلتفرم معاملاتی: نرم‌افزاری که از طریق آن می‌توانید به تحلیل نمودارها، مدیریت حساب و اجرای معاملات بپردازید. متاتریدر ۴ (MT4) و متاتریدر ۵ (MT5) از محبوب‌ترین پلتفرم‌ها هستند.
• سوآپ یا نرخ بهره شبانه: هزینه یا سودی که به دلیل باز نگه داشتن‌‌‌ یک معامله برای بیش از یک روز معاملاتی به حساب شما تعلق می‌گیرد. این نرخ بر اساس تفاوت نرخ بهره دو ارز در یک جفت ارز محاسبه می‌شود.
• پوزیشن‌: به یک معامله باز در بازار گفته می‌شود و دو نوع دارد: پوزیشن خرید (زمانی که شما یک جفت ارز را با انتظار افزایش قیمت آن می‌خرید) – و پوز‌‌یشن فروش (زمانی که شما یک جفت ارز را با انتظار کاهش قیمت آن می‌فروشید).
• نقدینگی: به میزان سهولت خرید و فروش یک دارایی بدون تأثیر قابل توجه بر قیمت آن اشاره دارد. بازار فارکس به دلیل حجم بالای معاملات، نقدشونده‌ترین بازار جهان است.
• نوسان: یکی از اصطلاحات فارکس به معنای میزان و سرعت تغییرات قیمت در یک بازه زمانی. بازارهای پرنوسان فرصت‌های سود بیشتری را فراهم می‌کنند اما ریسک بالاتری نیز دارند.

نتیجه‌گیری

دنیای اصطلاحات فارکس در نگاه اول ممکن است پیچیده و مملو از اصطلاحات ناآشنا به نظر برسد. اما همانطور که در این راهنمای جامع مشاهده کردید، با صرف کمی زمان و تلاش برای یادگیری این زبان مشترک، می‌توانید با اعتماد به نفس و درک عمیق‌تری در این بازار گام بردارید. هر یک از این اصطلاحات، قطعه‌ای از پازل بزرگ معامله‌گری است و تسلط بر آن‌ها، شما را از یک تازه‌کار کنجکاو به یک معامله‌گر آگاه و هوشمند تبدیل می‌کند. به یاد داشته‌‌ باشید که این مقاله از دانشگاه کسب و کار تنها نقطه شروع سفر شماست. بازار فارکس پویا و همواره در حال تغییر است. به یادگیری ادامه دهید، با یک حساب آزمایشی (Demo) تمرین کنید و همواره مدیریت ریسک را در اولویت اول خود قرار دهید.

تسلط بر “اصطلاحات فارکس” اولین گام محکم شما برای دستیابی به موفقیت در این اقیانوس بی‌کران مالی است. ما در این مقاله از دانشگاه کسب و کار تلاش کردیم راهنمای مناسبی برای آشنایی شما با این اصطلاحات فراهم کنیم. نظر شما درباره بازار‌ فارکس‌ و کسب سود از آن چیست؟ مهم‌ترین توصیه‌ای که برای افراد تازه‌وارد در این حوزه دارید چیست؟

منبع: Wikipedia

سوالات متداول

۱. مهم‌ترین اصطلاحی که یک مبتدی باید یاد بگیرد چیست؟

بدون شک، “حد ضرر” (Stop Loss) مهم‌ترین اصطلاح و ابزاری است که یک مبتدی باید از روز اول با آن آشنا شود و به کار گیرد. استفاده صحیح از حد ضرر، سرمایه شما را در برابر حرکات پیش‌بینی نشده‌ بازار محافظت می‌کند و اساس مدیریت ریسک است.

۲. تفاوت بین تحلیل تکنیکال و فاندامنتال به زبان ساده چیست؟

تحلیل تکنیکال مانند خواندن‌‌ نقشه است؛ شما با بررسی حرکات قبلی قیمت در نمودار، مسیر احتمالی آینده را پیش‌بینی می‌کنید. در مقابل، تحلیل فاندامنتال مانند بررسی وضعیت آب و هواست؛ شما با ارزیابی سلامت اقتصادی کشورها (نرخ بهره، تورم و…) تلاش می‌کنید ارزش ذاتی ارز آن‌ها و جهت حرکت آینده‌اش را تعیین کنید.

۳. آیا استفاده از اهرم‌‌ (Leverage) همیشه خطرناک است؟

اهرم به خودی خود خطرناک نیست؛ بلکه استفاده نادرست از آن خطرآفرین است. اهرم مانند یک ابزار قدرتمند است که اگر با دانش و احتیاط (با حجم معامله مناسب و حد ضرر) استفاده شود، می‌تواند به رشد حساب شما کمک کند. اما استفاده بی‌محابا از اهر‌‌‌م بالا، سریع‌ترین راه برای از دست دادن‌‌ سرمایه است.

۴. اسپرد (Spread) چگونه بر معاملات من تأثیر می‌گذارد؟

هر معامله‌ای که باز می‌کنید، با مقدار کمی ضرر (به اندازه اسپرد) شروع می‌شود. بنابراین، برای سودآور شدن‌‌ معامله، قیمت باید حداقل به اندازه اسپرد در جهت پیش‌بینی شما حرکت کند. اسپرد پایین‌تر به معنای هزینه کمتر و رسیدن‌‌ سریع‌تر به نقطه سربه‌سر و سود است.