رشته حقوق از رشتههای پردرآمد و پرطرفداری است که علاقهمندان خاص خودش را دارد. فارغالتحصیلان این رشته پس از اتمام تحصیلات خود میتوانند در مشاغلی چون وکالت، قضاوت، سردفتری و… فعالیت کنند و از طریق آن به کسب درآمد بپردازند. از آنجا که این رشته در میان دانشآموزان علوم انسانی اهمیت زیادی دارد، قصد داریم در این مقاله از دانشگاه کسب و کار به معرفی آن بپردازیم.
علاوه بر این میخواهیم مناسبترین گرایشهای این رشتهی تحصیلی را به همراه ویژگیهای شخصیتی متناسب با آن را بررسی کنیم. پس اگر به تحصیل در رشته حقوق علاقه دارید، خواندن این مقاله را از دست ندهید.
معرفی رشته حقوق
حقوق جمع واژهی حق است و به مجموعه قوانین و قواعدی گفته میشود که دولت و اجتماع برای ایجاد نظم و عدالت در جامعه وضع میکنند. تنظیم این قوانین اهمیت زیادی برای کشورها و جوامع مختلف دارد؛ به همین علت در تمام دولتها وجود دارد و قواعد سفت و سختی برای کسانی که از آن سرپیچی میکنند، در نظر گرفته شده است.
رشتهی تحصیلی حقوق رشتهای است که در آن دانشجویان به مطالعه و یادگیری این قوانین و مقررات میپردازند تا در آن به تخصص دست یابند. این رشته در مقطع لیسانس تا دکترا و تقریبا در تمام دانشگاههای سراسر دنیا وجود دارد و پذیرای علاقهمندان آن است.
تاریخچه حقوق
تاریخچه خاص و دقیقی درباره آغاز حقوق و تنظیم آن در جوامع وجود ندارد. از دیرباز، هر جامعهی کوچک و بزرگی در هر گوشه از تاریخ که به وجود آمد، قواعد خاصی برای حفظ نظم خود تعیین و افراد را موظف به رعایت آن کرد.
با این حال یکی از نخستین قوانین حقوقی رسمی در دنیا، در دوران پادشاهی کوروش بزرگ در سال 539 قبل از میلاد تنظیم شد. او پس از فتح بابل دستور داد قوانین خاصی را بر روی یک منشور استوانهای حک کنند. این منشور که به آن منشور حقوق بشر گفته میشود، از انسانیترین قوانین رسمی ایران است که در آن توجه زیادی به حقوق انسانی و برقراری صلح جهانی شده است.
قانون اساسی ایران
آنچه امروزه به عنوان اصل و مبدا رشته حقوق و قوانین آن در ایران شناخته میشود، قوانینی است که در سال 1358 با عنوان قانون اساسی ایران نوشته و تصویب شد. این قانون 177 اصل دارد که با توجه به قواعد جامعه اسلامی و به منظور برقراری نظم و عدالت اجتماعی نوشته شده است.
رشته حقوق در دانشگاه
رشته حقوق از رشتههای پرطرفدار دانشگاهی است که هر ساله دانشآموزان و دانشجویان بسیاری را به خود جذب میکند. این امر بیش از هرچیز به علت درآمد بالا و بازار کار خوبی است که این رشته دارد؛ اگرچه موفقیت در آن، تا حد زیادی به مهارتهای خود فرد بستگی دارد.
رشتهی حقوق گرایشهای متنوع و زیادی دارد که افراد بر اساس علاقه و حیطهی مورد نظر خود میتوانند در یکی از آنها به تحصیل بپردازند و مدرک ارشد یا دکترای تخصصی خود را در آن دریافت کنند.
مقالات مرتبط: برای آشنایی با رشتههای مختلف توصیه میکنیم مقالات مهندسی صنایع، مهندسی صنایع غذایی، مهندسی کشاورزی، رشته حقوق و رشته قضاوت را در رسانۀ دانشگاه کسبوکار حتما مطالعه کنید.
این رشته مناسب چه کسانی است؟
رشتهی حقوق به طور تخصصی به بررسی قوانین کشور میپردازد و اصول آن را بررسی میکند. به همین دلیل تحصیل در آن برای کسانی که به قانون و مطالعهی مطالب مرتبط با حقوق عمومی و خصوصی علاقه دارند بسیار جذاب و مفید است.
با این حال اگر قصد دارید در این رشته به کسب درآمد بپردازید، باید بدانید که فقط تحصیل در آن برایتان کافی نیست. تقریبا هشتاد درصد مشاغل این رشته به برقراری ارتباطات اجتماعی با مردم نیاز دارد؛ به همین علت لازم است که سخنران خوبی باشید و مهارتهای سخنوری و فن بیان را داشته باشید. بنابراین اگر فردی خجالتی هستید یا ارتباط اجتماعی خوبی ندارید، تحصیل در این رشته به شما پیشنهاد نمیشود.
مقاطع تحصیلی و واحدهای درسی
رایجترین و پرطرفدارترین مقطع تحصیلی در رشته حقوق، مقطع کارشناسی و لیسانس است. دورهی چهار سالهی تحصیل در این مقطع، متشکل از 140 واحد درسی است. 22 واحد از این واحدها دروس عمومی، 21 واحد دروس پایه، 87 واحد دروس تخصصی و 10 واحد نیز مربوط به درسهای اختیاری است.
دروس تخصصی
درس های تخصصی در رشته حقوق 87 واحد است که برخی از عناوین واحدهای آن عبارتند از:
- قواعد فقه مدنی
- حقوق اساسی
- حقوق بینالملل عمومی
- حقوق کار
- حقوق اداری
- آیین دادرسی مدنی
- آیین دادرسی کیفری
- حقوق تجارت
- جرم شناسی
- حقوق بشر در اسلام
- فقه خانواده
- ادله اثبات دعوی
- پزشکی قانونی
دروس پایه و اختیاری
درس های پایه در رشته حقوق متشکل از 21 واحد درسی و دروس اختیاری 10 واحد است. برخی از این دروس عبارتند از:
- مقدمه علم حقوق
- حقوق بینالملل عمومی
- اصول فقه
- پیشگیری از جرم
- کلیات حقوق جزا
- حقوق مالیه عمومی
- جرم شناسی کودکان و نوجوانان
- تاریخ حقوق
- فلسفه حق
- حقوق محیط زیست
- حقوق رسانه
- اجرای احکام جزایی و…
گرایشهای رشتهی حقوق
شما به عنوان یک دانشجو یا علاقهمند به رشته حقوق، پس از آنکه مقطع لیسانس خود را به پایان رساندید، میتوانید تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا ادامه دهید. در اینجا باید گرایش خاصی را انتخاب کنید که دوست دارید در آن به تحصیل و کسب درآمد بپردازید.
خوشبختانه گرایشهای رشتهی حقوق متنوع و زیاد است؛ بنابراین انتخابهای زیادی برای شما وجود دارد تا در آن تحصیلات خود را ادامه دهید. برخی از مهمترین گرایشهای این رشته عبارتند از:
1. حقوق عمومی
حقوق عمومی از رایجترین گرایشهای رشتهی حقوق است که تقریبا در تمام دانشگاههای کشور ارائه میشود. دانشجویان این گرایش به مطالعه و بررسی حقوق مربوط به اشخاص حقیقی و حقوقی و رابطهی آنها با دولت و قوانین آن میپردازد. در واقع قوانین و مطالب ارائه شده در این گرایش از یک سو به جامعه و مردم و از سویی دیگر به دولت برمیگردد.
دانشجویان حقوق عمومی با روشهای جلوگیری از بیعدالتی و برقراری عدالت در جامعه آشنا میشوند و اصول حاکم بر کشور را آموزش میبینند. این افراد میتوانند در مشاغلی چون قضاوت، وکالت، کارشناسی حقوق، دادیاری و سردفتری فعالیت کنند و حتی استاد دانشگاه شوند.
2. حقوق جزا و جرمشناسی
گرایش حقوق جزا و جرمشناسی بسیار جذاب و هیجانی است. چنانکه از اسم این گرایش مشخص است، شما در آن با جرم و جنایت سروکار دارید و باید به بررسی مسائل مربوط به آن بپردازید. دروس این گرایش واحدهایی نظیر پزشکی قانونی، جامعه شناسی جنایی، آیین دادرسی کیفری، حقوق جزای عمومی و اختصاصی و جرمشناسی است.
فارغ التحصیلان این رشته نیز میتوانند به عنوان قاضی، وکیل، پژوهشگر و کارشناس حقوقی فعالیت کنند و یا کسب و کار مستقل خود را راهاندازی کنند.
مقالات مرتبط: برای آشنایی با رشتههای مختلف توصیه میکنیم مقالات رشته مدیریت خانواده، رشته طب سنتی و مهندسی پزشکی را در رسانۀ دانشگاه کسبوکار حتما مطالعه کنید.
3. حقوق خصوصی
رشته حقوق خصوصی برخلاف حقوق عمومی که به رابطهی فرد با جامعه میپردازد، ارتباط افراد با یکدیگر را هدف خود قرار میدهد. در این گرایش اصول روابط تجاری، خانوادگی یا تعهدات شخصی آموزش داده میشود تا افراد بتوانند مهارت لازم برای بررسی این نوع از پروندهها را به دست بیاورند.
دانشجویان این رشته اطلاعات جذاب و خوبی از قوانین مربوط به روابط افراد به دست میآورند. به همین علت میتوانند به عنوان وکیل خانواده، وکیل یا مشاور تجاری، قاضی و مدرس دانشگاه فعالیت کنند.
4. حقوق بشر
کارشناسی ارشد حقوق بشر گرایش تقریبا جدیدی است که در آن افراد به یادگیری قوانین انسانی در حوزههای شخصی، اجتماعی، سیاسی و… میپردازند. فردی که این گرایش را برای ادامه تحصیل انتخاب میکند، باید واحدهایی نظیر حقوق همبستگی، دولت و حقوق بشر، حقوق بشر دوستانه و حقوق بشر از دیدگاه اسلام را یاد بگیرند.
این گرایش در مقایسه با سایر گرایشها بازار کار کمتری دارد با این حال فرد فارغالتحصیل در آن، میتواند با شرکت در آزمون وکالت در مشاغلی که پیش از این گفته شد فعالیت کند.
5. حقوق روابط بینالملل
رشته حقوق روابط بینالملل چنانچه از نامش برمیآید، به بررسی روابط بین المللی و قوانین مربوط به آن میپردازد. دانشجویان این گرایش واحدهایی چون مسئولیت بینالمللی، حقوق بینالملل اسلام، متون حقوقی به زبان خارجی و حقوق معاهدات را میگذارنند.
آنها پس از فارغ التحصیلی میتوانند به عنوان کارشناس روابط بینالملل یا مشاور حقوقی – تجاری بین المللی فعالیت کرده و پول زیادی به دست آورند. این گرایش برای مهاجرت نیز کاربرد دارد و در اکثر کشورهای جهان قابل پذیرش است.
آزمون وکالت چیست؟
تا این بخش از مقالهی دانشگاه کسب و کار با رشتهی حقوق و گرایشهای آن آشنا شدید. آزمون وکالت اهمیت زیادی برای دانشجویان رشتهی حقوق دارد؛ زیرا هر فردی که بخواهد در این رشته کار کند و پروانه وکالت، سردفتری یا قضاوت را بگیرد، باید در این آزمون قبول شود.
آزمون وکالت تقریبا هر سال برگزار میشود و شرایط خاصی دارد که باید افراد شرکتکننده در آن دارا باشند:
- فرد شرکت کننده باید ایرانی باشد
- مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد و دکترای خود را از رشتهی حقوق دریافت کرده باشد
- حداقل 24 و حداکثر 40 سال سن داشته باشند
- مدارک فرد تایید وزارت علوم را دریافت کند
- آقایان گواهی پایان خدمت داشته باشند
اگر قصد دارید در این آزمون شرکت کنید، میتوانید با اندکی جستوجو در اینترنت از زمان برگزاری و منابع آن آگاه شوید تا اقدام به برنامه ریزی برای موفقیت در آن کنید.
مزایا و معایب رشته حقوق
رشته حقوق از جهات بسیاری مفید و از جهاتی دیگر دارای معایب است. همین دلایل موجب شده است که برخی از دانشجویان در انتخاب این رشته دچار تردید و شک باشند و نتوانند به درستی تصمیم گیری کنند. برخی از مزایای رشته حقوق عبارت است از:
1. بازار کار مناسب
رشتهی حقوق بازار کار تقریبا خوبی دارد و شما اگر برای آن تلاش کنید، میتوانید در شغل مورد نظر خود استخدام شوید. حتی اگر سرمایهی مناسبی داشته باشید میتوانید کسب و کار کوچک خود را با راهاندازی یک دفتر حقوقی شروع کنید و پس از مدتی به درآمد خوبی دست یابید.
2. درآمد بالا
درآمد شغلهای مرتبط با رشتهی حقوق زیاد است. شما چه وکیل و قاضی باشید و چه به عنوان کارشناس حقوقی یا سردفتر و پژوهشگر فعالیت کنید، حقوق و مزایای خوبی دارید. این یکی از دلایل بسیار مهمی است که افراد را به تحصیل در این رشته ترغیب میکند.
3. شأن و جایگاه اجتماعی
رشتهی حقوق جایگاه اجتماعی خوبی در جامعه دارد و افراد فارغالتحصیل در آن به نوعی مورد توجه بیشتری قرار دارند. تا جایی که حتی ممکن است برخی از افراد فقط برای شهرت و کلاس در این رشته تحصیل کنند و توجهی به بازار کار و آیندهی مالی خود نداشته باشند.
4. فراهم بودن امکان مهاجرت تحصیلی
شما با تحصیل در رشته حقوق به راحتی میتوانید مهاجرت تحصیلی بگیرید و به کشورهایی که پذیرش دارند مهاجرت کنید. امروزه بسیاری از دانشجویان به دنبال رشتههایی هستند که این شرایط را داشته باشد و حقوق یکی از پیشنهادهای خوب به این افراد است.
مقالات مرتبط: برای آشنایی با رشتههای مختلف توصیه میکنیم مقالات مهندسی برق، مهندسی عمران و مهندسی کامپیوتر را در رسانۀ دانشگاه کسبوکار حتما مطالعه کنید.
معایب تحصیل در رشته حقوق
1. بالا بودن تعداد فارغ التحصیلان
یکی از معایب رشته حقوق این است که متاسفانه مانند بسیاری از رشتههای دیگر اشباع شده و فارغ التحصیلان زیادی دارد. همین امر موجب شده که شرایط کار در این رشته تا حدودی دشوار باشد و به تلاش زیادی برای استخدام نیاز داشته باشد.
2. نیاز به مهارتهای سخنوری
یک دانشجوی رشتهی حقوق باید مهارتهای سخنوری خوبی داشته باشد تا بتواند در حوزهی کاری خود موفق شود. در غیر این صورت ،فقط با داشتن مدرک نمیتوانید در جایی استخدام شوید و به موفقیت و پیشرفت برسید.
3. سخت بودن دروس و دورههای تحصیلی
واحدهای درسی رشتهی حقوق سخت و زیاد است. اگر فردی بدون علاقه و فقط برای شغل و درآمد در این رشته تحصیل کند، ممکن است نتواند به راحتی از پس خواندن آنها بربیاید.
4. دشواری آزمون وکالت
آزمون وکالت مانع دیگری است که بر سر راه دانشجویان حقوق دارد و ممکن است بسیاری از آنها را از ادامهی راه خسته کند. از آنجایی که تعداد شرکتکنندگان در این آزمون زیاد است، معمولا سوالات آن سخت و دشوار است و ممکن است افراد کمی بتوانند در آن قبول شوند.
یک دانشجوی رشته حقوق چه ویژگیهایی باید داشته باشد؟
دانشجویان رشته حقوق باید علاوه بر تحصیل در این رشته، تلاش کنند برخی از مهارتهای سخنوری خود را پرورش دهند. در غیر این صورت ممکن است برای استخدام و فعالیت در مشاغل مختلف دچار مشکل شوند. یک دانشجوی رشتهی حقوق باید این ویژگیها را داشته باشد:
سخنوری
سخنوری و سخنرانی مهمترین فعالیتی است که فارغالتحصیلان رشتهی حقوق انجام میدهند. آنها چه وکیل شوند چه مشاور و قاضی، باید بتوانند با مردم ارتباط بگیرند و از طریق سخنرانی، مفاهیم مورد نظر خود را به آنها منتقل کنند. بنابراین این ویژگی اهمیت زیادی برای این افراد دارد.
فن بیان
فن بیان تا حدودی به سخنوری ارتباط دارد و مهارت مهمی است که به فرد کمک میکند بتواند منظور خود را به دیگران منتقل کرده و به شیوهای ساده و روان صحبت کند. پیشنهاد میشود برای تقویت این مهارت مقالهی اهمیت فن بیان را در دانشگاه کسب و کار مطالعه کنید.
اعتماد به نفس
اعتماد به نفس از دیگر ویژگیهای مورد نیاز برای دانشجویان رشته حقوق است. وکیل یا مشاوری را تصور کنید که خجالت میکشد با دیگران صحبت کند و در دادگاه با صدایی آرام و لرزان حرف میزند. این شرایط به خوبی بیانگر اهمیت این مهارت مهم برای فارغالتحصیلان رشتهی حقوق است.
قدرت متقاعد کردن دیگران
اگر بخواهید به عنوان یک وکیل یا مشاور حقوقی فعالیت کنید، باید قدرت متقاعد کردن دیگران را داشته باشید. این قدرت به شما کمک میکند به راحتی بر ذهن و افکار طرف مقابل خود تاثیر بگذارید و او را وادار کنید حرف شما را بپذیرد یا به درخواستتان عمل کند.
توانایی توجه به جزئیات
یک وکیل و قاضی برای اینکه در فعالیتهای خود موفق باشد، باید به جزئیات دقت کند و به نوعی تیزبین باشد. در غیر این صورت ممکن است متوجه حقایق نشود و به راحتی در فعالیتهای خود شکست بخورد.
برقراری حق و عدالت
مهمترین وظیفهی دانشجویان و فارغالتحصیلان رشته حقوق برقراری حق و عدالت در جامعه است. رشتهی حقوق به طور مستقیم با مردم، جامعه و قوانین و حقوق مربوط به آنها ارتباط دارد. فرد باید بتواند با فعالیتهای خود عدالت را در جامعه برقرار کند و حق مظلومان را از افراد ظالم پس بگیرد.
زبان بدن
زبان بدن یا بادی لنگویج مهارت مهم دیگری است که شما برای سخنوری و وکالت نیاز دارید. این مهارت به شما کمک میکند بتوانید ذهن افراد را بخوانید و با حرکات خود بر آنها اثر بگذارید.
مقالات مرتبط: برای آشنایی با رشتههای مختلف توصیه میکنیم مقالات رشته معماری، آزمون نظام مهندسی و مهندسی مکانیک را در رسانۀ دانشگاه کسبوکار حتما مطالعه کنید.
راستگویی و صداقت
راستگویی و صداقت همانند توانایی برقراری عدالت برای دانشجویان رشته حقوق اهمیت دارد. یک وکیل یا قاضی اگر نتواند حقیقت را بیان کند و دروغ بگوید، به راحتی حق دیگران را پایمال میکند و ظلم و بیعدالتی را در جامعه گسترش میدهد. بنابراین لازم است افراد راستگو و صادق به این مشاغل وارد شوند و حقگویی را سرلوحهی کار خود قرار دهند.
بازار کار و مشاغل مرتبط با رشته حقوق
چنانچه در بخشهای بالاتر گفته شد، رشتهی حقوق بازار کار و درآمد تقریبا خوبی دارد. اگر شما به عنوان یک دانشجو و فارغالتحصیل حقوق بتوانید مهارتهای سخنوری و قضاوت خود را پرورش دهید، به راحتی میتوانید در هر حوزهای که هستید فعالیت کرده و از طریق آن درآمد کسب کنید. برخی از مشاغلی که در این رشته وجود دارند و درآمد بالایی دارند عبارتند از:
- وکالت
- قضاوت
- پژوهشگر حقوقی
- مشاور حقوقی در حوزههای مدنی، تجاری و بینالملل
- سردفتری
- راهاندازی یک دفتر حقوقی مستقل
- فعالیت در پزشکی قانونی
- کارشناس روابط بینالملل
- جرمشناسی و فعالیت به عنوان کارآگاه شناسایی مجرم
مقالات مرتبط: برای آشنایی با رشتههای مختلف توصیه میکنیم مقالات مهندسی شیمی، رشته معماری داخلی و مهندسی مواد و متالورژی را در رسانۀ دانشگاه کسبوکار حتما مطالعه کنید.
سخن پایانی
رشته حقوق یکی از زیرگروههای رشتههای علوم انسانی است که طرفداران بسیاری دارد. این رشته بازار کار و درآمد نسبتا بالایی در مقایسه با سایر رشتهها دارد؛ به همین علت افراد بسیاری خواهان آن هستند که در گرایشهای مختلف حقوق تحصیل کرده و در آن به کسب درآمد بپردازند.
ما در این مقاله از دانشگاه کسب و کار به معرفی این رشتهی جذاب پرداختیم و برخی از معایب و مزایای آن را بررسی کردیم. علاوه بر این از بازار کار و گرایشهای آن نوشتیم و امکان مهاجرت تحصیلی در آن را شرح دادیم. نظر شما دربارهی رشته حقوق چیست؟ چه مشاغل دیگری میشناسید که از طریق این رشته قابل کار و فعالیت باشند؟ نظرات ارزشمند خود را با ما در میان بگذارید.