آیا می‌دانید که چرا بعضی از کسب‌وکارهای آنلاین در عرض یک سال به موفقیت‌های قابل توجهی دست پیدا می‌کنند؟ آن هم در حالی که سایر کسبوکارها حتی نمی‌توانند هزینه‌های پرسنل خود را تأمین کنند؟ آمارهای رسانه techstartups نشان می‌دهند که بین 80 تا 90% از استارتاپ‌های آنلاین (مخصوصاً در حوزه تجارت الکترونیک) در سال اول فعالیت خود شکست می‌خورند. این به معنای موفقیت کمتر از 20% از این نوع کسبوکارها است. از طرف دیگر، کسب‌وکارهای موفق ویژگی‌های مشترکی دارند که مسیر پیشرفتشان را می‌سازد و اجازه رشد مداوم آن‌ها را فراهم می‌کند.
دلیل این تفاوت‌ها چیست؟ چه فاکتورهای سرنوشت‌سازی وجود دارند که بسیاری از کسبوکارها از آن‌ها بی‌خبر هستند؟ نکته مهم اینجاست که عواملی مثل تمرکز بر مشتری، دیجیتال مارکتینگ و مدیریت مؤثر منابع، نقش اول را در سریال موفقیت این کسبوکارها بازی می‌کنند. در این مطلب علاوه بر شناخت دقیق تفاوت‌ها، موارد زیر را نیز بررسی می‌کنیم:
- بررسی ویژگی‌های کسب‌وکارهای موفق در فضای آنلاین
- نگاهی به مهم‌ترین دلایل شکست کسب‌وکارهای آنلاین
- بررسی مثال‌های واقعی از کسب‌وکارهای موفق و ناموفق
- راهکارهای کاربردی برای عبور از مرز شکست در فضای آنلاین
شناخت تفاوت کسب‌وکارهای موفق و ناموفق به شما کمک می‌کند تا بتوانید استراتژی دقیق‌تری تدوین کنید. استراتژی‌ای که منجر به موفقیت و فروش بالا در کسبوکار شما شود. تا انتهای این مطلب همراه باشید و این تفاوت‌ها را بهتر بشناسید.
بررسی ویژگی‌های کسب‌وکارهای موفق در فضای آنلاین
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های کسب‌وکارهای موفق، خلاقیت مداوم در عرضه «محصولات و خدمات» است. این دسته از کسبوکارها به شکلی خلاقانه به نیازهای مشتریانشان پاسخ می‌دهند. به‌عنوان مثال، شرکت آمازون با معرفی خدمات جدیدی مانند Amazon Prime، مشتریان وفاداری جذب کرده است که حاضرند هزینه بیشتری برای خدمات ویژه پرداخت کنند. نوآوری و خلاقیت در اینجا به معنای ایجاد یک چیز جدید نیست؛ بلکه بیشتر به «بهبود مداوم خدمات بر اساس بازخورد مشتریان» مربوط می‌شود. یعنی چیزی ارائه بدهید که مشتری می‌خواهد و به آن نیاز دارد.
از طرفی، استفاده از ابزارهای دیجیتال مارکتینگ هم نیز تأثیر قابل توجهی در موفقیت کسب‌وکارهای آنلاین دارد. شرکت‌های موفق با استفاده از خدمات سئو، تبلیغات گوگل و بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی، به مخاطبان بیشتری دسترسی پیدا می‌کنند. به طور مثال، Airbnb با کمک کمپین‌های تبلیغاتی هدفمند، بازار خود را از محدودیت‌های جغرافیایی رها کرده و حالا به یک برند جهانی تبدیل شده است.
ویژگی مهم دیگر در کسب‌وکارهای موفق، تحلیل داده‌ها و استفاده از اطلاعات مشتریان است. مثلاً نتفلیکس (Netflix) با بررسی علاقه و رفتار کاربران، محتوای شخصی‌سازی‌شده‌ای ارائه می‌دهد تا رضایت و وفاداری بیشتری در آن‌ها ایجاد شود. این تحلیل‌ها نه فقط برای تصمیم‌گیری بهتر، بلکه برای کاهش هزینه‌های غیرضروری یک کسبوکار هم مفید هستند.
علاوه بر همه این نکات، فراموش نکنید که ایجاد تجربه کاربری برتر هم یکی از ارکان موفقیت است. این ویژگی معمولاً با طراحی وب‌سایت حرفه‌ای، پاسخگویی سریع به نیازهای مشتری و ساده‌سازی پروسه خرید محصول ایجاد می‌شود. اپل (Apple) یکی از نمونه‌های برجسته در این زمینه محسوب می‌شود. این برند، با ایجاد تجربه کاربری تکرارنشدنی برای مشتریان، جایگاهش را به‌عنوان یک برند لوکس تثبیت کرده است.
نگاهی به مهم‌ترین دلایل شکست کسب‌وکارهای آنلاین
یکی از مهم‌ترین دلایل شکست کسب‌وکارهای آنلاین، نادیده گرفتن نیازهای مشتریان است. کسب‌وکارهایی که به بازخورد کاربران توجه نمی‌کنند، بازار خود را به‌سرعت از دست می‌دهند. عامل دیگری که باعث شکست بسیاری از کسب‌وکارهای آنلاین می‌شود، سرمایه‌گذاری نکردن در بازاریابی است. بسیاری از استارتاپ‌ها، بازاریابی را هزینه‌ای اضافی می‌دانند؛ غافل از اینکه بدون جذب مخاطب یا مشتری، حتی بهترین محصولات و خدمات هم به فروش نمی‌روند. عدم تبلیغات مناسب و استفاده نکردن از پتانسیل‌های بازاریابی، باعث می‌شود که مشتریان بالقوه هیچ‌وقت از وجود کسبوکار شما مطلع نشوند.
از طرف دیگر، نبود زیرساخت‌های دیجیتال و استفاده نکردن از خدمات آنلاین هم یکی دیگر از دلایل شکست محسوب می‌شود. کسب‌وکارهایی که از ابزارهای دیجیتال از جمله مدیریت محتوا، هوش مصنوعی یا تحلیل داده‌ها استفاده نمی‌کنند، از رقبا عقب می‌مانند.
برای درک بهتر، دو فروشگاه آنلاین لباس را در نظر بگیرید. فروشگاه اول، فقط یک سایت ساده دارد و فروشگاه دوم با کمک هوش مصنوعی، لباس‌ها را بر اساس سلیقه هر مشتری به او نشان می‌دهد؛ دقیقاً مثل فروشنده‌ای همه‌فن‌حریف که می‌داند دقیقاً چه لباسی به مشتری‌اش می‌آید. بنابراین، معلوم است که کدام فروشگاه فروش بیشتری دارد! نداشتن زیرساخت دیجیتال، مثل نداشتن این فروشنده همه‌فن‌حریف است.
به‌عنوان دلیل آخر، فراموش نکنید که ضعف در مدیریت منابع هم باعث شکست بسیاری از کسبوکارها می‌شود. مدیریت ناکارآمد بودجه، زمان و نیروی انسانی، حتی سودآورترین ایده‌ها را به دره نابودی می‌کشاند.
بررسی مثال‌های واقعی از کسب‌وکارهای موفق و ناموفق
آمارها نشان می‌دهند که فقط 10 تا 20% از کسب‌وکارهای آنلاین، پس از 3 سال فعالیت مداوم و منظم به ثبات می‌رسند. این در حالی است که بین 80 تا 90% از آن‌ها در همان سال اول فعالیتشان شکست می‌خورند. با این اوصاف، دلیل موفقیت این تعداد کم از کسبوکارها چیست؟ تحلیل نمونه‌های موفق از کسب‌وکارهای معروف می‌تواند به این سؤال مهم پاسخ دهد. به همین بهانه، به بررسی دو نمونه برجسته از کسب‌وکارهای موفق، Amazon و Zoom، می‌پردازیم.
آمازون به‌عنوان یکی از موفق‌ترین کسب‌وکارهای آنلاین در جهان شناخته می‌شود. راز موفقیت این شرکت در تمرکز مثال‌زدنی و شگفت‌انگیز آن روی مشتری است. آمازون همیشه روی «تجربه خرید ساده و بدون دردسر» تأکید دارد و با استفاده از تحلیل داده‌ها، سلیقه مشتریان را پیش‌بینی می‌کند.
برای مثال، ویژگی پیشنهادهای شخصی (Personalized Recommendations) که بر اساس تاریخچه خرید کاربران ارائه می‌شود، یکی از عوامل مهم در جذب مشتریان است. علاوه بر این، آمازون با ارائه خدماتی مثل Amazon Prime (ارسال سریع و دسترسی به محتوای دیجیتال) وفاداری مشتریان خود را افزایش داده است. بر اساس گزارش رسانه CNBC، درآمد سالانه آمازون در سال 2022 بیش از 513 میلیارد دلار بوده است و روزبه‌روز بیشتر می‌شود.
شرکت Zoom نمونه دیگری از یک کسبوکار موفق در دنیای آنلاین است. این شرکت در دوران همه‌گیری کرونا رشد خیره‌کننده‌ای را تجربه کرد. البته موفقیت Zoom فقط به دوران همه‌گیری کرونا محدود نمی‌شود. این شرکت با تمرکز روی کیفیت خدمات، تجربه کاربری ساده و قابلیت ادغام با ابزارهای دیجیتال، جاپای خود را در بازار جهانی محکم کرده است. طبق گزارش رسانه معتبر Business of Apps، درآمد شرکت Zoom فقط در سال 2021 به بیش از 4 میلیارد دلار رسید!
راهکارهای کاربردی برای عبور از مرز شکست در فضای آنلاین
یکی از مهم‌ترین سؤالاتی که مدیر هر کسبوکار آنلاین باید از خودش بپرسد این است: چگونه از اشتباهات جلوگیری کنم؟ اولین قدم برای پاسخ دقیق به این سؤال، یادگیری از شکست‌ها و تحلیل دقیق دلایل آن‌هاست. برای مثال، اگر مشتریان از یک سرویس یا محصول خاص ناراضی هستند، بازخوردها و کامنت‌هایشان را با دقت بررسی کنید. چونکه کلید حل مشکل در همین بازخوردها یا اصطلاحاً «فیدبک‌ها» پنهان شده است.
یک مثال ساده، ایجاد تغییرات اساسی در طراحی وب‌سایت برای افزایش نرخ تبدیل کاربر به مشتری است. به‌عنوان مثال، شرکت Booking.com با استفاده از تست A/B برای صفحات مختلف وب‌سایتش، نرخ رزرو اقامتگاه‌ها را به طرز قابل توجهی افزایش داد.
راهکار دوم، استفاده از ابزارهای دیجیتال است که مستقیماً روی رشد کسبوکارها تأثیر مثبت می‌گذارند. ابزارهایی مثل Google Analytics برای تحلیل رفتار مشتریان، Mailchimp برای بازاریابی ایمیلی و Ahrefs برای بهینه‌سازی سئو، نمونه‌هایی از این موارد هستند. این ابزارها به کسبوکارها کمک می‌کنند که علاوه بر شناسایی مشکلات، راه‌حل‌هایی هم برای بهبود عملکرد پیشنهاد بدهند.
همچنین، فراموش نکنید که تمرکز روی آموزش و توسعه تیم یکی دیگر از فاکتورهای سرنوشت‌ساز برای رشد است. کسب‌وکارهایی که روی پرسنل خود سرمایه‌گذاری می‌کنند، معمولاً موفق‌تر هستند. از جمله کارهایی که به یادگیری مهارت‌های جدید و بهبود عملکرد تیم کمک می‌کنند، عبارت‌اند از:
- ارائه دوره‌های آموزشی در زمینه بازاریابی دیجیتال
- استفاده از نرم‌افزارهای مدیریت پروژه مثل پلتفرم Trello
- استفاده از منابع آنلاین مانند Coursera با منابع آموزشی فارسی‌زبان
با یادگیری از موفقیت‌ها و شکست‌ها، مسیر خود را به‌سوی رشد تضمین کنید!
کسب‌وکارهای موفق و ناموفق در دنیای آنلاین، آینه‌ای از تصمیم‌گیری‌های درست و اشتباه هستند. موفقیت شرکت‌های بزرگی مثل Amazon و Zoom به ما نشان می‌دهند که تمرکز روی مشتری و استفاده از فناوری‌های جدید، دو کلید اصلی موفقیت هستند. از طرف دیگر، شکست‌ها و دلایل آن‌ها درس‌های ارزشمندی به ما می‌دهند. از نادیده گرفتن نیازهای مشتری تا ضعف در مدیریت منابع، همگی در شکست کسبوکارها دست دارند و بهترین استراتژی‌ها را هم دچار شکست می‌کنند.
برای اینکه رشد و سودآوری کسب‌وکارتان را تضمین کنید، باید از این تجربیات الهام بگیرید و به سمت پیشرفت حرکت کنید. به یاد داشته باشید که فضای دیجیتال، فضایی بی‌انتها از فرصت‌هاست. فقط کافی است ابزارها و استراتژی‌های مناسب را پیدا کنید و با اعتمادبه‌نفس دست‌به‌کار شوید!
