اگر به دنبال یک راهنمای کامل از نحوه‌ی ثبت نام در سامانه سجام هستید این مقاله برای شما نوشته شده است.

زمانی بهترین سرمایه‌گذاری این بود که پس‌انداز و سرمایه خود را در بانک‌ها سپرده‌گذاری کنید؛ اما به خاطر افزایش نرخ تورم ارزش سرمایه شما کاهش می‌یابد. به همین دلیل خیلی از افراد به دنبال روش‌های بهتری برای سرمایه‌گذاری هستند. امروزه سرمایه‌گذاری در بازار ارز دیجیتال و بازار بورس نیز رونق پیدا کرده است. برای آشنایی بیشتر با این ارزهای دیجیتال مقاله «با انواع ارز دیجیتال آشنا شوید» را بخوانید. حال اگر بخواهید در بورس سرمایه‌گذاری کنید ابتدا باید در سامانه سجام ثبت‌نام کرده و کد بورسی دریافت کنید. در این مقاله، دانشگاه کسب‌وکار نحوه ثبت‌نام در این سامانه را به‌طور کامل به شما آموزش می‌دهد.

تعریف بورس و انواع آن

از آنجایی که با سرمایه‌گذاری در بانک معمولا ارزش پول کاهش پیدا می‌کند، بسیاری از افراد سعی می‌کنند در مسیرهای دیگری سرمایه‌گذاری کنند. با رشد بورس از سال 98 خیلی از افراد تصمیم گرفتند در بورس سرمایه‌گذاری کنند و خیلی‌ها توانستند سودهای کلانی به دست آورند. بورس به سه دسته کلی بورس کالا، بورس ارز و بورس اوراق بهادار تقسیم می‌شود که در آن‌ها دارایی‌های مختلفی معامله می‌شود.

برای مثال در بورس کالا، کالاهای مشخصی خریدوفروش می‌شود و معمولاً این کالاها مواد خام و مواد اولیه هستند. در بورس ارز پول‌های خارجی معامله می‌شود؛ که این نوع بورس در ایران وجود ندارد. همچنین سهام شرکت‌ها و اوراق مشارکت، در بورس اوراق بهادار معامله می‌شود. شما با پرداخت مبلغ مشخصی سهام شرکتی را می‌خرید و به اندازه سهامی که می‌خرید در آن شرکت مالکیت دارید. در این بورس سرمایه‌گذاران و سرمایه‌پذیران برای انجام فعالیت اقتصادی باهم همکاری می‌کنند و ضمن اینکه نیازهای یکدیگر را برطرف می‌کنند، از سودهای این فعالیت نیز بهره‌مند می‌شوند.

مزایای سرمایه‌گذاری در بورس

شما در سرمایه‌گذاری خود علاوه بر کسب سود، قصد دارید در جایی مطمئن و امن سرمایه‌گذاری کنید و سود بیشتری از این سرمایه‌گذاری به دست آورید. همچنین می‌خواهید هر وقت که به سرمایه خود نیاز داشتید بتوانید آن را نقد کنید. برخی از افراد دوست دارند علاوه بر اینکه خودشان از این سرمایه‌گذاری سود می‌کنند، این سرمایه‌گذاری برای جامعه نیز سودمند باشد و باعث ایجاد اشتغال شوند. با سرمایه‌گذاری در بورس می‌توانید از همه این ویژگی‌ها بهره‌مند شوید.

درمورد بازار بورس اطلاعات زیادی وجود دارد و این یکی از مزیت‌های این بازار است. با استفاده از سایت‌های مختلف و یا خرید کتاب‌هایی در حوزه بورس به‌راحتی می‌توانید آگاهی خود را در مورد بورس افزایش دهید. با افزایش آگاهی و آموزش درست می‌توانید میزان درآمد و سود سرمایه‌گذاری خود را به میزان قابل‌توجهی افزایش دهید. بازار بورس مزایای زیادی دارد که هرکسی با هر میزان سرمایه‌ای می‌تواند در این بازار فعالیت کند و با استفاده از ویژگی‌های خوب این بازار سود خوبی به دست آورد.

ازجمله مزایای بورس برای سرمایه‌گذاران می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

میزان نقد شدن سرمایه در این بازار بسیار زیاد است.
فعالیتی که در بورس انجام می‌شود مولد است و باعث ایجاد اشتغال می‌شود.
اطلاعات در مورد سرمایه‌گذاری شما شفاف است و می‌توانید با خیال راحت سرمایه‌گذاری کنید.
تولید ناخالص ملی افزایش یافته و تورم مهار می‌شود.
از پس‌اندازهای ریز و کوچک مردم استفاده می‌شود.
سرمایه‌های سرگردان به جای مناسبی هدایت شده و باعث رشد صنعت کشور می‌شود.

انواع روش‌های سرمایه‌گذاری در بورس

در این قسمت می‌خواهیم شما را با انواع روش‌های سرمایه‌گذاری در بورس آشنا کنیم تا بتوانید روشی متناسب با میزان سرمایه و ریسک‌پذیری خود انتخاب کنید. سرمایه‌گذاری در بورس به دو روش مستقیم و غیرمستقیم انجام می‌شود که در ادامه هر کدام را به تفضیل شرح می‌دهیم.

سرمایه‌گذاری غیرمستقیم

بعضی‌ها به دلیل اینکه تازه‌کار هستند یا نمی‌توانند ریسک بالای سرمایه‌گذاری در بورس را بپذیرند، به صورت غیرمستقیم در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند؛ یعنی سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری را خریداری کرده و با کمک نیروی کاربلد و حرفه‌ای آن‌ها در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند. با این روش، سرمایه‌گذاران به صورت امن در بازار بورس فعالیت می‌کنند. البته ممکن است این شرکت‌ها که واسطه‌ی سرمایه‌گذاری هستند ضرر کنند؛ اما چون در قسمت‌های مختلفی سرمایه‌گذاری می‌کنند احتمال ضرر کردنشان بسیار کم و تقریباً صفر است.

شرکت‌های سرمایه‌گذاری، سرمایه ثابتی دارند و با اطلاعات و دانش تخصصی کافی در بازار بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند. سودی که این شرکت‌ها به دست می‌آورند بین سرمایه‌گذاران تقسیم می‌شود. این شرکت‌ها برای اینکه سود بیشتری به دست آورند و ریسک ضرر خود را کاهش دهند، اوراق قرضه می‌خرند و وام می‌گیرند. در واقع آن‌ها با هدف کسب سود در بلندمدت خریدوفروش می‌کنند. سرمایه‌گذاران با خرید سهم وارد شرکت شده و تنها در صورتی که سهم خود را به فرد دیگری بفروشند از شرکت خارج می‌شوند.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک سرمایه متغیری دارند و سرمایه آن‌ها باز است؛ یعنی هر کسی که می‌خواهد وارد صندوق شود، دارایی خود را در اختیار صندوق قرار می‌دهد و سرمایه افزایش پیدا می‌کند. مدیران صندوق با دانش تخصصی و اطلاعات کافی سبد متنوعی از سهام و اوراق بهادار را با سرمایه صندوق خریداری می‌کند و هر سرمایه‌گذار به نسبت سهم خود از کل سرمایه در سود و زیان صندوق سهیم است. مهم‌ترین مزیت صندوق درآمد ثابت این است که هر زمان که بخواهید می‌توانید سرمایه خود را نقد کنید و از صندوق خارج شوید.

سرمایه‌گذاری مستقیم

بعضی از سرمایه‌گذاران مایلند خودشان به صورت مستقیم در بورس سرمایه‌گذاری کرده و به خرید و فروش سهام بپردازند. در سرمایه‌گذاری مستقیم خود سرمایه‌گذار دارایی‌هایش را مدیریت می‌کند. اگر مایلید این روش سرمایه‌گذاری در بورس را انتخاب کنید، باید تمامی آموزش‌های لازم را یاد بگیرید و با قوانین تحلیل بازار آشنا شوید و یک کارگزاری مناسب انتخاب کنید. برای معامله سهام در بورس ابتدا باید در سامانه سجام ثبت‌نام کرده، در یک کارگزاری رسمی حساب کاربری باز کنید و کد بورسی داشته باشید.

شرکت‌های کارگزاری

شرکت‌های کارگزاری واسطه خریداران و فروشندگان سهام هستند و در ازای انجام این کار کارمزد دریافت می‌کنند. در هنگام فروش سهام برای سرمایه‌گذاران یک درصد از کل مبلغ فروش و در هنگام خرید نیم درصد از کل مبلغ خرید را به عنوان کارمزد برمی‌دارند. مبلغ کارمزد تمام کارگزاری‌ها یکسان است. سرمایه‌گذاران بدون کارگزاری نمی‌توانند در بورس معامله کنند. کارگزاری‌ها در نقش مشاور خرید و فروش سهام مشتریانشان نیز فعالیت می‌کنند.

کد بورسی

کد بورسی یا کد سهامداری همانند کد ملی برای شناسایی شما در بازار سرمایه استفاده می‌شود. این کد از 8 شناسه تشکیل شده که سه شناسه اول آن حرف و پنچ شناسه بعدی عدد است. طبق قوانین جدید سازمان بورس و اوراق بهادار برای دریافت کد بورسی ابتدا باید در سامانه سجام ثبت‌نام و احراز هویت کنید.

پس از تکمیل ثبت‌نام و احراز هویت سجام، یکی از کارگزاری‌ها را انتخاب کنید و در آن‌ها ثبت‌نام کنید. شما می‌توانید به صورت حضوری به کارگزاری مراجعه کرده و ثبت اطلاعات و احراز هویت خود را در این کارگزاری انجام دهید. بعد از اتمام ثبت‌نام کد بورسی شما برایتان پیامک می‌شود. البته به تازگی بسیاری از کارگزاری‌ها به صورت آنلاین و غیرحضوری سرمایه‌گذاران را ثبت‌نام و احراز هویت می‌کنند و کد بورسی را برایشان پیامک می‌کنند.

لازم به ذکر است که کد بورسی برای افرادی که کمتر از 18 سال دارند صادر می‌شود، اما فقط افرادی بالای 18 سال با حداقل مدرک دیپلم اجازه دارند در بورس فعالیت کنند.

سجام چیست؟

شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، زیر نظر سازمان بورس اوراق بهادار فعالیت می‌کند. انجام امور پس از معاملات بورس یا معاملات خارج از بورس بر عهده این شرکت است. این شرکت برای اینکه خدمات زیرساختی یکپارچه و فراگیر به فعالان بازار سرمایه، به ویژه سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی ارائه کند و برای خدمات دهی به تمامی ارکان بازار، نهادهای مالی، ناشران و مخصوصاً سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی یک درگاه واحد ایجاد کند، سامانه جامع اطلاعات مشتریان را ایجاد کرد. هدف اصلی این سامانه یکپارچه که به اختصار سجام نامیده می‌شود ارائه خدمات بهتر و سریع‌تر به سرمایه‌گذاران است.

سامانه سجام برای مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم راه‌اندازی شد. تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی برای استفاده از خدمات پایه، باید اطلاعات هویتی و سهامداری و شماره حساب خود را در سجام ثبت کنند. محرمانگی تمامی اطلاعاتی که در سامانه ثبت شده، طبق قوانین حفظ می‌شود.

طبق قوانین جدید سازمان بورس، علاوه بر کسانی که به تازگی می‌خواهند در بورس سرمایه‌گذاری کنند، سرمایه‌گذاران قدیمی نیز باید در سجام ثبت‌نام کرده و احراز هویت را انجام دهند. اگر این کار را انجام ندهند، کد بورسی آن‌ها غیرفعال شده و نمی‌توانند در این بازار معامله کنند.

ثبت‌نام در سجام

تنها با یک‌بار ثبت‌نام در سجام می‌توانید به تمامی خدمات بازار سرمایه دسترسی پیدا کنید. دیگر لازم نیست در نهادهای مالی نظیر کارگزاری‌ها، صندوق‌های سرمایه و… مجدداً به طور کامل شناسایی شوید. تمامی اسناد، مدارک، هشدارها، مکاتبات و مرسولات به آدرسی که در قسمت اطلاعات ارتباطی سجام ثبت کردید، ارسال می‌شود. شما می‌توانید نشانی محل سکونت و اقامتگاه خود را مستقیماً تغییر دهید. همه مطالبات و پولی که در بازار سرمایه به دست آورده‌اید به شماره حسابی در سامانه سجام ثبت کردید، واریز می‌شود و می‌توانید شماره حسابتان را تغییر دهید.

برای ثبت‌نام در سجام به سایت https://www.sejam.ir مراجعه می‌کنید و از قسمت ثبت‌نام در سجام، کار خود را شروع می‌کنید. سوالات متداول سرمایه‌گذاران در هنگام ثبت‌نام، از قسمت راهنمای این سامانه قابل‌مشاهده است. مراحل ثبت‌نام افراد حقیقی و افراد حقوقی متفاوت است که در ادامه هر کدام را به تفضیل شرح می‌دهیم.

ثبت‌نام افراد حقیقی در سجام

پس از اینکه از قسمت «ثبت‌نام در سجام» وارد بخش ثبت‌نام شدید، صفحه‌ای باز می‌شود. شماره تلفن همراه خود را بدون صفر اول وارد کنید و پس از زدن کد امنیتی روی دکمه «دریافت کد تأیید» کلیک کنید. کد تأیید از طریق پیامک برایتان ارسال می‌شود. قبل از ثبت‌نام در سامانه سجام، مطمئن شوید که شماره تلفن همراهتان متعلق به خودتان است و با کد ملی شما مطابقت دارد. مراکز پشتیبانی اپراتورهای تلفن همراه، در این خصوص شما را راهنمایی می‌کنند.

پس از دریافت کد تأیید، این کد را همراه با نوع مشتری، کد ملی و کد امنیتی وارد کرده و دکمه تأیید را فشار دهید. اگر کد تأییدی برایتان ارسال نشد دکمه ارسال مجدد کد تأیید را بزنید تا مجدداً کد تأیید برایتان ارسال شود.

در مرحله بعد هزینه ثبت‌نام به شما نمایش داده می‌شود که از طریق یکی از درگاه‌های پرداخت می‌توانید این هزینه را بپردازید. پس از پرداخت هزینه، به مرحله تکمیل اطلاعات می‌روید که در ادامه به توضیح هریک می‌پردازیم.

وارد کردن اطلاعات هویتی

در این بخش، باید مشخصات خود را مطابق کارت ملی وارد کنید. پر کردن اطلاعات ستاره‌دار الزامی است. اطلاعات را به صورت دقیق وارد کنید. برای ورود اطلاعات از یک کیبورد فارسی استاندارد استفاده کنید، دقت کنید که نباید زبان کیبوردتان عربی باشد. در این بخش باید نام، نام خانوادگی، تاریخ تولد، جنسیت، نام پدر، شماره شناسنامه، کد ملی، محل صدور، محل تولد و سری و سریال شناسنامه را وارد کنید. اگر نام خانوادگی شما پیشوند یا پسوند دارد حتماً باید آن را وارد کنید.

شما می‌توانید به ‌عنوان شخص «اصیل» و یا به‌ عنوان «نماینده قانونی» شخص دیگری اطلاعات خود را در سامانه ثبت کنید. اگر کمتر از 18 سال دارید باید با حکم رشد از دادگاه، به‌ عنوان شخص اصیل دارای حکم رشد برای ثبت‌نام اقدام نمایید. اگر در این قسمت گزینه اصیل را انتخاب کنید، به ‌عنوان شخص حقیقی اصیل در سامانه ثبت‌نام می‌کنید؛ اما اگر می‌خواهید به ‌عنوان نماینده قانونی، شخص دیگری را ثبت‌نام کنید گزینه «نماینده قانونی» را انتخاب کنید.

اطلاعات نماینده

«نماینده قانونی» ممکن است ولی باشد؛ که پدر یا پدربزرگ فرزندان صغیری که هنوز به سن قانونی نرسیده‌اند را شامل می‌شود، یا ممکن است قیم شخص باشد یعنی کسی که به موجب حکم قضائی ذیصلاح، سرپرستی فرد یا افرادی را که خودشان نمی‌توانند معامله کنند و ازنظر قانونی محجور تلقی می‌شوند، بر عهده دارد. همچنین نماینده قانونی ممکن است وصی شخص باشد، فردی که بر اساس وصیت شخص فوت‌شده او را به انجام کاری برای متوفی مأمور کرده است.

توجه داشته باشید که نماینده قانونی خود قبلاً باید در سامانه ثبت‌نام کرده و کد پیگیری برایش ارسال شده باشد. پس از انتخاب گزینه نماینده قانونی، جهت بررسی اینکه نماینده قبلاً ثبت‌نام شده، کد ملی نماینده را در جای خود وارد کنید. درصورتی‌که مراحل ثبت‌نام نماینده تکمیل و راستی آزمایی شده و به عنوان شخص اصیل ثبت‌نام کرده باشد، کد تأیید برایش ارسال می‌شود که باید در جای مربوطه وارد کنید.

در مرحله بعد باید نوع مدرکی که سمت را نشان می‌دهد انتخاب کنید، تاریخ انقضاء نمایندگی را وارد کرده و مدارک لازم را بارگذاری کنید. حجم کل فایل‌هایی که در این قسمت بارگذاری می‌کنید نباید از 2 مگابایت بیشتر و کمتر از 10 کیلوبایت باشد. فرمت فایل‌هایی بارگذاری می‌کنید باید png، jpg، jpeg و pdf باشد. سپس روی دکمه «ذخیره/ ادامه گام بعدی» کلیک کنید.

اطلاعات ارتباطی

تمامی مرسولات پستی و هرگونه اسناد، مدارک، اعلانات و هشدارهایی که باید برای شما ارسال شود، به آدرسی که در این بخش ثبت می‌کنید ارسال خواهد شد. پس آدرسی را وارد کنید که با کد پستی درج شده روی کارت ملی شما مطابقت داشته باشد. شما می‌توانید آدرس و کد پستی ثبت شده در سامانه ثبت‌احوال را با مراجعه به سایت این سازمان اصلاح کنید.

اطلاعاتی که از شما خواسته می‌شود با دقت و با کیبورد فارسی وارد کنید. در قسمت آدرس، باید کشور، استان، شهر، خیابان، کوچه، پلاک، کد پستی و تلفن ثابت را ثبت کنید.

کدهای سهامداری

فرمت کدهای سهامداری بازارهای مختلف با یکدیگر متفاوت است. هر بازاری را که انتخاب کنید، فرمتی که باید طبق آن کد سهامداری را وارد کنید، نمایش داده می‌شود. کد سهامداری بورس و فرابورس، دو بخش دارد که بخش اول سه حرف با حروف فارسی و بخش دوم یک کد 5 رقمی است که از نهاد مربوطه دریافت شده است. کد سهامداری بورس کالا، یک کد 6 رقمی است و کد سهامداری بورس انرژی و برق، شامل سه بخش است که بخش اول سه حرف با حروف فارسی، بخش دوم یک کد 6 رقمی و بخش سوم نیز یک حرف است. هنگام ثبت‌نام وارد کردن کد سهامداری ضروری نیست. اگر کد سهامداری ندارید، روی دکمه «تأیید/ ادامه گام بعدی» کلیک کنید.

اطلاعات شغلی و اطلاعات مالی

در قسمت اطلاعات شغلی باید عنوان شغل، آدرس محل کار، تلفن، کد پستی و پست الکترونیکی محل کار را وارد کنید. برای تلفن شرکت و موسسه 8 کاراکتر و برای کد پستی 10 کاراکتر باید وارد شود. اگر بیکار یا خانه‌دار هستید یا محل کارتان ثابت نیست، می‌توانید تلفن و کد پستی محل سکونت خود را وارد کنید.

در بخش اطلاعات مالی ارزش دارایی و میزان درآمد و همچنین میزان اطلاعاتتان از مفاهیم مالی و بورسی و شرکت‌های کارگزاری را که به واسطه آن‌ها در بورس خریدوفروش می‌کنید، ثبت می‌کنید. باید اطلاعات ستاره‌دار در این بخش را پر کنید و این اطلاعات نباید خالی بمانند.

اطلاعات حساب بانکی

حساب بانکی که در سامانه سجام ثبت می‌کنید، حتماً باید متعلق به خودتان بوده و حساب مشترک نباشد. همه مطالباتی که از کارگزاری دارید، به همین شماره حسابی که در سامانه ثبت کرده‌اید واریز می‌شود. اگر بخواهید شماره حساب جایگزین اعلام کنید، باید از طریق سامانه سجام این کار را انجام دهید.

شما می‌توانید دو شماره حساب بانکی در سامانه ثبت کنید. اگر دو حساب بانکی وارد کنید، سجام برای هر دو حساب از بانک مرکزی استعلام می‌گیرد که نتیجه هر دو استعلام باید درست باشد. هر بار که اطلاعات را ویرایش می‌کنید، مجدداً استعلام گرفته می‌شود و تا زمان تأیید اطلاعات این کار تکرار می‌شود.

حتماً باید یکی از دو این شماره حساب را به‌عنوان شماره حساب پیش‌فرض انتخاب کنید. اگر این کار را نکنید پیامی به شما نمایش داده می‌شود که یک حساب پیش‌فرض انتخاب کنید. باید تمامی اطلاعات ستاره‌دار را وارد کنید. برای شماره شبا بدون کاراکتر IR، باید 24 شناسه وارد کنید. همچنین شماره ‌حساب را بدون خط تیره، فاصله، نقطه و کاراکترهای اضافه وارد کنید.

بررسی پایانی و تعهدات

در مرحله آخر تمامی اطلاعاتی که هنگام ثبت‌نام در سجام وارد کردید به شما نمایش داده می‌شود تا دوباره آن‌ها را بررسی و تأیید کنید. در صورتی که در ثبت اطلاعات اشتباهی رخ داده باشد، می‌توانید آن را ویرایش کنید. پس از بررسی‌های پایانی، صفحه تعهدات به شما نمایش داده می‌شود. شما باید تعهدات را بپذیرید تا ثبت‌نامتان در سامانه سجام کامل شود. پس از اینکه دکمه «می‌پذیرم» و سپس «ذخیره» را بزنید، ثبت‌نام تکمیل شده و وب‌سرویس‌های استعلام اطلاعات اجرا می‌گردند.

اگر نتیجه استعلام سجام از سامانه‌های مرتبط، صحیح بودن اطلاعات وارد شده را تأیید کند، ظرف 24 ساعت یک کد پیگیری 10 رقمی برای شما ارسال می‌شود. این کد بیانگر آن است که ثبت‌نام شما در سجام کامل شده و می‌توانید برای انجام احراز هویت اقدام کنید.

ثبت‌نام افراد حقوقی

اگر به عنوان شخص حقوقی در سجام ثبت‌نام می‌کنید، قبل از ثبت‌نام باید نکات زیر را در نظر بگیرید:

1- اطلاعاتی که هنگام ثبت‌نام درخواست می‌شود، با فرم‌های ابلاغیه هیئت‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مطابقت دارد.

2- هر شخص حقوقی باید یک نماینده حقیقی در سجام داشته باشد و این نماینده باید قبلاً در سجام ثبت‌نام نموده و احراز هویت شده باشد.

3- نماینده عملیات ثبت‌نام را انجام می‌دهد و در صورت لزوم اطلاعات ثبت شده در سجام را اصلاح و به‌روزرسانی می‌کند. همچنین امضای کلیه فرم‌های احراز هویت بر عهده‌ی شخص حقوقی است.

4- مشخصات شخص حقوقی باید عیناً مطابق با روزنامه رسمی آن شرکت ثبت شده و مشخصات حساب بانکی نیز به نام شخص حقوقی باشد.

5- قبل از ثبت‌نام شخص حقوقی، باید کسانی که حق برداشت از حساب‌های بانکی مشتری را دارند، صاحبان امضاء مجاز، هیئت عامل/مدیرعامل، اعضاء هیئت‌مدیره، اشخاصی که از طرف مشتری می‌تواند سفارش انجام دهند، در سجام ثبت‌نام کرده و احراز هویت شده باشند.

6- در صورتی که صحت اطلاعاتی که توسط نماینده ثبت شده، توسط استعلام‌های انجام شده تأیید شود، یک پیامک به اعضای هیئت‌مدیره شرکت ارسال می‌شود. پس از دریافت این پیامک اعضای هیئت‌مدیره باید در داشبورد خود در سجام، صحت اطلاعاتی که توسط نماینده اعلام شده و خود نماینده را تأیید کنند.

7- کد پیگیری سجام پس از تأیید نماینده توسط اعضای هیئت‌مدیره، صادر شده و نماینده برای انجام احراز هویت با مدارک هویتی و مدارک شخص حقوقی به کارگزاری‌های منتخب مراجعه می‌کند.

ورود به سجام و ثبت شماره تلفن همراه

پس از اینکه از قسمت «ثبت‌نام در سجام» وارد بخش ثبت‌نام شدید، صفحه‌ای باز می‌شود که باید در آن شماره تلفن همراه نماینده شخص حقوقی را بدون صفر اول وارد کنید و پس از زدن کد امنیتی روی دکمه «دریافت کد تأیید» کلیک کنید تا کد تأیید برایتان پیامک شود. قبل از ثبت‌نام در سامانه سجام، مطمئن شوید که شماره تلفن همراهتان متعلق به خودتان است و با کد ملی شما مطابقت دارد. مراکز پشتیبانی اپراتورهای تلفن همراه، در این خصوص شما را راهنمایی می‌کنند.

وارد کردن کد تأیید و پرداخت هزینه ثبت‌نام

پس از دریافت کد تأیید، این کد را همراه با نوع مشتری، کد ملی و کد امنیتی وارد کرده و دکمه تأیید را فشار دهید. اگر کد تأییدی برایتان ارسال نشد، دکمه ارسال مجدد کد تأیید را بزنید تا مجدداً کد تأیید برایتان ارسال شود.

مشخصات شخصیت حقوقی

در این بخش، باید مشخصات شخص حقوقی را مطابق روزنامه رسمی شرکت وارد کنید. پر کردن اطلاعات ستاره‌دار الزامی است. اطلاعات را به صورت دقیق وارد کنید. برای ورود اطلاعات از یک کیبورد فارسی استاندارد استفاده کنید، دقت کنید که نباید زبان کیبوردتان عربی باشد. در این بخش باید شناسه ملی، نام شخصیت حقوقی، نوع شخصیت حقوقی، تابعیت، کد اقتصادی، شماره ثبت، تاریخ ثبت و محل ثبت را وارد کنید.

اطلاعات ارتباطی شرکت

اطلاعاتی که از شما خواسته می‌شود با دقت و با کیبورد فارسی وارد کنید. در قسمت آدرس باید کشور، استان، شهر، خیابان، کوچه، پلاک، کد پستی و تلفن ثابت را ثبت کنید.

کدهای سهامداری شرکت

اطلاعات نماینده شرکت

نماینده شرکت باید اول به عنوان یک فرد حقیقی و اصیل قبلاً در سجام ثبت‌نام کرده و راستی آزمایی شده باشد. در قسمت اطلاعات نماینده، کد ملی و تاریخ تولد نماینده را وارد کرده و روی دکمه «بررسی» کلیک کنید تا کد تأییدی از طریق پیامک ارسال شود. این کد تأیید به تلفن همراه نماینده ارسال می‌شود، آن را وارد کرده و دکمه افزودن را فشار دهید. پس از بررسی صحت اطلاعات ثبت شده، روی دکمه «تأیید/ ادامه گام بعدی» کلیک کنید.

مشخصات افرادی که حق برداشت از حساب بانکی مشتری را دارند

اطلاعات درخواستی طبق الزام بند 4 – 2 – 2 ماده 4 دستورالعمل شناسایی مشتریان در بازار سرمایه است. سمت «سایر» به عضو هیئت‌امنا، عضو هیئت اجرایی و یا هر عضو رکن تصمیم‌گیر شخصیت حقوقی که همان هیئت‌مدیره است، مربوط می‌شود.

امضاءهای اعضاء هیئت‌مدیره، مدیرعامل و صاحبان امضاء مندرج در صورت‌جلسه و نامه معرفی نماینده، باید با امضاهایی که این اشخاص هنگام ثبت‌نام در سجام از آن استفاده نموده‌اند مطابقت داشته باشد. اگر بین امضای فرم‌های مربوطه و امضایی که در سامانه سجام ثبت شده، مغایرتی وجود داشته باشد، شرکت سپرده‌گذاری مرکزی این فرم‌ها را تأیید نمی‌کند.

در این قسمت، کد ملی و تاریخ تولد هرکدام از دارندگان حق برداشت را وارد کرده و برای استعلام اطلاعات شخص روی دکمه «بررسی» کلیک کنید. باید سمت شخص موردنظر را وارد کرده و دکمه افزودن را فشار دهید. برای سایر افرادی که حق امضا دارند این مراحل را تکرار کنید. پس از اینکه صحت اطلاعات نمایش داده شده را بررسی کردید، روی دکمه «تأیید/ ادامه گام بعدی» کلیک کنید.

مشخصات مدیرعامل، اعضای هیئت‌مدیره، حسابرس، بازرس، هیئت‌امنا یا ارکان مشابه

در این قسمت کد ملی و تاریخ تولد مدیرعامل، اعضای هیئت‌مدیره، حسابرس و غیره را وارد می‌کنید و برای دریافت استعلام اطلاعات شخص روی دکمه «بررسی» کلیک می‌کنید. باید سمت شخص موردنظر را وارد کنید درصورتی‌که عضو موردنظر یک شرکت حقوقی دیگر است گزینه «نماینده شرکت» و اگر از صاحبان امضاء است، گزینه «صاحب امضاء» را انتخاب کنید و در آخر روی دکمه افزودن کلیک کنید. برای همه افراد باید این مراحل را تکرار کنید. صحت اطلاعاتی که نمایش داده شده، بررسی کرده و دکمه «تأیید/ ادامه گام بعدی» را انتخاب کنید.

مشخصات سهامداران یا شرکایی که بیش از 10 درصد سهام سرمایه شخص حقوقی را دارند

در این قسمت باید کد ملی، کد پستی، نام، نام خانوادگی، سمت، درصد سهامداری یا حق رأی و نشانی را وارد کنید اطلاعات ستاره‌دار باید تکمیل شوند. بعد از اینکه کلیه اطلاعات را تکمیل کردید، دکمه افزودن را بزنید. برای سایر افراد باید این مراحل را تکرار کنید. صحت اطلاعات نمایش داده شده را بررسی کرده و دکمه «تأیید/ ادامه گام بعدی» را انتخاب کنید.

مشخصات اشخاصی که می‌توانند از طرف مشتری سفارش انجام دهند

کد ملی و تاریخ تولد هریک از افرادی را که می‌توانند از طرف مشتری سفارش انجام دهند، وارد کنید. برای استعلام اطلاعات شخص دکمه «بررسی» را بزنید. سمت شخص و زمان شروع و پایان دوره‌ای که شخص این سمت را بر عهده دارد، وارد کنید. اطلاعات را تکمیل کرده و دکمه افزودن را بزنید. صحت اطلاعات نمایش داده شده را بررسی کرده و روی دکمه «تأیید/ ادامه گام بعدی» کلیک کنید.

اطلاعات سرمایه‌گذاری و اطلاعات حساب بانکی

در بخش اطلاعات سرمایه‌گذاری ارزش دارایی و میزان درآمد شخص حقوقی و همچنین شرکت‌های کارگزاری که به واسطه آن‌ها خریدوفروش انجام می‌دهید وارد کنید. پر کردن اطلاعات ستاره‌دار در این بخش از ثبت‌نام سجام الزامی است.

حساب بانکی که در سامانه سجام ثبت می‌کنید، حتماً باید متعلق به شخص حقوقی بوده و حساب مشترک نباشد. همه مطالباتی که از کارگزاری دارید، به همین شماره حسابی که در سامانه ثبت کرده‌اید واریز می‌شود. اگر بخواهید شماره حساب جایگزین اعلام کنید، باید از طریق سامانه سجام این کار را انجام دهید.

شما می‌توانید دو شماره حساب بانکی در سامانه ثبت کنید. اگر دو حساب بانکی وارد کنید، سجام برای هر دو حساب از بانک مرکزی استعلام می‌گیرد که نتیجه هر دو استعلام باید درست باشد. هر بار که اطلاعات را ویرایش می‌کنید، سامانه مجدداً استعلام می‌گیرد و تا زمان تأیید اطلاعات این کار را تکرار می‌کند.

حتماً باید یکی از دو این شماره حساب را به‌عنوان شماره حساب پیش‌فرض انتخاب کنید. اگر این کار را نکنید سجام با نمایش پیامی از شما می‌خواهد که یک حساب پیش‌فرض انتخاب کنید. باید تمامی اطلاعات ستاره‌دار را وارد کنید. برای شماره شبا بدون کاراکتر IR، باید 24 شناسه وارد کنید. همچنین شماره‌ حساب را بدون خط تیره، فاصله، نقطه و کاراکترهای اضافه وارد کنید.

بارگذاری فرم‌ها

در این بخش باید روزنامه رسمی و اساسنامه شخص حقوقی و فرم نامه رسمی و صورت‌جلسه را بارگذاری کنید. ابتدا از قسمت پیش‌نمایش فرم نامه رسمی و صورت‌جلسه را دانلود کنید و بعد از امضا کردن، آن‌ها را بارگذاری نمایید. حجم این فایل‌ها نباید بیشتر از 2 مگابایت و کمتر از 10 کیلوبایت باشد. فرمت قابل‌قبول برای این فایل‌ها png، jpg، jpeg و pdf است.

بررسی پایانی و تعهدات

در مرحله آخر تمامی اطلاعاتی که هنگام ثبت‌نام در سجام وارد کردید را مشاهده می‌کنید تا دوباره آن‌ها را بررسی و تأیید کنید. در صورتی که در ثبت اطلاعات اشتباهی وارد کرده باشید، می‌توانید آن را ویرایش کنید. پس از بررسی‌های پایانی، صفحه تعهدات را مشاهده می‌کنید. شما باید تعهدات را بپذیرید تا ثبت‌نامتان در سامانه سجام کامل شود. پس از اینکه دکمه «می‌پذیرم» و سپس «ذخیره» را بزنید، ثبت‌نام تکمیل شده و وب‌سرویس‌های استعلام اطلاعات اجرا می‌گردند.

اگر نتیجه استعلام سجام از سامانه‌های مرتبط، صحیح بودن اطلاعات وارد شده را تأیید کند، ظرف 24 ساعت یک کد پیگیری 10 رقمی برای شما ارسال می‌شود. این کد بیانگر آن است که ثبت‌نام شما در سجام کامل شده و می‌توانید برای انجام احراز هویت اقدام کنید.

احراز هویت سجام

ثبت‌نام در سجام به صورت غیرحضوری انجام می‌شود و هنگام ثبت‌نام هیچ مدرکی از شما دریافت نمی‌شود؛ درنتیجه پس از اینکه ثبت‌نام شما تکمیل شد و کد پیگیری 10 رقمی دریافت کردید، باید احراز هویت را انجام دهید. احراز هویت به دو روش حضوری و الکترونیکی انجام می‌شود. در ادامه هرکدام از این روش‌ها را توضیح می‌دهیم.

احراز هویت حضوری سجام

برای احراز هویت حضوری باید به یکی از دفاتر پیشخوان دولت، کارگزاری‌ها یا بانک‌ها مراجعه کنید. شما می‌توانید لیست مراکز منتخب احراز هویت حضوری را در سامانه سجام مشاهده کنید؛ وارد سایت سجام شده و از قسمت احراز هویت، احراز هویت حضوری را انتخاب کنید. صفحه زیر برای شما باز می‌شود. در این صفحه استان و شهرستان را وارد کرده و لیست مراکز منتخب شهر خود را مشاهده کنید.

هزینه احراز هویت سجام در دفاتر پیشخوان برای اشخاص اصیل 111000 ریال و برای نماینده حقوقی 127000 ریال است. در احراز هویت حضوری سعی کنید به دفاتر پیشخوانی مراجعه کنید که از دفاتر منتخب کارگزاری مورد نظرتان باشد تا هم احراز هویت سجام و هم احراز هویت کارگزاری در این دفاتر انجام شود. البته لازم است به مسئول دفتر بگویید هر دو احراز هویت را برایتان انجام دهد.

هنگام مراجعه به مراکز منتخب احراز هویت حضوری باید مدارک زیر را همراه داشته باشید:

اصل و کپی کارت ملی
اصل و کپی شناسنامه
آخرین مدرک تحصیلی (ارائه مدرک تحصیلی اختیاری است)
کد پیگیری 10 رقمی سجام

اگر به عنوان شخص حقوقی برای احراز هویت اقدام کردید باید مدارک شرکت را که در سجام بارگذاری کردید، به همراه داشته باشید.

احراز هویت الکترونیکی سجام

احراز هویت سجام به صورت غیرحضوری و از طریق اپلیکیشن‌های اینترنتی نیز انجام می‌شود. این نوع احراز هویت مزایای زیادی دارد که عبارتند از:

نیازی به مراجعه حضوری به مراکز منتخب احراز هویت نیست که در شرایط همه‌گیری ویروس کرونا از ازدحام افراد در این مراکز جلوگیری می‌شود.
احراز هویت الکترونیکی هزینه کمتری برای شما دارد. حتی بعضی از اپلیکیشن‌ها احراز هویت را به صورت رایگان انجام می‌دهند.
احراز هویت الکترونیکی محدودیت زمانی ندارد و در هر ساعتی از شبانه‌روز می‌توانید آن را انجام دهید.

برای این نوع احراز هویت باید شخص حقیقی بالای 18 سال باشید، کارت ملی هوشمند داشته باشید یا برای دریافت این نوع کارت ملی اقدام کرده و کد رهگیری آن را داشته باشید. خود شخص باید تمامی مراحل احراز هویت را انجام دهد و اطلاعات خود شخص وارد شود.

اپلیکیشن‌های زیادی کار احراز هویت غیرحضوری سجام را انجام می‌دهند که لیست این اپلیکیشن‌ها را می‌توانید در سامانه سجام مشاهده کنید؛ وارد سایت سجام شوید و از قسمت احراز هویت، احراز هویت الکترونیکی را انتخاب کنید تا لیست اپلیکیشن‌ها را مشاهده کنید. چند نمونه از این اپلیکیشن‌ها را در تصویر زیر می‌بینید.

یکی از اپلیکیشن‌هایی را که سامانه سجام برای احراز هویت الکترونیکی معرفی کرده، روی گوشی خود نصب کنید. اکثر این اپلیکیشن‌ها، هم برای اندروید و هم برای ios توسعه یافته‌اند و نسخه وب نیز دارند. اگر تصمیم دارید از نسخه وب این اپلیکیشن‌ها استفاده کنید، لپ‌تاپ یا کامپیوتر شما باید مجهز به وب‌کم باشد. مراحل انجام احراز هویت سجام در تمامی این اپلیکیشن‌ها تقریباً یکسان است که در ادامه این مراحل را توضیح می‌دهیم.

مراحل انجام احراز هویت الکترونیکی سجام

1- برنامه را باز کنید و گزینه احراز هویت سجام را انتخاب کنید. در مرحله اول باید کد پیگیری 10 رقمی سجام را وارد کنید. این کد بعد از تکمیل ثبت‌نام برای شما پیامک شده است. اگر کد پیگیری از گوشی شما پاک شده و به آن دسترسی ندارید از سایت سجام، گزینه بازیابی کد پیگیری را انتخاب کنید؛ سپس کد ملی خود و کد امنیتی را وارد و روی «بررسی» کلیک کنید تا کد پیگیری برایتان پیامک شود.

2- پس از ثبت کد پیگیری سجام، یک کد تأیید 5 رقمی برایتان پیامک می‌شود. این کد را در قسمت مربوطه وارد کنید و به مرحله بعدی بروید.

3- برخی از اپلیکیشن‌ها برای احراز هویت هزینه‌ای دریافت نمی‌کنند؛ اما اگر اپلیکیشن انتخابی شما هزینه‌ای دریافت کند، در این مرحله باید هزینه 10000 تومانی را از طریق یک درگاه اینترنتی بپردازید.

4- پس از پرداخت هزینه باید سریال پشت کارت ملی هوشمند خود را وارد کنید. اگر برای کارت ملی هوشمند ثبت‌نام کرده و هنوز آن را دریافت نکرده‌اید، باید کد رهگیری روی فیش ثبت‌نام را وارد کنید. با کارت ملی‌های قدیمی نمی‌توان این مرحله را انجام داد. باید برای دریافت کارت ملی هوشمند ثبت‌نام کرده و پس از دریافت کد رهگیری ادامه مراحل را انجام دهید.

5- حال باید در مکانی با نور کافی و با رعایت حجاب و قوانین خاصی، یک تصویر سلفی از خودتان بگیرید و بارگذاری کنید.

6- روی یک برگه سفید با خودکار آبی امضا بزنید و عکس آن را در اپلیکیشن بارگذاری کنید.

7- در مرحله آخر باید یک فیلم 20 ثانیه‌ای از خودتان بگیرید. شما در این فیلم باید متنی که روی صفحه مشاهده می‌کنید، بخوانید و فیلم خود را به صورت زنده ضبط و بارگذاری کنید.

8- در صورتی که احراز هویت را به درستی انجام داده باشید پیامک تأیید آن را دریافت می‌کنید.

نکات بارگذاری تصویر سلفی و فیلم زنده

وقتی می‌خواهید عکس سلفی از خودتان بگیرید، باید حجاب کامل داشته باشید و عینک و کلاه و یا ماسک نداشته باشید. کیفیت دوربین مناسب باشد و در محیطی با نور مناسب و کافی عکس بگیرید. صورت شما باید در قاب عکس قرار بگیرد و از روبه‌رو عکس بگیرید. اگر عکس سلفی را به صورت زاویه‌دار بگیرید، تأیید نمی‌شود.

فیلم سلفی را باید به صورت زنده و با یک دوربین باکیفیت ضبط کنید. شما نمی‌توانید این فیلم را از گالری گوشی خود بارگذاری کنید؛ زیرا باید متنی را که روی صفحه می‌بینید بخوانید و این متن برای هر فردی متفاوت است. متنی که برایتان نمایش داده می‌شود، به صورت واضح و رسا بخوانید و فیلم را در محلی بگیرید که نور آن مناسب و کافی باشد.

مزایای ثبت‌نام در سجام

با سامانه سجام به آسانی می‌توانید در کارگزاری‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری ثبت‌نام کنید. قبل اینکه این سامانه راه‌اندازی شود، سرمایه‌گذاران باید به صورت حضوری به کارگزاری‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مراجعه کرده و زمان زیادی را صرف ثبت اطلاعاتشان می‌کردند. اگر سرمایه‌گذاران از کارگزاری خود راضی نبودند، برای تغییر کارگزار باید همه مراحل ثبت‌نام را تکرار می‌کردند و مجبور بودند فرم‌های تکراری را دوباره پر کنند.

با این سامانه به راحتی می‌توانید سود مجامع را دریافت کنید. به ازای هر سهمی که در شرکت‌های مجمع عمومی دارید، باید از سود تقسیمی این شرکت‌ها دریافتی داشته باشید. این سود در تاریخ مقرر به حساب شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه واریز می‌شود. سپس این شرکت سودتان را به شماره حسابی که در سجام اعلام کردید، واریز می‌کند.

شما به راحتی می‌توانید اطلاعات خود را در سامانه سجام ویرایش کنید و لازم نیست حضوراً به کارگزاری مراجعه کنید. با این سامانه یکپارچه به تمام سرویس‌های بازار سرمایه دسترسی دارید و به راحتی می‌توانید کارگزار ناظر خود را تغییر دهید. قبلاً باید به کارگزاری خود مراجعه می‌کردید و گواهی سهام می‌گرفتید و فرم تغییر کارگزار ناظر را پر می‌کردید؛ پس از آن گواهی سهام را به کارگزاری جدیدتان تحویل می‌دادید. با ثبت‌نام در سجام با چند عملیات ساده این کار انجام می‌شود و لازم نیست وقت خود را هدر دهید.

سامانه سجام در فعالیت‌های سرمایه‌گذاران در بورس چه نقشی دارد؟

سامانه سجام برای احراز هویت سرمایه‌گذاران در بورس و فعالیت آنان در چارچوب قوانین و مقررات راه‌اندازی کرده‌اند. این سامانه نشان می‌دهد که شما به عنوان شخص حقیقی یا یک شرکت در بازار بورس فعالیت می‌کنید. پس روی فعالیت‌های شما تأثیر مستقیمی ندارد. وقتی در سامانه سجام ثبت‌نام می‌کنید، اطلاعاتی که این سامانه ثبت کردید و کدهایی که برایتان پیامک می‌شود، محرمانه است و نباید این کدها را در اختیار افراد ناشناس قرار دهید. محرمانگی در بورس بسیار مهم است و برای محافظت از سرمایه خود نباید به هر کسی اعتماد کنید.

قیمت‌ها در بازار بورس نوسانات زیادی دارد پس وقتی تازه وارد بورس شدید، برای سرمایه‌گذاری عجله نکنید. بعضی‌ها چون کد بورسی دریافت نکرده‌اند، از طریق حساب دیگران شروع به خریدوفروش می‌کنند. این کار ریسک زیادی دارد، سعی کنید هیجانات خود را کنترل کنید. این بازار برای سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت مناسب است؛ پس با اقدامات عجولانه فقط احتمال ضرر خود را افزایش می‌دهید.

شما در بازار بورس نباید نقش یک دلال را ایفا کنید. چون سرمایه‌گذاری بلندمدت در این بازار بازده خوبی دارد، مدت زمانی که برای ثبت‌نام در سجام و احراز هویت خود صرف می‌کنید، باعث نمی‌شود سود این بازار را از دست بدهید. هیجان خود را کنترل کنید و با آرامش مراحل ثبت‌نام و دریافت کد بورسی را دنبال کنید.

سخن پایانی

در این مقاله اولین گام سرمایه‌گذاری در بورس یعنی ثبت‌نام و احراز هویت در سامانه سجام را برایتان توضیح دادیم. پس از ثبت‌نام در این سامانه، می‌توانید به صورت حضوری یا غیرحضوری در یکی از کارگزاری‌ها حساب باز کنید و از طریق اینترنت خریدوفروش سهام و اوراق بهادار در بورس را انجام دهید. البته اگر فرد ریسک‌پذیری نیستید یا تازه وارد کار سرمایه‌گذاری شده‌اید، می‌توانید به کمک شرکت‌های سرمایه‌گذاری یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در بورس سرمایه‌گذاری کنید. این شرکت‌ها افراد متخصصی را استخدام کرده‌اند که با دانش و اطلاعات تخصصی کافی برای خرید سهام‌ مختلف اقدام می‌کنند؛ با این کار احتمال ضرر بسیار کم و حتی به صفر می‌رسد.

البته اگر سهام عدالت دارید، باید در سامانه سجام ثبت‌نام کرده و احراز هویت آن را انجام دهید. پس از ثبت‌نام سود سهام شما به شماره حسابی که در این سامانه اعلام کردید واریز می‌شود. همچنین امکان آزادسازی و فروش سهام برای شما فراهم می‌شود.

البته امروزه افراد زیادی در بازار ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری می‌کنند. قیمت این ارزها به صورت جهانی تغییر می‌کند و تحت تأثیر اتفاقاتی است که در کل دنیا رخ می‌دهد. برای سرمایه‌گذاری در این بازارها نیز باید در یکی از صرافی‌های دیجیتال حساب کاربری داشته باشید. ما در مقاله «با بایننس بزرگ‌ترین و محبوب‌ترین صرافی دیجیتال آشنا شوید» یکی از محبوب‌ترین صرافی‌های دیجیتال را به شما معرفی کرده‌ایم. همچنین نحوه افتتاح حساب کاربری در این صرافی را در مقاله «آموزش ثبت‌نام در بایننس، پرطرفدارترین صرافی دیجیتال جهان» توضیح دادیم. اگر قصد دارید در بازار ارز دیجیتال فعالیت کنید، بهتر است این دو مقاله را مطالعه کنید.

به نظر شما با این اوضاع بازار بورس سرمایه‌گذاری در بورس کار درستی است؟ آیا بازار بورس سرمایه شما را در مدت کوتاهی افزایش می‌دهد؟ نظرات خود را با دانشگاه کسب‌وکار در میان بگذارید.