کسب و کار چند وجهی مدلی است که می‌تواند برای افرادی که عاشق تجربه چالش‌های مختلف هستند مناسب باشد. اگر عاشق پرداختن به ایده‌های جدید هستید پیشنهاد می‌کنم حتماً این مقاله را تا انتها بخوانید. چون قرار است با کسب و کار رؤیایی خود یعنی کسب و کار چند وجهی آشنا شوید. اگر بخواهم این کسب و کار را برای شما در یک جمله توصیف کنم باید بگویم که این کسب و کار دقیقاً شبیه به فردی است که در دنیای کسب و کار چندین توانایی و پتانسیل دارد. از ویژگی‌های این افراد می‌توان از انعطاف پذیری بالای آن‌ها در هر شرایطی نام برد.
علاوه بر این همان طور که از لقب این دسته افراد پیدا است؛ آن‌ها توانایی بالایی در دانش‌های مختلف و چندین مهارت متفاوت پیدا کرده‌اند و می‌توانند در همه آن‌ها به بهترین نحو کار کنند. این افراد عاشق این هستند که وقتی درون یک چالش قرار می‌گیرند برای حل کردن آن به دنبال راه‌حل‌های جدید بگردند و یا با خلاقیت خود راه حلی را ابداع کنند. به طور معمول افرادی که چند پتانسیلی هستند می‌توانند کارهایی بسیار بدیع را خلق کنند.
علت این موضوع استفاده از همه ویژگی‌هایی است که در کنار هم دارند. حال اگر به دنیای کسب و کار نگاهی بیندازیم مشابه یک انسان چند پتانسیلی همان بازار چند وجهی می‌باشد. در این مقاله از مجموعه مقالات دانشگاه کسب و کار می‌خواهیم به معرفی کسب و کار چند وجهی بپردازیم. اگر عاشق چالش‌های جدید هستید احتمالاً به این مدل کسب و کار علاقه‌مند خواهید شد. تا انتهای این مقاله ما را همراهی کنید.
تعریف اقتصاددانان از بازار چند وجهی
بر اساس تعریف اقتصاددانان بازار چند وجهی بازاری است که می‌تواند؛ مانند یک انسان چند پتانسیلی در بین مخاطبان متفاوت و مجزا نقاط مشترکی را برای وصل کردن آن‌ها پیدا کند. در واقع این وصل کردن با تکیه بر خلاقیت و ارائه راه‌حل‌هایی جدید اتفاق میفتد. بازار چند وجهی می‌تواند از طریق وصل کردن گروه‌های متفاوت برای خود درآمد کسب کند. هر میزان که راه حلی که بازار چند وجهی از طریق آن مخاطبان متفاوت را به همدیگر متصل می‌کند ساده‌تر، منحصر به فردتر و یا جدیدتر باشد درآمدی که کسب می‌کند نیز به همان نسبت بیشتر خواهد شد.
مروری بر سه اصل اساسی کسب و کار چند وجهی
چالشی که اکثر بازارهای چند وجهی با آن روبه‌رو می‌شوند، این است که گروه‌های متفاوتی از کاربران را همیشه در کنار یکدیگر حفظ کنند. کسب و کار چند وجهی معمولاً به وسیله ایده‌های نو زنده می‌ماند. اگر شما به عنوان یک صاحب کسب و کار چند وجهی ایده پردازی انجام ندهید، به احتمال زیاد کسب و کارتان مدت زمان زیادی زنده نخواهد ماند. ایده‌های تازه همانند خون در رگ‌های این کسب و کار است.
همان طور که در قسمت قبلی نیز به این موضوع اشاره کردیم مهم‌ترین ارزشی که یک بازار چند وجهی می‌تواند داشته باشد این موضوع است که گروه‌های متفاوت از کاربران را از طریق راه‌حل‌های بدیع متصل نگه می‌دارد و به صورت هم‌زمان به آن‌ها خدمات ارائه می‌دهد. برای این که یک بازار چند وجهی بتواند در دنیای کسب و کار فعالیت کند لازم است که به سه اصل اساسی در این دنیا پاسخ دهد:
- لازم است که کاربران و مخاطبان بیشتری را به خود جذب کند تا بتواند در دنیای کسب و کار رشد کند و باقی بماند.
- یک بازار چند وجهی باید ارزش جدیدی را به بازار ارائه کند. این کسب و کار باید بتواند نقطه مشترکی را بین گروه‌های مختلف از کاربران پیدا کرده و با ساخت یک پلتفرم بین آن‌ها ارتباط برقرار کند.
- بازار چند وجهی باید قادر باشد که کاربران مختلف خود را مجاب کند که از پلتفرمی که ساخته است برای گرفتن خدمات استفاده کنند.
در ادامه این مقاله برای این که درک بهتری از بازار چند وجهی داشته باشید مثال‌های مختلفی را درباره این بازار بررسی کنیم. تا انتهای این مقاله همراه تیم دانشگاه کسب و کار باشید.
مقالات مرتبط برای مطالعۀ بیشتر: برای تکمیل دانسته‌های خودتان توصیه می‌کنیم مقالات پورسانتی، همکاری در فروش و مشاوره كسب و كار را از دست ندهید.
چگونه در کسب و کار چند وجهی خود ارزش ایجاد کنیم؟
مهم‌ترین بخش یک کسب و کار چند وجهی که می‌توان آن را اصلی‌ترین دارایی این بازار دانست در واقع همان پلتفرم این بازار است. شاید برایتان سؤال ایجاد شود که پلتفرم در بازار چند وجهی چه معنایی می‌دهد؟ باید بگویم که بازار چند وجهی از پلتفرم بهره می‌گیرد تا بتواند گروه‌های متفاوت از کاربران را به یکدیگر متصل کند. در واقع کلید اتصال در این بازار همان پلتفرم است. برای این که بهتر این موضوع را درک کنید مثالی از کنسول‌های بازی برایتان می‌آورم.
فرض کنید که کنسول بازی وجود نداشت. ما در این مثال دارای دو گروه کاربر هستیم. در یک طرف سازندگان بازی هستند. در طرف دیگر افرادی که می‌خواهند با آن بازی مشغول شوند یا در واقع همان گیمرها! از نگاه شما آیا این دو گروه متفاوت می‌توانستند بدون وجود کنسول بازی به یکدیگر متصل شوند؟
وجود کنسول بازی در بین این دو گروه باعث شده که برنامه نویسانی که بازی را تولید کرده‌اند به گیمرهایی که با آن بازی می‌کنند متصل شوند. چرا این دو گروه را از همدیگر متمایز می‌کنیم؟ در پاسخ به این سؤال می‌توانیم بگوییم اصلی‌ترین تفاوت این دو گروه نیازهای آن‌ها است. نیاز اصلی گیمرها پر کردن وقتشان است. آن‌ها می‌خواهند بازی کنند تا وقت آزادی که در اختیار دارند را با بازی کردن پر کنند.
اما در طرف دیگر سازندگان بازی می‌خواهند که با ساخت بازی و جذب بیشتر کاربران به کسب درآمد بپردازند. این مثال به ما نشان می‌دهد درست است که یک بازار چند وجهی می‌خواهد به نیاز گروه‌های مختلف کاربران پاسخ دهد. اما باید توجه داشته باشیم که این نیاز همانند مثالی که آوردیم حتماً نیاز مشابهی نیست.
برای پیشرفت کسب و کار به کاربران بیشتری نیاز دارید
هر چقدر که یک کسب و کار چند وجهی بتواند با کاربران خود ارتباط مستقیم‌تری برقرار کند ارزش آن نیز به همان نسبت بیشتر می‌شود. خیلی از بازارهای چند وجهی بودند که با گذشت زمان از تعداد کاربران آن‌ها کاسته شد و یا تعداد آن‌ها ثابت ماند. اکثر این بازارها دچار ضررهای شدیدی شدند و یا در بهترین حالت از ارزش اصلی این بازارها کم شد. برای این که پلتفرم یک بازار چند وجهی به رشد خود ادامه دهد لازم است که هرگز دست از جذب کردن کاربران نکشد.
اثر شبکه‌ای نامی است که اقتصاددانان بر این پدیده گذاشته‌اند. در این زمینه صاحب کسب و کار مانند یک فرد چند پتانسیلی باید از نهایت خلاقیت خود برای جذب مخاطب بیشتر استفاده کند. جذب مخاطب می‌تواند از روش‌های مختلفی صورت گیرد. به‌عنوان‌مثال می‌توانید سود ماهانه کسب و کار خود را با کاربران پلتفرم در ازای دعوت از افراد دیگر به استفاده از پلتفرم سهیم شوید. یا این که می‌توانید به صورت دائم خدماتی که به کاربران خود ارائه می‌دهید را به روز کنید. روش‌های زیادی برای انجام این کار وجود دارد فقط کافی است از خلاقیت خود استفاده ببرید.
یکی از این نمونه روش‌ها راهی است که گوگل برای جذب مخاطب بیشتر استفاده کرده است. google adsense و یا گوگل ادسنس نام خدمتی از طرف گوگل است که اجازه می‌دهد نویسندگانی که از طریق تولید محتوا کردن مخاطب جذب می‌کنند در سود تبلیغات شرکت گوگل سهیم باشند. گوگل در واقع مطابق با محتوایی که نویسندگان می‌نویسند تبلیغی مرتبط را در سایت آن‌ها می‌گذارد و با استفاده از گوگل ادسنس بخشی از سود آن تبلیغ را نیز به نویسنده اختصاص می‌دهد. این موضوع باعث می‌شود نویسنده برای نوشتن محتواهای جدید انگیزه داشته باشد.
مقالات مرتبط برای مطالعۀ بیشتر: برای تکمیل دانسته‌های خودتان توصیه می‌کنیم مقالات کسب و کار شمع سازی، کسب و کار پوشاک و کسب و کار پرورش قارچ را از دست ندهید.
کلام آخر
خیلی خوشحالیم که تا انتهای این مقاله همراه تیم دانشگاه کسب و کار بودید. در این مقاله به بررسی کسب و کار چند وجهی پرداختیم. مدل کسب و کار فریمیوم مدلی است که در خیلی از مواقع با بازار چند وجهی ترکیب می‌گردد. این دو کسب و کار را در بسیاری از مواقع می‌توان به عنوان همپوشان هم معرفی کرد. گوگل یکی از کسب و کارهایی است که به خوبی توانسته است این دو مدل را با هم ترکیب کند. همین ترکیب‌های مختلف از بازار چند وجهی است که باعث شده خیلی از اقتصاددانان این کسب و کار را مانند یک انسان چند پتانسیلی بدانند.
همان طور که در مقاله به آن اشاره شد این مدل کسب و کار در بازار به عنوان یکی از قدیمی‌ترین مدل‌ها شناخته می‌شود که در بین صاحبان کسب و کار بسیار شهرت دارد. با رشد علم دسترسی این مدل نیز پیشرفت کرده و شناخت آن نیز بسیار آسان‌تر از گذشته شده است. یکی از مهم‌ترین قابلیت‌هایی که بازار چند وجهی می‌تواند داشته باشد این موضوع است که به سادگی می‌تواند بازارهای جدید را به وجود آورد. خلق بازارهای جدید توسط بازار چند وجهی با دور شدن از رقابت‌های تنگاتنگی که شکل می‌گیرد و همچنین عوض کردن دیدگاه‌های قدیمی است که شکل می‌گیرد. به نظر شما نقطه قوت کسب و کارهای چند وجهی در چیست؟ نظرات خود را درباره این بازار با ما در میان بگذارید.
