مهندسی کشاورزی یکی از علوم قدیمی است که انسان همواره با آن درگیر بوده و به دلیل تأمین نیازهای زندگی، همیشه با آن در تماس خواهد بود. اگر شما علاقه زیادی به طبیعت دارید و از بوی گیاهان و خاک، دیدن مناظر طبیعی و مراحل رشد یک دانه گندم و … شاد می‌شوید، رشته مهندسی کشاورزی برای شما بسیار مناسب است. چراکه بیشتر زمان خود را در طبیعت و زمینهای کشاورزی می‌گذرانید. علاوه بر این با توجه به تنوع زیست‌بوم‌ها و محیط‌های کشاورزی در ایران، وجود مهندسان کشاورزی ضروری و لازم است. در این مقاله از مجموعه مقالات دانشگاه کسب و کار می‌خواهیم به صورت جامع به معرفی رشته مهندسی کشاورزی بپردازیم. اگر شما نیز به این رشته علاقه‌مند هستید و یا دوست دارید اطلاعات بیشتری درباره آن کسب کنید، حتماً ما را تا انتهای این مقاله همراهی کنید.
نگاهی کلی به رشته مهندسی کشاورزی
مهندسی کشاورزی یک ترکیب از فناوری مهندسی و علوم کشاورزی است. این رشته دانشگاهی با هدف افزایش کارایی و بهره‌وری در تولید محصولات کشاورزی ایجاد شده است. با توجه به افزایش تقاضا و کمبود منابع آب، نیاز به متخصصانی که بتوانند روش‌های جدید و کم هزینه‌تر برای کشاورزی پیدا کنند، افزایش یافته است. مهندسین کشاورزی با طراحی، ساخت و بهینه‌سازی ابزار و تجهیزات کشاورزی، به بهبود تولید و پرورش محصولات کشاورزی می‌پردازند. آنها تجهیزات جدید و بهبود یافته را تولید می‌کنند که باعث افزایش کارایی و انجام کارهای جدید می‌شود. مهندسی کشاورزی با رشته‌های مختلف دانشگاهی مانند هواشناسی، شیمی، برق، عمران، محیط زیست، مکانیک و زیست‌شناسی گیاهان و حیوانات ارتباط نزدیک دارد.
فارغ التحصیلان این رشته چه وظایفی بر عهده دارند؟
متخصصان علوم کشاورزی، با توجه به حوزه تخصصی خود، متعهد به انجام مجموعه‌ای از وظایف هستند. در زیر به برخی از این مسئولیت‌ها اشاره می‌کنیم:
- ارائه آموزش در مدارس و مراکز آموزشی کشاورزی
- برنامه‌ریزی در حوزه‌های گوناگون مربوط به دامداری
- سرپرستی واحدهای عملیاتی و تولیدی
- مدیریت و نگهداری واحدهای دامپروری، پرورش طیور و زنبورداری
- اجرای فعالیت‌های مرتبط با بهبود و اصلاح نژاد
- بررسی و ارزش‌گذاری مقدار مواد غذایی در خاک مناطق مختلف
- کاهش مواد آسیب‌زا و مخرب در خاک
- همکاری در پروژه‌های تحقیقاتی
- پیشنهاد راهکارهای مناسب برای افزایش مواد لازم در خاک
- برگزار کردن و ترویج برنامه‌های آموزشی برای دانش‌آموختگان و فعالان حوزه کشاورزی
- بررسی و اعلام نظر در خصوص صلاحیت برداشت یا عدم برداشت از دشت‌ها و آبخوان‌ها
- جمع‌آوری اطلاعات استفاده از شبکه‌های آبیاری و زهکشی
- نقشه‌برداری و تفسیر نقشه‌های قطعات و دستگاه‌های کشاورزی
- فرایندهای ساخت و طراحی دستگاه‌های کشاورزی
- نصب و راه‌اندازی دستگاه‌های صنعتی و شناسایی بازسازی و نوسازی آنها
برای تحصیل در رشته مهندسی کشاورزی چه توانایی‌هایی لازم است؟
اگرچه افراد با توانایی‌های گوناگون می‌توانند در هر زمینهای که دوست دارند فعالیت کنند و به موفقیت‌های نسبی برسند، اما برای برجسته شدن در بازار کار و برتری نسبت به دیگران، نیاز است که مهارت‌های خاص و توانمندی‌های منحصر به فرد خود را پرورش دهید و برای یادگیری و تقویت آنها سرمایه‌گذاری کنید. بنابراین، علاقه به گل و گیاه و طبیعت، هرچند شرط ضروری برای موفقیت در رشته مهندسی کشاورزی است، اما کافی نمی‌باشد. تقویت مهارت‌ها و توانایی‌های شخصی که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد، باید جزئی از برنامه تحصیلات و اهداف شما باشد.
مهارت‌های درسی مورد نیاز برای این رشته تحصیلی
بسته به علاقه‌تان به کشاورزی و مشاغل مرتبط، ممکن است دروس تخصصی رشته‌های ریاضی یا تجربی برای شما اولویت داشته باشند. اگر به موضوعات فنی علاقه‌مند هستید، باید توجه داشته باشید که دروس ریاضی و فیزیک، توانایی در محاسبات و داشتن دید فضایی خوب، از جمله مهارت‌های آموزشی مورد نیاز شما هستند. اگر به زمینه‌های نزدیک به زیست‌شناسی و کشاورزی خالص علاقه دارید، درس شیمی و زیست‌شناسی هم برای کسب رتبه خوب و قبول شدن و هم برای ادامه تحصیل در آینده از اهمیت بالاتری برخوردار هستند.
نگاهی به مهارت‌های فردی مورد نیاز برای مهندسی کشاورزی
در دنیای امروز، توانایی‌های ارتباطی مانند مذاکره کردن، ارائه سخنرانی مؤثر، برقراری رابطه سازنده با دیگران، و کار کردن در یک تیم یا گروه، از جمله توانایی‌های حیاتی برای پیشبرد در بسیاری از زمینه‌های تحصیلی، از جمله مهندسی کشاورزی محسوب می‌شوند. به عنوان یک مهندس کشاورز، شما همواره در یک سازمان یا تیم فعال هستید و فعالیت‌های کاری شما معمولاً به تنهایی نیست. داشتن این توانایی‌ها شما را به یک مهندس قدرتمند تبدیل می‌کند.
مقالات مرتبط: برای آشنایی با رشته‌های مختلف توصیه می‌کنیم مقالات مهندسی صنایع، رشته مدیریت خانواده، رشته طب سنتی و مهندسی پزشکی را در رسانۀ دانشگاه کسب‌وکار حتما مطالعه کنید.
اهمیت ویژگی صبوری در این رشته
چه کاری را که در حوزه مهندسی کشاورزی انجام می‌دهید، چه به عنوان ناظر، معلم، پژوهشگر یا تولیدکننده، همگی نیازمند صبر و تلاش فراوان هستند. طبیعت بر اساس تقاضای ما عمل نمی‌کند، بلکه برای دریافت پاسخ از آن، باید صبر خود را حفظ کرده و از تلاش دست نکشید. زیرا عملکرد مهندسین کشاورزی اغلب در بلندمدت مشخص می‌شود. همچنین ممکن است در پروژه‌ها یا فرایندهای تولید با مشکلاتی روبرو شوید، بنابراین باید قابلیت تحمل شکست و توانایی بازخواست را در خود تقویت کنید.
ویژگی‌های شخصیتی مورد نیاز مهندسی کشاورزی
همان‌طور که اشاره کردیم، حرفه‌ای بودن در این عرصه گاهی اوقات می‌تواند خطرناک باشد. شاید شما یک دانشمند باشید که نتایج مطلوبی از تجربیات خود نمی‌گیرید، یا شاید در صنعت تولید محصولات خود شکست بخورید. بنابراین، توانایی پذیرش خطر یکی از مزایای این حرفه است که در بسیاری از زمینه‌های کاری کشاورزی کم‌رنگ می‌شود. شما باید توانایی سازگاری خوبی داشته باشید زیرا در برخی از حوزه‌های شغلی مهندسی کشاورزی، لازم است که در هر ساعت از روز و شب یا در محل‌ها و شرایط آب و هوایی متفاوت فعال باشید.
چه افرادی برای تحصیل در این رشته مناسب هستند؟
یکی از عوامل مهم پیشرفت در هر حوزه، به خصوص در زمینه‌های مرتبط با طبیعت، عشق و اراده برای طبیعت است. چرا که یک مهندس کشاورز باید ساعت‌های زیادی را در فضای باز، در مزارع و کنار حیوانات سپری کند. همچنین، به دلیل اینکه کار در این حوزه نیاز به ساعت‌های طولانی ایستادگی و تحمل شرایط آب و هوایی مختلف دارد، یک مهندس کشاورز باید توانایی فیزیکی بالایی داشته باشد.
فارغ التحصیلان این رشته بخش زیادی از وقت خود را با مردم روستا و کشاورزان می‌گذرانند. بنابراین، باید توانایی برقراری ارتباطات عمومی خوب و داشتن خصلت‌های خوب را داشته باشند. یک مهندس کشاورز باید نگرش خلاقانه‌ای در برابر طبیعت داشته باشد و در حل مسائل، راه‌حل‌هایی را پیدا کند که کمترین آسیب را به طبیعت وارد کند. علاوه بر این، به دلیل نیاز به محاسبات فراوان در رشته مهندسی کشاورزی، دانشجو باید در حوزه ریاضی قوی باشد. او باید بتواند مسائل طبیعت را به خوبی تجزیه و تحلیل کند. در نهایت، موفق‌ترین فرد در رشته مهندسی کشاورزی کسی است که علاقه‌مند به طبیعت است.
نگاهی به مزیت‌ها و معایب تحصیل در رشته مهندسی کشاورزی
رشته مهندسی کشاورزی، فرصتی برای فرد برای تجربه زندگی در طبیعت و دور از سروصدای شهر می‌باشد. این موضوع باعث می‌شود که افراد در آرامش بیشتری کار کنند. همچنین، با توجه به نیاز مداوم جامعه به محصولات کشاورزی و حیوانی، این رشته همواره فرصت‌های شغلی را برای افراد فراهم می‌کند. با این حال، برخی از تخصص‌های این رشته شناخته شده نیستند یا بازار کار مناسبی ندارند و به همین دلیل تعداد زیادی از فارغ التحصیلان بیکار هستند. علاوه بر این، در ایران، فرصت‌های استخدام دولتی برای این رشته کم است. یک نکته دیگر که باید در نظر گرفت، محل سکونت افراد است. قطعاً افرادی که در شهرهای با فعالیت‌های کشاورزی و دامپروری زندگی می‌کنند، با داشتن مدرک مهندسی کشاورزی، فرصت‌های شغلی بهتری خواهند داشت.
بررسی درآمد و بازار کار این حوزه
مهندسی کشاورزی یک حوزه گسترده با تنوع زیاد در گرایش‌ها و فرصت‌های شغلی است. با توجه به شرایط کاری کشور، موفقیت در این حوزه به داشتن مهارت، توانمندی و خلاقیت بستگی دارد. برخی از گرایش‌های این رشته هنوز کاملاً شناخته نشده‌اند و جذب نیرو در بخش‌های دولتی برای برخی از گرایش‌ها مانند اقتصاد کشاورزی کم است.
فارغ التحصیلان این رشته می‌توانند در سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف دولتی و خصوصی مانند شرکت خدمات مهندسی آب و خاک، شهرداری‌ها، وزارت جهاد کشاورزی، شرکت‌های خصوصی کشاورزی و منابع طبیعی، کارخانجات تولید تجهیزات کشاورزی، مزارع و مرغداری‌ها، شرکت‌های صنایع غذایی، وزارت نیرو، به عنوان مشاورین آب و خاک، پژوهشگاه‌های بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، مرکز ملی تحقیقات ژنتیک، انستیتو پاستور، سازمان مدیریت و برنامه ریزی، سازمان تحقیقات کشاورزی، سازمان بازرسی، صندوق بیمه محصولات کشاورزی، سازمان حفاظت نباتات، سازمان محیط زیست، سازمان تعاون روستایی، آزمایشگاه‌های تغذیه و اصلاح نژاد، پروژه‌های پيمانكاري مختلف و شيلات كار كنند. علاوه بر این، فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در حوزه‌های كشاورزي، زراعت و پرورش دام يا آزمایشگاه‌های مربوط به آن استارت‌آپ‌های خود را راه اندازي كنند و به عنوان كارآفرين فعاليت كنند.
معرفی گرایش‌های مهندسی کشاورزی
در ادامه این مقاله می‌خواهیم به صورت مفصل به معرفی گرایش‌های این رشته بپردازیم. تا انتهای این مقاله تیم دانشگاه کسب و کار را همراهی کنید.
1.معرفی گرایش ترویج و آموزش کشاورزی
در رشته آموزش و ترویج کشاورزی، دانشجویان مهارت‌های لازم برای تبدیل شدن به کارشناسان ترویج کشاورزی را فرا می‌گیرند. پس از پایان دوره چهار ساله مهندسی کشاورزی، آنها مسئولیت‌های متعددی در زمینه برنامه ریزی، سازماندهی، رهبری و کنترل فعالیت‌های ترویجی در حوزه کشاورزی را بر عهده می‌گیرند.
این وظایف شامل اشاعه نوآوری‌های سودمند کشاورزی، افزایش دانش برای بهبود تولید کشاورزی از نظر کمی و کیفی، و ارتقای بهزیستی عمومی در بین روستاییان و عشایر است. هدف اصلی این تلاش‌ها، شناسایی مسائل و نیازهای جوامع روستایی و عشایر و ارائه آنها به مراکز تحقیقاتی و تصمیم گیری است. کارشناس ترویج کشاورزی باید قادر باشد نوآوری‌های سودمند کشاورزی را منتقل کند، پروژه‌های اجرایی ترویجی را تهیه کند، مسائل روستا را شناسایی کند، در تهیه طرح جامع ترویج مشارکت کند، فعالیت‌های ترویج را اداره کند، دوره‌های کوتاه مدت آموزش و آموزش عملی ترویج را اجرا کند و…
مقالات مرتبط: برای آشنایی با رشته‌های مختلف توصیه می‌کنیم مقالات مهندسی برق، مهندسی عمران و مهندسی کامپیوتر را در رسانۀ دانشگاه کسب‌وکار حتما مطالعه کنید.
2.معرفی بیوتکنولوژی کشاورزی یکی از گرایش‌های مهندسی کشاورزی
رشته زیست فناوری کشاورزی با هدف تربیت افراد متخصصی که با استفاده از تکنولوژی‌های نوین و روش‌های مهندسی ژنتیک، قادر به بهبود نژاد گیاهان و افزایش تولید محصولات کشاورزی با کیفیت بالا و هزینه پایین باشند، طراحی شده است. این رشته با استفاده از علوم بیوشیمی، میکروبیولوژی و مهندسی، سعی در بهبود تولید و کیفیت محصولات کشاورزی و فرآورده‌های دامی دارد. مسئولیت‌های یک کارشناس زیست فناوری (بیوتکنولوژی) کشاورزی عبارت‌اند از:
- بررسی مسیرهای متابولیک در گیاهان دارویی با هدف تولید مواد مؤثر با تمرکز بر ترکیبات فنل و پلی فنل
- تولید پروتئین‌های ترکیب جدید در گیاهان با تمرکز بر امونوژن های خوراک
- کشت بافت و مهندس ژنتیک گیاهان زراعت، دارو و زینت
- ساخت حامل‌های برون گیرنده گیاه
- تولید پروتئین‌های ترکیب جدید در گیاهان
- زيست فناوري تكثير دام (توليد جنين آزمايشگاهي، دست‌کاری جنين، سلولهای بنيادي جنين)
- تشخيص مولكولي بيماريهای دام و توسعه واكسنهای جديد
- ايجاد حيوانات تغيير يافته ژنتيكی
- تولید بيوتكنولوژي افزودنيهای مانند پروبيوتيكها، آنزيمها، ويتامینها و اسیدهای آمینه و استفاده از ساماندهی های انتقال تركيبات فعال زيست در صنعت غذا
3.معرفی گرایش اقتصاد کشاورزی
گرایش اقتصاد کشاورزی یک ترکیب از دانش کشاورزی و اقتصاد است. در این رشته، دانشجویان می‌آموزند که چگونه از منابع طبیعی در بخش کشاورزی به طور مطلوب و بهینه استفاده کنند تا بتوانند طرح‌های توسعه‌ای را به درستی اجرا کنند و ارزیابی اقتصادی آنها در کشاورزی را فراهم کنند. در این فرایند، مهندسان کشاورزی باید یاد بگیرند که چگونه از روش‌ها و ابزارهای کارآمد استفاده کنند. مسئولیت‌های یک متخصص اقتصاد کشاورزی عبارت‌اند از:
- تهیه و تنظیم طرح‌های کشاورزی و بررسی و ارزیابی قابلیت اجرای طرح‌های سرمایه گذاری از نظر اقتصادی
- بررسی و مطالعه اقتصادی طرح‌های بخش کشاورزی، مانند ساخت سدها و سردخانه‌ها و …
- بررسی و محاسبه هزینه و درآمد محصولات کشاورزی در مناطق مختلف کشور
- پیش بینی اقتصاد کشاورزی، برای اجرای برنامه‌های مختلف سازمان جهاد کشاورزی
- تصمیم گیری و استفاده از روش‌های مناسب برای حمایت از کشاورزان و اجرای به موقع برنامه‌ها و طرح‌های اقتصادی در روستاها برای افزایش سطح درآمد روستاییان
- بررسی مسائل بیمه، حمل و نقل، و قوانین تجارت در حوزه محصولات کشاورزی
- تهيه الگوي مناسب اقتصادي برای كشت يا تولید محصولات كشاورزي برای واحدهای كوچك و بزرگ كشاورزي
- بازاريابي برای محصولات كشاورزي در داخل و خارج از كشور
- همكاري با مهندسان مشاور طرح‌های كشاورزي منطقه و ملی و راهنمایی آنها در زمینه مسائل اقتصادی طرح‌ها
- ارائه طرح‌های تحقیقاتی درباره مسائل مختلف اقتصاد کشاورزی
- مقایسه قیمت‌های بین‌المللی محصولات کشاورزی با قیمت‌های داخلی و همکاری در تعیین قیمت خرید محصولات مهم کشاورزی و تضمین خرید آنها
4.معرفی زراعت و اصلاح نباتات یکی از گرایش‌های مهندسی کشاورزی
با توجه به نام این تخصص، هدف از مهندسی کشاورزی و بهبود گیاهان، مطالعه و تحقیق در زمینه کشت و نگهداری گیاهان کشاورزی و انتخاب نژادهای مناسب برای گیاهان کشاورزی و برداشت صحیح و مبتنی بر اصول محصولات کشاورزی است. وظایف یک متخصص در زمینه کشاورزی و بهبود گیاهان عبارت‌اند از:
- تولید محصولات کشاورزی با ارزش اقتصادی به منظور دستیابی به خودکفایی در مواد غذایی و صنعتی
- اجرای علمی عملیات کشاورزی مرتبط با محصولات کشاورزی و باغبانی و افزایش بازده
- افزایش سطح زیر کشت محصولات کلیدی کشاورزی و افزایش عملکرد این محصولات در هر واحد سطح (هکتار)
- استفاده از دانش و تکنولوژی‌های جدید در زمینه کشت و نگهداری محصولات کشاورزی و باغبانی
5.معرفی گرایش علوم باغبانی
علم باغبانی به بررسی فرایندهای رشد، تکثیر و برداشت گیاهان و درختان می‌پردازد و مسائل مربوط به دوره پس از برداشت را نیز در برمی‌گیرد. حوزه فعالیت کارشناسان این علم شامل مطالعه گل‌های زینتی، گیاهان هرباریوم، درختان میوه، فیزیولوژی پس از برداشت، طراحی فضای سبز، تولیدات گلخانه‌ای و مجموعه گونه‌های گیاهان دارویی و قارچ خوراکی است. وظایف کارشناس علوم باغبانی عبارت است از:
- بازبینی باغات و گلخانه‌ها و نظارت بر اجرای برنامه‌های تعیین شده و انجام عملیات فنی و مکانیکی و بازسازی باغات مورد نظر و…
- جمع آوری داده‌ها و اطلاعات لازم برای کارشناسان در زمینه‌های مختلف امور باغبانی و آماربرداری از درختان مثمر و غیرمثمر باغات و دسته بندی اطلاعات جمع آوری شده و…
- انتخاب درختان مثمر، گل‌ها و گیاهان زینتی مناسب با شرایط محیط زیست منطقه.
- کمک در اجرای برنامه‌های مربوط به بازسازی، بازآفرینی و توسعه باغات و گلخانه‌ها و جلوگیری از تخریب باغات.
- کمک در تولید و توزیع بروشورهای راهنمای کشاورزان در زمینه کشاورزی مکانيكي، كشت، داشت، برداشت و نگهداري محصولات كشاورزي.
- احداث باغات نمونه نمایش داده شده در مناطق مناسب به منظور نشان دادن روش کشت، داشت و برداشت محصولات کشاورزي، گل‌ها و گياهان زينتي.
6.معرفی گیاه پزشکی یکی از گرایش‌های مهندسی کشاورزی
مهندسی کشاورزی با تمرکز بر گیاه پزشکی به بررسی و شناسایی عوامل آسیب رسان به گیاهان و راه‌های مقابله با آنها می‌پردازد. این رشته که در گذشته با نام حفظ نباتات شناخته می‌شد، با استفاده از دانش و تکنولوژی‌های مختلف، سعی دارد تا خسارت‌های ناشی از عوامل آسیب زا مانند حشرات، جوندگان، علف‌های هرز، سرمازدگی و گرمازدگی را کاهش دهد. کارشناس گیاه پزشکی وظایف متعددی دارد. این وظایف شامل:
- شناسایی مسائل گیاه پزشکی و علوم مرتبط با آن در سطح استان، منطقه و کشور
- اجرای تحقیقات پایه در حوزه گیاه پزشکی با استفاده از روش‌های نوین مانند بیوتکنولوژی
- جمع آوری، شناسایی و طبقه بندی جانوران و گیاهان ایران و بررسی تنوع زیستی آنها
- تحقیق در حوزه شناسایی، زیست شناسی، کارایی و تکثیر عوامل مفید برای مبارزه بیولوژیک علیه آفات
- تحقیق در حوزه روش‌های مختلف مدیریت تلفیقی (IPM)
- تحقیق در حوزه شناسایی، فرمولاسیون، تأثیر و باقيمانده سموم کشاورزي
- تحقيق در حوزه شناسايي، زيست شناسي، بوم شناسي و عصاره گيري از گياهان برای استفاده در کنترل عوامل زيان آور
- تحقيق در حوزه زيست شناسي و فيزيولوژي عوامل زيان‌آور محصولات کشاورزي
- تحقيق در حوزه امكان ساخت فرمول‌های (مواد شيميايي که از حشرات ماده در محيط پخش می‌شود) و موادي که در اعمال فيزيولوژيك و بيولوژيك بندپايان زيان آور کشاورزي (حشرات، کنه‌ها، عنکبوت‌ها و…) اختلال ايجاد مي‌نمايند.
7.معرفی گرایش علوم دامی
گرایش علوم دامی، که یکی از شاخه‌های مهندسی کشاورزی است که به مطالعه و بهبود شرایط حیوانات مفید برای انسان می‌پردازد. این حیوانات می‌توانند از دام‌های بزرگ گرفته تا حشرات کوچک مانند زنبور عسل و کرم ابریشم باشند. هدف اصلی این رشته، کاهش بیماری‌ها و افزایش بهره وری حیوانات است.
کارشناس علوم دامی وظایف متعددی دارد. او ممکن است در واحدهای پرورش دام، طیور و زنبور عسل کار کند، در تدوین و اجرای برنامه‌های مدیریت پرورش، بهداشت، تغذیه، اصلاح و تولید مثل دام و طیور به کارشناسان کمک کند، در اجرای طرح‌ها و استفاده بهینه از امکانات موجود همکاری کند، واحدهای تولیدی دولتی، تعاونی و خصوصی دامپروری را اداره و مدیریت کند، در سازمان‌های مختلف نظیر وزارت کشاورزی، جهاد سازندگی و غیره کارشناسی و برنامه ریزی در زمینه‌های مختلف علوم دامی انجام دهد، در هنرستان‌های کشاورزی تدریس کند و در مراکز آموزش عالی، تحقیقاتی و مشاوره‌ای کارشناسی امور آموزشی و تحقیقاتی را بر عهده بگیرد.
مقالات مرتبط: برای آشنایی با رشته‌های مختلف توصیه می‌کنیم مقالات رشته معماری، آزمون نظام مهندسی و مهندسی مکانیک را در رسانۀ دانشگاه کسب‌وکار حتما مطالعه کنید.
8.معرفی مهندسی خاک یکی از گرایش‌های مهندسی کشاورزی
گرایش علوم و مهندسی خاک در مهندسی کشاورزی، با تمرکز بر مطالعه خاک، به تحقیق در مورد خاک‌ها، استفاده از آنها برای تولید غذا و حفظ محیط زیست، اصلاح خاک‌های شور و قلیایی، استفاده بهینه از کودهای شیمیایی و آلی در کشاورزی، مدیریت خاک و آب در کشاورزی و بررسی استفاده از خاک برای اهداف مختلف می‌پردازد. وظایف یک خاک شناس عبارت‌اند از:
- ارزیابی مقدار مواد غذایی در خاک مناطق مختلف
- پیدا کردن بهترین روش برای افزایش مقدار مواد لازم برای خاک
- کاهش مقدار مواد زائد و آسیب رسان در خاک
- اضافه کردن مواد لازم به خاک، مانند کودهای گیاهی و گچ
- ارائه روش‌های مناسب برای شخم زدن خاک
- بررسی وضعیت خاک‌ها و سنجش فرسایش آنها
- تهیه نقشه‌های حاصلخیزی خاک برای سازمان‌های مرتبط
- دسته بندی خاک‌ها تا حد قابل تجزیه و تفکیک
9.معرفی گرایش تولیدات گیاهی
مهندسی تولیدات گیاهی، یک حوزه مهم در عرصه سلامت و بهداشت عمومی است. این حوزه از دوران های قدیم مورد توجه بوده و افراد مختلفی در زمینه کشاورزی گیاهان دارویی و عطری فعال بوده‌اند. اکنون، با استفاده از دانش علمی و با دقت، این حوزه به پرورش، نگهداری و برداشت گیاهان دارویی و عطری و در کل گیاهان مفید برای انسان می‌پردازد. این گیاهان در صنایع داروسازی مختلف استفاده می‌شوند و با توجه به تنوع آب و هوایی در ایران، شرایط لازم برای پرورش انواع گیاهان دارویی فراهم است. مسئولیت‌های مهندس تولیدات گیاهی عبارت است از:
- اجرای طرح‌های تولید در بخش خصوصی و در بخش‌های مانند کشاورزی و صنعت یا بخش‌های دولتی که خود مسئول اجرای برنامه‌های زراعت و باغبانی هستند
- همکاری در طرح و اجرای پروژه‌های تحقیقاتی
- اجرای برنامه‌های آموزش و ترویج برای کشاورزان و دانش آموزان
10.معرفی کارشناس آبیاری یکی از گرایش‌های مهندسی کشاورزی
مهندسی آبیاری، یک ترکیب از دانش مهندسی عمران و کشاورزی است که به بررسی روش‌های انتقال آب به مزارع و مناطق کشاورزی از طریق کانال‌ها و لوله‌های آب از چشمه‌ها می‌پردازد. در این رشته، دانشجویان یاد می‌گیرند که چگونه آب اضافی را از داخل زمینهای کشاورزی و اطراف گیاهان خارج کنند. برای موفقیت در این رشته، درک عمیق از آب و مؤلفه‌های آن الزامی است. با توجه به کمبود منابع آب در کشور، نیاز به متخصصان در زمینه آبیاری حس می‌شود. وظایف یک کارشناس آبیاری عبارت‌اند از:
- همکاری در نظارت بر اجرای صحیح طرح‌های منابع آب و قراردادهای در حال اجرا و کنترل پروسه‌های جاری
- جمع آوری اطلاعات عملکرد شبکه‌های آبیاری و زهکشی از شرکت‌های بهره بردار و امور آب استان‌ها
- تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده و اظهار نظر کارشناسی در مورد آنها
- جمع آوری اطلاعات مربوط به منابع آب زیرزمینی، شامل تعداد چاه‌های حفاری شده و مقدار برداشت آب از منابع، تجزیه و تحلیل این داده‌ها و ارائه آمار و اطلاعات تجزیه شده در مورد برداشت منابع آب، کمبودها و پیدا کردن راه حل برای جبران کمبودها
- بررسی قوانین و مقررات مربوط به حقوق برداشت در حوزه منابع آب سطحی، نظارت بر اجرای صحیح قوانین توسط شرکت‌های بهره بردار
- درخواست اطلاعات در مورد تغییرات حجم آب در سدهای مخزن با همکاری قسمت بهره بردار سدها و تأسیسات استان‌ها، و تدوین برنامه پروژکت شده برای پروژه نحوه بهره بردار از سدها در فصول مختلف با توجه به نیاز شبکه‌های پایین دست و حجم قابل تأمین
- درخواست اطلاعات در مورد منابع زیرزمینی توسط حوزه مطالعات منابع آب و استان‌های مختلف، بررسي و نظام دادن به منابع زیرزمینی دستگیر شده، چگونگي استفاده يا عدم استفاده
11.معرفی گرایش مهندسی ماشین‌های کشاورزی
مهندسی ماشین‌های کشاورزی یکی از زیرشاخه‌های کاربردی مهندسی کشاورزی است. با توجه به پیشرفت‌های فناوری و گسترش فعالیت‌های کشاورزی، نیاز به تجهیزات کشاورزی در تمام مراحل کشاورزی بسیار احساس می‌شود. دانشجویان این رشته دروس مرتبط با کشاورزی، برق و مکانیک را مطالعه می‌کنند و در طراحی و ارائه ماشین‌های مناسب برای کاشت و برداشت کشاورزی تلاش می‌کنند. وظایف یک مهندس ماشین‌های کشاورزی عبارت‌اند از:
- خواندن و رسم نقشه قطعات و مکانیزم‌های ماشین‌های کشاورزی
- شناسایی و جداسازی مواد ساختمانی ماشین‌های کشاورزی
- آگاهی از مراحل ساخت و تولید ماشین‌های کشاورزی
- تعمیر و نوسازی و سرویس کردن ماشین‌های کشاورزی
- نصب و راه اندازی ماشین‌های کشاورزی
- برنامه ریزی عملکرد و ارزیابی عملکرد
- نظارت بر کارگاه ماشین‌های کشاورزی
- درک سفارشات دفتر فنی و تنظيم دستورالعمل‌های مناسب برای حوزه عملياتي
- آزمون و ارزيابي استحكام و قدرت عملكردي ماشین‌های كشاورزي
- انجام محاسبات فني و ترجمه متون فني
- رعایت و دستور دادن نکات ايمني فردي و عمومي
نگاهی به این رشته در کنکور سراسری
دانشجویان علاقه‌مند به ریاضی و علوم تجربی می‌توانند در مقطع کارشناسی به تحصیل در این حوزه بپردازند. رشته کشاورزی برای علاقه‌مندان به ریاضی در زیر گروه اول قرار دارد. دروس مهم برای قبولی در این رشته شامل ریاضی با ضریب 4، فیزیک با ضریب 3 و شیمی با ضریب 2 است. رشته مهندسی کشاورزی در زیر گروه پنج علوم تجربی قرار دارد. ضرایب دروس تخصصی برای این رشته عبارت‌اند از:
- ریاضی: 3
- زیست‌شناسی: 2
- فیزیک: 2
- زمین‌شناسی: 1
- شیمی: 2
مقالات مرتبط: برای آشنایی با رشته‌های مختلف توصیه می‌کنیم مقالات مهندسی شیمی، رشته معماری داخلی و مهندسی مواد و متالورژی را در رسانۀ دانشگاه کسب‌وکار حتما مطالعه کنید.
نحوه تحصیل بدون کنکور در این رشته
در برخی از مراکز آموزش عالی مانند دانشگاه‌های سراسری، آزاد، پردیس بین‌الملل، غیر انتفاعی، پیام نور و علمی کاربردی، فرصتی برای ورود به بخش‌های مختلف مهندسی کشاورزی بدون نیاز به کنکور وجود دارد. در این روند، داوطلبان بر اساس سابقه تحصیلی خود با یکدیگر رقابت می‌کنند و با پرداخت هزینه می‌توانند در این دوره بدون کنکور شرکت کنند. هر ساله، گرایش‌ها و دانشگاه‌هایی که این فرصت را فراهم می‌کنند، در کتابچه انتخاب رشته بدون کنکور معرفی می‌شوند.
کلام آخر
خیلی خوشحالیم که تا انتهای این مقاله همراه تیم دانشگاه کسب و کار بودید. در آخر این که کشاورزی یک فعالیت است که در تماس مستقیم و غیرمستقیم با محیط زیست قرار دارد و افرادی که تمایل به پیگیری این حوزه دارند، باید به فضای باز و کار با طبیعت علاقه‌مند باشند. کشاورزی یک فعالیت زنده است، اگرچه برخی از جنبه‌های آن به طور غیر مستقیم به کشاورزی مرتبط هستند. بنابراین، عامل اصلی در انتخاب این حوزه داشتن علاقه و انگیزه مناسب است.
اگر شما به طبیعت علاقه‌مند هستید و از تفکر در مورد گیاهان، خاک و هر چیز مرتبط لذت می‌برید و تا کنون به فعالیت‌های کشاورزی به صورت علمی فکر کرده‌اید، پس شغل مهندسی کشاورزی بسیار مناسب شما است. با این حال، باید در نظر داشته باشید که ساعات کار مهندس کشاورز معمولاً تمام وقت است و در برخی از فعالیت‌های کشاورزی، ساعات کار مشخص ندارد. به عبارت دیگر، در هر ساعت از روز و شب، شما ممکن است بر اساس نیاز مجبور به فعالیت باشید. افراد فعال در این حوزه باید قادر باشند در محل‌های مختلف مانند مزارع، گلخانه‌ها، آزمایشگاه‌ها یا شرکت‌های کشاورزی و در شرایط آب و هوای مختلف کار کنند و به کار در چنین محیط‌هایی علاقه‌مند باشند. حالا شما برای ما بنویسید. به نظر شما مزیت‌های تحصیل در رشته مهندسی کشاورزی چیست؟
