کریپتو، مخفف کریپتوکارنسی یا «ارز رمزنگاری»، به شکل دیجیتال یا مجازی ارز اشاره دارد که برای تراکنشهای ایمن و کنترل ایجاد واحد جدید بر رمزنگاری متکی است. ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز هستند و بر اساس فناوری به نام بلاک چین کار میکنند که یک دفتر کل توزیع شده است که تمام تراکنشها را در شبکهای از رایانهها ثبت میکند. شناخته شدهترین ارز دیجیتال بیت کوین است، اما تعداد زیادی ارز دیجیتال دیگر با ویژگیها و کاربردهای مختلف وجود دارد. ارزهای رمزنگاری شده یا کریپتو مزایای بالقوهای مانند افزایش حریم خصوصی، کاهش هزینه تراکنش و فراگیری مالی را ارائه میدهند.
با این حال، آنها همچنین خطراتی مانند نوسان قیمت و نگرانیهای نظارتی را به همراه دارند. در این مقاله از مجموعه مقالات دانشگاه کسب و کار میخواهیم وارد دنیای کریپتو شویم و مفاهیم و همچنین اصطلاحات مربوط به آن را به صورت کامل توضیح دهیم. اگر شما هم جز علاقهمندان این دنیای بزرگ هستید تا انتهای این مقاله تیم دانشگاه کسب و کار را همراهی کنید.
نگاهی به تفاوت کریپتو با سایر ارزهای دیجیتال موجود در بازار
کریپتو عمدتاً در فناوری اساسی و ویژگیهای کلیدی با سایر ارزهای دیجیتال متفاوت است. در ادامه چند تمایز بین این دو را برای شما به صورت مفصل توضیح دادهایم.
تمرکززدایی در کریپتو
ارزهای رمزنگاری شده معمولاً غیرمتمرکز هستند، به این معنی که در یک شبکه همتا به همتا بدون یک مرجع مرکزی مانند یک دولت یا یک مؤسسه مالی که معاملات و انتشار ارز را کنترل میکند، کار میکنند. این تمرکززدایی توسط فناوری بلاک چین فعال میشود که شفافیت و امنیت را تضمین میکند.
رمزنگاری
ارزهای رمز پایه یا کریپتوها برای ایمن سازی تراکنشها و کنترل ایجاد واحدهای جدید به تکنیکهای رمزنگاری تکیه میکنند. الگوریتمهای رمزگذاری و امضای دیجیتال از یکپارچگی و حریم خصوصی تراکنشها محافظت میکنند و آنها را بسیار ایمن میکند.
فناوری بلاک چین
ارزهای رمز پایه بر اساس فناوری بلاک چین ساخته شدهاند، یک دفتر کل توزیع شده که تمام تراکنشها را در شبکهای از رایانهها ثبت میکند. این دفتر کل غیرمتمرکز و تغییرناپذیر شفافیت را افزایش میدهد، از هزینههای مضاعف جلوگیری میکند و نیاز به واسطه در راستی آزمایی تراکنشها را از بین میبرد.
عرضه محدود
بسیاری از ارزهای رمزنگاری شده عرضه محدودی دارند، به این معنی که حداکثر تعداد واحدهایی وجود دارد که میتوان ایجاد کرد. به عنوان مثال، بیت کوین دارای سقف عرضه 21 میلیون سکه است که باعث محدودیت میشود و به طور بالقوه میتواند بر ارزش آن در طول زمان تأثیر بگذارد.
کاربردهای متنوع
ارزهای رمزنگاری شده طیف وسیعی از کاربردها فراتر از ارزهای دیجیتال دارند. آنها میتوانند برنامههای غیرمتمرکز، قراردادهای هوشمند، و تسهیل توکنسازی داراییها را در میان سایر موارد استفاده فعال کنند. این تطبیق پذیری آنها را برای صنایع مختلف فراتر از امور مالی مناسب میکند. شایان ذکر است که در حالی که همه ارزهای رمزنگاری شده نوعی ارز دیجیتال هستند، اما همه ارزهای دیجیتال کریپتو یا ارزهای رمزنگاری شده نیستند. ارزهای دیجیتال سنتی، مانند پول الکترونیکی صادر شده توسط دولتها یا سیستمهای پرداخت دیجیتال متمرکز، ممکن است مانند ارزهای دیجیتال دارای ویژگیهای غیرمتمرکز، رمزنگاری و فناوری بلاک چین نباشند.
بررسی دقیق مفهوم کریپتوگرافی یا رمزنگاری
کریپتوگرافی و یا رمزنگاری تمرین و مطالعه تکنیکهایی است که برای ایمن سازی ارتباطات و اطلاعات از دسترسی یا تغییر غیرمجاز استفاده میشود. در واقع کریپتوگرافی شامل استفاده از الگوریتمها و اصول ریاضی برای تبدیل دادهها به شکلی است که برای افراد غیرمجاز غیر قابل درک است و آن را ایمن و خصوصی میکند. بنابراین در ادامه چند مؤلفه و مفاهیم کلیدی مرتبط با کریپتوگرافی را برای شما آماده کردهایم.
رمزگذاری در فرایند کریپتوگرافی
در واقع رمزگذاری فرایند تبدیل دادههای ساده و قابل خواندن (متن ساده) به فرم درهم (متن رمز) با استفاده از یک الگوریتم رمزگذاری و یک کلید رمزگذاری مخفی است. متن رمز معمولاً بدون کلید رمزگشایی مربوطه قابل خواندن نیست.
رمزگشایی در فرایند کریپتوگرافی
رمزگشایی فرایند معکوس رمزگذاری است. این کار شامل تبدیل مجدد متن رمز شده به متن ساده با استفاده از یک الگوریتم رمزگشایی و کلید رمزگشایی صحیح است.
کریپتوگرافی متقارن
در واقع کریپتوگرافی متقارن از یک کلید برای رمزگذاری و رمزگشایی استفاده میکند. کلید باید مخفی نگه داشته شود و به طور ایمن بین طرفین ارتباط به اشتراک گذاشته شود. الگوریتمهای رایج کریپتوگرافی متقارن شامل استاندارد رمزگذاری پیشرفته (AES) و استاندارد رمزگذاری دادهها (DES) است.
کریپتوگرافی نامتقارن
در واقع کریپتوگرافی نامتقارن، همچنین به عنوان رمزنگاری کلید عمومی شناخته میشود، از یک جفت کلید مرتبط ریاضی استفاده میکند: یک کلید عمومی و یک کلید خصوصی! کلید عمومی آشکارا به اشتراک گذاشته میشود، در حالی که کلید خصوصی مخفی نگه داشته میشود. دادههای رمزگذاری شده با کلید عمومی را فقط میتوان با کلید خصوصی مربوطه رمزگشایی کرد. کریپتوگرافی نامتقارن برای تبادل کلید امن و امضای دیجیتال استفاده میشود. الگوریتمهای رمزگذاری نامتقارن رایج شامل RSA و رمزنگاری منحنی بیضی (ECC) میشود.
توابع هش در کریپتوگرافی
در واقع توابع هش الگوریتمهای رمزنگاری هستند که یک ورودی (پیام) را میگیرند و یک خروجی با اندازه ثابت به نام هش یا خلاصه پیام تولید میکنند. توابع هش یک طرفه هستند، به این معنی که استخراج ورودی اصلی از مقدار هش از نظر محاسباتی غیرممکن است. آنها معمولاً برای بررسی یکپارچگی دادهها و ذخیره رمز عبور استفاده میشوند.
امضای دیجیتال در کریپتوگرافی
در واقع امضای دیجیتال از کریپتوگرافی نامتقارن برای تأیید اعتبار و یکپارچگی اسناد یا پیامهای دیجیتال استفاده میکند. یک امضای دیجیتال با رمزگذاری هش دادهها با کلید خصوصی ایجاد میشود و میتوان آن را با استفاده از کلید عمومی مربوطه تأیید کرد. امضای دیجیتال اصالت و عدم انکار محتوای امضا شده را تضمین میکند.
مدیریت کلید در کریپتوگرافی
رمزنگاری مؤثر به شیوههای مدیریت کلید ایمن متکی است. این موضوع شامل تولید کلیدهای قوی و تصادفی، محافظت از کلیدها در برابر دسترسی غیرمجاز، توزیع ایمن کلیدها بین گیرندگان مورد نظر، و بهروزرسانی دورهای کلیدها برای حفظ امنیت است. کریپتوگرافی نقشی حیاتی در برنامههای مختلف، از جمله ارتباطات امن (مانند SSL/TLS برای مرور امن وب)، ذخیرهسازی امن دادهها، تراکنشهای امن (مانند ارزهای دیجیتال) و تضمین حریم خصوصی و محرمانه بودن در سیستمهای دیجیتال ایفا میکند. در واقع کریپتوگرافی یک ابزار اساسی برای حفاظت از اطلاعات حساس و حفظ امنیت محیطهای دیجیتال است.
توضیح کامل بازار کریپتو
بازار کریپتو به اکوسیستم جمعی ارزهای دیجیتال و داراییهای مرتبط اشاره دارد. این اکوسیستم شامل جنبههای مختلفی مانند تجارت، خرید، فروش و نگهداری ارزهای دیجیتال و همچنین زیرساختها و پلتفرمهایی است که از این فعالیتها پشتیبانی میکنند. فناوری بلاک چین یک فناوری اساسی است که زیربنای ارزهای دیجیتال است و کاربردهای گستردهتری فراتر از بخش مالی دارد. در هسته خود، بلاک چین یک دفتر کل یا پایگاه داده توزیع شده است که تراکنشها و دادهها را در چندین رایانه یا گره در یک شبکه ثبت میکند. بلاک چین بر اساس همتا به همتا عمل میکند، به این معنی که هیچ مقام مرکزی برای کنترل شبکه وجود ندارد. عناصر کلیدی فناوری بلاک چین را در ادامه برای شما آوردهایم.
غیرمتمرکز بودن
همان طور که در قسمتهای قبلی نیز اشاره کردیم، شبکههای بلاک چین غیرمتمرکز هستند، به این معنی که بدون قدرت مرکزی عمل میکنند. این موضوع باعث میشود که آنها در برابر سانسور و نقاط شکست مقاومت کنند. تمرکززدایی با تکرار کل تاریخچه تراکنش بلاک چین در تمام گرههای شرکت کننده در شبکه به دست میآید.
امنیت در بلاک چین و کریپتو
بلاک چین از رمزنگاری برای اطمینان از یکپارچگی و امنیت تراکنشها و دادهها استفاده میکند. هر تراکنش به صورت دیجیتالی امضا میشود و دادهها در بلوکهایی ذخیره میشوند که با استفاده از هشهای رمزنگاری به هم مرتبط شدهاند. این امر دستکاری یا تغییر اطلاعات ذخیره شده در بلاک چین را بسیار دشوار میکند.
شفافیت
بلاک چین اغلب به عنوان یک فناوری شفاف شناخته میشود زیرا هر تراکنش و تغییر داده ثبت شده و برای همه شرکت کنندگان در شبکه قابل مشاهده است. این شفافیت اعتماد و مسئولیت پذیری را در اکوسیستم افزایش میدهد.
تغییرناپذیری
هنگامی که دادهها در یک بلاک چین ثبت میشوند، تغییر یا حذف آن تقریباً غیرممکن میشود. این ویژگی تغییرناپذیری یکپارچگی و ماندگاری اطلاعات ذخیره شده را تضمین میکند.
نگاهی به کاربردهای دیگر بلاک چین فراتر از بازار کریپتو
- خدمات مالی: فناوری بلاک چین میتواند فرایندهای مالی مختلف، مانند پرداختهای بینمرزی، حوالهها و تأمین مالی تجارت را ساده و بهبود بخشد. این تراکنشهای سریعتر، ایمنتر و مقرونبهصرفهتر را قادر میسازد و در عین حال نیاز به واسطهها را کاهش میدهد.
- مدیریت زنجیره تأمین: بلاک چین میتواند شفافیت زنجیره تأمین و قابلیت ردیابی را با ثبت هر مرحله از سفر یک محصول بهبود بخشد. این موضوع به جلوگیری از تقلب، جعل و تضمین اصالت کالا کمک میکند.
- مراقبتهای بهداشتی: بلاک چین میتواند به طور ایمن سوابق پزشکی را ذخیره و به اشتراک بگذارد و از حفظ حریم خصوصی بیمار و یکپارچگی دادهها اطمینان حاصل کند. همچنین میتواند تبادل امن تحقیقات پزشکی را تسهیل کند و ردیابی بهتر زنجیرههای تأمین دارویی را امکان پذیر کند.
- سیستمهای رأیگیری: فناوری بلاک چین میتواند سیستمهای رأیگیری ایمن و شفاف را فراهم کند و انتخابات را در برابر تقلب و دستکاری مقاومتر کند.
- برنامههای غیرمتمرکز (DApps): پلتفرمهای بلاک چین امکان توسعه و استقرار برنامههای غیرمتمرکز را فراهم میکنند. این برنامهها را میتوان در بالای بلاک چین ساخت و شفافیت، امنیت و کنترل کاربر را افزایش داد.
به طور کلی، فناوری بلاک چین این پتانسیل را دارد که با بهبود کارایی، شفافیت، امنیت و اعتماد در فرایندهای مختلف، صنایع متعددی را متحول کند.
همه چیز درباره کیف پول کریپتو
کیف پول کریپتو که به عنوان کیف پول رمزنگاری نیز شناخته میشود، یک برنامه نرمافزاری یا دستگاه سختافزاری است که به افراد اجازه میدهد تا بهطور امن ارزهای دیجیتال خود را ذخیره، مدیریت و با آنها تعامل داشته باشند. این موضوع به عنوان یک کیف پول دیجیتال برای ذخیره کلیدهای خصوصی عمل میکند که برای دسترسی و مدیریت داراییهای رمزنگاری شده در بلاک چین ضروری هستند. در ادامه اجزای اصلی و ویژگیهای کیف پول کریپتو را برای شما آوردهایم. تا انتهای این مقاله تیم دانشگاه کسب و کار را همراهی کنید.
کلیدهای عمومی و خصوصی در کیف پول کریپتو
یک کیف پول کریپتو یک جفت کلید رمزنگاری – یک کلید عمومی و یک کلید خصوصی – تولید میکند. کلید عمومی برای دریافت وجوه استفاده میشود و با دیگران به اشتراک گذاشته میشود، در حالی که کلید خصوصی محرمانه نگه داشته میشود و برای دسترسی و مجوز دادن به تراکنشها استفاده میگردد. مالکیت و کنترل کلید خصوصی برای مدیریت ایمن ارزهای دیجیتال بسیار مهم است.
نگاهی به انواع مختلف کیف پول کریپتو
انواع مختلفی از کیف پولهای کریپتو وجود دارد:
کیف پولهای نرم افزاری: این کیف پولها برنامههای نرم افزاری هستند که بر روی کامپیوتر، گوشیهای هوشمند یا دستگاههای دیگر نصب میشوند. آنها را میتوان بیشتر به این صورت دسته بندی کرد:
- کیف پول دسکتاپ: روی رایانه شخصی یا لپ تاپ نصب میشود.
- کیف پول موبایل: برای گوشیهای هوشمند و تبلتها طراحی شده است.
- کیف پولهای وب: از طریق مرورگرهای وب قابل دسترسی است.
کیف پولهای سختافزاری: دستگاههای فیزیکی مشابه درایوهای USB هستند که بهطور خاص برای ذخیره امن کلیدهای خصوصی در حالت آفلاین طراحی شدهاند. در واقع کیف پولهای سختافزاری با ذخیره کردن کلیدهای خصوصی بهصورت آفلاین، لایهای از امنیت را فراهم میکنند و کمتر در برابر هک آسیبپذیر میشوند.
کیف پول کاغذی: کیف پول کاغذی شامل چاپ یا نوشتن کلیدهای عمومی و خصوصی روی یک تکه کاغذ است. این روش آفلاین سطح بالایی از امنیت را فراهم میکند اما برای محافظت در برابر آسیب فیزیکی یا از دست دادن به اقدامات احتیاطی نیاز دارد.
عملکرد کیف پول کریپتو
کیف پولهای کریپتو عملکردهای مختلفی را برای مدیریت ارزهای دیجیتال ارائه میدهند. در ادامه با هر کدام از این عملکردها به صورت مفصل آشنا میشویم.
- ذخیره سازی امن: کیف پولهای کریپتو کلیدهای خصوصی را ایمن ذخیره میکنند و اطمینان میدهند که افراد غیرمجاز به آنها دسترسی ندارند. کلیدها معمولاً رمزگذاری شده و با رمزهای عبور یا پین قوی محافظت میشوند.
- مدیریت تراکنش: کیف پول کریپتو کاربران را قادر میسازد تا با ایجاد و امضای تراکنشها با استفاده از کلیدهای خصوصی، ارزهای دیجیتال را ارسال و دریافت کنند. کاربران میتوانند آدرس گیرنده، مبلغی که باید ارسال شود و هر گونه جزئیات تراکنش اضافی را مشخص کنند.
- نظارت بر موجودی: کیف پولهای کریپتو موجودی هر ارز رمزنگاری شده توسط کاربر را نمایش میدهند و به آنها اجازه میدهد تا داراییهای خود را ردیابی کنند.
- ایجاد آدرس: کیف پولهای کریپتو آدرسهای منحصر به فردی را برای هر ارز دیجیتال برای دریافت وجوه ایجاد میکنند. این آدرسها از کلید عمومی کاربر مشتق شدهاند و میتوانند برای دریافت پرداختها با دیگران به اشتراک گذاشته شوند.
ملاحظات امنیتی در کیف پول کریپتو
از آنجایی که کیف پولهای کریپتو داراییهای ارزشمند را ذخیره میکنند، امنیت از اهمیت بالایی برخوردار است. کاربران باید اقدامات امنیتی زیر را در نظر بگیرند:
- رمزهای عبور قوی: برای محافظت از کیف پول کریپتو و کلیدهای خصوصی آن، یک رمز عبور یا عبارت عبور قوی و منحصر به فرد انتخاب کنید.
- پشتیبان گیری و بازیابی: از کلیدهای خصوصی کیف یا عبارت seed بازیابی نسخه پشتیبان تهیه کنید، که میتواند برای بازگرداندن دسترسی به وجوه در صورت مفقود شدن یا آسیب دیدن کیف پول کریپتو مورد استفاده قرار گیرد.
- احراز هویت دو مرحلهای 2FA : 2FA را برای یک لایه امنیتی اضافی فعال کنید، معمولاً با استفاده از یک برنامه احراز هویت یا تأیید پیامک این کار صورت میگیرد.
- بهروزرسانیهای منظم: نرم افزار کیف پول را به روز نگه دارید تا از آخرین وصلههای امنیتی و پیشرفتها بهرهمند شوید.
- محتاط باشید: هنگام دانلود نرم افزار کیف پول کریپتو احتیاط کنید و مطمئن شوید که از منابع قابل اعتماد این کار را انجام میدهید. مراقب تلاشهای فیشینگ باشید و فقط کلیدهای خصوصی یا عبارات اولیه را در پلتفرمهای مطمئن و امن وارد کنید.
کیف پولهای کریپتو ابزارهای ضروری برای ذخیره و مدیریت امن ارزهای دیجیتال هستند. کاربران باید نوع کیف پولی را انتخاب کنند که با نیازها و ترجیحات آنها مطابقت داشته باشد و در عین حال اقدامات امنیتی برای محافظت از داراییهای دیجیتال خود را در اولویت قرار دهد.
نگاهی به الگوریتم اجماع در کریپتو
الگوریتم اجماع مجموعهای از قوانین و پروتکلها است که به شرکتکنندگان در یک شبکه غیرمتمرکز، مانند زنجیره بلوکی، اجازه میدهد تا در مورد اعتبار و ترتیب تراکنشها به توافق برسند و بدون اتکا به یک مرجع مرکزی به اجماع دست یابند. در زمینه کریپتو، الگوریتمهای اجماع اطمینان میدهند که دفتر کل توزیع شده (بلاک چین) دقیق، ایمن و مقاوم در برابر حملات مخرب است. چندین الگوریتم اجماع مورد استفاده در کریپتو وجود دارد که دو مورد از رایجترین آنها اثبات کار (PoW) و اثبات سهام (PoS) هستند. در ادامه یک مرور کلی از این الگوریتمها را برای شما آماده کردهایم.
اثبات کار (PoW) در کریپتو
PoW الگوریتم اجماع معرفی شده توسط بیت کوین است. در یک سیستم PoW، شرکتکنندگانی به نام ماینرها برای حل پازلهای پیچیده ریاضی با استفاده از قدرت محاسباتی به رقابت میپردازند. اولین ماینری که معما را حل میکند و یک بلوک از تراکنشها را تأیید میکند، با واحدهای ارز دیجیتال جدید و کارمزد تراکنشها پاداش میگیرد. این فرایند اعتبار سنجی منابع فشرده است و به قدرت محاسباتی قابل توجهی نیاز دارد. هنگامی که یک بلوک تأیید شد، به زنجیره بلوکی اضافه میشود و سایر شرکت کنندگان در شبکه راه حل را برای رسیدن به اجماع تأیید میکنند. امنیت PoW در این واقعیت نهفته است که تغییر یا معکوس کردن تراکنشها پس از گنجاندن آنها در بلاک چین از نظر محاسباتی گران است.
اثبات سهام (PoS) در کریپتو
PoS یک الگوریتم اجماع جایگزین است که هدف آن رسیدگی به مسائل مربوط به مصرف انرژی و مقیاس پذیری مرتبط با PoW است. در یک سیستم PoS، شرکتکنندگان (تأییدکنندهها) مقدار معینی از ارز دیجیتال را به عنوان سهام در اختیار دارند. شانس انتخاب شدن برای اعتبارسنجی بلوک بعدی بر اساس اندازه سهام تعیین میشود. اعتبارسنجیها به صورت تصادفی یا از طریق یک الگوریتم قطعی بر اساس سهام آنها انتخاب میشوند. به جای حل پازل، اعتبارسنجیها موظفاند مقدار مشخصی از ارز دیجیتال خود را به عنوان وثیقه “شرط” یا “قفل” کنند. اگر اعتباردهنده بخواهد به صورت مخرب عمل کند یا تراکنشهای متقلبانه را تأیید کند، وثیقه آنها میتواند مصادره شود. PoS از نظر انرژی کارآمدتر از PoW در نظر گرفته میشود، زیرا به کار محاسباتی فشرده متکی نیست.
نگاهی به سایر الگوریتمهای اجماع در کریپتو
علاوه بر PoW و PoS، الگوریتمهای اجماع دیگری نیز در حال استفاده یا توسعه هستند. برخی از موارد قابل توجه عبارتاند از:
- اثبات سهام واگذار شده (DPoS): DPoS یک سیستم رأی گیری و تفویض اختیار را معرفی میکند که در آن ذینفعان میتوانند تعداد محدودی از نمایندگان را برای تأیید تراکنشها از طرف خود انتخاب کنند. نمایندگان به نوبت بلوکها را تولید میکنند و ذینفعان میتوانند در صورت لزوم به تغییر نمایندگان رأی دهند.
- تحمل خطا بیزانس (BFT): الگوریتمهای BFT بر دستیابی به اجماع در سیستمهایی تمرکز میکنند که در آن تعداد معینی از شرکتکنندگان (تا آستانه مشخصی) ممکن است معیوب یا مخرب باشند. آنها برای تعیین اعتبار تراکنشها بر رویکردی مبتنی بر رأی یا توافق تکیه میکنند.
- تحمل خطای بیزانسی (PBFT): PBFT یک الگوریتم BFT است که برای شبکههای بلاک چین مجاز طراحی شده است. این الگوریتم شامل یک فرایند اجماع است که در آن مجموعهای از گرهها که به عنوان اعتبار سنجی شناخته میشوند، در مورد ترتیب و اعتبار تراکنشها به توافق میرسند.
الگوریتمهای اجماع برای حفظ یکپارچگی و امنیت ارزهای دیجیتال بسیار مهم هستند. آنها شبکههای غیرمتمرکز را قادر میسازند تا اعتماد و اجماع را بین شرکتکنندگان ایجاد کنند و اطمینان حاصل کنند که تمام گرههای شبکه در مورد وضعیت بلاک چین و اعتبار تراکنشها توافق دارند. هر الگوریتم اجماع دارای مزایا و معایب خاص خود است و مناسب بودن آنها به الزامات و اهداف خاص یک شبکه بلاک چین بستگی دارد.
همه چیز درباره استخراج کریپتو
استخراج کریپتو که به عنوان استخراج ارز دیجیتال نیز شناخته میشود، فرایندی است که طی آن واحدهای ارزهای دیجیتال جدید ایجاد میشوند و تراکنشها در شبکه بلاک چین تأیید میشوند. ماینرها برای حل پازلهای پیچیده ریاضی، اعتبارسنجی تراکنشها و افزودن بلوکهای جدید به بلاک چین، قدرت محاسباتی را به کار میبرند. در ازای تلاشهای ماینینگ، ماینرها با واحدهای ارزهای دیجیتال و کارمزد تراکنشهای تازه استخراج شده پاداش میگیرند. در ادامه جنبههای کلیدی استخراج کریپتو را برای شما آماده کردهایم.
شبکه بلاک چین در استخراج کریپتو
استخراج کریپتو در شبکههای بلاک چینی انجام میشود که از یک الگوریتم اجماع مانند اثبات کار (PoW) استفاده میکنند. شناخته شدهترین شبکه بلاک چین که از استخراج استفاده میکند بیت کوین است، اما بسیاری از ارزهای دیجیتال دیگر نیز برای ایمن سازی شبکههای خود به استخراج متکی هستند.
اثبات کار (PoW) در استخراج کریپتو
PoW یک الگوریتم اجماع است که ماینرها را ملزم میکند تا پازلهای محاسباتی دشوار را برای اعتبارسنجی تراکنشها و اضافه کردن بلوکهای جدید به بلاک چین حل کنند. ماینرها با انجام محاسبات متعدد برای یافتن راه حلی برای معما با یکدیگر رقابت میکنند تا زمانی که یکی از ماینرها با موفقیت راه حلی را کشف کند. این راه حل، که به عنوان “اثبات کار” شناخته میشود، سپس توسط سایر شرکت کنندگان در شبکه تأیید میشود.
تجهیزات و منابع معدن
استخراج کریپتو به سختافزار تخصصی نیاز دارد که اغلب به عنوان ماینینگ ریگ یا ASIC (مدارهای مجتمع خاص برنامه) شناخته میشوند، که برای انجام محاسبات لازم به طور مؤثر طراحی شدهاند. این دستگاهها برای الگوریتمهای خاصی که توسط ارز دیجیتال در حال استخراج استفاده میشوند، بهینهسازی شدهاند. ماینرها همچنین نیاز به دسترسی به اتصال اینترنت پایدار و سیستمهای خنک کننده کافی دارند، زیرا عملیات استخراج میتواند گرمای قابل توجهی تولید کند.
بلاک اعتبار سنجی و پاداش استخراج کریپتو
زمانی که یک ماینر راه حل معتبری برای پازل پیدا کرد، آن را به شبکه پخش میکند. سپس سایر ماینرها راه حل را تأیید میکنند و بلوک را تأیید میکنند. اگر اجماع حاصل شود، بلاک به بلاک چین اضافه میشود و استخراجکنندهای که راهحل را کشف کرده، با مقدار از پیش تعیینشدهای از واحدهای ارز دیجیتال جدید پاداش میگیرد. علاوه بر پاداش بلاک، ماینرها ممکن است هزینه تراکنشهای مرتبط با تراکنشهای موجود در بلوک را نیز دریافت کنند.
تنظیم سختی در استخراج کریپتو
برای حفظ نرخ ثابت ایجاد بلوک، دشواری پازل استخراج کریپتو به صورت دورهای تنظیم میشود. این تنظیم تضمین میکند که به طور متوسط، بدون توجه به تغییرات قدرت محاسباتی که توسط ماینرها ایجاد میشود، یک بلوک جدید در یک بازه زمانی از پیش تعیین شده به بلاک چین اضافه میشود. اگر قدرت محاسباتی شبکه افزایش یابد، سختی پازل افزایش مییابد تا نرخ ایجاد بلوک مورد نظر حفظ شود و بالعکس.
مصرف انرژی و اثرات زیست محیطی در استخراج کریپتو
استخراج کریپتو، به ویژه آنهایی که از الگوریتمهای PoW استفاده میکنند، میتوانند مقادیر قابل توجهی انرژی مصرف کنند. مصرف انرژی از محاسبات فشرده مورد نیاز برای حل پازلها ناشی میشود. این نگرانیها را در مورد اثرات زیستمحیطی استخراج معدن بهویژه زمانی که انرژی مورد استفاده از منابع تجدیدناپذیر مشتق میشود، ایجاد کرده است. با این حال، برخی از ارزهای دیجیتال و عملیات ماینینگ در حال کاوش جایگزینهای کارآمدتر از نظر انرژی یا انتقال به الگوریتمهای اجماع مختلف هستند.
استخراج برای عملکرد و امنیت بسیاری از ارزهای دیجیتال ضروری است. این موضوع شرکتکنندگان را تشویق میکند تا در قدرت محاسباتی برای حفظ یکپارچگی شبکه بلاک چین، اعتبارسنجی تراکنشها و تسهیل ایجاد واحدهای ارزهای دیجیتال جدید مشارکت کنند. با این حال، عملیات استخراج کریپتو نیاز به سرمایهگذاری قابل توجهی در سختافزار، مصرف انرژی و نگهداری مداوم دارد که آن را به یک فعالیت تخصصی تبدیل میکند که اغلب توسط افراد یا سازمانهایی با منابع و تخصص لازم دنبال میشود.
نگاهی مفصل به استیک کریپتو
استیک کریپتو که به عنوان سهام رمز ارز نیز شناخته میشود، فرایندی است که در آن افراد داراییهای ارز دیجیتال خود را در یک کیف پول رمزنگاری نگه میدارند و قفل میکنند تا از عملیات و امنیت یک شبکه بلاک چین پشتیبانی کنند. شرکتکنندگان در ازای نگه داشتن سکههای خود، جوایزی دریافت میکنند. این جوایز معمولاً به شکل واحدهای ارز دیجیتال اضافی، برای مشارکت افراد میباشد. در ادامه جنبههای کلیدی استیک کریپتو را برای شما آوردهایم. تا انتهای این مقاله تیم دانشگاه کسب و کار را همراهی کنید.
اثبات سهام (PoS) در استیک کریپتو
استیک کریپتو ارتباط نزدیکی با الگوریتم اجماع به نام اثبات سهام (PoS) دارد. برخلاف استخراج سنتی که به کار محاسباتی متکی است، PoS اعتبار سنجیها را بر اساس تعداد سکههای ارز دیجیتالی که در اختیار دارند و مایل به قفل کردن به عنوان وثیقه هستند، انتخاب میکند. اعتبارسنجیها برای ایجاد بلوکهای جدید و اعتبارسنجی تراکنشها بر اساس مقدار ارز دیجیتالی که در اختیار دارند انتخاب میشوند.
فرایند سهامداری در استیک کریپتو
برای شرکت در استیک کریپتو، افراد باید مقدار معینی از ارز دیجیتال را در یک کیف پول اشتراکی سازگار نگه دارند. الزامات خاص، مانند حداقل مقدار سکه مورد نیاز برای نگه داشتن و مدت زمان قفل شدن، بسته به شبکه بلاک چین و ارز دیجیتالی که در آن استیکینگ انجام میشود، متفاوت است. در طول دوره استیکینگ، سکهها “قفل” هستند و نمیتوان آنها را آزادانه منتقل یا خرج کرد.
اعتبارسنجی بلاک و پاداشها
در واقع اعتبارسنجیها در یک سیستم PoS به نوبت بلوکهای جدید ایجاد کرده و تراکنشها را تأیید میکنند. احتمال انتخاب بهعنوان اعتبارسنجی برای هر بلوک معمولاً متناسب با مقدار کریپتو شده است که توسط شرکتکننده نگهداری میشود. اعتبارسنجیها از طریق پاداشهای مختلف، معمولاً به شکل واحدهای ارز دیجیتال اضافی، تشویق میشوند. این جوایز بر اساس سهم و مشارکت آنها در شبکه بین اعتبارسنجی کنندگان توزیع میشود.
امنیت و توافق شبکه
استیک کریپتو به امنیت و ثبات شبکه بلاک چین کمک میکند. با الزام اعتباربخشها به داشتن سهام مالی در شبکه، PoS آنها را تشویق میکند تا در جهت بهترین منافع شبکه عمل کنند. اگر اعتبارسنجیها بدخواهانه رفتار کنند یا سعی در تأیید تراکنشهای تقلبی داشته باشند، سکههای شرط بندی شده آنها میتواند به عنوان جریمه مصادره شود. این انگیزه اقتصادی به حفظ امنیت و اجماع شبکه کمک میکند.
مزایا و ملاحظات استیک کریپتو
استیک کریپتو مزایای متعددی نسبت به استخراج سنتی دارد. از جمله این مزایا میتوان به کاهش مصرف انرژی، کاهش موانع ورود و افزایش مقیاس پذیری اشاره کرد. این موضوع شرکتکنندگان را قادر میسازد تا با نگهداشتن و به اشتراک گذاشتن ارز دیجیتال خود، درآمد غیرفعالی کسب کنند. با این حال، مهم است که خطرات مربوطه را در نظر بگیرید. از جمله این خطرات میتوان به از دست دادن احتمالی سکههای استیکینگ شده در صورت نقض امنیتی یا آسیب پذیری در پروتکل شرط بندی اشاره کرد.
واگذاری سهام
برخی از شبکههای بلاک چین مبتنی بر PoS از یک مدل استیکینگ واگذار شده استفاده میکنند که در آن شرکتکنندگان میتوانند سهام خود را به یک شخص ثالث قابل اعتماد واگذار کنند، که اغلب به آن «استخر سهام» یا «گره اعتبارسنجی» میگویند. شرط بندی تفویض شده به افراد دارای سکههای کوچکتر اجازه میدهد تا در فرایند استیک کریپتو شرکت کنند و بدون نیاز به اجرای گره اعتبارسنجی خود، جوایزی کسب کنند. سپس جوایز بر اساس سهم آنها در استخر سهام بین نمایندگان توزیع میشود.
بنابراین استیک کریپتو یک مکانیسم اجماع جایگزین برای استخراج سنتی فراهم میکند و به افراد این امکان را میدهد تا با نگهداشتن و به اشتراک گذاشتن داراییهای ارزهای دیجیتال خود، در امنیت و عملکرد شبکه بلاک چین سهیم باشند. این موضوع فرصتی را برای کسب جوایز ارائه میدهد و در عین حال از اکوسیستم یک ارز دیجیتال خاص پشتیبانی میکند. با این حال، درک الزامات، خطرات و پاداشهای خاص مرتبط با هر فرصت استیکینگ و انتخاب پلتفرمها یا کیف پولهای استیک کریپتو معتبر و ایمن ضروری است.
نگاهی به مفهوم کوین و توکن در دنیای کریپتو
در دنیای کریپتو، اصطلاحات «کوین» و «توکن» اغلب برای توصیف انواع مختلف داراییهای دیجیتال استفاده میشود. در حالی که آنها گاهی اوقات به جای یکدیگر استفاده میشوند، تفاوتهای ظریفی بین این دو وجود دارد:
- کوین: کوین معمولاً به ارز دیجیتالی اطلاق میشود که بر روی بلاک چین مستقل خود عمل میکند. نمونههایی از کوینها عبارتاند از: بیت کوین (BTC)، اتریوم (ETH) و لایت کوین (LTC) و … این سکهها شبکههای بلاک چین اختصاصی خود را دارند و اغلب به عنوان وسیلهای برای تبادل یا ذخیره ارزش عمل میکنند. کوینها معمولاً واحدهای ارز دیجیتال بومی خود را دارند و مستقل از سایر پروژههای بلاک چین عمل میکنند.
- توکن: از سوی دیگر، یک توکن به دارایی دیجیتالی اشاره دارد که بر روی یک پلتفرم بلاک چین موجود، مانند اتریوم یا زنجیره هوشمند بایننس ساخته شده است. توکنها از زیرساختها و پروتکلهای بلاک چین برای ایجاد برنامههای غیرمتمرکز (DApps) و اجرای قراردادهای هوشمند استفاده میکنند. توکنها میتوانند چیزهای مختلفی از جمله ابزار، امنیت یا حتی داراییهای دنیای واقعی مانند کالاها یا املاک را نشان دهند. نمونههایی از توکنها عبارتاند از توکنهای ERC-20 در اتریوم، توکنهای BEP-20 در زنجیره هوشمند بایننس و توکنهای TRC-20 در TRON و …
نگاهی به تفاوتهای اساسی کوین و توکن
- استقلال بلاک چین: سکهها بر روی بلاک چینهای مستقل خود عمل میکنند، در حالی که توکنها بر روی پلت فرمهای بلاک چین موجود ساخته میشوند.
- بلاک چین بومی: سکهها شبکه بلاک چین اختصاصی خود را دارند، در حالی که توکنها به زیرساخت و پروتکلهای پلتفرم بلاک چینی که بر روی آن ساخته شدهاند متکی هستند.
- هدف و کارکرد: سکهها اغلب به عنوان وسیله مبادله، ذخیره ارزش یا وسیله پرداخت در شبکههای بلاک چین مربوطه خود عمل میکنند. از سوی دیگر، توکنها بسته به پروژه خاص میتوانند اهداف و کارکردهای مختلفی داشته باشند، مانند ارائه دسترسی به DApps، نمایندگی مالکیت در یک سازمان غیرمتمرکز، یا تسهیل خدمات یا محصولات خاص و…
- انعطافپذیری توسعه: توکنها از ویژگیها و زیرساختهای موجود پلتفرم بلاک چین بهره میبرند که امکان توسعه و ادغام آسانتر در اکوسیستم را فراهم میکند. سکهها، مستقل هستند و کنترل بیشتری بر بلاک چین خود دارند و اغلب کنترل بیشتری بر ویژگیها و نقشه راه توسعه خود نیز ارائه میدهند.
توجه به این نکته مهم است که تمایز بین کوینها و توکنها گاهی اوقات ممکن است مبهم باشد، زیرا پروژههای خاصی ممکن است از توکن آغاز شوند و به راه اندازی بلاک چینهای مستقل خود تبدیل شوند. علاوه بر این، اصطلاحات و استانداردهای جدید ممکن است با تکامل چشم انداز ارزهای دیجیتال ظاهر شوند. درک زمینه و هدف یک دارایی دیجیتالی خاص برای تشخیص دقیق اینکه آیا یک سکه یا یک توکن است بسیار مهم است.
نگاهی به مفهوم آلتکوین در کریپتو
آلتکوین، مخفف «کوینهای جایگزین»، اصطلاحی است که برای توصیف هر ارز دیجیتالی غیر از بیت کوین (BTC) استفاده میشود. آلتکوینها به عنوان جایگزینی برای بیت کوین ظاهر شدند و ویژگیها، عملکردها یا پیشرفتهای متفاوتی را نسبت به کریپتو پیشگام ارائه کردند. آنها طیف گستردهای از داراییهای دیجیتال و پروژههای بلاک چین را در بر میگیرند که هر کدام ویژگیها و اهداف منحصر به فرد خود را دارند. در ادامه برخی از جنبههای کلیدی آلتکوینها را برای شما آوردهایم.
تنوع آلتکوینها در کریپتو
آلتکوینها طیف متنوعی از گزینههای کریپتو را فراتر از بیت کوین به سرمایه گذاران و کاربران ارائه میدهند. آنها فرصتهای سرمایه گذاری جایگزینی را ارائه میدهند و میتوانند اهداف مختلفی را در اکوسیستم کریپتو انجام دهند.
پلتفرمهای مختلف بلاک چین
آلتکوینها ممکن است بر روی بلاک چینهای مستقل خود کار کنند یا از پلتفرمهای بلاک چین موجود مانند اتریوم، زنجیره هوشمند بایننس یا سایرین استفاده کنند. آنها از این پلتفرمها برای ایجاد ویژگیها و قابلیتهای منحصر به فرد خود استفاده میکنند.
اهداف متنوع آلتکوینها
آلتکوینها اهداف مختلفی را دنبال میکنند، مانند بهبود محدودیتهای بیت کوین، تمرکز بر صنایع خاص یا موارد استفاده، معرفی فناوریهای نوآورانه، یا آزمایش الگوریتمهای اجماع جدید و… هدف برخی آلتکوینها در کریپتو مقیاسپذیری بیشتر، ارائه تراکنشهای سریعتر، افزایش حریم خصوصی، فعال کردن قراردادهای هوشمند یا تسهیل برنامههای خاص مانند امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) یا توکنهای غیر قابل تعویض (NFT) است.
سرمایه گذاری در بازار کریپتو
آلتکوینها در مجموع بخش قابل توجهی از ارزش بازار ارزهای دیجیتال را به استثنای بیت کوین نشان میدهند. در واقع آلتکوینهای معروف عبارتاند از: اتریوم (ETH)، ریپل (XRP)، لایت کوین (LTC)، کاردانو (ADA)، پولکادوت (DOT) و بسیاری دیگر! ارزش بازار، قیمت و پذیرش آلتکوینها میتواند بسیار متفاوت باشد و آنها اغلب درجات مختلفی از موفقیت و نوسان را تجربه میکنند.
فرصتهای سرمایه گذاری در کریپتو
آلتکوینها فرصتهایی را برای سرمایه گذارانی فراهم میکند که به دنبال تنوع بخشیدن به سبد ارزهای دیجیتال خود هستند. برخی از آلتکوینها به رشد قابل توجهی دست یافتهاند و بازده قابل توجهی از سرمایه گذاری ارائه میدهند. با این حال، مهم است که قبل از سرمایه گذاری در هر آلتکوین، تحقیقات کامل و بررسی دقیق انجام دهید، زیرا ممکن است در معرض خطرات بازار، چالشهای نظارتی، موانع تکنولوژیکی و سایر عوامل قرار گیرند.
نوآوری و رقابت
آلتکوینها رقابت و نوآوری را در فضای کریپتو تقویت میکنند. آنها باعث پیشرفت در فناوری بلاک چین، معرفی مفاهیم جدید، و به چالش کشیدن تسلط بیت کوین میشوند. بسیاری از آلتکوینها به توسعه گستردهتر فناوریهای غیرمتمرکز کمک کردهاند و راهحلهای جدید و موارد استفاده را ارائه کردهاند. توجه به این نکته مهم است که همه آلتکوینها یکسان ایجاد نمیشوند و سرمایه گذاران باید هنگام سرمایه گذاری در آنها احتیاط کنند. عواملی مانند تیم پروژه، فناوری، پذیرش، حمایت جامعه و شرایط کلی بازار باید قبل از تصمیم گیری برای سرمایه گذاری به دقت ارزیابی شوند. به طور کلی، آلتکوینها نقش مهمی در چشمانداز کریپتو در حال تحول دارند، گزینههای جایگزین را ارائه میکنند و امکانات فناوری بلاک چین را فراتر از مفهوم اولیه پیشگام بیتکوین گسترش میدهند.
نگاهی مفصل به صرافیهای کریپتو
صرافیهای کریپتو پلتفرمها یا بازارهای آنلاینی هستند که خرید، فروش و تجارت ارزهای دیجیتال را تسهیل میکنند. آنها به عنوان واسطه عمل میکنند، خریداران و فروشندگان داراییهای دیجیتال را به هم متصل میکنند و بستری را برای کاربران برای انجام تراکنشها فراهم میکنند. در ادامه برخی از جنبههای کلیدی یک صرافی ایرانی یا خارجیِ کریپتو را برای شما آوردهایم. تا انتهای این مقاله تیم ما را همراهی کنید.
جفتهای معاملاتی
صرافیهای کریپتو جفتهای معاملاتی مختلفی را ارائه میکنند که نشاندهنده ارزهای رمز پایهای هستند که میتوان با یکدیگر معامله کرد. به عنوان مثال، بیت کوین (BTC) را میتوان در برابر اتریوم (ETH) معامله کرد، یا ریپل (XRP) را میتوان در برابر لایت کوین (LTC) معامله کرد. در دسترس بودن جفتهای معاملاتی ممکن است بین صرافیهای مختلف متفاوت باشد.
سفارشهای بازار و سفارشهای محدود
کاربران میتوانند در یک صرافی آنلاین یا بهترین صرافی ارز دیجیتال سفارشهای بازار را که بلافاصله با قیمت فعلی بازار اجرا میشوند، یا سفارشهای محدودی را که به کاربران امکان میدهد قیمت مورد نظر خود را تعیین کنند و منتظر خریدار یا فروشنده باشند تا با سفارش مطابقت داشته باشند، قرار دهند. سفارشات محدود کنترل بیشتری بر قیمتی که معامله در آن انجام میشود را فراهم میکند.
کارمزد تبادل
صرافیهای کریپتو برای انجام معاملات در پلتفرمهای خود کارمزد دریافت میکنند. این کارمزدها میتواند متفاوت باشد و معمولاً بر اساس عواملی مانند حجم معاملات، نوع سفارش انجام شده یا ردیف حساب کاربر است. مهم است که این کارمزدها را هنگام انتخاب صرافی در نظر بگیرید، زیرا میتوانند بر هزینه کلی معاملات تأثیر بگذارند.
امنیت و کیف پول
صرافیهای کریپتو معمولاً کیف پولهایی را در اختیار کاربران قرار میدهند تا ارزهای دیجیتال خود را ذخیره کنند. با این حال، مهم است که توجه داشته باشید که نگهداری وجوه در کیف پول صرافی ممکن است خطرات امنیتی ایجاد کند. برخی از صرافیهای کریپتو در گذشته نقضهای امنیتی را تجربه کردهاند که منجر به از دست رفتن وجوه کاربران شده است. به طور کلی توصیه میشود برای افزایش امنیت، ارزهای دیجیتال را به کیف پول شخصی منتقل کنید.
صرافیهای متمرکز و غیرمتمرکز کریپتو
دو نوع صرافی اصلی وجود دارد: صرافیهای متمرکز (CEX) و صرافیهای غیرمتمرکز (DEX)! صرافیهای کریپتوی متمرکز با یک مرجع مرکزی کار میکنند و روند معاملات را کنترل میکنند. آنها به طور کلی کاربر پسندتر هستند اما از کاربران میخواهند که به صرافی با وجوه خود اعتماد کنند. از سوی دیگر صرافیهای کریپتوی غیرمتمرکز با استفاده از قراردادهای هوشمند به صورت همتا به همتا عمل میکنند. آنها سطح بالاتری از حریم خصوصی و امنیت را ارائه میدهند زیرا کاربران کنترل وجوه خود را حفظ میکنند، اما ممکن است در مقایسه با صرافیهای متمرکز گزینههای نقدینگی و معاملاتی محدودی داشته باشند.
انطباق با KYC و AML
بسیاری از صرافیهای معتبر کریپتو از مقررات (KYC) و مقررات ضد پول شویی (AML) پیروی میکنند. این الزامات شامل تأیید هویت کاربران و نظارت بر تراکنشها برای جلوگیری از فعالیتهای غیرقانونی مانند پولشویی و تأمین مالی تروریسم است. رویههای KYC معمولاً شامل ارائه مدارک شناسایی شخصی و اثبات آدرس میشود.
نقدینگی در صرافی کریپتو
در واقع نقدینگی به در دسترس بودن خریداران و فروشندگان در یک بازار اشاره دارد. صرافیهایی که نقدینگی بالاتری دارند، تمایل دارند تعداد معاملهگران فعال بیشتری داشته باشند، که میتواند منجر به کاهش قیمت پیشنهادی و اجرای سریعتر معاملات شود. نقدینگی فاکتور مهمی است که باید هنگام انتخاب صرافی در نظر گرفت. این موضوع میتواند بر سهولت تجارت و توانایی خرید یا فروش ارزهای دیجیتال با قیمتهای دلخواه تأثیر بگذارد. تحقیق و انتخاب صرافیهای معتبر و مطمئن کریپتو که با نیازها و ترجیحات تجاری خاص شما مطابقت دارند، مهم است. هنگام انتخاب یک صرافی کریپتو، عواملی مانند اقدامات امنیتی، نظرات کاربران، جفتهای معاملاتی موجود، کارمزدها، پشتیبانی مشتری و رعایت مقررات را در نظر بگیرید.
کلام آخر
خیلی خوشحالیم که تا انتهای این مقاله همراه تیم دانشگاه کسب و کار بودید. در این مقاله در کنار هم یاد گرفتیم که کریپتوکارنسی یا به اختصار کریپتو نوعی ارز دیجیتال یا مجازی است که از تکنیکهای رمزنگاری برای ایمن سازی تراکنشها، کنترل ایجاد واحدهای جدید و تأیید انتقال داراییها استفاده میکند. این سیستم بر روی سیستمهای غیرمتمرکز معروف به بلاک چین عمل میکند که دفتر کل توزیع شده توسط شبکهای از کامپیوترها یا گرهها نگهداری میشوند. ارزهای دیجیتال توسط یک مرجع مرکزی کنترل نمیشوند و اغلب ویژگیهایی مانند حفظ حریم خصوصی، شفافیت و تغییر ناپذیری را ارائه میدهند.
آنها به دلیل پتانسیل خود برای متحول کردن امور مالی، فعال کردن تراکنشهای همتا به همتا و معرفی برنامههای کاربردی جدید از طریق پلتفرمهای غیرمتمرکز و قراردادهای هوشمند مورد توجه قرار گرفتهاند. با این حال، ارزهای دیجیتال با خطراتی مانند نوسان قیمت، چالشهای نظارتی و نگرانیهای امنیتی همراه هستند. به نظر شما از چه راههایی میتوان از طریق بازار کریپتو به کسب درآمد پرداخت؟