مدیریت بازرگانی یا MBA؟ کدامیک کاربردی‌تر است؟

بررسی تفاوت‌های دو رشته تخصصی و کاربردی مدیریت بازرگانی و MBA می‌تواند به علاقمندان این رشته کمک کند تا انتخاب هوشمندانه‌ای داشته باشند. به ‌همین دلیل ما تصمیم گرفتیم راهنمای شما در مسیر انتخاب مدیریت بازرگانی یا MBA باشیم و به شما کمک کنیم تاهوشمندانه‌ترین انتخاب را داشته باشید.

برای آن دسته از افرادی که به ارائه خدمات مدیریتی علاقه‌مند هستند، مهم است تا در رابطه با رشته‌های تخصصی در این زمینه بیشتر بدانند. همین موضوع باعث می‌شود تا بررسی تفاوت‌های میان مدیریت بازرگانی و دوره MBA به یک اقدام بسیار ضروری تبدیل شود. اجازه دهید یک مثال ساده بزنیم:

اگر شما قصد داشته باشید تا در زمینه مدیریت تخصص کسب کنید، قاعدتا برایتان مهم است تا بدانید آیا می‌توانید با گرفتن مدرک MBA اهداف خود را تیک بزنید یا نیاز دارید تا به‌ صورت آکادمیک در رشته مدیریت بازرگانی تحصیل کنید. به‌هرحال پاسخ به این سوال می‌تواند آینده شما را تغییر دهد. پس بیایید با هم تعیین کنیم که کدام یک از این دو تخصص برای ما کاربردی هستند، مدیریت بازرگانی یا MBA؟

رشته مدیریت بازرگانی چیست؟

قبل‌ از بررسی روند انتخاب مدیریت بازرگانی یا MBA، اجازه دهید برای شما در رابطه با هرکدام از این رشته‌ها توضیحاتی را ارائه دهیم. مدیریت بازرگانی یکی از پرطرف‌دارترین رشته‌هایی می‌باشد که به ‌صورت آکادمیک آموزش داده می‌شود. این رشته اگر به‌ صورت درست و اصولی تدریس شود، امکان و قابلیت این را دارد که در زمینه مدیریت کسب‌وکار تا حد بسیار زیادی به علاقه‌مندان کمک کند.

به‌طورکلی با یادگیری مدیریت بازرگانی، شما می‌توانید امور مدیریتی را کاملا یاد بگیرید و در جایگاه یک مدیر، بیزینس مدنظر را به سوددهی برسانید. همچنین می‌توانید در صورت علاقه، تخصص خود را در رشته مدیریت بازرگانی تا کارشناسی ارشد و دکترا نیز ادامه دهید و در زمینه کاری خود موفق‌تر شوید.

 رشته MBA چیست؟

در کنار بررسی مدیریت بازرگانی، حال اجازه دهید برای شما در رابطه با MBA صحبت کنیم. MBA که با نام مدیریت کسب‌وکار نیز شناخته می‌شود، به شما کمک می‌کند تا در زمینه اجرایی به یک متخصص تبدیل شوید. شما می‌توانید هم برای یادگیری اصول پایه مدیریت کسب‌وکار در در دوره‌های MBA شرکت کنید؛ هم امکان این را دارید که برای آپدیت اطلاعاتتان به عنوان یک مدیر متخصص از این خدمات بهره ببرید.‌

معمولاً کورس‌هایی که در این دوره به شما آموزش داده می‌شوند، بر روی تجارت در دنیای واقعی و مدیریت کاربردی تمرکز دارند. همین موضوع باعث می‌شود تا شما بتوانید برای کسب‌وکارهای موجود، استراتژی‌های کاربردی و قابل‌ اتکایی بچینید و کسب‌وکار مدنظر را به سمت پیشرفت هدایت کنید.

مدیریت بازرگانی یا MBA برای چه افرادی مناسب است؟

مدرک مدیریت بازرگانی به عنوان یک مدرک تخصصی و جامع در زمینه مدیریت تجاری برای افرادی که تمایل به دستیابی به مهارت‌ها و دانش‌های لازم برای مدیریت مؤثر یک واحد تجاری یا سازمان دارند، مناسب است. این مدرک برای افرادی که در حوزه‌های مختلف اقتصادی و تجاری مشغول به کار هستند، ارزش ویژه‌ای دارد. همچنین، افرادی که قصد توسعه مهارت‌های تحلیلی، تصمیم‌گیری استراتژیک، و ارتقای عملکرد سازمانی را دارند، می‌توانند از این مدرک بهره‌مند شوند.

از سوی دیگر، مدرک MBA (Master of Business Administration) برای افرادی که به دنبال یک تحصیلات عالی و تخصصی در زمینه مدیریت هستند، مناسب است. این مدرک به عنوان یکی از مدارک محبوب در حوزه تجارت و مدیریت شناخته می‌شود و برای افرادی که می‌خواهند به سمت پست‌های مدیریتی بالاتر در سازمان‌ها حرکت کنند یا حتی کسب و کارهای خود را راه بیندازند، توصیه می‌شود. MBA به افراد این امکان را می‌دهد که مهارت‌های تحلیلی، رهبری، و استراتژیک خود را تقویت کرده و شبکه‌ای از ارتباطات حرفه‌ای بسازند.

مقالات مرتبط در حوزه MBA: برای تکمیل دانسته‌های خودتان توصیه می‌کنیم مقالات رشته مدیریت کسب و کار گرایش استراتژی و مدیریت بازرگانی یا MBA را از دست ندهید.

مدیریت بازرگانی یا MBA؟ (بررسی تفاوت‌های این دو رشته)

حال که برای شما به ‌صورت جداگانه در رابطه با مدیریت بازرگانی و MBA صحبت کردیم، نوبت این می‌رسد که راهنمای شما در مسیر انتخاب  مدیریت بازرگانی یا MBA باشیم. به ‌طور کلی این دو رشته شباهت زیادی به یکدیگر دارند و همین موضوع ممکن است باعث شود شما نتوانید تصمیم خود را نهایی کنید. پس در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر در این‌ رابطه برای شما صحبت کنیم.

1. اهداف و مسیر کاری

یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی که می‌تواند در زمینه انتخاب مدیریت بازرگانی یا MBA به شما کمک کند، بررسی اهداف تحصیلی این دو رشته است. دانشجویانی که در رشته مدیریت بازرگانی تحصیل می‌کنند، تجربه کاری ندارند و ممکن است که بعد از فارغ‌التحصیلی، در دوره‌های کارآموزی را شرکت کنند و بعد از دریافت یک پیش‌زمینه تجربی، در سمت‌های گوناگون استخدام شوند و روند فعالیت‌ها در بازار کار را شروع کنند.

اما علاقه‌مندانی که در دوره‌های MBA فعالیت خودشان را آغاز می‌کنند، معمولاً در بازار کار در حال فعالیت هستند.‌ این افراد یا به‌ دنبال یادگیری مهارت‌های جدید هستند، یا می‌خواهند مهارت‌های مدیریتی خودشان را آپدیت کنند تا بتوانند راحت‌تر در زمینه تخصصی به پیشرفت‌های مدنظرشان برسند.

2. مدت زمان آموزش 

از دیگر فاکتورهایی که می‌تواند روند انتخاب شما بین مدیریت بازرگانی یا MBA را راحت‌تر کند، مدت زمان دوره آموزشی می‌باشد. رشته مدیریت بازرگانی، رشته‌ای آکادمیک و دانشگاهی است و شما باید حداقل برای گذراندن دوره کارشناسی در این رشته، 4 سال زمان بگذارید. اما از طرف دیگر دوره MBA دوره‌‌ نسبتاً فشرده‌ای است. برخی از این دوره‌ها می‌توانند تنها در یک سال به شما کمک کنند تا مهارت‌های مورد نیاز خود را یاد بگیرید و با استفاده از این مهارت‌ها، در زمینه مدنظر به پیشرفت‌ برسید. پس اگر صرفه‌جویی در زمان برایتان مهم است، قطعاً MBA انتخاب عاقلانه‌تری برای شما می‌باشد.

3. هزینه‌های تحصیل 

معمولاً هزینه‌ای که شما باید برای گذراندن دوره MBA بپردازید، بیشتر از هزینه‌ای است که برای گذراندن دوره تحصیلی مدیریت بازرگانی به آن نیاز دارید.

4. مدرک کدام یک معتبر است؟ مدیریت بازرگانی یا MBA

یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی که شما باید در انتخاب مدیریت بازرگانی یا MBA به آن توجه داشته باشید، اعتبار مدرکی است که در انتها دریافت می‌کنید. اعتبار مدرک هر کدام از این دوره‌ها به دانشگاه یا آموزشگاه مدنظر وابسته است. قاعدتاً داشتن مدرک MBA، در رزومه‌کاری شما تاثیر شایانی دارد. اما از آن طرف نیز ارائه مدرک تحصیلی آکادمیک مدیریت بازرگانی، می‌تواند در بسیاری از موارد راه‌گشا باشد. به‌ طور کلی، برای موفقیت در هر دوی این رشته‌ها، شما نیاز به پیاده‌سازی توانایی خود دارید‌. پس مادامی که نتوانید از تخصصی که یاد گرفته‌اید استفاده کنید، هیچکدام از این مدارک اعتبار لازم را برای شما نخواهند داشت.

مقالات مرتبط در حوزه MBA: برای تکمیل دانسته‌های خودتان توصیه می‌کنیم مقالات دکتری MBA، لیست دانشگاه‌های دارای رشته MBA و هزینه دوره MBA را از دست ندهید. 

5. بازار کار و درآمد

روش ورود به بازار کار در حوزه MBA و مدیریت بازرگانی یک اختلاف بارز دارد. فارغ‌التحصیلان MBA به طور عمومی قبل از آغاز تحصیل، تجربه کاری دارند و اکنون جهت ارتقای مهارت‌ها، به دست آوردن فرصت‌های شغلی بالاتر یا حتی راه‌اندازی کسب و کار شخصی تحصیل می‌کنند. این افراد حتی اگر در حال حاضر شغلی نداشته باشند، رزومه‌های بسیار قوی دارند و به آسانی می‌توانند در مشاغل بسیار مناسبی کار کنند. بنابراین وضعیت بازار کار برای فارغ‌التحصیلان رشته MBA نسبت به مدیریت بازرگانی بسیار مناسب‌تر است.

6. شبکه سازی در مدیریت بازرگانی یا MBA

در واقع شبکه‌سازی و ارتباطات در مدیریت بازرگانی و MBA (مدیریت کسب و کار) دو عنصر کلیدی هستند که در توسعه و مدیریت یک سازمان تأثیرگذار می‌باشند. اما تفاوت‌های اساسی میان این دو زمینه در نحوه استفاده و تأکید بر برنامه‌ریزی و ارتباطات بین افراد و گروه‌ها وجود دارد. در مدیریت بازرگانی، شبکه‌سازی به عنوان یک ابزار برای تبادل اطلاعات و ارتباط با همکاران، مشتریان، و تأمین‌کنندگان بسیار اهمیت دارد. از این رو، شبکه‌سازی در مدیریت بازرگانی به عنوان یک ابزار استراتژیک برای تسهیل فرایندهای تجاری و افزایش فرصت‌های تجاری مورد تأکید قرار می‌گیرد.

در مقابل، در برنامه  MBA، تأکید بیشتر بر روی مهارت‌ها و دانش‌های مدیریتی عالی است. در این رشته، ارتباطات مدیریتی نه تنها به معنای ارتباط با افراد بلکه به معنای توانایی ارتباط با اطلاعات، داده‌ها و فرایندهای مختلف نیز مورد تأکید قرار می‌گیرد. بنابراین، در حالی که شبکه‌سازی در مدیریت بازرگانی بیشتر به عنوان یک ابزار ارتباطات و همکاری تجاری مدنظر است، در MBA، ارتباطات بیشتر به مفهوم مهارت‌های مدیریتی گسترده و ارتباط با اطلاعات و داده‌ها متمرکز است.

7. گرایش‌های مدیریت بازرگانی یا MBA در مقطع ارشد

در مقطع ارشد، دو رشته MBA و مدیریت بازرگانی دارای گرایش‌های مختلفی هستند. در رشته MBA، گرایش‌هایی مانند بازاریابی، رفتار سازمانی و منابع انسانی، عملیات و زنجیره تأمین، گرایش فناوری، مالی، گرایش مدیریت شهری و… وجود دارد. و در رشته مدیریت بازرگانی نیز، گرایش‌هایی مانند بازاریابی، بازرگانی بین‌الملل، مدیریت استراتژیک، تجارت الکترونیک و بازرگانی داخلی وجود دارد.

8. تحلیل و استراتژی

تمرکز اصلی رشته مدیریت بازرگانی بر روی مدیریت عملیات روزمره و بهبود فرایندها می‌باشد. در صورتی که دوره MBA به دانشجویان امکان می‌دهد تا مهارت‌های تحلیلی عمیق‌تری برای اتخاذ تصمیمات استراتژیک در مقیاس سازمانی بیاموزند.

9. مهارت‌های رهبری در مدیریت بازرگانی یا MBA

در واقع مهارت‌های رهبری در دو رشته مدیریت بازرگانی و MBA به دلایل مختلفی ممکن است تفاوت داشته باشند. این در حالی است که هر دو رشته به توسعه مهارت‌های مدیریتی افراد می‌پردازند، اما دیدگاه و نیازهای هر رشته ممکن است به شکل‌های مختلفی شکل گیرد. در رشته مدیریت بازرگانی، تمرکز اصلی بر روی مهارت‌های عملی و کاربردی در زمینه مدیریت و تجارت است. رهبران در این رشته باید توانایی اجرای استراتژی‌های تجاری، اداره تیم‌ها، و حل مسائل عملی را داشته باشند. مهارت‌های ارتباطی و توانایی در کنترل عملکرد اجزاء مختلف سازمان نیز از جمله اهمیت‌های این رشته هستند.

در مقابل، دوره MBA (Master of Business Administration) به توسعه مهارت‌های رهبری در سطح بالاتری می‌پردازد. این دوره یک دید گسترده‌تر و تخصصی‌تر در زمینه مدیریت ارائه می‌دهد. رهبران با تحصیل در MBA نه تنها باید مسائل تجاری را درک کنند بلکه قادر باشند استراتژی‌های کسب و کار را برنامه‌ریزی و اجرا کنند، تصمیم‌های استراتژیک بگیرند و توانایی تحلیل مسائل پیچیده را داشته باشند. به طور کلی، مدیران بازرگانی ممکن است به دنبال مهارت‌های عملی‌تر و مدیریتی‌تر باشند، در حالی که فارغ‌التحصیلان MBA معمولاً دیدگاه گسترده‌تری در زمینه مدیریت و استراتژی‌های تجاری دارند.

مقالات مرتبط در حوزه MBA: برای تکمیل دانسته‌های خودتان توصیه می‌کنیم مقالات معتبرترین مدرک MBA، مزایا و معایب رشته MBA و رشته MBA را از دست ندهید.

مقایسه دروس این دو رشته

به طور کلی، دروس رشته مدیریت بازرگانی و MBA به پنج دسته عمومی، تخصصی، پایه، اختیاری و اصلی تقسیم می‌شود و شامل ۱۳۳ واحد در مقطع کارشناسی است. در این دو رشته، دروسی مانند مدیریت منابع انسانی، بازاریابی، مدیریت مالی، حسابداری، مدیریت تولید، مدیریت استراتژیک، تحلیل آماری، روانشناسی کار، حقوق بازرگانی بین‌الملل، بازرگانی بین‌المللی، تجارت بین‌الملل، مدیریت رفتار سازمانی و… ارائه می‌شود.

اما تفاوت اصلی بین این دو رشته در محتوای دروس و مهارت‌هایی است که دانشجویان در هر یک از این دو رشته یاد می‌گیرند. در رشته MBA، دانشجویان مهارت‌های مورد نیاز برای مدیریت را یاد می‌گیرند و دیدگاهی جامع برای هدایت یک کسب و کار به دست می‌آورند. در حالی که در رشته مدیریت بازرگانی، دانشجویان به صورت تئوری یاد می‌گیرند یک سازمان برای موفقیت و سودآوری، به چه اصولی نیاز دارد و چه فرایندهایی باید در آن اجرا شود. دانشجویان مدیریت بازرگانی بیشتر با نظریه‌های حوزه مدیریت سر و کار دارند و در سطوح ارشد، وارد حیطه‌های عملی خواهند شد.

سوالات متداول 

مدیریت بازرگانی یا MBA، کدامیک برای تحصیل مناسب‌تر است؟

شما باید با توجه به شرایط، دغدغه‌ها و اهداف خود تعیین کنید که کدامیک از این رشته‌ها برای شما انتخاب عاقلانه‌تری می‌باشند زیرا بسته به شرایط و اهداف، هر کدام از این رشته‌ها می‌توانند به‌ نحوی به موفقیت شما کمک کنند.

متقاضیان کدامیک از رشته‌های مدیریت بازرگانی یا MBA در بازار بیشتر می‌باشند؟

به‌طورکلی با توجه به شغل مورد‌نظر، متقاضیان رشته‌های مدیریت بازرگانی و MBA متفاوت می‌باشند. اما هنگامی‌ که صحبت از پیاده‌سازی و اجرای علوم تخصصی به میان می‌آید، مدرک MBA نزد کارفرمایان دارای اعتبار بیشتری است.

 مقالات مرتبط در حوزه MBA: برای تکمیل دانسته‌های خودتان توصیه می‌کنیم مقالات رتبه قبولی MBA و کتاب های رشته MBA را از دست ندهید.

جمع‌بندی 

در این مقاله یاد گرفتیم که رشته مدیریت بازرگانی و دوره MBA (Master of Business Administration)  هرکدام ویژگی‌ها و مزایا خود را دارند و برای افراد مختلفی مناسب هستند. به طور کلی:

• رشته مدیریت بازرگانی، برای افرادی که علاقه‌مند به درک عمیق‌تر فرایندهای تجارت و تبادلات بازاریابی هستند، مناسب است. این رشته شامل مباحثی مانند بازاریابی، مدیریت منابع انسانی، مدیریت مالی و استراتژی‌های تجاری است. افراد با توانمندی در تحلیل داده‌ها، ارتباطات فردی قوی و توانایی اتخاذ تصمیمات استراتژیک می‌توانند از این رشته بهره‌مند شوند.
• دوره MBA، یک گام بالاتر از مدیریت بازرگانی است و برای افرادی که به دنبال توسعه مهارت‌های اجرایی و رهبری هستند، مناسب می‌باشد. دوره MBA مواردی از قبیل مدیریت استراتژیک، تحلیل مالی، رهبری و کارآفرینی را پوشش می‌دهد. این دوره برای افرادی که در سطح اجرایی یا مدیریتی فعالیت می‌کنند یا به دنبال پیشرفت حرفه‌ای هستند، مفید است.

این ‌که شما می‌خواهید از بین دوراهی مدیریت بازرگانی یا MBA کدامیک را انتخاب کنید، کاملاً به شرایط، تخصص و اهداف خودتان وابسته است. پس سعی کنید که با کسب اطلاعات دقیق در این زمینه، بهترین تصمیم را بگیرید. اگر فکر می‌کنید نکته‌ای ناگفته باقی‌ مانده است یا نظر خاصی دارید، خوشحال می‌شویم آن را با ما به اشتراک بگذارید.