مدیریت سرمایه یک استراتژی کاربردی و مهم برای حفظ پول و سرمایه شماست. شما چه سرمایه‌گذار باشید و چه نباشید، برای کسب درآمد و حفظ دارایی خود از زیان و تورم به آشنایی با مدیریت سرمایه نیاز دارید. این دانش با توجه به هدف و مدت زمانی که سرمایه‌گذار در نظر دارد، به استراتژی‌ها و شیوه‌های مختلفی تقسیم می‌شود. بنابراین می‌توان چنین نتیجه گرفت که روش مدیریت سرمایه در هر فرد متفاوت با افراد دیگر است و بیشتر یک تخصص شخصی است. با این حال یادگیری آن، شیوه‌ها و مزایای خاصی دارد که ما در این مقاله از دانشگاه کسب و کار به آن می‌پردازیم.
مدیریت سرمایه چیست؟
دانش و مهارت مدیریت سرمایه‌گذاری با کمترین ریسک و با هدف کسب بیشترین بازده را مدیریت سرمایه یا مدیریت ریسک می‌نامند. مدیریت سرمایه یعنی بتوانید درست‌ترین نوع سرمایه‌گذاری برای خود را تشخیص دهید و مطابق با تحلیل‌های اقتصادی خرید و فروش کنید.
یادگیری این دانش به سرمایه‌گذار کمک می‌کند که سرمایهی خود را از تورم و زیان حفظ کند و با تصمیمات نادرست موجب از بین رفتن آن نشود. استراتژی مدیریت سرمایه در هر فرد متفاوت است و با توجه به شرایط مالی و اهداف سرمایه‌گذاری او تعیین می‌شود.
اهمیت مدیریت سرمایه در زندگی
یادگیری مدیریت سرمایه برای تمام افراد اهمیت دارد. فرقی نمی‌کند که سرمایهی شما کم باشد یا زیاد یا اینکه چه هدفی از سرمایه‌گذاری داشته باشید. یادگیری آن به شما کمک می‌کند که زمان مناسب برای پس‌انداز یا سرمایه‌گذاری را تشخیص دهید و بتوانید اهداف خود را در مسیر آن محقق کنید.
علاوه بر این، اصل سرمایهی شما را از تورم و ضرر حفظ می‌کند و ارزش آن را مطابق با ارزش روز نگه می‌دارد.
عوامل موثر بر مدیریت سرمایه
چنان‌چه پیش از این نیز گفته شد، استراتژی مدیریت سرمایه در هر فرد متفاوت است و با توجه به شرایط مالی و اهداف او تعیین می‌شود. برخی از عوامل تاثیرگذار بر آن عبارتند از:
نوع بازار سرمایه‌گذاری
نوع سرمایه‌گذاری و کسب سود در هر بازار مالی با سایر بازارها متفاوت است. مثلا سرمایه‌گذاری برای خرید خانه و زمین را در نظر بگیرید. مبلغ مورد نیاز شما در این بازار بسیار بیشتر از سرمایهی مورد نیازتان برای خرید سکه یا دلار است. علاوه بر این، سود حاصل از خرید و فروش خانه در درازمدت و طی چندسال حاصل می‌شود و نمی‌توان از آن انتظار سود کوتاه مدت داشت. بنابراین یکی از عوامل تاثیرگذار بر مدیریت سرمایهی شما نوع بازاری است که قصد ورود به آن را دارید.
هدف سرمایه‌گذار در مدیریت سرمایه
یکی از موارد مهمی که باعث استراتژی‌های مختلف مدیریت سرمایه در افراد می‌شود، اهداف آن‌ها از سرمایه‌گذاری است. بعضی از افراد قصد دارند که فقط اصل پول خود را حفظ کنند و مانع از ضرر و زیان آن شوند. معمولا سرمایه‌گذاری موردعلاقه‌ی این افراد، پس انداز در بانک یا صندوق‌های سهامی است که ریسک کمتری در مقایسه با روش‌های دیگر دارد.
عده‌ای دیگر به دنبال کسب بالاترین سود هستند و برای دستیابی به آن هرگونه ریسک و خطری را قبول می‌کنند. سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال، بورس و دلار در این دسته قرار می‌گیرد. بنابراین اهداف مختلف سرمایه‌گذارها موجب تفاوت در استراتژی‌های مدیریت سرمایه آن‌ها می‌شود و حتی زمان و نوع آن‌ها را نیز تغییر می‌دهد.
مدت زمان سرمایه‌گذاری
مدت زمان سرمایه‌گذاری افراد با توجه به اهداف و نوع بازار مالی آن‌ها به سه دسته‌ی بلند مدت، میان مدت و کوتاه مدت تقسیم می‌شود. گاهی اوقات سرمایه‌گذار قصد پس‌انداز بلندمدت دارد و حتی به دنبال سرمایه‌گذاری برای فرزندان و نوادگانش است. در نتیجه استراتژی‌هایی چون خرید خانه یا زمین را در پیش می‌گیرد.
گاهی نیز ممکن است برای جبران کمبودهای مالی خود بخواهد در مدت کوتاهی سرمایه‌گذاری کند تا به سود خوبی دست یابد و با آن سود به هدف مدنظر خود برسد. خرید عرضه اولیه، خرید و فروش خودرو و دلار از جمله روش‌های مدیریت سرمایه در کوتاه مدت و میان مدت است. این روش‌ها در اکثر مواقع سودبخش است و سرمایه‌گذار را طی چند ماه به سود مورد نظرش می‌رساند.
حد سود و زیان
یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر مدیریت سرمایه حد سود و زیانی است که سرمایه‌گذار در نظر دارد. سرمایه‌گذار با توجه به مبلغی که در دست دارد و هدفی که برای انجام آن تعیین کرده است ریسک سرمایه‌گذاری خاصی را متحمل می‌شود.
به عنوان مثال گاهی اوقات سرمایهی فرد به اندازه‌ای زیاد است که در صورت از دست رفتن آن ممکن است به طور کامل ورشکسته شود. این فرد نباید به بازارهای پرخطر وارد شود یا در مواردی سرمایه‌گذاری کند که احتمال زیان بالایی دارد.
تنوع در نوع سهام
بسیاری از پژوهشگران بازار مالی، تنوع در سرمایه‌گذاری و حضور در بازارهای مختلف را عامل موفقیت سرمایه‌گذار و جبران زیان‌های مالی او می‌دانند. این عامل در خرید سهام بورسی نیز تاثیرگذار است و موجب کسب درآمد سرمایه‌گذار می‌شود. تنوع سهام موجب می‌شود که سود یک سهم، ضرر سایر سهام‌ها را جبران کند و موجب از دست رفتن تمام اموال و سرمایهی سرمایه‌گذار نشود.
چگونه در این استراتژی موفق شویم؟
برای موفقیت در این استراتژی راهکارهای مختلفی وجود دارد. ابتدا لازم است بازارهای مالی را بررسی کنید و چند نمونه از انواع پرسود و بدون ریسک آن را با توجه به اهداف و مبلغ خود تعیین کنید. مثلا به جای اینکه تمام سرمایهی خود را طلا بخرید، مقداری از آن را صرف خرید سکه، دلار و عرضه اولیه کنید. به این ترتیب می‌توانید سرمایهی خود را از نوسانات اقتصادی و ضرر و زیان‌های مالی حفظ کنید و حتی به سود نسبتا خوبی دست یابید.
انواع استراتژی در سرمایه‌گذاری و مدیریت سرمایه‌گذاری
مدیریت سرمایه با توجه به روش سرمایه‌گذاری و عملکرد مورد نظر سرمایه‌گذار به سه استراتژی مختلف تقسیم می‌شود. این استراتژی‌ها عبارتند از:
1. استراتژی محتاطانه
مهم‌ترین هدف سرمایه‌گذار در این استراتژی، امنیت سرمایه و حفظ اصل آن است. او سرمایه‌گذاری می‌کند تا پولش را از تورم، ضرر و زیان و ورشکستگی حفظ کند. سرمایه‌گذار محتاط به فکر کسب درآمد و سود چند برابری نیست؛ در نتیجه از روش‌های محتاطانه و طبیعی برای مدیریت سرمایهی خود استفاده می‌کند. استراتژی محتاطانه با دید بلند مدت صورت می‌گیرد و انواع آن شامل خرید خانه و زمین، خرید صندوق‌های سهامی یا سرمایه‌گذاری در بازار سکه و دلار است.
2. استراتژی هجومی
هدف اصلی استراتژی هجومی کسب سود زیاد است. سرمایه‌گذارانی که این استراتژی را دنبال می‌کنند ریسک‌پذیری بالایی دارند و برای سود زیاد در بازارهایی با ریسک و خطر زیاد سرمایه‌گذاری می‌کنند. سرمایه‌گذار استراتژی هجومی ممکن است تمام سرمایهی خود را از دست بدهد یا به سود بسیار بالایی دست یابد.
3. استراتژی پوششی
این استراتژی نقطه‌ی تعادلی میان استراتژی هجومی و محتاطانه است. یعنی نه ریسک و خطر بالای سرمایه‌گذاری هجومی را دارد و نه روش‌های بدون ریسک و متعادل مدیریت سرمایهی محتاطانه.
استراتژی پوششی انواع مختلفی دارد و در بازه‌های بلند مدت یا کوتاه مدت به کار می‌رود.
چند نکته برای موفقیت در مدیریت سرمایه
←پیش از هر چیز تلاش کنید با خواندن کتاب و منابع آموزشی یا شرکت در دوره‌های آموزشی به یادگیری اصولی مدیریت سرمایه بپردازید. این آموزش‌ها به شما کمک می‌کند به درستی سرمایه‌گذاری کنید و مانع از ضرر و زیان‌های احتمالی شوید.
← یکی از مهم‌ترین نکات موفقیت در سرمایه‌گذاری، دوری از تصمیم‌ها و احساسات هیجانی است. یک سرمایه‌گذار هوشمند با افزایش و کاهش ناگهانی قیمت‌ها اقدام به خرید و فروش نمی‌کند. بلکه صبر می‌کند تا قیمت‌ها به حد تعادل برسد و اصطلاحا از حالت حباب خارج شود.
←یک اصل مهم در مدیریت سرمایه، داشتن صبر و حوصله‌ی حفظ سرمایه‌گذاری در طول زمان است. این نکته را در نظر داشته باشید که سرمایه‌گذاری در هر بازاری که باشد، با گذشت چند سال شما را به سود چند برابری می‌رساند. خصوصا در ایران که ثبات اقتصادی چندانی وجود ندارد و قیمت‌ها سالانه و حتی ماهانه افزایش می‌یابد!
← مشورت گرفتن از افراد صاحب‌نظر و با تجربه در بازارهای مالی می‌تواند باعث موفقیت شما در استراتژی‌های مختلف مدیریت سرمایه شود. این افراد به واسطه تجربه‌های خود می‌توانند زمان خرید و فروش، افزایش یا کاهش قیمت‌ها و زمان سودبخشی سرمایه را تخمین بزنند و مانع از ضرر و زیان شما در سرمایه‌گذاری شوند.
سخن پایانی
مدیریت سرمایه مهارت شخصی و خاص فرد سرمایه‌گذاری است که قصد دارد میان سود و زیان سرمایهی خود تعادل برقرار کند. عواملی چون سن سرمایه‌گذار، هدف، زمان و حد سود و زیانی که او در نظر دارد موجب تغییر استراتژی مدیریت سرمایهی او می‌شود. بسیاری از پژوهشگران عقیده دارند به‌کارگیری یک استراتژی جامع در معاملات بازار مالی، علاوه بر سود سرمایه‌گذار موجب بهبود مسائل اقتصادی کشور می‌شود و از ضررهای غیرقابل پیش‌بینی بازار سرمایه جلوگیری می‌کند.
نظر شما درباره‌ی مدیریت سرمایه چیست؟ تا چه اندازه برای پس‌انداز و حفظ دارایی خود از تورم و زیان از استراتژی‌های مدیریت سرمایه استفاده می‌کنید؟
