به نظر شما مهم‌ترین سرمایه‌ی سازمان شما چیست؟ یک سازمان، سرمایه‌های گوناگونی دارد؛ پول سرمایه گذاران، دارایی‌های فیزیکی سازمان، ارزش سهام سازمان یا وجهه‌ی آن در یک جامعه. همه‌ی این‌ها سرمایه‌های ارزشمندی هستند که هر سازمانی به دنبال دستیابی و ارتقای آنها است. اما هیچ کدام پاسخ سوالی که مطرح شد نیست. مهم‌ترین سرمایه‌ی یک سازمان، کارمندان آن هستند. با وجود کارمندان خوب، تمام موارد بالا قابل دستیابی خواهند بود. اما اگر همه‌ی آنها حاضر باشند اما کارمند خوبی نباشد، همه از دست می‌روند. اگر تا اینجا قبول کردید که مهم‌ترین سرمایه‌ی شما کارمندان شما هستند، حال سؤال اینجا است که چگونه کارمندان خوب خود را حفظ کنید؟
بهترین راه، جلب وفاداری آنها نسبت به سازمان و انگیزه دادن به آنان برای ادامه مسیر همکاریست. به موازات افزایش پیچیدگی فضای کسب و کارها، وفاداری کارکنان کسب و کارها و سازمان‌ها اهمیت بیشتری پیدا کرده است. به خصوص پس از همه گیری کرونا، توقع کارکنان از تجربه‌ی کاری خود تغییر کرده و شما به عنوان یک مدیر، برای بهبود کسب و کار خود باید از این تغییران آگاهی کافی پیدا کرده و سعی بر برآورده کردن توقعات کارمندان خود بکنید. وقتی از وفاداری صحبت می‌کنیم، دقیقاً از حسی می‌گوییم که کارمندان شما نسبت به سازمانی که در آن مشغول هستند دارند. در اینجا منظور ما از وفاداری، حدی از تعلق خاطر نسبت به سازمان است که باعث می‌شود فرد برای سازمان اهمیت قائل شود، خود را متعلق به سازمان بداند و تمایل داشته باشد در سازمان بماند. وفاداری نهایتا به این منجر می‌شود که کارمند معتقد شود که ماندن در سازمان به نفع او است. در این راستا، طبق تحقیقات انجام شده، کارمندانی که به طور کلی تجربه‌ی مثبتی در محیط کار خود دارند، ۸ بار تمایل بیشتری برای ماندن در سازمان دارند.
البته باقی ماندن کارکنان در سازمان به خودی خود اهمیت ویژه ای ندارد. وفاداری، مقدمه ای برای بهره وری است. به طور کلی، کارکنانی که نسبت به تجربه‌ی کاری خود حس خوبی دارند، ۴ بار بیشتر از آن‌هایی که حس خوبی ندارند به کار خود متعهد هستند. اگر از کارمندان خود بهره وری بیشتری می‌خواهید، دادن حقوق کافی شما را به آنچه می‌خواهید نمی‌رساند. برای این کار باید وفاداری و حسن نیت کارمندان خود را جلب کنید.
چرا کارکنان خوب سازمان شما را ترک می‌کنند؟
در طول سال های گذشته، میزان وفاداری کارکنان به سازمان یا شرکتی که در آن استخدام شده اند، پیوسته در حال کاهش بوده است. کاهش این آمار، علاوه بر دلایل کلی نظیر سخت تر شدن شرایط اقتصادی، برندسازی سازمان شرکت های رقیب، راحت تر شدن تغییر محل کار نسبت به گذشته و … ، دلایل دیگری نیز دارد که به درون سازمان شما برمی‌گردند. این دلایل عبارت اند از:
کاهش امنیت شغلی
در گذشته، اصطلاح “اشتغال مادام العمر” بدین معنا بود که کارفرمایان به کارکنان، امنیت شغلی را در ازای وفاداری ارائه می دادند. با این حال، رفته رفته آمار رابطه ی شرکت ها و کارکنان آن ها در سال های اخیر بدتر شده است. شرکت ها تحت فشار سهامداران برای به حداکثر رساندن سود هستند و به نوبه خود نمی‌توانند امنیت شغلی را تضمین کنند. و کارکنان می‌توانند این را احساس کنند.
مدیران بد
یک ضرب‌المثل رایج در فضای منابع انسانی وجود دارد که می‌گوید مردم مدیران را ترک می‌کنند، نه شرکت ها را، و تحقیقات این گفته را تأیید می‌کند. داده های منتشر شده در پروژه Frontline Leader DDI نشان می دهد که تا 57٪ از کارکنان شغل خود را به دلیل مدیر خود ترک کرده اند، در حالی که 32٪ به طور جدی به ترک به دلیل یک مدیر فکر کرده اند.
عدم مشارکت داده شدن در تصمیم‌گیری ها
یک کارمند غیرفعال، دلش را برای کارش نمی‌گذارد. آنها صرفاً در محل کار ظاهر می‌شوند، یک سری کار های حداقلی را انجام می‌دهند و بی‌صبرانه منتظر پایان یافتن تایم اداری و رفتن به خانه هستند. اگر چنین کارکنانی پیشنهاداتی از شرکت های دیگر دریافت کنند، احتمالاً برای قبول کردن آن تعلل نمی‌کنند. آیا این منفعل بودن، به خاطر تنبل بودن فرد و قصور در انجام دادن وظایف است؟ گاهی آری و گاهی خیر! بسیاری از مواقع، فرد بدلیل اینکه می‌بیند در حرکت اصلی و پیشرفت شرکت مشارکت داده نمی‌شود، از نظراتش استقبال نمی‌شود، از زحماتش تقدیر نمی‌شود، به دغدغه هایش اهمیت داده نمی‌شود و … ، رفته رفته انگیزه ی خود را در عالی انجام دادن وظایف خود از دست می‌دهد.
عدم شایسته سالاری و امکان رشد
حتی کارگرانی که نسبتاً وفادار هستند، در صورت کمبود فرصت‌های رشد حرفه‌ای، شروع به جستجوی شرکت های دیگر برای استخدام می‌کنند. هیچ‌کس نمی‌خواهد در همان شغل خود در بلاتکلیفی گیر کند، اما متأسفانه، بسیاری از برنامه‌های ترفیع به وفاداری پاداش نمی‌دهند. اگر کارگران احساس کنند که از مهارت‌هایشان به درستی استفاده نمی‌شود یا برای ارتقای شغلی مورد استفاده قرار نمی‌گیرند، به دنبال کارفرمای دیگری می‌گردند.
افزایش وفاداری کارکنان چه مزایایی دارد؟
دلایل متعددی وجود دارد که چرا وفاداری کارکنان برای سلامت سازمان ها حیاتی است. در اینجا به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
افزایش وفاداری کارکنان = افزایش وفاداری مشتریان
رابطه بین کارمند وفادار و وفاداری مشتری، دلیل بزرگی است که همواره به دنبال افزایش وفاداری کارکنان تان باشید. رضایت کارکنان و ارزش نهادن به زحمات آنان، با رضایت و وفاداری مشتریان و درنتیجه، با سود و رشد مرتبط است. چگونه؟ مشتریان زمانی وفادار می‌شوند که از محصولات و خدمات شما راضی باشند. با این حال، آنها تنها زمانی می‌توانند رضایت داشته باشند که کارکنان متعهد، محصولی خوب بسازند یا خدمتی خوب ارائه کنند و در کنار آن، به نیاز ها و دغدغه های آنها توجه کنند. بنابراین، اگر می‌خواهید یک شرکت سودآورتر بسازید، باید کارکنان وفادار داشته باشید.
وجهه شرکت را بهبود می‌بخشد
اگر کارمندان شما راضی و وفادار نباشند، برندسازی کارفرما نمی تواند کارساز باشد. کارکنان، محصولات و خدمات را می‌سازند. شهرت یک شرکت همچنین نقش مهمی در جذب کارکنان خوب و حفظ آنان دارد. هنگامی که کارکنان شما وفادار هستند، با اشتیاق در مورد شرکت با دیگران صحبت می‌کنند، چه در زندگی واقعی و چه در رسانه های اجتماعی. با افزایش فرهنگ سازمانی و وفاداری کارکنان، می‌توانید کاری کنید که اشخاصی که قصد استخدام شدن در سازمان شما را دارند، به سادگی شما را به عنوان یک پله برای رسیدن به فرصت‌های بهتر ببینند.
افزایش بهره وری
کارمندان وفادار و با انگیزه، عملکردی فراتر از کارکنان معمولی دارند. آنها به دنبال راه های جدیدی برای رویارویی با چالش های کاری و کمک به رشد سازمان هستند. هنگامی که کارگران وفادار دارید، وفاداری آنها می‌تواند بر دیگران تأثیر بگذارد، که بهره وری کلّی نیروی کار شما را افزایش می‌دهد.
روش های افزایش وفاداری کارکنان به سازمان
حال که اهمیت وفاداری را فهمیدیم، باید دنبال راه‌هایی باشیم که بتوانیم به واسطه‌ی آنها، وفاداری کارکنان را به نفع سازمان جلب کنیم. به طور متوسط، مشکل حدود ۳۵ درصد از کارمندانی که شغل خود را ترک می‌کنند، دریافت حس «بی تفاوتی» از سوی مدیران و رهبرانشان است. همچنین ۵۵ درصد از حس تعهدی که کارمندان نسبت به شغل خود پیدا می‌کنند، به واسطه‌ی قدردانی‌های غیر مالی ای است که از سوی سازمان و مدیران دریافت می‌کنند.
نتیجه؟ افزایش حقوق کارمندان شما ممکن است کمک کند، اما مسلما برای کارکنان شما چیز‌هایی مهم‌تر از پول هم هست. کارمندان مثل تلفن عمومی نیستند که هر چه بیشتر پول بدهید، بیشتر برایتان کار کنند! اگر می‌خواهید کارمندانتان را وفادار کنید، باید کاری کنید که بدانند برایتان اهمیت دارند و نسبت به آنها بی‌تفاوت نیستید. در ادامه، چند راهکار برای تحقق این مهم آورده‌ایم:
کارمندان خود را بشنوید!
سعی کنید به صحبت‌ها و چالش‌های کارمندان خود گوش دهید. زمانی را به صحبت فردی با کارمندان اختصاص دهید. صحبت رو در رو احساس بهتری را منتقل می‌کند. چالش ها و مشکلات کارمندانتان را درک کنید. این چالش‌ها هم می‌توانند شامل چالش‌های شغلی آنها باشند و هم موارد غیر شغلی. در مورد مشکلات شغلی، سعی کنید آنها را برطرف کنید. به زیردستان خود کمک کنید تجربه‌ی بهتری از محیط کارشان داشته باشند. اگر چالش‌های شغلی کارمندانتان را نادیده بگیرید، ممکن است در آینده تبدیل به چالش خود شما نیز بشوند. با این حال موضوع را محدود به مسائل شغلی کارمندان نکنید. مشکلات غیر شغلی آنها نیز می‌تواند به همان اندازه مهم شود. پس به این مسائل نیز اهمیت بدهید. به مشکلات غیر شغلی زندگی آنها گوش دهید و سعی کنید به آنها کمک کنید مشکلشان را حل کنند. دقت کنید که قرار نیست نقش تراپیست آنها را ایفا کنید! کافی است بگذارید احساس کنند با شما غریبه نیستند و مشکلات انها مشکلات شما هم هست. در ادامه، با کارمندانتان همراهی کنید. جوری رفتار نکنید که تبدیل به چالشی جداگانه برای آنها بشوید.
به نظرات کارکنان اهمیت دهید!
اجازه دهید کارکنان در تصمیم گیری‌های شرکت شریک شوند. ایده های آنها را درباره ی سازمان و روند کار در آن جمع آوری کنید، بررسی کنید و به آنها اهمیت دهید. این اتفاق، برای شما ۲ فایده خواهد داشت:
- باعث می‌شود کارکنان احساس کنند در پیش‌برد سازمان شریک و مؤثر هستند. وقتی ببینند نظرات آنها جدی گرفته می‌شود و ایده هایشان اجرا می‌شود، احساس مسئولیت بیشتری در قبال سازمان پیدا خواهند کرد و در نهایت خود را بیگانه و جدا از سازمان نمی‌بینند.
- اینکه از ایده‌های کارکنان استقبال کنید، باعث می‌شود ارزش بیشتری برای خودشان قائل شوند. حس ارزشمندی بیشتر؛ وفاداری بیشتر! برای این کار می‌توانید یک صندوق ایده آماده کنید تا افراد بتوانند نظرات خود را بنویسند و در آن بیندازند. همچنین می‌توانید یک آدرس ایمیل مخصوص این کار تهیه کنید.
ترغیب کارمندان به رسیدن به اهداف تعیین شده
از کارکنان بابت موفقیت‌هایشان قدردانی کنید. قدردانی کردن هیچوقت چرتکه نمی‌اندازد! سعی کنید برای رسیدن به اهدافی که برای کارمندان خود تعیین می‌کنید، پاداش های تشویقی در نظر بگیرید. قبل تر هم گفتیم، دوباره هم می‌گوییم؛ پاداش‌های غیر مالی، اثرگذاری به مراتب بیشتری دارند. سعی کنید پاداش‌هایی در نظر بگیرید که هرگاه فرد به یاد آن می‌افتد یا چشمش به آن می‌خورد، حس خوب آن را دوباره دریافت کند. برای این کار، تلاش کنید به پاداش‌های خود جنبه‌ی معنوی بدهید. این پاداش می‌تواند یک قدردانی و تشویق ساده یا یک هدیه سازمانی نفیس باشد.
به کارکنان خود هدیه سازمانی اهدا کنید
علاوه بر اهدای پاداش‌های خاص، از هدیه های سازمانی غافل نشوید. در زمان‌های معین و مناسبت‌های مختلف به همه‌ی کارمندان خود توجه کنید و هدیه‌های سازمانی بدهید. هدیه‌های سازمانی باعث می‌شوند کارمندان بدانند مهم هستند و فراموش نشده اند. باز هم به آنچه هدیه می‌دهید توجه کنید. سعی کنید چیزی را انتخاب کنید که خاص و به یاد ماندنی باشد. در این میان، ارزش مادی هدایا لزوما مهم و تعیین کننده نیست. آدم‌ها با دریافت ۵۰۰ هزار تومان پول، خیلی ذوق نمی‌کنند. اما اگر همین مبلغ تبدیل به یک یادگاری شود، بسیار خوشحال کننده تر خواهد بود. همه ی ادم ها دریافت «چیز» ها را دوست دارند. باز هم از بعد معنوی داستان غافل نشوید. سعی کنید با دادن هدایای سازمانی ، معنا و منظوری را به کارمندان خود منتقل کنید. با این کار، اثر هدیه بیشتر می‌شود.
از میان تمام هدایایی که می‌توانید به کارمندان خود بدهید، بی شک یکی از بهترین انتخاب های شما صنایع دستی زیبا و اصیل ایرانی خواهد بود. صنایع دستی ایرانی با ظاهر چشم نواز و روحی که به همراه خود دارند، مورد پسند هر طبع و ذائقه ای قرار می‌گیرند.
نتیجه گیری
اگر همه افرادی را که استخدام کرده اید فوراً به شما وفادار شوند، عالی خواهدشد. با این حال، این یک رویا است. وفاداری مبتنی بر اعتماد است و ایجاد اعتماد به زمان نیاز دارد. به عنوان یک مدیر و رهبر، این به شما بستگی دارد که ابتدا با وفاداری به کارکنان، اعتماد آنان را بدست آورید. حتی اگر در نهایت آنها سازمان شما را ترک کنند، وفاداری ای که نشان داده‌اید، احتمالاً باعث می‌شود که تبلیغ کننده ی سازمان شما شوند.
به عنوان یک رهبر، شما نمی توانید میزان وفاداری کارکنان تان کنترل کنید، اما می توانید وفاداری خود را به آنها مدیریت کنید. ایجاد وفاداری، دشوار است، اما شما می‌توانید با انجام وظایف خود، آن را در میان کارکنان خود تقویت کنید.
