دکتر محمد قریب به‌عنوان یکی از پیشگامان علم نوین پزشکی کودکان در ایران شناخته می‌شود. او نه‌تنها در تأسیس بیمارستان‌های تخصصی برای کودکان نقش اساسی داشت، بلکه با ایجاد مرکز طبی کودکان در تهران، زیرساختی پایدار برای مراقبت‌های پزشکی اطفال فراهم کرد که همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهد. دکتر قریب، به‌عنوان یکی از اولین متخصصان طب اطفال در ایران، با تلاش و پشتکار خود، استانداردهای جدیدی را در این حوزه پایه‌گذاری کرد.
در این مقاله از مجموعه مقالات دانشگاه کسب و کار، به بررسی زندگینامه دکتر محمد قریب و کشف راز موفقیت‌های او خواهیم پرداخت. همراه ما باشید تا با هم به عمق زندگی و دستاوردهای این پزشک بزرگوار بپردازیم.
دکتر محمد قریب؛ سال‌های اولیه زندگی و تحصیلات
تاریخ و محل تولد
دکتر محمد قریب در تاریخ 14 تیر 1288 در روستایی از توابع آشتیان در شهرستان گرگان چشم به جهان گشود. او در یک خانواده مذهبی و فرهنگی پرورش یافت که ارزش‌های اخلاقی و تحصیلی را به او منتقل کردند. این محیط خانوادگی نقش مهمی در شکل‌گیری شخصیت و علایق او داشت.
انگیزه‌ها و علایق اولیه
از همان دوران کودکی، دکتر قریب علاقه زیادی به طبابت و کمک به دیگران داشت. این علاقه و انگیزه او را به سمت تحصیلات عالی در رشته پزشکی سوق داد. او معتقد بود که دانش و توانایی‌ای که کسب کرده باید در خدمت مردم و کشورش قرار گیرد. این باور قوی به خدمت به جامعه، او را به یکی از برجسته‌ترین پزشکان زمان خود تبدیل کرد و پایه‌گذار بسیاری از خدمات پزشکی نوین در ایران شد.
تحصیلات ابتدایی و دانشگاهی
محمد قریب تحصیلات ابتدایی خود را در دبستان سیروس تهران آغاز کرد، جایی که پایه‌های علمی و اخلاقی او شکل گرفت. پس از اتمام دوره ابتدایی، او وارد مدرسه دارالفنون شد که یکی از معتبرترین مدارس آن زمان بود و بسیاری از نخبگان علمی و فرهنگی ایران از آن فارغ‌التحصیل شده‌اند.
در سال 1306، دکتر قریب به عنوان یکی از اولین دانشجویان ایرانی به فرانسه مهاجرت کرد تا در رشته پزشکی ادامه تحصیل دهد. این تصمیم نشان‌دهنده عزم و اراده او برای کسب دانش و تجربه در بالاترین سطوح علمی بود. هنگامی که دکتر قریب وارد فرانسه شد، در پایان اولین سال تحصیلش در شهر رمس، جایزه لابراتوار تشریح را از دانشکده پزشکی اخذ کرد که افتخار بزرگی برای او و کشورش بود. این جایزه نشان‌دهنده توانمندی و استعداد او در زمینه پزشکی بود.
در سال 1314، دکتر قریب به عنوان اولین دانشجوی ایرانی در آزمون بزرگ انترنای بیمارستان پاریس پذیرفته شد.
این موفقیت در شرایطی به دست آمد که رقابت در این آزمون بسیار شدید بود و تنها تعداد کمی از دانشجویان موفق به قبولی می‌شدند. او در سال 1316 با دفاع از رساله دکتری خود با عنوان “وقفه‌های تنفسی شیرخواران”، دانشنامه پزشکی خود را از شهر پاریس دریافت کرد. این دستاوردها نشان‌دهنده تلاش و پشتکار بی‌وقفه او در مسیر تحصیل و علم‌آموزی بود.
آغاز فعالیت حرفه‌ای پزشکی
آغاز فعالیت حرفه‌ای در بازگشت به ایران
در سال 1317، دکتر محمد قریب تصمیم گرفت که به ایران بازگردد و این کار را نیز انجام داد. هنگامی که از او درباره دلیل بازگشتش به ایران می‌پرسند، می‌گوید که به این موضوع اعتقاد دارد که دانش و توانایی‌ای را که آموخته و کسب کرده است باید در کشورش ایران و برای هم‌وطنان خودش ارائه دهد.
دکتر قریب در سال‌های ابتدایی بازگشتش به ایران، مطب خود را در کنار منزلش تأسیس کرد و هر روز از ساعت 2 ظهر تا حدود 9 شب مشغول به کار و فعالیت بود. او از اکثر بیماران خود بابت معاینه و مداوای آن‌ها هیچ مبلغی را دریافت نمی‌کرد و این کار را تنها برای خدمت به هم‌وطنانش انجام می‌داد.
چالشها و موفقیت‌های اولیه او در حرفه پزشکی
با همه شهرتی که دکتر قریب در آن سال‌ها داشت، اما حق معاینه و ویزیت او نسبت به پزشکان دیگر در آن دوران و حتی از شاگردان خودش نیز کمتر بود. پزشکان و متخصصان زیادی در آن سال‌ها دکتر محمد قریب را در تشخیص بالینی دکتری فوق‌العاده و بی‌نظیر می‌دانستند. او با تلاش و پشتکار توانست جایگاه خود را در جامعه پزشکی ایران تثبیت کند و به عنوان یکی از پیشگامان این حوزه شناخته شود.
نقش محمد قریب در توسعه طب اطفال در ایران
دکتر محمد قریب به عنوان یکی از بنیان‌گذاران علم نوین پزشکی کودکان در ایران شناخته می‌شود. او از اولین بنیان‌گذاران بیمارستان تخصصی کودکان و مرکز طبی کودکان در تهران بود که همچنان فعال است. دکتر قریب که استادی معروف و بزرگ در دانشکده پزشکی دانشگاه تهران بود، تمام سال‌های 1320 تا 1353 را مشغول تعلیم و تربیت شاگردان خود به عنوان پزشک اطفال بود.
از شاگردان برجسته استاد قریب می‌توان به غلامرضا خاتمی، مرتضی مشایخی و احمد سیادتی اشاره کرد. ناگفته نماند که تمام شاگردان استاد دکتر محمد قریب تبدیل به بزرگانی در دنیای پزشکی شدند. بعدها به همین دلیل و به دلیل تلاش‌های دکتر قریب برای تعلیم و تربیت به ایشان لقب پدر طب اطفال ایران را دادند و از ایشان به این نام یاد کردند.
زندگینامه دیگر افراد موفق: اگر به مطالعه زندگینامه افراد موفق علاقه دارید توصیه می‌کنیم مقالات هایزنبرگ، حسن خسروشاهی، شهرداد روحانی و دیپاک چوپرا را در رسانۀ دانشگاه کسب و کار بخوانید.
زندگی شخصی دکتر قریب
در سال 1315 دکتر محمد قریب با زهرا قریب گرگانی ازدواج کرد. زهرا قریب گرگانی دختر عبدالعظیم قریب بود. حاصل ازدواج آن‌ها چهار فرزند شد. دکتر قریب و زهرا قریب گرگانی دو فرزند پسر با نام های محسن و حسین و همچنین دو فرزند دختر با نام‌های مریم و ناهید داشتند.
دکتر محمد قریب و سال‌های پایانی زندگی
در سال‌های پایانی زندگی، دکتر محمد قریب به بیماری هماچوری، یا همان دفع خون از مجاری ادراری، مبتلا شد. این بیماری به تدریج به سرطان مثانه تشخیص داده شد. متأسفانه، تلاش‌های درمانی و مداخلات پزشکی که در ایران و همچنین ایالات متحده آمریکا برای او انجام شد، نتوانستند بهبودی در وضعیت او ایجاد کنند. سرانجام، این بیماری جان دکتر قریب، این پزشک بزرگ و انسان‌دوست را گرفت. او در روز سه‌شنبه، اول بهمن ماه 1353، در بیمارستان خود، بیمارستان طبی کودکان، چشم از جهان فروبست.
آرامگاه دکتر محمد قریب، بر اساس وصیت ایشان، در قبرستان شیخان در شهر قم و در کنار مزار پدرش قرار دارد. در مراسم خاک‌سپاری و تدفین او، شاه ایران، محمدرضا شاه پهلوی، به احترام دکتر قریب، پیکر او را شخصاً به همراه کاروان دربار از تهران تا قم همراهی کرد. نماز میت دکتر قریب توسط سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی اقامه و برگزار شد.
جوایز، افتخارات و یادبودهای دکتر محمد قریب
نشان لژیون دونور (1321 هجری شمسی):
دکتر محمد قریب موفق به دریافت نشان لژیون دونور از دولت فرانسه شد. این نشان به عنوان بالاترین نشان افتخار در کشور فرانسه شناخته می‌شود و اعطای آن به دکتر قریب نشان‌دهنده تقدیر از خدمات و دستاوردهای برجسته او در عرصه پزشکی بود.
عضویت در هیئت مدیره انجمن بین‌المللی بیماری‌های اطفال و کودکان (1350):
دکتر قریب به عنوان عضو هیئت مدیره این انجمن بین‌المللی انتخاب شد. او در طول فعالیت‌های علمی خود به مجالس و کنگره‌های علمی بزرگ و بین‌المللی در کشورهای مختلف از جمله فرانسه، ژاپن، اتریش، ترکیه، کانادا و آمریکا دعوت می‌شد. این دعوت‌ها نشان‌دهنده شناخته شدن او در سطح جهانی و تأثیرگذاری او در عرصه علم پزشکی بود.
پیشگام در جراحی تعویض خون در ایران:
دکتر قریب به عنوان اولین پزشکی شناخته می‌شود که جراحی تعویض خون را در ایران انجام داد.
او یکی از موسسان و بنیان‌گذاران سازمان انتقال خون ایران بود، که نقشی اساسی در توسعه و پیشرفت خدمات انتقال خون در کشور ایفا کرد.
نشان درجه یک فرهنگ:
در سال‌های پایانی زندگی، دکتر قریب موفق به دریافت نشان درجه یک فرهنگ از وزارت آموزش و پرورش ایران شد. این نشان به پاس خدمات ارزشمند او در زمینه تعلیم و تربیت و ارتقای سطح علمی کشور به او اعطا شد.
مجموعه تلویزیونی “روزگار قریب” (1386):
در سال 1386، مجموعه‌ای تلویزیونی با نام “روزگار قریب” و به کارگردانی کیانوش عیاری بر اساس زندگینامه دکتر محمد قریب ساخته شد. این مجموعه از شبکه سه سیما پخش شد و مخاطبان بسیاری را به خود جذب کرد.
تندیس دکتر قریب در پارک علم و فناوری پردیس (1392):
در چهارم آبان ماه سال 1392، به پاس خدمات دلسوزانه دکتر قریب در حوزه طب اطفال و کودکان، تندیسی از ایشان در پارک علم و فناوری پردیس ساخته شد. این تندیس توسط حسن قاضی‌زاده هاشمی، وزیر بهداشت دولت روحانی، پرده‌برداری و رونمایی شد.
زندگینامه دیگر افراد موفق: اگر به مطالعه زندگینامه افراد موفق علاقه دارید توصیه می‌کنیم مقالات اراتوستن، پریسا تبریز، اروین شرودینگر و پروانه وثوق را در رسانۀ دانشگاه کسب و کار بخوانید.
درس‌هایی از زندگی دکتر محمد قریب
دکتر محمد قریب به عنوان یکی از پیشگامان علم پزشکی و بنیان‌گذار طب اطفال در ایران، زندگی و کارنامه‌ای مملو از تلاش و پشتکار دارد. او با کسب دانش و مهارت‌های برجسته در زمینه پزشکی، به عنوان یکی از اولین دانشجویان ایرانی در کنکورهای سخت و رقابتی بیمارستان‌های پاریس پذیرفته شد. پس از بازگشت به ایران، به تدریس و تحقیق در دانشگاه تهران پرداخت و شاگردان ممتازی را تربیت کرد. همچنین، او از بنیان‌گذاران بیمارستان مرکز طبی کودکان بود که به عنوان اولین بیمارستان تخصصی کودکان در ایران شناخته می‌شود. زندگی دکتر قریب سرشار از درس‌های ارزشمندی است که می‌توانیم از آن‌ها الهام بگیریم. برخی از این درس‌ها عبارت‌اند از:
عشق و احترام به وطن و هم‌وطنان:
با وجود فرصت‌های فراوان در فرانسه، دکتر قریب تصمیم گرفت به ایران بازگردد تا دانش خود را در خدمت مردم کشورش قرار دهد. او همواره از فرهنگ و تاریخ ایران دفاع می‌کرد و برای ارتقای سطح علمی و بهداشتی کشور تلاش می‌نمود.
اخلاص و تواضع در کار:
دکتر قریب با وجود دانش و تجربه فراوان، همواره با تواضع و احترام با دیگران برخورد می‌کرد. او هیچ‌گاه به دنبال منفعت شخصی نبود و بسیاری از بیمارانش را به صورت رایگان درمان می‌کرد. همچنین، او به طور مداوم در پی یادگیری و به‌روزرسانی دانش خود بود.
شجاعت و ایستادگی در برابر ستم:
دکتر قریب با شجاعت در برابر رژیم پهلوی ایستادگی کرد و از سیاست‌های ظالمانه آن انتقاد نمود. او به همراه دیگر اساتید دانشگاه، بیانیه‌ای علیه کودتای ۲۸ مرداد امضا کرد که منجر به اخراج او از دانشگاه شد.
نوآوری‌ها و تأثیرات اجتماعی محمد قریب
نوآوری‌های پزشکی
دکتر محمد قریب به عنوان یکی از پیشگامان پزشکی کودکان در ایران، تأثیرات عمیقی بر این حوزه داشت. او اولین پزشکی بود که جراحی تعویض خون را در ایران انجام داد، اقدامی که در زمان خود بسیار پیشرفته و نادر بود. این نوآوری به بهبود روش‌های درمانی در کشور کمک کرد و راه را برای سایر پیشرفت‌های پزشکی هموار ساخت. دکتر قریب همچنین از بنیان‌گذاران سازمان انتقال خون ایران بود، نهادی که به بهبود سلامت عمومی و مدیریت منابع خونی در کشور کمک شایانی کرد.
تأثیرات اجتماعی و سیاسی
دکتر قریب نه تنها در عرصه پزشکی، بلکه در زمینه‌های اجتماعی و سیاسی نیز فعال بود. او به عنوان یک روشنفکر و استاد دانشگاه، از جایگاه خود برای انتقاد از سیاست‌های رژیم پهلوی استفاده کرد. دکتر قریب به همراه دیگر اساتید دانشگاه، بیانیه‌ای علیه کودتای ۲۸ مرداد امضا کرد که منجر به اخراج او از دانشگاه شد. این اقدام شجاعانه نشان‌دهنده تعهد او به اصول اخلاقی و عدالت اجتماعی بود و موجب شد تا او به یک نماد مقاومت در برابر ظلم تبدیل شود.
زندگینامه دیگر افراد موفق: اگر به مطالعه زندگینامه افراد موفق علاقه دارید توصیه می‌کنیم مقالات ایرج پزشکزاد، جورج اورول، ارشمیدس، آلفرد نوبل، هنری فورد و توماس هاردی را در رسانۀ دانشگاه کسب و کار بخوانید.
نقش در آموزش و پرورش
به عنوان استاد دانشگاه تهران، دکتر قریب نقش کلیدی در تربیت نسل جدیدی از پزشکان ایفا کرد.
او با تأسیس مرکز طبی کودکان و تدریس در دانشگاه، به توسعه و پیشرفت علم پزشکی در ایران کمک کرد.
بسیاری از شاگردان او، که بعدها به پزشکان برجسته‌ای تبدیل شدند، تأثیرات مثبت او را در جامعه ادامه دادند. دکتر قریب با تأکید بر اهمیت تحقیق و آموزش، استانداردهای جدیدی را در آموزش پزشکی در ایران ایجاد کرد.
تعهد به خدمت عمومی
دکتر قریب با تعهد عمیق به خدمت عمومی، بسیاری از خدمات پزشکی خود را به صورت رایگان ارائه می‌داد. او باور داشت که دانش و مهارت‌های پزشکی باید در خدمت بهبود سلامت جامعه قرار گیرد، نه صرفاً به عنوان وسیله‌ای برای کسب درآمد. این رویکرد انسان‌دوستانه و اخلاقی، او را به یکی از چهره‌های محبوب و محترم در جامعه پزشکی ایران تبدیل کرد.
تأثیرات فرهنگی و اجتماعی
فراتر از فعالیت‌های پزشکی و آموزشی، دکتر قریب در ارتقای آگاهی عمومی و فرهنگی نیز نقش داشت. او با مشارکت در کنگره‌ها و کنفرانس‌های بین‌المللی، نه تنها دانش خود را به‌روز نگه می‌داشت، بلکه به تبادل فرهنگی و علمی بین ایران و سایر کشورها کمک می‌کرد. این فعالیت‌ها موجب شد تا او به عنوان یک سفیر فرهنگی و علمی برای ایران شناخته شود.
میراث قریب
میراث دکتر قریب برای پزشکی کودکان
دکتر محمد قریب به عنوان یکی از بنیان‌گذاران طب اطفال در ایران، تأثیرات عمیقی بر این حوزه گذاشت که همچنان پابرجاست. او با تأسیس مرکز طبی کودکان و تربیت نسل‌های متعددی از پزشکان متخصص، استانداردهای جدیدی را در مراقبت از کودکان ایجاد کرد. روش‌های نوین درمانی و آموزشی او، پایه‌گذار بسیاری از دستاوردهای فعلی در پزشکی کودکان ایران بوده و همچنان به عنوان الگویی برای پزشکان و دانشجویان پزشکی به شمار می‌آید.
نهادهایی که به افتخار او تأسیس شده‌اند
به افتخار دکتر محمد قریب و به منظور ادامه دادن راه او در ارتقای سلامت کودکان، چندین بنیاد و نهاد تأسیس شده‌اند. یکی از مهم‌ترین این نهادها، بنیاد دکتر محمد قریب است که با هدف حمایت از تحقیقات پزشکی و بهبود شرایط بهداشتی کودکان فعالیت می‌کند. این بنیاد با برگزاری همایش‌ها و کارگاه‌های آموزشی، به ترویج دانش و ارتقای سطح علمی در حوزه پزشکی کودکان می‌پردازد.
نقل‌قول‌ها از همکاران و شاگردان او
بسیاری از همکاران و شاگردان دکتر قریب، او را به عنوان یک استاد و پزشک بی‌نظیر به یاد می‌آورند. یکی از شاگردان او نقل می‌کند:
“دکتر قریب همیشه می‌گفت که پزشک باید ابتدا انسان باشد، سپس پزشک.”
این جمله به خوبی تعهد او به اخلاق و انسان‌دوستی را نشان می‌دهد. همکارانش نیز از او به عنوان فردی یاد می‌کنند که با تواضع و دانش خود، الهام‌بخش بسیاری از پزشکان جوان بود.
جمع بندی
از اینکه تا انتهای این مقاله با تیم دانشگاه کسب و کار همراه بودید، بسیار خرسندیم. در این مقاله، نگاهی جامع به زندگینامه دکتر محمد قریب انداختیم و از ابتدای زندگی تا دستاوردهای بی‌نظیر او را مرور کردیم. زندگی دکتر قریب پر از درس‌های ارزشمندی است که می‌تواند الهام‌بخش هر فردی در مسیر تحصیل و زندگی باشد. اگر شما نیز به علم پزشکی علاقه‌مند هستید و در این حوزه تحصیل می‌کنید، دکتر محمد قریب می‌تواند الگویی بی‌نظیر برای شما باشد. با الهام از مسیر پیشرفت او و با مسئولیت‌پذیری، می‌توانید برای رسیدن به اهداف بزرگ خود برنامه‌ریزی کنید.
آیا پیش از این با دکتر قریب و دستاوردهای او آشنا بودید؟ کدام بخش از زندگی او برای شما جذاب‌تر بود؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
منبع: Wikipedia
دکتر قریب مایه افتخار ایران و ایرانی است
بسیار لذت بردم از این زندگی نامه
مقاله بسیار کاملی بود و ویدئوی آخری که قرار دادین این مطلب رو واقعا تکمیل کرده
سپاسگزارم از دانشگاه کسب‌وکار
خواهش میکنم مریم عزیز😊🌹