از دکتر محمد قریب پدر طب اطفال در ایران چه می دانید؟

از دکتر محمد قریب می توان به عنوان یکی از بنیان گذاران علم نوین در پزشکی کودکان نام برد. دکتر محمد قریب همچنین یکی از پزشکان متخصص پیشرو در زمینه کودکان و اطفال در ایران بود. دکتر محمد قریب از اولین بنیان گذاران و تاسیس کنندگان بیمارستان تخصصی برای اطفال و کودکان در ایران می باشد. همچنین دکتر قریب مرکز طبی را برای کودکان در تهران تاسیس کرد که همچنان نیز در حال فعالیت و برقرار است. دکتر محمد قریب بنیان گذار علم نوین پزشکی کودکان و یکی از اولین پزشکان متخصص طب اطفال در ایران می باشند. ایشان همچنین یکی از نخستین بنیان گذاران بیمارستان تخصصی کودکان در ایران و مرکز طبی کودکان تهران نیز بودند که هنوز هم دایر بوده و در حال فعالیت می باشد.

در این مقاله از مجموعه مقالات دانشگاه کسب و کار، می‌خواهیم زندگی نامه دکتر محمد قریب را در کنار یکدیگر بررسی کنیم و راز موفقیت این دکتر گرانقدر را بفهمیم. همراه ما بمانید. موفقیت از نگاه شما چه معنایی دارد؟ شاید مقاله موفقیت چیست به شما در این زمینه کمک کند.

دکتر محمد قریب؛ دوران کودکی و نوجوانی ایشان

وقتی زندگی نامه دکتر قریب را می خوانیم درباره دوران کودکی و نوجوانی ایشان این گونه شرح داده شده است:

دکتر قریب در سال 1288 چشم به جهان گشود. قریب در روستایی از روستاهای توابع آشتیان به دنیا در شهرستان گرگان به دنیا آمده است. محمد قریب دوران تحصیل ابتدایی خودش را در دبستانی به نام سیروس گذراند و سپس برای دوران متوسطه وارد مدرسه دارلفنون شد و در آن جا تحصیل کرد.

دکتر محمد قریب و ادامه تحصیل او در فرانسه

در سال 1306 بود که دکتر محمد قریب به عنوان جزیی از اولین دانشجویان ایرانی تبار و به قصد ادامه تحصیل به فرانسه مهاجرت کردند. هنگامی که دکتر قریب وارد فرانسه شد در پایان اولین سال تحصیلش در کشور فرانسه در شهر رمس، جایزه لابراتوار تشریح را از دانشکده پزشکی اخذ کرد و این افتخار بزرگی برایش بود.

دکتر محمد قریب در سال دوم تحصیلش در فرانسه شروع به فعالیت و کار در بیمارستان های شهر رمس (شهر محل تحصیلش) کرد. در اوایل سال چهارم اقامتش در فرانسه، دکتر محمد قریب با تلاش خود در مسابقات اکسترنای بیمارستان در شهر پاریس پذیرفته شد. در سال 1314 در واقع دکتر قریب اولین دانشجویی از ایران بود که در آزمون بزرگ انترنای بیمارستان شهر پاریس قبول و پذیرفته شد. موفقیت‌های دکتر محمد قریب در آن سال‌ها اتفاقی نبود و حاصل تلاش شبانه روزی و علاقه‌اش به طبابت بود که موجب درخشش در آن سال‌ها شد.

در باب کنکور اکسترنای شهر پاریس

احتمالا دانستن این موضوع برایتان جالب باشد که در آزمون بزرگ اکسترنای شهر پاریس  از هر چهار نفر شرکت کننده تنها و تنها یک نفر پذیرفته و انتخاب می‌شود. بعد از قبولی، از بین افراد پذیرفته شده از هر دوازده اکسترن پذیرفته شده در این آزمون تنها و تنها یک نفر به کنکور بزرگ اترنا وارد می شود. این جا پایان راه نیست و در ادامه از هر پنجاه دانشجویی که وارد کنکور بزرگ اترنا شده است تنها و تنها یک نفر به عنوان انترن در بیمارستان‌های پاریس مشغول به کار می شود.

شاید راه سخت و طولانی‌ای به نظر برسد؛ اما دکتر محمد قریب توانست به راحتی در هر دو آزمون برگزیده شود. او عنوان اولین ایرانی تباری که در هر کنکور قبول شده است را متعلق به خود کرد. در سال 1316 دکتر محمد قریب توانست از پایان نامه و رساله دوره دکتری خود با نام وقفه‌های تنفسی شیر خواران دفاع کند و در انتها دانشنامه دکتری خود را در رشته پزشکی از شهر پاریس بگیرد.

در سال 1317 دکتر قریب تصمیم گرفت که به ایران برگردد و این کار را نیز کرد. هنگامی که از او درباره دلیل بازگشتش به ایران می پرسند می گوید که به این موضوع اعتقاد دارد که دانش و توانایی ای را که آموخته و  کسب کرده است باید در کشورش ایران و برای هم وطنان خودش ارائه داده و عرضه کند.

دکتر محمد قریب و آغاز فعالیت حرفه‌ای

پزشکان و متخصصان زیادی در آن سال‌ها وجود داشتند که دکتر محمد قریب را در تشخیص بالینی دکتری فوق العاده و بی نظیر می دانستند. دکتر قریب در سال های ابتدایی بازگشتش به ایران، مطب خود را در کنار منزلش تاسیس کرد. او هر روز در ساعت های 2 ظهر تا حدود 9 شب مشغول به کار و فعالیت بود. دکتر محمد قریب از اکثر بیماران خود بابت معاینه و مداوای آن‌ها هیچ مبلغی را دریافت نمی‌کرد و این کار را تنها برای خدمت به هم وطنانش انجام می‌داد.

با همه شهرتی که دکتر قریب در آن سال‌ها داشت، اما حق معاینه و ویزیت او نسبت به پزشکان دیگر در آن دوران و حتی از شاگردان خودش نیز کمتر بود. می‌دانم که علاقه دارید بیشتر راجع به دکتر محمد قریب بدانید، پس برای خواندن ادامه زندگینامه این انسان شریف همراه تیم دانشگاه کسب و کار بمانید.

شروع فعالیت دکتر قریب به عنوان متخصص طب اطفال در ایران

شاید بدانید که به عنوان پایه گذاران و تاسیس کنندگان طب اطفال و کودکان در ایران، می‌توان از دکتر محمد قریب و دکتر فریدون کشاورز نام برد؛ اما دکتر فریدون کشاورز به علت مشغولیت و دغدغه‌های بیش از حدش در آن سال‌ها به خاطر فعالیت و حضور در دنیای سیاست و حزب توده، هرگز فرصت این را پیدا نکرد که به تربیت و تعلیم شاگردانش به عنوان پزشکان اطفال و کودکان بپردازد.

اما در عوض دکتر محمد قریب که استادی معروف و بزرگ در دانشکده پزشکی دانشگاه تهران بود، تمام سال‌های 1320 تا 1353 را مشغول تعلیم و تربیت شاگردان خود به عنوان پزشک اطفال بود. از شاگردان برجسته استاد قریب می توان به غلامرضا خاتمی، مرتضی مشایخی و احمد سیادتی اشاره کرد. ناگفته نماند که تمام شاگردان استاد دکتر محمد قریب تبدیل به بزرگانی در دنیای پزشکی شدند. بعدها به همین دلیل و به دلیل تلاش‌های دکتر قریب برای تعلیم و تربیت به ایشان لقب پدر طب اطفال ایران را دادند و از ایشان به این نام یاد کردند.

دکتر قریب و زندگی خصوصی‌اش

در سال 1315 دکتر محمد قریب با زهرا قریب گرگانی ازدواج کرد. زهرا قریب گرگانی دختر عبدالعظیم قریب بود. حاصل ازدواج آن‌ها چهار فرزند شد. دکتر قریب و زهرا قریب گرگانی دو فرزند پسر با نام های محسن و حسین و همچنین دو فرزند دختر با نام‌های مریم و ناهید داشتند.

جوایز و افتخارات دکتر محمد قریب

در سال 1321 هجری شمسی بود که دکتر محمد قریب موفق به کسب نشان لژیون دونور شد. نشان عالی لژیون دونور را می‌توان بالاترین نشان افتخار در کشور فرانسه دانست. دکتر قریب نشان لژیون دونور را از دولت فرانسه کسب کرد.

سال 1350 دکتر قریب موفق شد به صورت رسمی جزیی از اعضای هیئت مدیره در انجمن بین المللی بیماری‌های اطفال و کودکان شود. دکتر قریب در زمان فعالیت‌های خودش در عرصه علم پزشکی، به مجلس‌ها و کنگره‌های مختلف بزرگ و بین المللی در کشورهای سراسر جهان دعوت می شد. از جمله کشورهایی که برای کنگره‌های علمی خود از دکتر قریب دعوت می‌کردند می‌توان به فرانسه، ژاپن، اتریش، ترکیه، کانادا و آمریکا و … اشاره کرد. این دعوت‌های رسمی باعث شد که بعدها دکتر قریب به عضویت چندین مجمع بین المللی در عرصه علم درآید.

از دکتر قریب می‌توان به عنوان اولین پزشکی یاد کرد که جراحی تعویض خون را در کشورمان ایران انجام داد. در واقع دکتر قریب جز موسسان و بیان گذاران سازمان انتقال خون در کشورمان ایران است. این موضوع را می‌دانستید؟ در سال‌های آخر زندگی دکتر محمد قریب، او توانست نشان درجه یک فرهنگ را دریافت کند. وزارت آموزش و پرورش آن زمان این نشان را به دکتر قریب اعطا کرد.

دکتر قریب و علت مرگ او

در سال‌های آخر زندگی دکتر محمد قریب، ایشان متاسفانه به بیماری هماچوری و یا همان بیماری دفع خون از مجاری ادراری مبتلا شد. بعدها بیماری دکتر قریب سرطان مثانه تشخیص داده شد. اقدامات درمانی و مداواهایی که برای ایشان در کشور خودمان ایران و همچنین آمریکا انجام شد اثر بخش نبود. سرانجام بیماری هماچوری جان این دکتر گرانقدر را گرفت. در سال 1353 روز سه شنبه یکم بهمن دکتر قریب در بیمارستان خودش یعنی بیمارستان طبی کودکان برای همیشه چشم بر جهان بست.

آرامگاه دکتر محمد قریب بر اساس وصیت خود بزرگوار در قبرستانی به نام شیخان در شهر قم در کنار مزار پدرش می باشد. آیا شما تا به حال به آن جا رفته‌اید؟ در مراسم خاک سپاری و تدفین دکتر محمد قریب شاه ایران محمدرضا شاه پهلوی پیکر دکتر قریب را شخصا به همراه ماشین‌های دربار تا مکان آرامگاه ایشان از تهران تا قم همراهی کرد. نماز میت را برای دکتر قریب سید شهاب الدین مرعشی نجفی خواند و برگزار کرد.

دکتر قریب و یادبودها

سال 1386 بود که مجموعه‌ای تلویزیونی با نام روزگار قریب و با کارگردانی کیانوش عیاری بر اساس زندگی نامه دکتر محمد قریب از ابتدای زندگی ایشان تا انتها ساخته شد. مجموعه روزگار قریب از شبکه سه سیما پخش شد و مخاطبان بسیاری را به خود جذب کرد. آیا شما این مجموعه تلویزیونی را دیده‌اید؟

در سال 1392 و در چهارم آبان ماه به علت خدمات دلسوزانه ای که دکتر قریب در حوزه طب اطفال و کودکان برای کشورمان ایران داشت، تندیسی از ایشان در پارک علم و فناوری پردیس ساخته شد. از این تندیس توسط حسن قاضی زاده هاشمی که در دولت روحانی وزیر بهداشت بود پرده برداشته شد و رونمایی شد.

خلاصه ای از نکات مهم زندگی دکتر قریب

• در سال 1288 دکتر محمد قریب درون یک خانواده مذهبی در روستایی در توابع گرگان چشم به جهان گشود. دکتر قریب تحصیلات خود را در دبستانی به نام سیروس در تهران آغاز کرد. او سپس وارد دارالفنون شد و در آن جا به ادامه تحصیل پرداخت.
• سال 1306 محمد قریب به عنوان جزیی از اولین گروه دانشجویان ایرانی به کشور فرانسه مهاجرت کرد و در آن جا به ادامه تحصیل پرداخت. دکتر قریب در پایان اولین سال حضورش در فرانسه موفق به دریافت جایزه بزرگ لابراتوار تشریح از دانشکده پزشکی محل تحصیل خود شد.
• در سال 1314 دکتر قریب اولین دانشجویی بود که از کشور ایران در کنکور بزرگ انترنای شهر پاریس قبول شد.
• دکتر قریب با زهرا قریب گرگانی در سال 1315 ازدواج کرد که حاصل ازدواج آن ها چهار فرزند بود.
• رساله دکتری دکتر قریب در حوزه اطفال بود و وقفه‌های تنفسی شیرخواران نام داشت. دکتر قریب از رساله خود در سال 1316 دفاع کرد و موفق به اخذ دانشنامه پزشکی خود از شهر پاریس شد.
• یک سال پس از فارغ التحصیلی در پزشکی از پاریس یعنی در سال 1317 به ایران بازگشت.
• سال‌های زندگی خود را به خدمت رایگان در حوزه پزشکی برای هموطنان خود گذراند.
• پس از سربازی به عنوان استاد دانشگاه در دانشگاه بزرگ تهران مشغول به کار و فعالیت شد. او شاگردان زیادی را در حوزه طب اطفال تربیت کرد.

ادامه خلاصه‌ای از نکات مهم زندگی دکتر محمد قریب

• از یادگاری‌های دکتر محمد قریب می توان مرکز طبی کودکان را نام برد.
• در سال 1319 کتابی با نام بیماری‌های کودکان نوشت و آن را چاپ و منتشر کرد. بعدها با استفاده از کمک و همکاری دکتر اهری اطلاعات جدیدی را به کتاب افزود و آن را تجدید چاپ کرد.
• دکتر محمد قریب نشان عالی کشور فرانسه را از دولت این کشور و در سال 1321 دریافت کرد. در سال 1350 بود که ایشان مفتخر به عضویت هیئت مدیره انجمن بین المللی بیماری‌های مربوط به اطفال و کودکان شدند.
• ایشان در واپسین سال‌های عمرشان نشان درجه اول فرهنگ را از کشور ایران توسط وزرات آموزش و پرورش آن وقت به خاطر زحماتشان در حوزه تعلیم و تربیت دریافت کردند.
• اولین عمل جراحی تعویض خون با نام دکتر قریب ثبت شد.همچنین ایشان یکی از بنیان گذران و موسسان سازمان انتقال خون در ایران هستند.
• یکی از مهم‌ترین و بزرگترین اقدامات دکتر قریب تاسیس و ایجاد بیمارستانی تخصصی برای اطفال و کودکان بود. نام این بیمارستان مرکز طبی کودکان بود که با همراهی و کمک دکتر اهری تاسیس شد. مرحوم دکتر محمد قریب چشم‌های خودش را در همین بیمارستان بر جهان بست.

خلاصه ای از نکات سال‌های آخر زندگی دکتر قریب

• دکتر قریب در زمینه‌های اجتماعی و سیاسی نیز علاوه بر زمینه‌های علمی فعالیت داشتند. بسیاری از شاگردان ایشان می‌گویند که دکتر قریب در کلاس‌های درسش از برخی اقدامات محمدرضا شاه قاجار انتقاد می‌کرده است.
• بخاطر فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی دکتر قریب و پس از واقعه 28 مرداد، دکتر قریب و بزرگانی دیگر همچون دکتر سحابی، مهندس بازرگان و دکتر نعمت الهی به دستور شاه زمان از دانشگاه اخراج شدند. همین امر موجب شد که دکتر قریب از محبوبیت بیشتری بین دانشجویان و استادان دانشگاه بهره مند شود.
• در سال 1353 دکتر محمد قریب به علت بیماری سرطان مثانه در بیمارستان خود یعنی مرکز طبی کودکان از دنیا رفت.

جمع بندی

خیلی خوشحالیم که تا انتهای این مقاله همراه تیم دانشگاه کسب و کار بودید. در این مقاله برای شما زندگی نامه دکتر محمد قریب را از ابتدای زندگی ایشان تا انتها شرح دادیم و نکات مهمی از زندگی ایشان را برای شما بیان کردیم. از خیلی نکات زندگی دکتر قریب می توان درس گرفت تا انگیزه‌ای باشد برای تلاش در زندگی و تحصیل. اگر شما نیز علاقه‌مند به علم پزشکی هستید و می‌خواهید در این حوزه تحصیل کنید، قطعا دکتر محمد قریب می تواند یک الگوی عالی برای شما باشد. می‌توانید با انگیزه قرار دادن مسیر پیشرفت دکتر قریب برای رسیدن به همچین جایگاهی با مسئولیت پذیری برای خود برنامه ریزی کنید.

آیا شما دکتر قریب و دستاوردهای ایشان را می‌شناختید؟ کدام یک از مطالبی که از زندگی ایشان خواندید برای شما جالب‌تر بود؟