تاکنون به این موضوع فکر کرده‌اید که اگر امروز از مسیر دیگری به سمت محل کار خود بروید، ممکن است تغییر نسبتا بزرگی در دنیا ایجاد کنید؟ یا این که یک اتفاق جزئی، مانند ترافیک، پیچ‌خوردن پا یا ده دقیقه تاخیر، می‌تواند تاثیرات شگرفی در زندگی شما و دیگران بگذارد؟ تئوری اثر پروانه‌ای بر این موضوع دلالت می‌کند. این تئوری عقیده دارد که حتی آب خوردن ما نیز می‌تواند بر جهان تاثیر بگذارد.
به نظر شما این تئوری واقعیت دارد یا صرفا در حد فرضیه و مسئله‌ای غیرقابل اثبات است؟ ما در این مقاله از دانشگاه کسب و کار، به‌بررسی این تئوری و تاریخچه‌ی آن در گذشته و حال خواهیم پرداخت.
تئوری اثر پروانه‌ای چیست؟
علت نامیدن این تئوری به اثر پروانه‌ای، از چنین فرضیه‌ای نشات می‌گیرد که : “بال‌زدن پروانه‌ای می‌تواند طوفانی در جایی دیگر برپا کند.” ایده‌ی آن برای نخستین بار در سال 1952 در داستان کوتاهی با نام “آوای تندر” نوشته‌ی ری بردبری مطرح شد. پس از آن، در سال 1961 عبارت “اثر پروانه‌ای” در پی مقاله‌ای از ادوارد لورنتس به وجود آمد. این تئوری بر اهمیت کارهای جزئی در زندگی و تاثیرات آن در مقیاس‌های بزرگ تاکید دارد.
فیلم و سریال‌هایی با موضوع اثر پروانه‌ای
موضوع سفر در زمان و اعمال تغییرات جزئی در گذشته که تاثیر گرفته از تئوری اثر پروانه‌ای است، یکی از جذاب‌ترین موضوعات برای ساخت فیلم و سریال است. تاکنون فیلم و سریال‌های تاریخی، تخیلی و فانتزی متعددی از این موضوع در جهان ساخته شده است. در این فیلم و سریال‌ها، معمولا شخصیت اصلی از طریقی به گذشته سفر می‌کند و با انجام کارهایی بسیار جزئی، تاریخ و حوادث گذشته را دچار تغییر می‌کند. در ادامه، چند مورد از فیلم و سریال‌های ساخته شده در این ژانر را به شما معرفی می‌کنیم:
فیلم The Butterfly Effect یا اثر پروانه‌ای
شخصیت اصلی این فیلم، اوان تربون، که مشکل حافظه دارد، همراه مادرش در شهری کوچک زندگی می‌کند. او پس از مدتی متوجه می‌شود که با تمرکز بر واژه‌ای خاص می‌تواند به گذشته سفر کند و تغییراتی در رویدادهای متفاوت ایجاد کند. برخی از این تغییرات مستقیما بر زندگی اوان تاثیر می‌گذارند. این فیلم به خوبی می‌تواند تئوری اثر پروانه‌ای را شرح دهد.
اثر پروانه‌ای در این فیلم با محوریت سفر به زمان، عواقب انتخاب‌های کوچکی را نشان می‌دهد که تاثیرات بزرگ و همه‌جانبه‌ای در آینده می‌گذارند. همچنین می‌توان این اثر را نقدی بر تئوری اثر پروانه‌ای دانست. در این فیلم اوان بارها تلاش می‌کند تا گذشته را اصلاح کند؛ اما گاهی تصمیم‌های غیرقابل جبرانی می‌گیرد که اوضاع را بدتر از قبل می‌کند.
فیلم About Time یا درباره‌ی زمان
این فیلم که در ژانر کمدی_درام ساخته شده است، از فیلم‌های جذاب و سبکی است که موضوع آن سفر به زمان است. تیم، شخصیت‌اصلی این فیلم، متوجه توانایی سفر به زمان در خود می‌شود و از این توانایی، در راه رسیدن به دختر موردعلاقه‌اش استفاده می‌کند. او در این راه، هربار با حوادثی روبه‌رو می‌شود و تصمیم‌هایی می‌گیرد که منجر به اتفاقات خاصی می‌شوند. فیلم “درباره‌ی زمان” به‌خوبی می‌تواند تئوری اثر پروانه‌ای و تاثیر اتفاقات جزئی در آینده را اثبات کند.
فیلم Mr. Nobody یا آقای هیچ‌کس
داستان این فیلم، زندگی آخرین فردی است که در زمین می‌میرد؛ آن هم زمانی‌که بشر به تکنولوژی حیات‌جاودانه رسیده است. او توانایی این را دارد که به سه دوره‌ی کودکی، جوانی و میانسالی خود سفر کند و سرنوشت خود را با تغییراتی جزئی، عوض کند. فیلم Mr Nobody یکی از بهترین‌های سینما برای آشنایی با مباحثی چون جهان‌های موازی و اثر پروانه‌ای است.
سریال کره‌ای Mr Queen یا آقای ملکه
سریال آقای ملکه در سال 2020 در کره‌جنوبی تولید و پخش شد. این سریال داستان مردی را روایت می‌کند که بنابر حادثه‌ای سقوط می‌کند و ناگهان در بدن ملکه‌ای در چوسان قدیم به هوش می‌آید. او پس از مدتی تصمیم می‌گیرد کارهای کوچکی انجام دهد تا اتفاقات گذشته را عوض کند و تاریخ بهتری را برای کشورش رقم بزند. این سریال، علاوه بر طنز فوق‌العاده و جذابیتی که دارد، به خوبی می‌تواند اهمیت اتفاقات کوچک و تئوری اثر پروانه‌ای را به ما نشان دهد.
اثر پروانه‌ای در تاریخ
اگر در تاریخ کشور خود یا تاریخ جهان بنگریم، به خوبی می‌توانیم اتفاقات کوچکی را مشاهده کنیم که تاثیرات بزرگی بر جای گذاشتند. بسیاری از حوادثی نظیر جنگ‌های جهانی، آتش‌سوزی‌ها و اتفاقاتی که موجب کشتار عده‌ی زیادی از مردم شد، از طریق یک تغییر جزئی، می‌توانست متوقف شود. در دانشگاه کسب و کار، به ذکر چند مورد از این حوادث می‌پردازیم:
آغاز جنگ جهانی اول
در 28 ژوئن سال 1914 میلادی، فرانتس فردیناند، ولیعهد امپراتوری اتریش مجارستان، به‌علت راه اشتباهی که راننده‌ی اتومبیل او انتخاب کرد، توسط یکی از گروهک‌های یاغی صرب ترور شد. ترور فردیناند موجب شد اتریش با صربستان اعلام جنگ کند. این موضوع بهانه‌ای برای آغاز جنگ‌جهانی اول شد. شاید در صورتی‌که این اتفاق رخ نمی‌داد، جنگ‌جهانی اول هرگز شکل نمی‌گرفت یا دست کم به‌صورتی رخ نمی‌داد که حدود 10 میلیون نفر در آن کشته شوند.
قتل هیتلر
در سال 1918، یکی‌از سربازان ارتش بریتانیا فرصت شلیک به سربازی آلمانی را پیدا کرد؛ اما از انجام آن منصرف شد. آن سرباز آلمانی آدولف هیتلر بود. او در طول جنگ جهانی اول در ارتش آلمان خدمت می‌کرد. فرض کنید او در این دوران کشته یا اسیر می‌شد؛ در این صورت ممکن بود هرگز جنگ جهانی دوم شکل نگیرد و میلیون‌ها یهودی، قربانی عقاید نژادپرستانه‌ی ارتش نازی نشوند. مرگ یک نفر می‌توانست از مرگ چندین میلیون انسان دیگر جلوگیری کند و این فرضیه می‌تواند اثر پروانه‌ای در تاریخ را اثبات کند.
آدولف هیتلر فردی بود که از سال 1934 تا 1945 به‌عنوان پیشوای آلمان، بر این کشور حکومت می‌کرد. او با حمله به لهستان در اول سپتامبر 1939، موجب آغاز جنگ جهانی دوم در اروپا شد. هیلتر در این مدت با عقاید نژادپرستانه‌ی خود موجب مرگ شش میلیون یهودی شد. همچنین آغاز جنگ جهانی دوم توسط او به کشته‌شدن حدود 60 میلیون نفر از افراد نظامی و غیرنظامی منجر شد.
کمردرد رئیس‌جمهور آمریکا!
جان. اف. کندی رئیس‌جمهور فقید آمریکا، بیست‌سال پیش از انتصاب به عنوان ریاست جمهوری در یک فعالیت ورزشی مصدوم شد. کمردرد غیرقابل درمانی که در طی این حادثه برای او ایجاد شد، خم‌شدن و انعطاف بدنی را برای او مشکل کرد. این مصدومیت در هنگام ترور او، سبب شد که نتواند پشت ماشین پناه بگیرد و سرانجام با گلوله‌ای به‌قتل رسید. فرض کنید او در آن ورزش مصدوم نمی‌شد، در این صورت شاید می‌توانست جان خود را حفظ کند. مسلم است زنده ماندن او می‌توانست تاثیرات زیادی در سرنوشت آمریکا و جهان بگذارد.
خطاهای جبران‌ناپذیر در روزگار ما
کرونا
بیماری کرونا، نزدیک به سه سال است که جهان را درگیر خود کرده و موجب مرگ بسیاری از انسان‌ها شده است. فرضیه‌ای وجود دارد که منشا این ویروس را به دلیل یک خطای کوچک در آزمایشگاه می‌داند. دنیا همچنان درگیر این اشتباه بسیار جزئی است. بنابر آمار، تاکنون حدود هفت میلیون نفر به علت ابتلا به این بیماری، جان خود را از دست داده‌اند. اگر فردی را بر اثر این بیماری از دست داده باشید، به آسانی می‌توانید به این موضوع پی ببرید که اگر چنین اشتباهی پیش نمی‌آمد یا از همان ابتدا سرکوب می‌شد، تا چه حد اوضاع خانواده‌ها، کشورها و جهان متفاوت بود.
حادثه‌ی متروپل آبادان
حادثه‌ی ریزش ساختمان در آبادان که اخیرا اتفاق افتاد، یکی از حوادث بزرگی بود که به دلیل سودجویی عاملان آن اتفاق افتاد. فرض کنید فردی که ناظرساختمان بود، با وجدان و شرافت‌کاری خود، از ساخت چنین ساختمانی جلوگیری می‌کرد؛ در این‌صورت هرگز چنین اتفاقی رخ نمی‌داد. اتفاقی که جان عده‌ی زیادی از مردم حاضر در آن را گرفت. یک تصمیم اشتباه، توانست خانواده‌های زیادی را عزادار کند و تبعاتی برجای بگذارد که حتی تا سالیان سال فراموش نشود.
آتش‌سوزی جنگل
حدود یک‌سال پیش به دلیل سهل‌انگاری و خاموش‌نکردن درست آتش و زغال، آتش‌سوزی بزرگی در جنگل‌های زاگرس رخ داد. از سوی دیگر گرمای هوا نیز باعث تشدید آتش شد. در اثر این حادثه، جنگل‌ها و منابع زیادی از طبیعت از بین رفت و حتی گونه‌های متعددی از حیوانات در آتش سوختند. یک اشتباه جزئی و بی‌دقتی در خاموش کردن آتش، به راحتی طبیعت ما را نابود کرد. اثر پروانه‌ای را به راحتی می‌توان در این مثال‌ها مشاهده کرد. اتفاقاتی که در روزگار فعلی ما رخ داده است و اکثر آن‌ها به دلیل اشتباهات و تصمیم‌های کوچک بوده است. شاید اگر با دقت بیشتری تصمیم می‌گرفتیم و عمل می‌کردیم، می‌توانستیم از بروز بسیاری از این حوادث جلوگیری کنیم و جان‌های فراوانی را از مرگ نجات دهیم.
لزوم توجه به جزئیات
تا این بخش از مقاله، با مثال‌هایی واقعی از اثر پروانه‌ای در تاریخ آشنا شدیم. متوجه شدیم که جزئیات و تصمیم‌های شخصی و کوچک ما نیز می‌توانند تاثیرات بزرگ و شگفت‌انگیزی در جهان داشته باشند. چنان‌چه در اتفاقات ذکرشده مشاهده کردیم، یک حرکت کوچک، توانست میلیون‌ها مرگ و قربانی برجای بگذارد. بنابراین لازم است به این تئوری در تمام زمینه‌ها توجه کنیم تا با اصلاح افکار و تصمیمات خود، گامی در جهت اصلاح جهان برداریم.
اثر پروانه‌ای در کسب و کار
اثر پروانه‌ای در حیطه‌ی کسب و کار نیز تاثیرگذار است. تصمیم‌ها و تغییرات جزئی‌ای که ما در مسیر بیزینس و کسب و کار خود اعمال می‌کنیم، می‌تواند به کلی مسیر ما را تغییر دهد و موجب موفقیت یا شکست شود. این تاثیرات می‌تواند در حوزه‌های مختلفی روی دهد که ما چند مورد از آن‌ها را ذکر می‌کنیم:
جزئیات در برندهای مختلف
فرض کنید قصد دارید کفش خاصی را از فروشگاه اینترنتی خرید کنید. معیار شما برای انتخاب یک فروشگاه خاص چیست؟ سطح قیمت، هزینه‌ی ارسال، مشتری‌مداری، نوع بسته‌بندی یا کیفیت کار؟ با کمی دقت متوجه می‌شویم جزئیات کوچکی که در کسب و کار آنلاین یا حضوری خود به‌کار می‌بریم، به راحتی می‌تواند باعث پیشرفت یا شکست ما شود. کفش، پوشاک، موادغذایی و لوازم مختلف را هر کارخانه‌ای می‌تواند تولید کند؛ اما جزئیات و تفاوت‌های کوچکی که در هرکدام وجود دارد، می‌تواند سبب تمایز یک برند با سایر برندها شود.
از این مثال، می‌توانیم به اثر پروانه‌ای در کسب و کار پی ببریم. برای بهبود و پیشرفت کار خود، یک تصمیم یا حرکت جزئی و مفید را انتخاب کنید و آن را در شغل خود به‌کار ببرید؛ پس از مدتی متوجه تاثیر آن در جوانب متعدد کار و درآمد خود می‌شوید. مثلا اگر کار مجازی دارید، تولید محتوای خود را پیشرفته‌تر کنید تا به مرور دنبال‌کنندگان بیشتری داشته باشید.
لزوم انتخاب بر اساس علاقه
اگر بحث اجبار و ناچاری نباشد، همه‌ی ما دوست داریم در حوزه‌ای فعالیت کنیم که به آن علاقه داریم. اگر شغلی که انتخاب می‌کنیم بر اساس علاقه و اهداف ما باشد، نه تنها در آن موفق‌تر خواهیم بود، بلکه ساعات کاری و فعالیت‌های دشوار نیز ما را اذیت نخواهد کرد. بنابراین یکی از تاثیرات اثر پروانه‌ای در حوزه‌ی کسب و کار به انتخاب‌های ما برمی‌گردد؛ انتخاب رشته‌ی تحصیلی، دانشگاه، شغل، محل‌کار و…
اثر پروانه‌ای در مشاغل مختلف
هر فردی در هر شغلی که دارد، باید به بهترین شکل فعالیت کند و از سهل‌انگاری بپرهیزد. کوچک‌ترین سهل‌انگاری یا کار اشتباهی می‌تواند به راحتی سرنوشت چندین نفر را تغییر دهد. مثلا یک حسابدار اگر مسائل مالی شرکت را به خوبی بررسی و اداره نکند، افراد سودجو می‌توانند به‌آسانی دزدی کرده و شرکت را دچار ورشکستگی کنند. یک معلم اگر درسی را به درستی آموزش ندهد، دانش‌آموز تا پایان‌عمر در آن موضوع خطا می‌کند و این خطا می‌تواند اشتباهات جبران‌ناپذیر دیگری را ایجاد کند.
اثر پروانه‌ای و انتخاب‌رشته
چه دانش‌آموز باشید چه دانشجو، لازم است بدانید رشته‌ای که در آن تحصیل می‌کنید، تا حد زیادی آینده‌ی شما را شکل می‌دهد. اکثر افراد بر اساس رشته‌ی تحصیلی در مشاغل مختلف استخدام می‌شوند یا کار مورد علاقه‌ی خود را آغاز می‌کنند. اثر پروانه‌ای در انتخاب‌رشته، تاثیر یک تصمیم جزئی در سایر تصمیمات و نتیجه‌ی آن تا پایان زندگی را به ما نشان می‌دهد. همچنین انتخاب محل تحصیل نیز در سرنوشت ما تاثیر می‌گذارد. یک انتخاب می‌تواند شغل آینده، شریک زندگی، دوستان و حتی رفتار و اعمال ما را تغییر دهد. اگر به انتخاب‌های کوچک خود در این زمینه دقت کنید، به راحتی می‌توانید روند این تئوری را مشاهده کنید.
اثر پروانه‌ای و روابط
ما در اکثر مواقع درگیر روابط مختلفی هستیم؛ روابط درونی با خود، روابط اجتماعی، خانوادگی، دوستانه و روابط مدیریتی. این را در نظر بگیرید که تمام روابط ما می‌توانند تاثیرات بلندمدتی را بر جای بگذارند. مثلا هر چه خانواده‌ی صمیمی‌تر و دوستانه‌تری داشته باشیم، اضطراب کمتر، اعتماد به نفس و آرامش بیشتری خواهیم داشت؛ فرزندان چنین خانواده‌ای در آینده موفق‌تر خواهند بود و در مشاغل و جایگاه‌های متفاوت، به درستی عمل می‌کنند.
یا در بحث مدیریتی، مدیر یک شرکت را تصور کنید که عصبانیت خود را بر سر کارمندان خود خالی می‌کند. این عصبانیت و انرژی منفی از طریق کارمندان به مشتری‌ها و از آن‌ها به خانواده و دوستانشان منتقل می‌شود و تاثیرات متعددی برجای می‌گذارد. بنابراین لازم است روابط خود را مدیریت کنیم و اگر گاهی دچار انرژی‌منفی شدیم آن را کنترل کرده و به دیگران انتقال ندهیم.
اثر پروانه‌ای در ازدواج و مسائل عاطفی
ازدواج یکی از مسائل مهمی است که در زندگی آینده‌ی ما تاثیر فراوانی دارد. فرض کنید دختری چند خواستگار متفاوت دارد؛ هر کدام از آن‌ها ویژگی و شرایط خاصی دارند و در مواردی بهتر یا بدتر هستند. تصمیمی که این دختر بنابر عقل یا احساس خود می‌گیرد، به راحتی می‌تواند مسیر زندگی او را دگرگون کند. انتخاب شریک زندگی، در همه‌ی جوانب زندگی تاثیر می‌گذارد؛ نحوه‌ی زندگی، فرزندان، شغل، روابط اجتماعی و… . حتی یک انتخاب اشتباه می‌تواند زندگی چندین نسل پس از ما را نابود کند.
بنابراین اثر پروانه‌ای در مسائل مربوط به ازدواج نیز تاثیر زیادی می‌گذارد؛ اینجاست که می‌توان به اهمیت شگرف تصمیمات کوچک و بزرگ در زندگی پی برد.
اثر پروانه‌ای و شکل‌گیری عادات تاثیرگذار
آیا می‌دانید تئوری اثر پروانه‌ای می‌تواند باعث شکل‌گیری عادت‌های خوب در ما شود؟ مثلا تصمیم می‌گیریم روزانه پنج صفحه کتاب مطالعه کنیم، این عادت خوب به‌مرور یادگیری و مهارت ما را در زندگی افزایش می‌دهد. هر چقدر دانش بیشتری داشته باشیم، در زندگی موفق‌تر خواهیم بود، تصمیم‌های درست‌تری می‌گیریم و به‌صورت زنجیره‌وار، این تصمیم‌ها در زندگی و نسل آینده‌ی ما موثر خواهد بود.
یا هنگامیکه تصمیم می‌گیریم با جهان اطراف خود مهربان‌تر باشیم و به اطرافیان خود کمک کنیم، این تصمیم هم در آینده‌ی ما و هم در زندگی اطرافیانمان تاثیر می‌گذارد. فرد معتادی که با کمک و همیاری یک خیّر اعتیاد خود را ترک می‌کند، ممکن است بعدها زندگی خود را دگرگون کند و تبدیل به فردی تاثیرگذار و موفق شود.
شروع کننده باشیم
دنیا را همانند زنجیره‌ای از اتفاقات تصور کنید که هر تغییر مثبت و منفی‌ای می‌تواند زنجیره‌وار بر سایر مسائل تاثیر بگذارد و در نهایت اتفاق بزرگی را شکل دهد. تئوری اثر پروانه‌ای این مسئله را اثبات می‌کند. اگر امروزه جهان دچار اتفاقات منفی و انسان‌های نادرست شده است، ناامید نشوید و از خود شروع کنید. لیستی از عادت‌ها و کارهای مفیدی که برای آینده‌ی خود و سایرین موثر است تهیه کرده و تلاش کنید به آن‌ها عمل کنید. پیشنهادهای زیر می‌توانند برای آینده‌ی بشر بسیارمفید باشند:
توجه به محیط زیست
کره‌ی زمین، خانه و منزل ما انسان‌هاست. هرچه بیشتر به سلامتی و حفظ آن توجه کنیم، سلامتی و آینده‌ی خود را تامین می‌کنیم. در مسیر رسیدن به این هدف لازم است تلاش کنیم زباله‌ی کمتری تولید کنیم، از وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده کنیم، طبیعت را کثیف نکنیم و در مصرف آب صرفه‌جویی کنیم. این کارها، هرچند کوچک، می‌تواند تاثیرات بزرگی در مقیاس جهانی بگذارد. چنین تصمیماتی سلامت آینده‌ی فرزندان ما را تامین کرده و زمین را به منزل امنی برای ما و سایرین تبدیل می‌کند.
افکار مثبت
مثبت‌نگری، هم برای ما و هم برای افرادی که با ما در ارتباط هستند مفید است. تلاش کنیم افکار و اهداف مثبت را در جامعه ایجاد کنیم. دید خوبی به انسان‌ها داشته باشیم و از عقایدی نظیر نژادپرستی، جنگ‌افروزی، دشمنی و حسادت بپرهیزیم. درست است که یک نفر نمی‌تواند به تنهایی جهان را دچار تغییر و اصلاح کند؛ اما حقیقت این است که ما به تنهایی می‌توانیم تاثیراتی بنیادین ایجاد کنیم. اثر پروانه‌ای بر چنین خاصیتی دلالت دارد. بنابراین ناامید نشوید! کارهای درست و تصمیم‌های عاقلانه بگیرید و از تلاش‌های تک‌نفره‌ی خود خسته نشوید.
مولانا ، شاعر بزرگ ایران، در این‌باره می‌گوید:
تو مگو همه به جنگند و ز صلح من چه آید تو یکی نِه‌ای، هزاری، تو چراغ خود برافروز
فرهنگ‌سازی و مطالعه
کتاب خواندن از عادت‌های بسیار خوبی است که تاثیرات شگفت‌انگیزی در زندگی ما دارد. اگر علاقه به مطالعه و کتاب را در اطرافیان یا خانواده‌ی خود گسترش دهیم، تاثیرات زیادی در همه‌ی زمینه‌ها خواهد داشت. ما می‌توانیم از کودکی فرزند خود را با کتاب سرگرم کنیم. اگر صاحب یک شرکت یا معلم هستیم، به افراد و دانش‌آموزان خود کتاب هدیه دهیم و از تاثیرات آن در افزایش علم، مهارت و ایجاد آرامش در زندگی صحبت کنیم. یک تصمیم و عادت کوچک به راحتی می‌تواند در آینده‌ی ما و اطرافیانمان اثر بگذارد. بنابراین از انجام کارهای کوچک اما مفید و کاربردی غافل نشوید.
تاثیر تئوری اثر پروانه‌ای در زندگی ما چیست؟
اگر تا پیش از این از اهمیت تصمیم‌ها و کارهای جزئی خود اطلاع نداشتید، اینک به نقش آن‌ها در زندگی خود و سایرین پی بردید. اهمیت تئوری اثر پروانه‌ای در همین است؛ این که ما را به آگاهی می‌رساند و موجب می‌شود بیشتر از گذشته به کارهای خود فکر کنیم و اگر عادت‌های نادرستی داریم، آن‌ها را ترک یا اصلاح کنیم. به این فکر کنید که اگر سه سال گذشته فلان تصمیم را نمی‌گرفتند یا اینکه یک عادت موثر را در خود ایجاد می‌کردید، اکنون در چه وضعیتی قرار داشتید. بنابراین از الان به آینده‌ی خود فکر کنید.
نامه‌ای به آینده‌ی خود بنویسید
دوست دارید در آینده چگونه باشید؟ چه اهدافی وجود دارد که علاقه دارید تا چندسال آینده به آن‌ها رسیده باشید؟ نامه‌ای برای خود در پنج یا ده سال آینده بنویسید و در آن از کارهایی که برای موفقیت خود انجام می‌دهید و اهدافی که دارید، صحبت کنید. برای رسیدن به اهداف نوشته شده لازم است از حالا تلاش کنید و سختی‌های راه را به جان بخرید. از کارهای کوچک شروع کنید و به آن‌ها پایبند باشید. مثلا در سمینارهای مهارت‌ورزی شرکت کنید یا تلاش کنید یک مهارت عملی را یاد بگیرید تا در آینده از آن استفاده کنید. تلاش‌های ما در نهایت به سرانجام خواهند رسید، بنابراین اثر پروانه‌ای را مدنظر قرار دهید و هوشمندانه عمل کنید.
آیا می‌توان اثر پروانه‌ای را واقعی دانست؟
با توجه به تمام مثال‌هایی که در بخش‌های قبل ذکر شد، اثر پروانه‌ای تا حد زیادی قابل قبول است. نمی‌توان این مسئله را که کارهای جزئی ما مهم و تاثیرگذار هستند، به فراموشی سپرد. تصمیماتی که در زندگی می‌گیریم و کارهایی که انجام می‌دهیم، چه برای خود ما و چه دیگران، تاثیرگذار هستند. حتی در مواردی با یک تصمیم بسیار جزئی مثل نرفتن به یک مهمانی، می‌توانیم مسیر زندگی خود را به کل دچار تغییر و تحول کنیم.
سخن پایانی
در این مقاله با تئوری اثر پروانه‌ای و اهمیت آن آشنا شدیم. یکی از مهم‌ترین نکات در رابطه با این تئوری، نقش مهم حوادث و تصمیمات کوچک در سرنوشت ما و جهان است. حال که با اهمیت جزئیات و حوادث کوچک آشنا شدیم، لازم است بیش از گذشته به جزئی‌ترین کارهای خود فکر کنیم تا تصمیماتی منطقی و عاقلانه بگیریم. نظر شما درباره‌ی این تئوری چیست؟ شما هم می‌توانید تجربه‌هایی از کارکرد اثر پروانه‌ای در زندگی خود را برای ما بیان کنید.
