لوکوربوزیه مهم‌ترین معمار عصر مدرن؛ فراز و نشیب‌های زندگی لوکوربوزیه

لوکوربوزیه معماری فرانسوی با اصالت سوئیسی بود که به نسل اول مکتب بین‌المللی معماری تعلق داشت. او یکی از مهم‌ترین و نام آشناترین معماران عصر مدرن است. در واقع می‌توان لوکوربوزیه را ایجاد کننده معماری مدرن دانست، او تصورات معماری مدرن و خود مدرنیته را شکل داد. لوکوربوزیه با فعالیت خود به عنوان یک معمار مدرنیسم و ساختارگرا، بسیاری از ساختمان‌های پیشگامانه در سراسر جهان و طرح‌های توسعه شهری متعددی را ترسیم و اجرا کرد.

همچنین او هنرمندی بود که طرح‌های هنری بسیار چشمگیری خلق کرد. آثاری در زمینه نقاشی، مجسمه سازی، طراحی و کلاژ، میناکاری و همچنین حکاکی. او یکی از آن دسته هنرمندانی بود که بسیار جلوتر از زمان خودش حرکت می‌کرد. لوکوربوزیه بر اساس تجربیات بی نظیر خود در زمینه معماری، یک نظریه‌ی شاهکار در رابطه با روانشناسی رنگ ‌ها و چند رنگی در معماری ارائه کرد که بسیار مورد توجه قرار گرفت.

در این مقاله از دانشگاه کسب و کار به بررسی بخشی از زندگی حرفه‌ای و بیوگرافی لوکوربوزیه می‌پردازیم و راز موفقیت او در زمینه‌های مختلف هنر را بررسی می‌کنیم.

لوکوربوزیه کیست؟

لوکوربوزیه با نام کامل چارلز ادوار ژانرت در 6 اکتبر سال 1887 در سوئیس به دنیا آمد. او یک معمار، شهرساز، نقاش و طراح برجسته سوئیسی بود که با طرح‌هایی که ترکیبی از ساختارگرایی جنبش مدرن و اکسپرسیونیسم بودند به شهرت رسید. بوزیه یکی از پیشگامان عرصه معماری مدرن بود. او به نسل مکتب بین‌المللی معماری تعلق داشت. بوزیه اولین معماری بود که از بتن خشن استفاده کرد، تکنیکی که ذائقه‌ی او را برای اشکال مجسمه سازی مورد پسندش ارضا می‌کرد. جالب است بدانید که در سال 2016 بود که 17 اثر معماری از لوکوربوزیه توسط یونسکو در فهرست میراث جهانی قرار گرفت.

همان‌طور که گفتیم بوزیه در معماری خود عمدتاً از فولاد و بتن استفاده می‌کرد و اشکال هندسی را به کار می‌گرفت. نقاشی‌های او نیز بر فرم‌ها و ساختارهای واضحی تأکید داشتند که کاملاً با معماری‌اش مطابقت دارند. درواقع یکی از دلایل شهرت این فرد در ساختمان سازی استفاده از اشکال هندسی در کارهایش بود. در ادامه این مقاله از دانشگاه کسب و کار به جزئیات بیشتری از زندگی شخصی، حرفه‌ای و سال‌های ابتدایی زندگی او می‌پردازیم.

سال‌های ابتدایی زندگی لوکوربوزیه

چارلز ادوارد ژانرت گریس متولد 6 اکتبر سال 1887 بود. لوکوربوزیه دومین پسر ادوارد ژانرت هنرمندی بود که در صنعت ساعت سازی فعالیت می‌کرد. در واقع او در زمینه نقاشی کردن صفحه‌های ساعت به فعالیت می‌پرداخت. همچنین مادر او مادام ژانرکت پرکت موسیقیدان و معلم پیانو بود. شاید بتوان گفت یکی از عوامل شکل دهنده شخصیت هنری او خانواده اهل هنرش بودند و او از این خانواده تأثیرات بسیاری پذیرفت.

بوزیه در سن 13 سالگی مدرسه ابتدایی را ترک کرد و به کارهای هنری و یادگیری آن‌ها مشغول شد. او میناکاری و حکاکی صفحه ساعت را به دنبال پدرش آموخت. استاد او Eplattenier نام داشت و لوکوربوزیه تحت تعلیم او بود. در واقع او بعدها از این استاد به عنوان تنها معلمش یاد می‌کرد. Eplattenier تاریخ هنر، طراحی و زیبایی شناسی طبیعت گرایانه هنر نوین و نوآوری در هنر را به او آموزش داد. او مطالعات بسیاری در زمینه هنری داشت و همین مسئله باعث شد تا علاقه او به این عرصه بیش از پیش شود. به همین علت او پس از مدت کوتاهی ساعت سازی را رها کرد و به تحصیل در زمینه هنر و دکوراسیون پرداخت، او در آن زمان قصد داشت تا به یک نقاش بزرگ و موفق تبدیل شود. البته استادش تأکید داشت که او به تحصیل معماری نیز بپردازد.

لوکور اولین خانه خود را در سن 20 سالگی و در سال 1907 طراحی کرد. او پس از تجربه‌ی اولین طراحی خود به مناطق اروپای مرکزی از جمله ایتالیا، وین، مونیخ و پاریس سفر کرد. نتیجه این سفرها شاگردی معماران بزرگ بود و او در این سفرهای دوره‌های معماری بسیاری در کنار معماران مشهور آن زمان گذراند.

سال‌های ابتدایی کار حرفه‌ای لوکوربوزیه

همان‌طور که در بخش قبل نیز اشاره کردیم لوکور بوزیه در سفرهایی که به مناطق اروپای مرکزی از جمله شهرهای ایتالیا، مونیخ، پاریس و وین، به شاگردی اساتید برجسته معماری پرداخت و این سفرها نقش اساسی در آموزش او داشتند. او در این حیطه موفق به کشف بزرگ شد.

اول اهمیت تضاد بین فضاهای جمعی بزرگ و فضاهای تقسیم بندی شده فردی را مشاهده و بیان کرد. مشاهده‌ای که مبنایی شد بر دیدگاه او از ساختمان‌های مسکونی و بعدها به شدت اثرگذار واقع شد. دوم اهمیت سبک کلاسیک از طریق معماری رنسانس و سوم استفاده از اشکال هندسی و مناظر به عنوان یکی از ابزارهای معماری. در سال 1912 لوکوربوزیه به La Chaux-de-Fonds بازگشت تا در کنار اولین و تنها معلم خود به تدریس بپردازد و دفتر معماری خود را افتتاح کند. او با افتتاح این دفتر معماری به طراحی مجموعه‌ای از ویلاها پرداخت و شروع به نظریه پردازی در مورد استفاده از بتن مسلح به عنوان یک قاب سازه کرد. تکنیکی که کاملاً مدرن بود و او بر استفاده از آن در سبک معماری خود تأکید داشت.

او شروع به طراحی و تصویر سازی ساختمان‌هایی کرد که با تکنیک‌های مدرنش طراحی شده بودند و می‌توانستند کمک بزرگی به عنوان مسکن‌های پیش ساخته مقرون به صرفه برای بازسازی شهرها پس از پایان جنگ جهانی اول کنند.

نقل مکان به پاریس

بوزیه در سال 1917 به پاریس نقل مکان کرد. او در پاریس به عنوان یک معمار کاربلد در سازه‌های بتنی با قراردادهای دولتی کار می‌کرد. البته در کنار این کار او علاقه‌مند بود تا بیشتر وقت خود را صرف رشته اثرگذارتر و پردرآمدتر نقاشی کند. درست یک سال بعد یعنی در سال 1918 بود که او با یک نقاش ماهر سبک کوبیسم دیدار کرد و این ملاقات او را تشویق کرد تا بیشتر به سمت نقاشی سوق پیدا کند. لوکوربوزیه و این نقاش که اوزنفانت نام داشت همکاری با یکدیگر را آغاز کردند و با بیان نظریه‌هایی در تلاش برای رد کردن سبک کوبیسم بودند. این زوج مدتی بعد کتاب “پس از کوبیسم ” را که یک مانیفست و در واقع یک سخنرانی بر علیه کوبیسم بود منتشر کردند. آن‌ها همچنین تصمیم به تأسیس یک مکتب و جنبش هنری جدید به نام Purism گرفتند.

تفکرات ساختارگرایی او در سال‌های بعد نیز ادامه داشت. او در سال 1923 با انتشار کتاب “به سوی معماری جدید ” نظریه‌های نوین ساختارگرایانه خود در رابطه با معماری مدرن را بیان کرد. برخی جملات معروف او نیز در همین کتاب نوشته شده است. جملاتی از جمله: “خانه ماشینی برای زندگی است “، “خیابان منحنی مسیری برای چهارپایان است، خیابان مستقیم مسیری برای انسان است ” و جملاتی دیگر که بیان می‌کند او در سبک معماری خود از همه‌ی ابزارها برای بشر بهره می‌گیرد و اعتقادی به منحنی ساختن مسیرها برای حفظ طبیعت ندارد. او معتقد است همه چیز در جهان برای استفاده‌ی انسان و در خدمت انسان ساخته شده است.

نام مستعار لوکوربوزیه

جالب است بدانید که چارلز ادوارد ژانرت نام مستعار لوکوربوزیه را در همان سال‌ها برای خودش برگزید و در اصل این نام هیچ ارتباطی با نام اصلی او ندارد. یکی از دلایلی که او تصمیم به تغییر نام خود گرفت این بود که بتواند اثبات کند هر فرد می‌تواند بار دیگر به اختراع و کشف خود بپردازد. او معتقد بود که نیازی نیست تا نام خانوادگی پدربزرگش را تا سال‌ها به دوش بکشد.

همچنین در آن سال‌ها در پاریس مرسوم بود که هنرمندان از یک نام واحد مستعار برای استفاده در آثار هنری بهره ببرند.

برخی آثار مهم معماری

لوکوربوزیه پیشگام بزرگ مدرنیسم در معماری بود. او ساختمان‌های چشمگیری را در سراسر جهان خلق کرد، از فرانسه تا آلمان و در سراسر هند تا ایالات متحده و آمریکای جنوبی. این آثار شامل طرح‌ها و ساختمان‌هایی است که از سال‌های 1920 تا اواسط دهه 1960 به اجرا رسیدند. آثار این هنرمند معمار، مستقیماً با ایده‌های مدرنیته پیوند خورده بودند و روحی نوین را در خود داشتند.

در واقع بسیاری از آثار معماری او آثار منحصر به فردی بودند که هدف از اجرای آن‌ها استاندارد سازی معماری بود. همان‌طور که در بخش قبل نیز اشاره کردیم 17 پروژه مختلف این معمار سوئیسی فرانسوی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. در ادامه لیست 17 اثر معماری ثبت شده در یونسکوی این معمار مدرنیته را بیان می‌کنیم:

• Cabanon (UNESCO)
• Chandigarh (UNESCO)
• Cité Frugès (UNESCO)
• Curutchet House (UNESCO)
• Saint-Dié Factory (UNESCO)
• Firminy (UNESCO)
• House Guiette (UNESCO)
• Immeuble Clarté Genf (UNESCO)
• La Tourette (UNESCO)|
• Maisons La Roche et Jeanneret (UNESCO)
• Molitor House (UNESCO)
• Ronchamp (UNESCO)
• Taito-Ku National Museum (UNESCO)
• Unité de Marseille (UNESCO)
• Villa le Lac (UNESCO)
• Villa Savoy (UNESCO)
• Weissenhofsiedlung (UNESCO)

لوکوربوزیه و هنر

این معمار بزرگ همچنین آثار هنری و انتزاعی خاص بسیاری در قالب نقاشی و طراحی خلق کرد. مجسمه‌های چوبی یکی از انواع آثار او هستند که در سنین پیری خود خلق کرد. در هنر لوکوربوزیه همواره نمادهایی از آثار معماری او در نقوش و فرم‌ها و رنگ‌ها به چشم می‌خورد. همچنین بسیاری از نامه‌های او نیز دارای نقاشی‌ها و طراحی‌های بسیاری بودند. هر چه سن او بالاتر می‌رفت وقت بیشتری از برنامه ریزی خود را به مطالعه در زمینه اشکال، تصاویر و رنگها اختصاص می‌داد. یکی از مهم‌ترین آثار هنری او دست باز نام دارد. اثری که نمادی بی نظیر از دادن و گرفتن، صلح، شادی و وحدت انسانی است.

اصول مهم معماری لوکوربوزیه

لوکوربوزیه از جمله افرادی بود که پس از مدتی فعالیت در زمینه معماری به سرعت توانست جایگاه مهمی در میان معماران بزرگ جهان کسب کند. در واقع طولی نکشید که بسیاری از معماران جهان مطالعات، تئوری‌ها و نظریات او را سرلوحه فعالیت خود قرار دادند. در واقع این معمار عصر مدرنیته تمام عناصر موجود در جهان را در خدمت انسان می‌دانست. او معتقد بود خانه، ماشینی برای زندگی بشر است. تصویر او از معماری مدرن یک تصویر کاملاً مکانیکی بود و همه‌ی عناصر را در خدمت انسان می‌گرفت. به همین دلیلی بود که او اعتقادی به مسیرهای منحنی نداشت؛ چرا که در باور او باید هر چیزی در جهت آسودگی انسان از میان برداشته می‌شد.

او پنج اصل مهم در معماری مدرن را مطرح کرد. بوزیه تکنولوژی را یکی از عناصر مهم معماری مدرن می‌دانست و از آن به عنوان منبع اصلی این نوع معماری یاد می‌کرد. همچنین پنج اصل را در جهت مدرن سازی فضاهای ساختمانی بیان کرد. او این پنج اصل را به همراه به کار گیری تکنولوژی مدرن در ویلایی به نام ویلا ساوا در شمال پاریس اجرایی کرد و به نمایش عموم گذاشت. در ادامه این پنج اصل را بیان می‌کنیم:

1. اصل اول در سبک معماری بوزیه بام مسطح برای ساختمان بود، او معتقد بود در معماری مدرن امروز نیاز است تا بام سازه را مسطح طراحی کرد و یک فضای سبز بر روی بام طراحی کرد.
2. اصل دوم بیان می‌کند که در ساختمان ساخته شده بر اساس سبک بوزیه، ستون‌ها ساختمان را از روی زمین بلند می‌کنند.
3. سومین اصل مطرح شده توسط این معمار مدرنیته ایجاد پنجره‌هایی عریض و طویل بود تا بخش گسترده‌ای از خانه با شیشه پوشانده شود.
4. در نظر داشتن نقش مهم کنسول در ساختمان.
5. اصل آخر نیز استفاده از نماها و پلان‌های آزاد برای ساختمان است.

کلام پایانی

لوکوربوزیه یکی از مهم‌ترین معماران مدرنیته بود که با بیان نظریات معماری مدرن خود توانست تحولات بسیاری در زمینه معماری در عصر مدرن ایجاد کند. او آثار معماری بسیاری در سطح جهان دارد که  17 مورد از این آثار در یونسکو به ثبت جهانی رسیده‌اند. جالب است بدانید که این معمار بزرگ علاوه بر این حرفه در زمینه هنر نقاشی نیز فعالیت داشت. بوزیه یک هنرمند ساختارگرا بود و اعتقاد داشت که خانه، ماشینی برای زندگی بشر است. نظر شما در رابطه با نظریه‌ها و تئوری‌های بوزیه چیست؟ نظرات خود را با ما در دانشگاه کسب و کار در میان بگذارید.