تندخوانی یکی از روش‌های رایج مطالعه است که در سال‌های اخیر طرفداران بسیاری پیدا کرده است. افراد معمولاً به یادگیری روش‌هایی برای تندخوانی علاقه‌مند هستند و این مسئله برای آن‌ها بسیار جذاب است. چرا که بسیاری از ما از نداشتن وقت کافی برای مطالعه کتب مورد نظرمان به خصوص مطالعات درسی شکایت داریم. روش‌های تندخوانی نه تنها سرعت شما را در مطالعه بالا می‌برند بلکه قدرت یادگیری و حافظه شما را نیز افزایش می‌دهند.
البته بهتر است به شما بگوییم که اصلاً فکر نکنید یادگیری مهارت‌های تندخوانی در دسته مهارت‌های غیرضروری و ناکارآمد قرار می‌گیرد. با خواندن ادامه این مقاله متوجه می‌شوید که روش‌هایی که برای به کار گیری این مهارت مورد استفاده قرار می‌گیرند چه میزان در قدرت یادگیری و به خاطر سپاری شما و همچنین مطالعه حجم زیادی از مطالب در مدت زمان کوتاهی اثرگذار هستند.
دانشگاه کسب و کار در این مقاله به بررسی ماهیت مهارت تندخوانی، اهمیت آن در مطالعه موفق و روش‌های آن می‌پردازد. پس اگر شما هم سؤالاتی در رابطه با این حوزه در سر دارید ادامه مطلب را از دست ندهید.
تندخوانی به چه معناست؟
همان‌طور که گفتیم تندخوانی یکی از مهارت‌های مطالعه است. تندخوانی شامل مجموعه‌ای از روش‌ها و تکنیک‌های کتاب‌خوانی می‌شود که می‌توانیم آن‌ها را در هنگام مطالعه به کار بگیریم. فرقی نمی‌کند که محصل یا دانشجو هستید، یک کنکوری در حال مطالعه‌اید یا فردی در حال مطالعه آزاد هستید، روش‌ها و فن‌های مطالعه سریع و یا تندخوانی همواره به شما کمک می‌کند. در تندخوانی روش‌هایی را می‌آموزید که با به کارگیری آن‌ها در مسیر تحصیل و مطالعه هم سرعت شما بالا می‌رود هم تمرکز و میزان یادگیری‌تان افزایش پیدا می‌کند. علاوه بر آن با یادگیری تندخوانی انگیزه شما برای مطالعه کردن افزایش پیدا می‌کند.
اهمیت یادگیری روش‌های تندخوانی در چیست؟
در ابتدا بهتر است بدانید که تندخوانی تنها شامل روش‌هایی برای بالا بردن سرعت نیست بلکه به بالا بردن تمرکز و کیفیت مطالعه نیز می‌پردازد. یادگیری روش‌های تندخوانی برای موفقیت شما در مسیر مطالعه بسیار کارآمد و مفید است. شما با یادگیری و به کار گرفتن این روش‌ها کیفیت و سرعت مطالعه خود را به طرز محسوسی افزایش می‌دهید. در ادامه دلایلی را بیان می‌کنیم که بدانیم چرا یادگیری روش‌های تندخوانی برای ما مفید و پراهمیت است.
با تندخوانی حافظه خود را تقویت کنید
توضیح این مسئله بسیار ساده است. شما هنگامی که از فن‌های تندخوانی استفاده می‌کنید تلاش می‌کنید تا عملکرد ذهن خود را افزایش دهید. با استفاده از این روش‌ها مغز شما درگیر چالش می‌شود و کارایی آن سرعت می‌گیرد. مغز یک عضله است، به همین دلیل شما مانند دیگر عضلات بدن خود می‌توانید آن را تقویت کنید. هر چه بیشتر مغز خود را به کار بگیرید و فعالیت بخش‌های مختلف آن را افزایش دهید، حافظه شما که بخشی از عملکرد دستگاه مغزتان است بهبود می‌یابد. پس شما با سریع خوانی و تلاش برای انتقال و یادگیری اطلاعات با سرعت بالا می‌توانید حافظه خود را تقویت کنید.
با تندخوانی تمرکزتان افزایش می‌یابد
تحقیقات نشان می‌دهد که بسیاری از افراد بسیار کمتر از میزان توانایی‌شان مطالعه می‌کنند. یعنی سرعت آن‌ها در مطالعه پایین و کند است. به عنوان مثال مغز انسان توانایی خواندن 600 کلمه در دقیقه را دارد.؛ اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که اکثر افراد به طور میانگین سرعت مطالعه‌ای در حدود 200 کلمه در دقیقه دارند. یکی از دلایلی که می‌تواند به این مسئله منجر شود تمرکز پایین افراد در حین مطالعه است. ابزارهایی که می‌توانند اسباب حواس پرتی ما را فراهم کنند به راحتی می‌توانند تمرکز ما را در حین مطالعه پایین بیاورند. شما با استفاده از فن‌های تندخوانی می‌توانید با افزایش تمرکز خود سرعت مطالعه خود را بالا ببرید.
تقویت مهارت تصمیم گیری و حل مسئله با تندخوانی
سریع خوانی شما را به فردی با قدرت ذهن بالا تبدیل می‌کند و از شما انسانی سریع الانتقال می‌سازد. تندخوانی تمرین بسیار خوبی برای ذهن شماست. این روش‌ها و این فن‌های مطالعه سریع به شما کمک می‌کند تا توانایی انتقال اطلاعات و ایجاد ارتباط میان اطلاعات ذهنی در مغزتان سریعتر از قبل صورت بپذیرد. این مسئله به مرور زمان توانایی ذهن شما را در ایجاد روابط منطقی میان علت و معلول‌ها و درک سریعتر مسائل و مشکلاتی که در پیرامون شما اتفاق می‌افتد، افزایش می‌دهد. در نتیجه پس از مدتی استفاده از تکنیک‌های مطالعه تند و تمریناتی برای بالا بردن سرعت مطالعه همراه با کیفیت آن، قدرت حل مسئله و توانایی تصمیم گیری شما به دلیل سریع الانتقالی و بالا رفتن توانایی درک محیط و مسائل تقویت می‌شود.
عوامل کندخوانی و موانع تندخوانی را بشناسید
پیش از اینکه بخواهیم تکنیک‌هایی را برای مطالعه سریع معرفی کنیم نیاز است تا برخی موانع آن و برخی عواملی که منجر به کاهش سرعت ما در مطالعه و کتاب‌خوانی می‌شوند را شناسایی کنیم. عوامل و موانعی که با برطرف کردن هر کدام از آن‌ها و ایجاد راه چاره برای هر کدام می‌توانیم سرعت خود را در مطالعه بالا ببریم. در ادامه برخی از مهم‌ترین موانع و عادات غلط در رابطه با مطالعه که بسیاری از ما درگیر آن‌ها هستیم را بیان می‌کنیم.
با صدای بلند مطالعه نکنید
بسیاری افراد در هنگام مطالعه عادت به بلند خواندن مطالب دارند. آن‌ها معتقدند که با صدای بلند مطالعه کردن در میزان یادگیری آن‌ها و به خاطر سپردن مطالب توسط ذهنشان مؤثر است. بهتر است بدانید که اولاً بلند خوانی سرعت شما را در مطالعه بسیار پایین می‌آورد و منجر به کندخوانی شما می‌شود، یعنی مطلبی که در هنگام تند خواندن و یا حتی مطالعه عادی می‌توانید در یک ساعت جمع کنید، در زمان مطالعه با صدای بلند ممکن است تا دو ساعت زمان از شما بگیرد. دوما هنگام مطالعه با صدای بلند و خواندن از روی مطالب، انرژی بدنی زیادی از شما گرفته می‌شود. به همین دلیل شما خیلی زودتر خسته می‌شوید و تمرکز خود را از دست می‌دهید.
حتماً خودتان نیز به این موضوع رسیده‌اید که این عادت شما را در مکان‌های عمومی مانند کتابخانه اذیت می‌کند. پس اگر شما هم از این دسته از افراد هستید سعی کنید عادت خود را به تدریج کنار بگذارید.
زمزمه نکنید و زیر لب نخوانید
زیر لب خواندن و زمزمه جملات و کلمات نیز به اندازه بلند خوانی مانع سرعت شما در مطالعه است. زمزمه یعنی در هنگام مطالعه کلمات و جملات را تکرار کنید. طوری که خودتان صدای خودتان را بشنوید و لب‌هایتان همراه با کلمات کتاب تکان بخورد. این عادت غلط مطالعه نیز به طرز عجیبی سرعت شما را در مطالعه پایین می‌آورد و شما را دچار کندخوانی می‌کند.
ممکن است به اندازه بلند خوانی از شما انرژی نگیرد و خستگی شما در این مورد کمتر باشد؛ اما به همان میزان سرعت شما را در مطالعه کم می‌کند، چرا که شما باید کلمات و جملات را یک به یک ادا کنید. همین ادا و بیان کردن کلمات سرعت مطالعه و کتاب‌خوانی شما را به اندازه سرعت صحبت کردنتان پایین می‌آورد.
دوباره خوانی نکنید و به خطوط قبل برنگردید
بسیاری از افراد در هنگام مطالعه کتاب به خصوص در زمانی که مطالعات درسی دارند دچار وسواس می‌شوند. به صورتی که در میان خواندن یک جمله احساس می‌کنند که جمله قبلی را فراموش کرده‌اند یا پاراگراف قبل را به خوبی و عمیق مطالعه نکرده‌اند. البته که این حس‌ها ممکن است گاهی درست باشد؛ اما باید تا زمانی به آن‌ها توجه کنیم که دچار وسواس فکری نشویم.
به این مقوله در اصطلاح برگشت خوانی گفته می‌شود. برگشت خوانی به معنی بازگشتن به خطوط، کلمات و صفحات قبلی و مطالعه دوباره آن‌ها بدون هیچ دلیل منطقی و قانع کننده است. اگر این کار در طول مطالعه چند صفحه‌ای چندین بار تکرار شود به شدت روی سرعت مطالعه شما تأثیر می‌گذارد و یکی از وقت‌گیرترین عادات مطالعاتی است که شما را به شدت کند می‌کند. به شما پیشنهاد می‌کنیم که اگر شما هم این عادت مطالعاتی را دارید سریعاً به فکر چاره‌ای برای ترک تدریجی آن باشید.
تکنیک‌های مؤثر برای تندخوانی
حال به مهم‌ترین و کاربردی‌ترین قسمت این مقاله از دانشگاه کسب و کار می‌رسیم. در این بخش از مطلب می‌خواهیم تکنیک‌هایی مفید برای افزایش سرعت و کیفیت مطالعه به شما معرفی کنیم. تکنیک‌ها و روش‌هایی که یادگیری و به کارگیری آن‌ها برای هر فردی که به کیفیت مطالعه خود اهمیت می‌دهد مفید و ضروری است.
البته اگر شما هم از آن دسته از افرادی هستید که تندخوانی را به عنوان یک روش کاربردی نمی‌شناسید باید بگوییم که هیچ یک از باورهای غلط در رابطه با این مسئله صحت ندارند. سرعت بالا در مطالعه منجر به کاهش تمرکز نمی‌شود و فردی که با روش‌های تندخوانی مطالعه می‌کند به راحتی مطالب را درک می‌کنند. این دو باور که در ذهن بسیاری از افراد وجود دارد نه تنها صحیح نیست بلکه عکس آن‌ها مصداق دارد.
تمام عوامل و اسباب حواس پرتی را از بین ببرید
در قدم اول برای بالا بردن تمرکز در مطالعه و استارت زدن برای تندخوانی باید عوامل حواس پرتی را از خود دور کنید. ممکن است کنترل برخی از عوامل و اسباب حواس پرت کن که بسیار هم زیاد هستند در اختیار ما نباشند؛ اما تا جای ممکن باید تلاش کنیم تا هر عاملی که منجر به پرت شدن حواس ما و از دست رفتن تمرکز ما در حین مطالعه می‌شود را از خود دور کنیم. برای مثال هیچ‌گاه در هنگام مطالعه گوشی تلفن همراه خود را در کنارتان گذارید. آلارم‌ها و نوتیفیکیشن‌های غیرضروری که اغلب نیز مربوط به شبکه‌های اجتماعی هستند را خاموش کنید. با این کارها تمرکز شما در هنگام مطالعه بالا می‌رود و به راحتی می‌توانید سرعت خود را در مطالعه بالا ببرید.
از یک راهنما برای دنبال کردن خطوط استفاده کنید
این راهکار ممکن است به نظر بسیار ساده باشد؛ اما خیلی بیشتر از آنچه که تصورش را داشته باشید اثرگذار است. استفاده کردن از یک نشانگر یا یک راهنما برای دنبال کردن خطوط در جهت افزایش تمرکز شما در هنگام مطالعه بسیار کمک کننده است. برای این کار می‌توانید از انگشت خود، یک نشانگر و یا یک قلم استفاده کنید. مهم این است که چشم شما به طور دقیق آن نشانگر را دنبال کند.
با این کار چشم شما کمتر از خطوطی که در حال مطالعه آن هستید منحرف می‌شود. چشم‌ها به حرکت نشانگر حساس می‌شوند و آن‌ها را دنبال می‌کنند. سرعت و دقت شما در هنگام مطالعه مسئله‌ای است که با میزان تمرکز شما درگیر است. چشم‌های شما نیز یکی از عضوهای اصلی بدن هستند که در هنگام مطالعه نقش مهمی دارند و یکی از مستعدترین اعضا برای ایجاد حواس پرتی و کاهش تمرکز هستند. پس شما با استفاده از انگشت خود یا آن نشانگر آن‌ها را وادار به دنبال کردن متون کتاب می‌کنید.
سرعت خود را با سطحی خوانی و اسکن چشمی زیاد کنید
یکی از مهم‌ترین تمریناتی که برای تندخوانی باید انجام دهید، بالا برد سرعت مطالعه خود با سطحی خوانی و اسکن چشمی سریع است. در این روش شما قرار نیست ریز به ریز متن را بخوانید. به صورتی که در حالت کلی بتوانید هدف و اندیشه کلی موجود در متن یا در هر پاراگراف را متوجه شوید. این کار سرعت شما را بالا می‌برد. شما با سطحی خوانی و اسکن سریع متن بخش زیادی از مطلب را نادیده می‌گیرد. بخش زیادی از متن که قرار نیست مطلب جدیدی را برای شما تشریح کند و تشخیص این مسئله خود مهارتی بزرگ است. اینکه شما در ابتدای شروع هر پاراگراف و با یک اسکن چشمی سریع متوجه شوید که آیا ادامه دادن و جزئی‌تر خواندن آن چیزی به ما اضافه می‌کند یا خیر؟
همچنین با اسکن کردن متن به صورت بصری می‌توانید اطلاعات مختلفی که در نقاط مختلف متن دریافت کرده‌اید را به یکدیگر مرتبط کنید. برای مثال تیترهای متن اعم از سر تیترها و زیر تیترها، نکات بولد و یا جملات علامت دار متن از جمله مواردی هستند که با یک اسکن بصری باید در ذهن شما باقی بمانند. برای سطحی خوانی و اسکن چشمی متن نیاز به تمرینات متعدد دارید.
میدان و محدوده دید خود را افزایش دهید
به عنوان اولین قدم‌ها برای افزایش سرعت مطالعه می‌توانیم به گسترش میدان دید و محدوده دید چشم اشاره کنیم. همان‌طور که میدانید چشم به عنوان یک واسطه برای عمل خواندن و مطالعه نقش آفرینی می‌کند. چشم وظیفه خواندن مطالب را ندارد، بلکه به عنوان یک واسطه تصاویر دریافتی را برای خواندن و درک کردن به مغز می‌فرستد. در اصل عمل خواندن و مطالعه مطالب توسط بخشی از مغز ما انجام می‌پذیرد که جالب است بدانید سرعت پردازش این بخش نیز بسیار بالاست. سرعت پردازش اطلاعات و درک مطالب در مغز ما بسیار بالاتر از سرعت اسکن و ارسال اطلاعات توسط چشم است.
این بدین معنی است که شما با بالا بردن سرعت دریافت اطلاعات در چشم می‌توانید مطالعه خود را تندتر کنید. برای این کار نیاز است تا محدوده دید چشم خود را گسترش دهید. تا در هر بار نگاه کردن بتوانید تعداد بیشتری از کلمات را دریافت و به مغز برای پردازش اطلاعات ارسال کنید.
برای افزایش محدوده دید و گسترش میدان دید در چشم تمریناتی وجود دارند که باید به آن‌ها بپردازید. به یک سرچ ساده در اینترنت می‌توانید برخی از تمرینات را بیابید. یکی از این تمرینات کاربردی تمرین ستاره دریایی نام دارد. تصویری شبیه به ستاره دریایی که شما طبق تمریناتی مشخص سعی در تمرکز سریع بر نقاط مختلف آن و جابجایی چشمتان می‌کنید.
تکنیک عکس خوانی یا فوتوریدینگ را به کار ببرید
عکس خوانی نیز یکی از آن تکنیک‌هایی است که به ما در افزایش سرعت مطالعه و به خاطر سپردن بهتر مطالب کمک می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد که به خاطر سپردن و پردازش اطلاعات تصویری برای مغز بسیار سریعتر و بهتر از اطلاعات متنی صورت می‌گیرد. به همین دلیل به شما توصیه می‌شود که این روش را نیز در خلال مطالعات خود به کار بگیرید. ما در روش عکس خوانی تصویر یک صفحه از کتاب را در زمانی بسیار کوتاه اسکن می‌کنیم و به ذهن منتقل می‌کنیم. اطلاعات موجود در آن صفحه معمولاً هم اطلاعات بولدی هستند که در ذهن ما شروع به پردازش می‌کنند و در ضمیر ناخودآگاه ما ثبت می‌شوند. این روش به یادگیری عمیق و سریع ما و درک بهتر مطالب کمک بسزایی می‌کند.
یادداشت برداری کنید
یادداشت برداری برای افزایش کیفیت و سرعت شما در مطالعه بسیار مفید است. سعی کنید از کلمات کلیدی برای یادداشت برداری استفاده کنید. کلمات پرمفهومی که هم خود دارای بار معنایی باشد و هم مطالب مرتبط دیگری را به یاد شما بیاورند. ما پیشنهاد می‌کنیم که این یادداشت‌ها را در حاشیه کتاب خود انجام دهید. بدین صورت در هنگام مرور و دوباره خوانی مطالب در هر صفحه سرعت شما بسیار بالا می‌رود و همچنین این مسئله در فوتوریدینگ و اسکن سریع صفحات نیز مؤثر است. یادداشت برداری اصول خاصی دارد که باید در جهت انجام صحیح آن تمرین کنید تا به مهارت خلاصه نویسی و یادداشت برداری درست دست پیدا کنید. مهارتی که با استفاده از آن بتوانید به راحتی کلمات کلیدی و مفهومی هر متن را برای یادداشت برداری پیدا کنید.
کلام آخر
مهارت تندخوانی در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در حدی که در برخی از مدارس کشورهایی از جمله چین و ژاپن اصول این مهارت آموزش داده می‌شود. تکنیک‌ها و روش‌هایی که برای بالا بردن سرعت مطالعه به کار برده می‌شود بر خلاف تصور عموم تکنیک‌هایی فضایی و عجیب و غریب نیستند. بسیاری از این تکنیک‌ها برای بالا بردن تمرکز ما در هنگام مطالعه و در نتیجه افزایش سرعت به کار می‌رود. توصیه می‌کنیم مهارت تندخوانی را با عادت سحرخیزی ترکیب کنید تا معجزه آن را ببینید.
امیدواریم که این مقاله از دانشگاه کسب و کار برای شما مفید واقع شده باشد. آیا شما تا به حال از روش‌های تندخوانی نتیجه گرفته‌اید؟ خوشحال می‌شویم تا نظرات و تجربیات خود را در این رابطه با ما در میان بگذارید.
