کنترل ذهن خود را به دست بگیرید پیش از آنکه افراد و افکار منفی کنترل ذهن شما را به دست بگیرند. کنترل ذهن یکی از مواردی است که بشر همواره برای دسترسی به آن کوشیده است. اگر بتوانید کنترل افکار خود را به دست بگیرید چندین گام به موفقیت نزدیک شده‌اید. کنترل فکر و ذهن یعنی به دست گرفتن رشته افکار و افزایش تمرکز در انجام امور. اینکه ذهن شما به چه سمتی حرکت کند و افکارتان چه سمت و سویی بگیرد تأثیر مستقیمی بر مسیر شما دارد.
روش‌ها و تکنیک‌هایی برای کنترل ذهن پیشنهاد شده است که ما در این مقاله از دانشگاه کسب و کار به برخی از آن‌ها می‌پردازیم. اگر شما هم مانند بسیاری دیگر از افراد آرزوی دستیابی به قدرت ذهن و کنترل ذهن خود را دارید ادامه‌ی این مطلب را از دست ندهید.
ذهن و پیچیدگی‌های آن
در ابتدا می‌خواهیم به توضیحات مختصری در رابطه با عملکرد ذهن بپردازیم. ذهن مرکز افکار، ادراک، احساسات، تصورات و حافظه ما انسان‌هاست. در کل ما توانایی‌های ادراکی و شهودی خود را از ذهن داریم. ذهن و مغز ما به نوعی فرماندهی کل بدن را بر عهده دارند و عملکرد اعضای مختلف را رصد، بررسی و کنترل می‌کنند. ذهن ما مسئول پردازش و بررسی احساسات لحظه‌ای و اعمال ما در مدت زمان کوتاهی برای دادن بازخورد مناسب است.
مغز و ذهن یکی از پیچیده‌ترین ارکان بدن ما هستند. بخشی از بدن که مسئولیت بسیاری از اعمال غیر ارادی و ارادی بدن ما را به عهده دارد. قدرت تشخیص و انتقال ذهن ما به قدری بالاست که در کوتاه‌ترین زمان ممکن حتی کمتر از صدم ثانیه به رفتارهای بیرونی واکنش می‌دهیم. این زمان کوتاه برای تشخیص رفتار بیرونی، تجزیه و تحلیل آن، تشخیص ری اکشن مناسب و عمل به آن ری اکشن است؛ که ذهن ما به خوبی آن را مدیریت می‌کند.
کنترل ذهن به چه معنی است؟
اینکه ما توانایی کنترل ذهن خود را داشته باشیم به این معنی است که بتوانیم تمام این ری اکشن‌ها و نحوه برخورد با مسائل و مشکلات مختلف را کنترل کنیم. در اصل کنترل فکر و ذهن به کنترل کل سیستم بدن ما می‌انجامد. مسیری که برای رسیدن به آن نیاز به تمرینات ذهنی متعدد داریم. برای مثال اینکه بتوانیم افکار منفی ناخواسته را از خودمان دور کنیم یکی از مراحل رسیدن به قدرت ذهنی و کنترل آن است.
کنترل ذهن یعنی شما بتوانید ورودی‌های ذهن خود را کنترل کنید. باید بدانید اینکه خوراک ذهنی شما به صورت روزانه چه چیزهایی باشد کاملاً در دست شماست. فقط کافی است به این مهارت برسید. اگر افکار آشفته دارید و از دست هجوم افکار منفی در ذهن خود خسته شده‌اید، اگر در هنگام انجام امور تمرکز کافی ندارید و نمی‌توانید به مدت طولانی بر روی یک کار بمانید؛ این‌ها همه و همه به دلیل نداشتن مهارت‌های کافی کنترل افکار است. تنها با کنترل ذهن است که می‌توانید از تمامی قدرت ذهن و مغز خود استفاده کنید و آن‌ها را در راه رسیدن به اهداف خود به کار بگیرید.
چرا قادر به کنترل ذهن خود نیستیم؟
اینکه برخی از ما قادر به کنترل ذهن خود نیستیم می‌تواند دلایل متفاوتی داشته باشد. از استرس و مشکلاتی روحی تا نداشتن اعتماد به نفس و خود باوری می‌تواند منجر به عدم توانایی کنترل افکار شوند. افرادی که از مشکلات روحی، اضطراب و افسردگی رنج می‌برند معمولاً با آموزش روش‌های کنترل فکر و ذهن می‌توانند بر مشکلات خود غلبه کنند.
استرس یکی از عواملی است که به صورت دوطرفه می‌تواند بر این موضوع اثرگذار باشد. به این معنی که شما ممکن است به دلیل استرس و اضطراب فراوان امکان دسترسی به قدرت ذهن و کنترل ذهن خود را نداشته باشید. برعکس این مسئله نیز ممکن است؛ اینکه شما به دلیل اینکه بر ذهن و افکار خود تسلط ندارید ممکن است دچار استرس و اضطراب شوید. در هر صورت مشکلات و مسائل روحی می‌توانند به صورت دوطرفه با کنترل افکار از سوی شما در ارتباط باشند.
آسیب‌های عدم توانایی کنترل ذهنی برای فرد چیست؟
عدم توانایی در کنترل فکر و ذهن و عدم توانایی استفاده از قدرت ذهن بازدهی شما را در انجام امور کاهش می‌دهد. برای مثال نداشتن کنترل ذهنی و هجوم افکار فراوان به ذهن شما مانع عملکرد صحیح شما خواهد شد. عملکردی که برای پیشبرد امور به آن نیاز دارید. عدم کنترل فکری منجر به ایجاد استرس و اضطراب می‌شود و بهره‌وری شما را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. این امر میزان اعتماد به نفس شما را در انجام امور کم می‌کند. هر چقدر خودباوری شما کاهش یابد کنترل فکر شما نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد و این چرخه به همین صورت ادامه خواهد یافت.
نقش افکار در نوع عملکرد شما
یکی از نکات مورد اهمیت در کنترل ذهن و یادگیری روش‌ها و اصولی برای آن کنترل افکار است. نوع افکار شما نقش مهمی در عملکرد شما در طول روز دارد. افرادی که در کنترل و مهار افکار خود توانایی دارند فشار روانی کمتری را در شلوغی‌های روز تجربه می‌کنند. این افراد معمولاً اعتماد به نفس بالایی دارند چرا که می‌توانند ورودی‌های ذهن خود را کنترل کنند. افکار مثبت و منفی‌ای که به ذهن ما وارد می‌شوند بیشتر از آنکه تصورش را بکنید در عملکرد ما تأثیرگذار هستند.
افکار منفی و گاها غلط می‌توانند تأثیرات بدی در مسیر اهداف ما داشته باشند. برخی متخصصین طبق قانون جذب معتقدند که شما افکار خود را جذب می‌کنید. یعنی به هر آنچه فکر می‌کنید، همان برای شما اتفاق می‌افتد. البته این مسئله محل بحث فراوان دارد و منتقدینی برای این مسئله وجود دارد؛ اما بهتر است تلاش کنید تا افکار منفی را از ذهن خود دور نگه‌دارید. هر چه افکار غلط و منفی در ذهن شما بیشتر شود آن‌ها را به سمت خود جذب می‌کنید.
فواید و مزایا کنترل ذهن
حال به بیان و بررسی برخی از فواید و مزایای کنترل افکار و ذهن می‌پردازیم.
باز شدن درها به سوی موفقیت و هموار شدن مسیر
همان‌طور که گفتیم نوع تفکر شما در هموار شدن مسیر اهدافتان بسیار مؤثر است. افکار و ورودی‌های ذهنی مثبت، شما را به حرکت به سوی اهداف بزرگ و دورتان تشویق می‌کنند. همچنین افکار غلط و منفی که در مورد آینده و اتفاقاتی که پیش نیامده‌اند در ذهن شما شکل می‌گیرد حرکت شما را کند می‌کند.
کاهش استرس و افزایش آرامش در زندگی
اینکه شما بتوانید کنترل افکار خود را به دست بگیرید به شما در کاهش استرس و اضطراب کمک بسزایی می‌کند. نشخوار فکری کمتر و کنترل ورودی‌های ذهنی آرامش شما را در زندگی افزایش می‌دهد. این مسئله می‌تواند شما را به فردی آرام‌تر و با انگیزه‌‌تری در زندگی تبدیل کند.
افزایش تمرکز در امور
ذهن شما قدرتمند است و می‌تواند شما را در مسیر یادگیری و افزایش تمرکز یاری کند؛ اما مهم این است که شما چطور از این قدرت ذهنی استفاده کنید. آیا توانایی کنترل ذهنی خود و استفاده از این قدرت خارق‌العاده را دارید؟ برای این کار به تکنیک‌هایی نیاز دارید تا با کنترل قدرت ذهنی خود بتوانید تمرکز خود را افزایش دهید.
در ادامه به برخی از این روش‌ها و تکنیک‌هایی که به شما در کنترل افکار و ذهن کمک می‌کنند می‌پردازیم.
روش‌هایی برای کنترل ذهن
اگر ذهن آشفته‌ای داشته باشید و دچار نشخوار فکری باشید نمی‌توانید عملکرد درستی از خود به جا بگذارید. برای کسب مهارت کنترل افکار و ذهن نیاز به یادگیری مهارت‌هایی دارید و نیاز است تا تکنیک‌ها و روش‌هایی را بیاموزید و در پیش بگیرید.
موارد آزاردهنده ذهن خود را شناسایی کنید
در ابتدا باید بدانید چه نوع افکاری همواره مزاحم شما هستند. فهرستی از افکار مزاحمی که به صورت دائمی و دوره‌ای به ذهن شما می‌آیند را یادداشت کنید. این فهرست را هر روز آپدیت کنید و مزاحمین تمرکز خود را به طور دقیق شناسایی کنید. حتی ممکن است افکار موجود در ذهن شما غلط باشند و یا اصلاً وجود خارجی نداشته باشند. در هر صورت لازم است که همه‌ی آن‌ها را شناسایی و یادداشت کنید. این کار را برای ریشه‌یابی افکار نیاز دارید.
افکار مزاحم ذهنتان را ریشه‌یابی کنید
در مرحله‌ی بعد باید سعی کنید تا ریشه و منشأ این افکار و احساسات آزاردهنده را پیدا کنید. ممکن است ریشه‌ی این افکار در گذشته شما باشد یا مسئله‌ای در زمان حال ذهن شما را به خود درگیر کرده باشد. معمولاً طبق حرفی که ممکن است همه‌ی روانشناسان و مشاورین به شما بگویند، این افکار مزاحم و این آشفتگی‌ها ریشه در کودکی و یا گذشته‌ی شما دارند. در هر صورت شما باید سعی کنید که با یافتن دلیل این افکار آن‌ها را در ذهن خود حل و فصل کنید.
برای مدتی خود را از اخبار و اتفاقات بد دور کنید
این روزها و در عصر اطلاعات هجوم اخبار و اتفاقات بد ما را دوره کرده‌اند. اطلاعات و اخباری که همواره برای ما به‌روزرسانی می‌شوند. گاهی هم ممکن است بسیاری از این اخبار و اطلاعات هیچ ارتباطی به ما نداشته باشد. اما اقتضای عصر اطلاعات قرارگیری در معرض اخبار و اطلاعات مختلف است. این اخبار که از طریق اینترنت، فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی به گوش ما می‌رسند به راحتی می‌توانند تمرکز ما را از بین ببرند. در این صورت ذهن و فکر ما را مشغول اخباری می‌شود که ارتباطی با ما ندارد.
برای رهایی از این اخبار نیاز است تا مدتی به خود استراحت بدهید. سعی کنید خود را از شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی دور نگه‌دارید. پس از مدتی دوری از اخبار و دنبال نکردن اطلاعات آسیب‌زا و غیرمفید می‌توانید اثرات شگفت‌انگیز آن را در زندگی خود احساس کنید. با این کار حال روحی شما بهبود می‌یابد و انرژی از دست رفته شما بازمی‌گردد.
به افکار منفی اجازه جولان دادن ندهید
افکار منفی در هر زمان و مکانی می‌توانند به ذهن شما هجوم بیاورند. باید آن‌قدر توانا باشید که بتوانید با هجوم این افکار مقابله کنید و با آن‌ها بجنگید. پس از اینکه ریشه و منشأ این افکار مزاحم را پیدا کردید و به حل و فصل کردن آن‌ها پرداختید نیاز است تا راه‌هایی برای جلوگیری از ورود دوباره آن‌ها به ذهن نیز بیاموزید. سعی کنید با ذهن خود به صلح برسید و برخی ویژگی‌های منفی خود که منجر به بروز این افکار می‌شوند را شناسایی کنید. رسیدن به صلح درونی و پذیرش نقاط ضعف از مراحل اصلی کنترل ذهن برای شماست.
اجازه دهید که این افکار بتوانند انرژی ذهن شما را کاهش دهند. این مسئله منجر می‌شود تا شما به‌جای خرج انرژی و قدرت ذهن خود در جای صحیح، آن را با غرق شدن در این افکار منفی از دست بدهید.
افکار گذشته و نگرانی آینده را کنار بگذارید
از فکر گذشته خارج شوید. با غرق شدن شما در اتفاقات گذشته قرار نیست چیزی تغییر کند. همچنین با تفکر زیاد راجع به آینده نیز اهدافتان به وقوع نمی‌پیوندند. تنها چیزی که اهمیت دارد نوع عملکرد و بازدهی شما در زمان حال است. باید سعی کنید تا در زمان حال زندگی کنید و خود را از تفکرات آزاردهنده مربوط به زمان گذشته و آینده رها کنید. فراموش نکنید که ماندن در گذشته تنها شما را از حرکت به سوی آینده بازمی‌دارد و هیچ سود دیگری ندارد. پس گذشته را رها کنید و سعی کنید بهترین عملکرد را در زمان حال از خود به‌جای بگذارید. این کار از افسوس‌های بعدی که ممکن است در آینده گریبان شما را بگیرد نیز جلوگیری می‌کند.
خوش‌بین باشید و بدبینی را از خود دور کنید
انسان‌های بدبین همواره افکار و احساسات نگران‌کننده و منفی را در ذهن می‌پرورانند. به صورتی که در مورد هر اتفاق کوچکی که برای خودشان یا در اطرافشان رخ می‌دهد به بدترین وجهه آن اتفاق فکر می‌کنند. به اصطلاح آن‌ها همیشه نیمه‌ی خالی لیوان را نگاه می‌کنند. همین مسئله منجر می‌شود تا ذهنشان همواره دچار تشویش و نگرانی‌های گاها بی مورد باشد. البته برخی از نگرانی‌های این افراد نیز می‌تواند به جا باشد؛ اما تجربه نشان داده افراد بدبین در رابطه با مسائل نگران‌کننده اطرافشان واکنشی بیش از مقدار مورد نیاز می‌دهند.
برعکس، افرادی که به خوش‌بینی معروف هستند حتی در اتفاقات بد و نگران‌کننده نیز روزنه‌هایی از امید را می‌یابند. آن‌ها توانایی کنترل ذهن خود و مدیریت افکارشان را دارند. این توانایی به آن‌ها در استفاده صحیح و به جا از قدرت ذهنشان کمک می‌کند. سعی کنید روحیه خوش‌بینی را در خود تقویت کنید. به صوتی که در هر اتفاقی به دنبال جنبه‌های مثبت بگردید.
نوشتن افکار مزاحم همواره به شما کمک خواهد کرد
یکی از راه‌هایی که می‌تواند به سادگی شما را از شر افکار مزاحم راحت کند نوشتن است. شما با آوردن این افکار منفی بر روی کاغذ ذهن خود را آزاد می‌کنید و کنترل افکار را به دست می‌گیرید. نوشتن نگرانی‌هایی که در طول روز به سراغ شما می‌آیند به شما کمک می‌کند تا به صورت واقع‌بینانه‌تری به آن‌ها نگاه کنید. همین مسئله منجر می‌شود که گاها متوجه احمقانه بودن بسیاری از این افکار شوید و به راحتی از دست آن‌ها خلاص شوید. همچنین پس از یادداشت افکار جدی‌تر می‌توانید با فراغ بال بیشتری به آن‌ها بپردازید و بدانید که در فرصتی بهتر به آن رسیدگی خواهید کرد.
مدیتیشن یکی از راه‌های کنترل ذهن و افکار شما
یکی دیگر از راه‌هایی که برای کنترل ذهن و افکار می‌تواند کمک مؤثری به شما بکند مدیتیشن و مراقبه است. سعی کنید در برنامه روزانه خود یک برنامه منظم برای مدیتیشن در نظر بگیرید. پس از مدتی از آثار باور نکردنی این عمل نه چندان سخت شگفت‌زده خواهید شد. مدیتیشن با بیرون راندن افکار مزاحم از ذهن، به شما نحوه‌ی صحیح تمرکز بر روی امور را آموزش می‌دهد. روش‌های بسیاری برای آموزش و دنبال کردن یک برنامه مدیتیشن ساده وجود دارد. به شما توصیه می‌کنیم تا از همین فردا آن را شروع کنید.
به جلسات تراپی بروید و مشاوره بگیرید
این راه را می‌توان یکی از مطمئن‌ترین و معتبرترین راه‌ها برای کسب مهارت کنترل ذهنی در نظر گرفت. اگر احساس می‌کنید با هیچ یک از روش‌های فوق نمی‌توانید به این قدرت برسید ما به شما ملاقات با یک روانشناس یا مشاور در این حوزه را پیشنهاد می‌کنیم. همواره مشاوره و ملاقات با افراد متخصص در هر حوزه‌ای می‌تواند یکی از بزرگ‌ترین کمک‌ها باشد. به یاد داشته باشید که همان‌قدر که به بیماری‌های جسمی خود اهمیت می‌دهیم و با پزشکان متخصص مشورت می‌کنیم، همان مقدار نیز نیاز است تا به روح و ذهنمان رسیدگی کنیم.
کلام آخر
اگر شما هم از آن دسته از افراد هستید که کنترل فکر و ذهن خود را در دست ندارید و از کمبود تمرکز در هنگام انجام امور رنج می‌برید این مقاله برای شما نوشته شده است. در این مقاله از دانشگاه کسب و کار تلاش کردیم تا بتوانیم یکی از راه‌های افزایش تمرکز یعنی کنترل ذهنی و استفاده از قدرت ذهن را بررسی کنیم. کسب مهارت کنترل ذهنی یکی از روش‌هایی است که پس از تسلط بر آن می‌توانید اثرات باور نکردنی آن را در زندگی و پیشبرد امور خود حس کنید. ذهن ما یکی از پیچیده‌ترین ارکان بدن ماست که قدرت‌های خارق‌العاده‌ای دارد؛ اما ما برای استفاده از این قدرت و افزایش تمرکز و آگاهی نیاز به تمرین برخی مهارت‌ها و کسب آموزش داریم.
امیدواریم که این مقاله از دانشگاه کسب و کار برای شما مفید واقع شده باشد. خوشحال می‌شویم تا نظرات شما را در این حوزه بشنویم. در بخش کامنت‌ها با ما در ارتباط باشید.
