نقدینگی به کارایی یا سهولتی اطلاق می‌شود که یک دارایی یا اوراق بهادار را می‌توان به وجه نقد آماده تبدیل کرد، بدون اینکه بر قیمت بازار آن تأثیر بگذارد. نقدینگی یا به عبارت صحیح‌تر، حجم پول، مجموع پول و شبه پول است. حجم پول در یک کشور به معنای مجموع اسکناس‌ها و مسکوکات و سپرده‌های دیداری در یک کشور است. نقد شونده‌ترین دارایی نیز خود پول نقد است.
این مقاله را دانشگاه کسب‌وکار می‌خوانید.
درک نقدینگی
حجم پول میزان خرید یا فروش سریع دارایی در بازار را با قیمتی که ارزش ذاتی آن را منعکس می‌کند، توصیف می‌کند. وجه نقد به طور کلی نقد شونده‌ترین دارایی در نظر گرفته می‌شود؛ زیرا می‌توان آن را به سرعت و به آسانی به دارایی‌های دیگر تبدیل کرد. دارایی‌های مشهود، مانند املاک، هنرهای زیبا و کلکسیونی‌ها نقد شوندگی بالایی ندارند. سایر دارایی‌های مالی، از سهام گرفته تا واحدهای مشارکتی در طیف حجم پول قرار دارند.
به عنوان مثال، اگر شخصی یک یخچال 1000 دلاری بخواهد، پول نقد نوعی دارایی است که به راحتی می‌توان از آن برای تهیه آن استفاده کرد. اگر آن شخص پول نقد نداشته باشد، اما یک مجموعه کتاب کمیاب داشته باشد که 1000 دلار ارزیابی شده است، بعید است کسی را پیدا کند که بخواهد یخچال را با مجموعه‌اش عوض کند. در عوض، آن‌ها باید مجموعه را بفروشند و از پول نقد برای خرید یخچال استفاده کنند. اگر شخص بتواند ماه‌ها یا سال‌ها برای خرید صبر کند، میتواند خوب باشد، اما اگر فرد فقط چند روز فرصت داشته باشد، ممکن است مشکل ایجاد کند. آن‌ها ممکن است مجبور شوند کتاب‌ها را با تخفیف بفروشند، به جای اینکه منتظر خریدار باشند که مایل به پرداخت تمام ارزش باشد. کتاب‌های کمیاب نمونه‌ای از دارایی‌های غیر نقدی هستند.
دو معیار اصلی نقدینگی: نقدینگی بازار و نقدینگی حسابداری
نقدینگی بازار
حجم پول بازار به میزانی اشاره دارد که یک بازار، مانند بازار سهام یک کشور یا بازار املاک و مستغلات یک شهر، امکان خریدوفروش دارایی‌ها را با قیمت‌های ثابت و شفاف فراهم می‌کند.
برای مثال بازار سهام با حجم پول بالاتری در بازارها مشخص می‌شود. اگر صرافی حجم معاملات بالایی داشته باشد که تحت سلطه فروش نباشد، قیمتی که خریدار به ازای هر سهم (قیمت پیشنهادی) پیشنهاد می‌کند و قیمتی که فروشنده مایل به پذیرش آن است (قیمت تقاضا) نسبتاً نزدیک به یکدیگر خواهند بود.
بنابراین، سرمایه‌گذاران مجبور نخواهند بود که برای فروش سریع، از سودهای تحقق نیافته دست بکشند. زمانی که فاصله بین قیمت‌های پیشنهادی و درخواستی کمتر می‌شود، بازار نقدشونده‌تر است. بازارهای املاک و مستغلات معمولاً نقد شوندگی بسیار کمتری نسبت به بازارهای سهام دارند. نقد شوندگی بازارها برای سایر دارایی‌ها، مانند مشتقات، قراردادها، ارزها یا کالاها، اغلب به اندازه آن‌ها و تعداد مبادلات باز برای معامله در آن‌ها بستگی دارد.
نقدینگی حسابداری
حجم پول حسابداری سهولتی را که یک فرد یا شرکت میتواند تعهدات مالی خود را با دارایی‌های نقدی در دسترس خود انجام دهد گویند. این شاخص در واقع توانایی پرداخت بدهی‌ها در زمان سررسید را اندازه‌گیری می‌کند.
در مثال بالا، دارایی‌های مجموعه‌دار کتاب کمیاب نسبتاً غیر نقدی هستند و احتمالاً ارزش تمام ارزش 1000 دلاری خود را ندارند. از نظر سرمایه‌گذاری، ارزیابی حجم پول حسابداری به معنای مقایسه دارایی‌های نقدی با بدهی‌های جاری یا تعهدات مالی است که ظرف یک سال سررسید می‌شوند.
تعدادی نسبت وجود دارد که حجم پول حسابداری را اندازه‌گیری می‌کند، البته در تعریف دقیق «دارایی‌های نقد» متفاوت است. تحلیلگران و سرمایه‌گذاران از این موارد برای شناسایی شرکت‌هایی با حجم پول قوی استفاده می‌کنند. همچنین معیاری برای عمق در نظر گرفته می‌شود. با ادامه این مقاله در دانشگاه کسب‌وکار همراه باشید.
اندازه‌گیری نقدینگی
تحلیلگران مالی به توانایی یک شرکت در استفاده از دارایی‌های نقدی برای پوشش تعهدات کوتاه مدت خود نگاه می‌کنند. به طور کلی، هنگام استفاده از این فرمول‌ها، نسبت بیشتر از یک حالت مطلوب است.
نسبت فعلی
نسبت فعلی ساده‌ترین و راحت‌ترین شاخص است. در این شاخص دارایی‌های جاری (آن‌هایی که به طور منطقی میتوانند در یک سال به پول نقد تبدیل شوند) را در برابر بدهی‌های جاری اندازه‌گیری می‌کند. فرمول آن:
بدهی‌های جاری/دارایی‌های جاری= نسبت جاری
مثال نقدینگی
از نظر سرمایه‌گذاری، سهام‌ها به عنوان یک طبقه، جزو نقد شونده‌ترین دارایی‌ها هستند؛ اما در مورد حجم پول، همه سهام‌ها یکسان در نظر گرفته نمی‌شوند. برخی از سهام‌ها فعال‌تر از سایرین در بورس معامله می‌شوند، به این معنی که بازار بیشتری برای آن‌ها وجود دارد. به عبارت دیگر، این سهام‌ها علاقه بیشتر را از سوی معامله گران و سرمایه‌گذاران جذب می‌کنند. این سهام‌های نقدی معمولاً با حجم روزانه قابل شناسایی هستند که میتواند در میلیون‌ها یا حتی صدها میلیون سهم باشد.
به عنوان مثال، در 26 آوریل 2019، 8.4 میلیون سهم Amazon.com (AMZN) در NASDAQ معامله شد. در حالی که این مقدار ممکن است حجم پول خوبی به نظر برسد؛ اما هنوز حجم پول آن بسیار کمتر از اینتل (INTC) است که در آن روز NASDAQ با حجم 72 میلیون سهم به خود اختصاص داد. همچنین فورد موتور (F) که منجر به بورس نیویورک (NYSE) با حجم 156 میلیون سهم، نقد شونده‌ترین سهام ایالات متحده در آن روز را به خود اختصاص داد.
چرا نقدینگی مهم است؟
اگر بازارها نقد شونده نباشند، فروش یا تبدیل دارایی‌ها یا اوراق بهادار به پول نقد دشوار می‌شود. به عنوان مثال، شما ممکن است یک میراث خانوادگی بسیار کمیاب و ارزشمند داشته باشید که 150000 دلار ارزیابی می‌شود. با این حال، اگر بازاری برای کالای شما وجود نداشته باشد (هیچ خریداری) بی‌اهمیت است؛ زیرا هیچ کس به اندازه ارزش تخمینی آن پرداخت نمی‌کند و غیر نقدی است. حتی ممکن است نیاز به استخدام یک خانه حراج برای ایفای نقش یک کارگزار و ردیابی افراد بالقوه ذینفع باشد که این امر مستلزم زمان و هزینه است.
با این حال، دارایی‌های نقدی را می‌توان به راحتی و به سرعت با ارزش کامل و با هزینه کم فروخت. شرکت‌ها همچنین باید دارایی‌های نقدی کافی برای پوشش تعهدات کوتاه‌مدت خود، مانند صورت‌حساب یا حقوق و دستمزد داشته باشند، در غیر این صورت با بحران حجم پول مواجه می‌شوند که میتواند منجر به ورشکستگی شود.
نقدشونده‌ترین دارایی‌ها یا اوراق بهادار کدام‌اند؟
حجم پول نقدشونده‌ترین دارایی است و به دنبال آن معادل‌های نقدی قرار می‌گیرند که چیزهایی مانند بازار پول و سپرده‌های مدت‌دار هستند. اوراق بهادار قابل فروش مانند سهام و اوراق قرضه فهرست شده در بورس اغلب بسیار نقد هستند و میتوانند به سرعت از طریق یک کارگزار فروخته شوند. سکه‌های طلا و مجموعه‌ای خاص نیز ممکن است به راحتی به صورت نقدی فروخته شوند.
برخی از دارایی‌ها یا اوراق بهادار غیر نقد شونده
اوراق بهاداری که در خارج از بورس (OTC) معامله می‌شوند، مانند برخی از مشتقات پیچیده، اغلب کاملاً نقد شونده نیستند. برای افراد، یک خانه یا یک خودرو تا حدودی نقد شونده نیستند؛ زیرا ممکن است چندین هفته تا ماه‌ها طول بکشد تا خریدار پیدا شود و چندین هفته دیگر نیز برای نهایی کردن معامله و دریافت پرداخت طول بکشد. علاوه بر این، هزینه‌های کارگزار معمولاً بسیار زیاد است (به عنوان مثال، به طور متوسط 5-7٪ برای یک مشاور املاک).
نقدینگی مالی چیست؟
نقدینگی مالی به چگونگی تبدیل دارایی‌ها به وجه نقد اشاره دارد. دارایی‌هایی مانند سهام و اوراق قرضه بسیار نقد هستند؛ زیرا میتوانند ظرف چند روز به پول نقد تبدیل شوند. با این حال، دارایی‌های بزرگ مانند دارایی، ماشین آلات و تجهیزات به راحتی به پول نقد تبدیل نمی‌شوند. به عنوان مثال، حساب جاری شما نقد است، اما اگر زمینی دارید و باید آن را بفروشید، ممکن است چند هفته یا چند ماه طول بکشد تا آن را نقد کنید و نقد شوندگی آن را کاهش دهید.
حجم پول در بازار به توانایی بازار برای اجازه خرید و فروش دارایی‌ها به آسانی و سریع اشاره دارد، مانند بازارهای مالی یک کشور یا بازار املاک و مستغلات.
بازار سهام در صورتی نقدپذیر است که سهام آن را بتوان به سرعت خرید و فروش کرد و معامله تأثیر کمی بر قیمت سهام داشته باشد. سهام شرکتی که در بورس‌های اصلی معامله می‌شود، معمولاً نقد شونده در نظر گرفته می‌شود.
اگر صرافی حجم معاملات بالایی داشته باشد، قیمتی که خریدار به ازای هر سهم (قیمت پیشنهادی) ارائه می‌دهد و قیمتی که فروشنده مایل به پذیرش آن است (قیمت تقاضا) باید نزدیک به یکدیگر باشد. به عبارت دیگر، خریدار مجبور نخواهد بود برای خرید سهام مبلغ بیشتری بپردازد و به راحتی میتواند آن را نقد کند. زمانی که فاصله بین قیمت‌های پیشنهادی و درخواستی افزایش می‌یابد، بازار نقدینه‌تر می‌شود. برای سهام غیر نقد شونده، فاصله میتواند بسیار گسترده‌تر باشد و به چند درصد از قیمت معاملاتی برسد.
زمان معامله
زمان روز نیز مهم است. اگر بعد از ساعت کاری سهام یا سرمایه‌گذاری معامله می‌کنید، ممکن است شرکت کنندگان در بازار کمتر باشند. همچنین، اگر در حال معامله ابزاری در خارج از کشور مانند ارز دیجیتال هستید، نقد شوندگی ممکن است در ساعات معاملات آسیایی برای یورو کمتر باشد. در نتیجه، ممکن است گسترش پیشنهاد بسیار بیشتر از آن وقتی باشد که یورو را در ساعات معاملاتی اروپا معامله کرده بودید.
اهمیت نقدینگی
حجم پول در میان بازارها، در شرکت‌ها و برای افراد مهم است. در حالی که ارزش کل دارایی‌های تحت مالکیت ممکن است بالا باشد، اگر دارایی‌ها به راحتی به پول نقد تبدیل نشوند، یک شرکت یا فرد ممکن است با مشکلات نقد شوندگی مواجه شود. برای شرکت‌هایی که به بانک‌ها و طلبکاران وام دارند، کمبود حجم پول میتواند شرکت را مجبور به فروش دارایی‌هایی کند که نمی‌خواهند آن‌ها را تصفیه کنند تا به تعهدات کوتاه مدت خود عمل کنند. بانک‌ها با اعطای وام نقدی به شرکت‌ها و در حالی که دارایی‌ها را به عنوان وثیقه نگه می‌دارند، نقش مهمی در بازار ایفا می‌کنند.
اگر سرمایه‌گذاران بخواهند میتوانند به راحتی و بدون تأخیر به سرمایه‌گذاری وارد و از آن خارج شوند، حجم پول بازار بسیار مهم است. در نتیجه، قبل از ورود به یک موقعیت، باید مطمئن شوید که حجم پول سهام، صندوق سرمایه‌گذاری مشترک، اوراق بهادار یا بازار مالی را زیر نظر دارید.
با دانشگاه کسب و کار می‌توانید به درک درستی از بازار برسید. حتماً دیگر مقالات مربوط را نیز مطالعه کنید.
