نخستین جنبش‌های مربوط به عزت نفس و نقش کلیدی آن در زندگی، حدود پنجاه سال پیش شکل گرفت. این جنبش‌ها نتیجه‌ی اصولی بود که روان‌درمانگر آمریکایی به نام ناتانیل براندن در کتاب روانشناسی عزت نفس منتشر کرد. پس از انتشار این کتاب در سال 1994 افراد به اهمیت وجود عزت‌نفس پی بردند و والدین و معلمان تلاش کردند میزان آن را در کودکان و نوجوانان افزایش دهند.
کتاب روانشناسی عزت نفس همچنان از کتاب‌های کاربردی و مفیدی است که در این حوزه وجود دارد. ما در این مقاله از دانشگاه کسب و کار به معرفی این کتاب می‌پردازیم و بخشی از مباحث مهم آن را بررسی می‌کنیم.
معرفی کتاب روانشناسی عزت نفس
کتاب روانشناسی عزت نفس با عنوان اصلی The Six Pillars of Self-Esteem نخستین بار در سال 1994 منتشر شد. ناتانیل براندن نویسنده‌ی آمریکایی – کانادایی روانشناسی عزت‌نفس، در این کتاب به بررسی تئوری‌های روانشناسی و تاثیرات آن بر انسان با محوریت اصلی عزت نفس پرداخته است.
این کتاب مدتی پس از انتشار در لیست پرفروش‌ترین آثار روانشناسی کاربردی قرار گرفت. تاثیرات مطالب این کتاب بر مردم آمریکا به اندازه‌ای بود که پس از آن جنبش‌های مربوط به عزت نفس شکل گرفت و مردم را ترغیب کرد که بیش از گذشته به این جنبه‌ی وجودی انسان اهمیت بدهند.
هدف اصلی کتاب چیست؟
هدف اصلی نویسنده از نگارش این کتاب (چنانچه در مقدمه آمده است) شناسایی و بررسی عواملی است که عزت نفس بر آن متکی است. او در این کتاب به چهار پرسش اساسی پاسخ می‌دهد:
- عزت نفس چیست؟
- چرا عزت نفس مهم است؟
- چگونه می‌توانیم عزت نفس خود را افزایش دهیم؟
- دیگران چه نقشی در ایجاد یا کاهش عزت نفس ما دارند؟
ناتانیل براندن، چه در این کتاب و چه در سایر آثار خود، به بررسی تخصصی مبحث عزت نفس پرداخته و جایگاه آن را در درون و بیرون از وجود انسان مشخص کرده است. به همین دلیل خواندن این کتاب می‌تواند دیدگاه کامل و جامعی درباره‌ی این موضوع به شما بدهد.
ترجمه در ایران
ترجمه‌ی فارسی روانشناسی عزت نفس در سال 1379 توسط مهدی قراچه داغی در نشر نخستین منتشر شد. این ترجمه از بهترین ترجمه‌های موجود در بازار است که می‌توانید برای این اثر پیدا کنید.
کتاب روانشناسی عزت نفس پس از انتشار در ایران هم با استقبال خوبی روبه‌رو شد؛ چنان‌که تاکنون 35 بار تجدید چاپ شده است. اگر دوست دارید این اثر خواندنی را مطالعه کنید، می‌توانید با مراجعه به کتاب‌فروشی‌ها یا سایت‌های فروش آنلاین کتاب اقدام به تهیه آن کنید.
مقالات مرتبط در حوزه توسعه فردی: برای افزایش آگاهی خودتان در زمینه موفقیت و توسعه فردی توصیه می‌کنیم مقالات مهارت های زندگی، احساس تنهایی و اخلاق حرفه ای را در رسانۀ دانشگاه کسب‌وکار مطالعه کنید.
خواندن این کتاب مناسب چه افرادی است؟
کتاب روانشناسی عزت نفس از جامع‌ترین و کاربردی‌ترین کتاب‌هایی است که در مبحث عزت‌نفس و عوامل تاثیرگذار بر آن وجود دارد. بنابراین:
- اگر به مباحث روانشناسی علاقه دارید
- اگر با مشکلات ناشی از کمبود عزت نفس و اعتماد به نفس درگیر هستید
- اگر می‌خواهید عزت‌نفس خود را افزایش دهید و شخصیتی قوی و مستقل بسازید
- و اگر می‌خواهید ریشه‌ی برخی از مشکلات ذهنی و اجتماعی خود را شناسایی کنید،
خواندن این کتاب جذاب را از دست ندهید.
سرفصل‌ها و عناوین اصلی کتاب
کتاب روانشناسی عزت نفس از سه بخش و هفده فصل تشکیل شده است. هر کدام از این بخش‌ها به یک مبحث مخصوص اختصاص دارد که نویسنده در فصل‌های متعددی به بررسی آن پرداخته است. این بخش‌ها و سرفصل‌ها عبارتند از:
بخش اول – عزت نفس (اصول اولیه)
1. عزت‌نفس: نظام ایمنی آگاهی
2. معنای عزت نفس
3. چهره‌ی عزت نفس
4. توهم عزت نفس
بخش دوم - منابع درونی عزت نفس
5. توجه به عمل
6. زندگی آگاهانه
7. خودپذیری
8. مسئولیت در قبال خود
9. ابراز وجود
10. زندگی هدفمند
11. یکپارچگی شخصی
12. فلسفه‌ی عزت نفس
بخش سوم – نقش عوامل بیرونی: خود و دیگران
13. تقویت عزت نفس کودک
14. عزت نفس در مدارس
15. عزت نفس و کار
16. عزت نفس و روان‌درمانی
17. عزت‌نفس و فرهنگ
معرفی نویسنده کتاب روانشناسی عزت نفس
ناتانیل براندن یک روان‌درمانگر و نویسنده کانادایی – آمریکایی بود که مطالعات زیادی در خصوص عزت نفس در روانشناسی انجام داد. او در سال 1930 در برمپتون کانادا متولد شد و به تحصیل در مقطع لیسانس رشته روانشناسی پرداخت. براندن مدرک کارشناسی ارشد و دکترای خود را نیز در همین رشته از دانشگاه‌های UCLA و CGI نیویورک و کالیفرنیا دریافت کرد.
دوستی با آین رند
براندن در سال 1950 با آین رند (فیلسوف و نویسنده روسی – آمریکایی) ملاقات کرد. این دو به بررسی عقاید و افکار فلسفی خود پرداختند و پس از مدتی همکاری مشترکشان را آغاز کردند.
براندن به واسطه‌ی این دیدار توانست مؤسسه‌ای با عنوان ناتانیل براندن تشکیل دهد و در آن به ارائه کلاس‌ها و سخنرانی‌های تخصصی بپردازد. فعالیت‌های او در این دوره، نقش زیادی در گسترش مکتب فلسفی عینی‌گرایی آین رند داشت.
نگارش کتاب‌های روانشناسی
براندن پس از مدتی همکاری خود را با آین رند قطع کرد تا فعالیت‌های مستقل خود را در خصوص عزت نفس آغاز کند. او سخنرانی‌ها و دوره‌های متعددی درباره‌ی اهمیت و نقش عزت‌نفس در زندگی برگزار کرد و موجب آشنایی مردم با این مفهوم مهم شد.
نگارش و چاپ کتاب روانشناسی عزت نفس و شش ستون عزت نفس در این دوره، شهرت ناتانیل براندن را افزایش داد. او از آن به بعد به عنوان روانشناس و متخصص امور عزت‌نفس شناخته شد.
سایر آثار ناتانیل براندن
براندن در طول زندگی 84 ساله‌ی خود چندین کتاب تخصصی در حوزه‌ی عزت نفس نوشت. برخی از این کتاب‌ها که در ایران هم ترجمه شده‌اند عبارتند از:
- شش ستون عزت نفس
- تقویت خودباوری
- مسئولیت پذیری؛ اتکا به خود و زندگی پاسخ‌گو
- هنر هوشیارانه زیستن
- عزت نفس در زنان
- مدیریت نفس
- انسان بدون خویشتن یا روانشناسی از خودبیگانگی
ناتانیل براندن در دسامبر 2014 در سن 84 سالگی در لس‌آنجلس کالیفرنیا درگذشت. عده‌ای علت فوت او را بیماری پارکینسون و عوارض ناشی از آن گزارش کرده‌اند.
مقالات مرتبط در حوزه توسعه فردی: برای افزایش آگاهی خودتان در زمینه موفقیت و توسعه فردی توصیه می‌کنیم مقالات طوفان فکری، فوبیا، کاریزماتیک و هوش تجاری را در رسانۀ دانشگاه کسب‌وکار مطالعه کنید.
بخشی از مباحث مهم کتاب روانشناسی عزت نفس
معنای عزت نفس
ناتانیل براندن در کتاب روانشناسی عزت نفس، معنای این اصطلاح را در دو چیز می‌داند: 1. داشتن احساس اطمینان در برخورد با چالش‌های زندگی (باور خود توانمندی) 2. داشتن احساس صلاحیت برای خوشبخت شدن (احترام به خود یا حرمت نفس)
فردی که از عزت نفس برخوردار است به راحتی می‌تواند امور زندگی خود را در دست بگیرد و مسائل و مشکلات موجود را حل کند. در نتیجه آرامش بیشتری دارد و کمتر دچار استرس و اضطراب می‌شود.
راهکارهایی برای افزایش عزت نفس
ناتانیل براندن در کتاب‌های مختلف خود، خصوصا کتاب روانشناسی عزت نفس، شش راهکار مهم برای افزایش عزت‌نفس مطرح کرده است. این راهکارها بسیار ساده و مبتنی بر اصول مهم روانشناسی هستند؛ به همین علت عمل کردن به آن‌ها می‌تواند برای افرادی که به دنبال عزت‌نفس هستند مزایای زیادی داشته باشد. این اصول عبارتند از:
- زندگی آگاهانه (پذیرش واقعیت‌های زندگی براساس آنچه که هست، نه آنچه که می‌خواهیم باشد)
- خودپذیری (پذیرش خود با تمام اشتباهات و خطاها)
- زندگی مسئولانه (مسئولیت پذیری و عمل به تصمیمات مهم)
- ابراز وجود (خودمان باشیم و همیشه از افکار و عقاید خود پیروی کنیم)
- زندگی هدفمند (در نظر گرفتن اهداف شخصی و تطابق مسیر زندگی با آن)
- یکپارچگی شخصی (تطابق رفتارها با افکار و تصمیمات درونی)
هرکدام از این راهکارها در سرفصل‌های جداگانه‌ای از کتاب روانشناسی عزت نفس بررسی شده است. نویسنده تلاش کرده در پایان هر بخش با ارائه پرسش‌نامه و تمرین‌های شخصی به مخاطب کمک کند تا مفاهیم را بهتر درک کند تا بتواند از آن‌ها استفاده کند.
نقش خودپذیری در مفهوم عزت نفس
خودپذیری اهمیت زیادی در رشد شخصیت انسان دارد؛ چنان‌که بدون وجود آن عزت نفس نمی‌تواند وجود خارجی داشته باشد. این مفهومی است که ناتانیل براندن در کتاب روانشناسی عزت نفس به آن پرداخته است. از نظر براندن، پذیرش خود سه سطح دارد:
- پذیرش خود یعنی قرار گرفتن در جانب خود و حرف زدن در مقام تایید خود. یعنی من زنده هستم و از آگاهی لازم برخوردارم.
- سطح دوم پذیرش خود یعنی اینکه به احساس و رفتارمان بگوییم: “این ابزار من است. ابزاری نیست که لزوما آن را دوست داشته باشم، با این حال هرچه هست ابزار من است.” یعنی عواطف و احساسات خود را بپذیریم و سعی کنیم حقایق موجود را قبول کنیم.
- خودپذیری در سطحی دیگر به معنای مسئولیت پذیری است؛ یعنی اگر کاری کرده‌ام که اشتباه است، خود را سرزنش نکنم، بلکه به دنبال چرایی و علت آن بروم. در واقع، خودپذیری یعنی خود را با تمام اشتباهات و خطاها بپذیریم و برای جبران آن تلاش کنیم.
راهکارهایی برای افزایش عزت نفس در کارکنان
براندن در فصل پانزدهم کتاب روانشناسی عزت نفس، به اهمیت عزت‌نفس در سازمان و محیط کار می‌پردازد. او معتقد است سازمانی که کارکنان آن عزت‌نفس داشته باشند، موفق‌تر و همگام‌تر است و زودتر به پیشرفت و موفقیت می‌رسد. به همین علت راهکارهای جالبی برای رهبران و مدیران کسب و کار مطرح می‌کند تا عزت‌نفس کارمندان خود را تقویت کنند. برخی از توصیه‌های او عبارتند از:
- ابتدا روی عزت نفس خودتان کار کنید
- همدلی داشته باشید
- ادب و احترام را در مقابل تمام افراد رعایت کنید
- به کارکنان اجازه دهید مسئولیت اعمال و رفتار خود را برعهده بگیرند
- اجازه بدهید کارمندان شما بتوانند با نظراتتان مخالف باشند یا از آن انتقاد کنند
- از راهنمایی و نظارت بیش از اندازه خودداری کنید
- اشخاص موفق را تشویق کنید
- نشان بدهید که به حل مسئله علاقه بیشتری دارید تا دعوا و سرزنش!
مقالات مرتبط در حوزه توسعه فردی: برای افزایش آگاهی خودتان در زمینه موفقیت و توسعه فردی توصیه می‌کنیم مقالات تایپ های شخصیتی، مسئولیت اجتماعی و انگیزشی موفقیت را در رسانۀ دانشگاه کسب‌وکار مطالعه کنید.
جملاتی خواندنی از کتاب روانشناسی عزت نفس
←یکی از بهترین راه‌های داشتن عزت‌نفس خوب، داشتن والدینی است که از عزت نفس خوبی برخوردار باشند. علاوه بر این، اگر والدینی داشته باشیم که هنگام بزرگ کردن‌مان به ما مهر بورزند و احترام بگذارند، منطقی باشند و ما را تحقیر یا سرزنش نکنند، در آینده عزت‌نفس خوبی خواهیم داشت.
←اغلب اوقات آنچه دیگران آن را اندیشه می‌نامند، بازتولید عقاید دیگران است.
← اگر احساس کنیم که رعایت برخی از معیارها برای ما تخریب کننده است، باید در این معیارها تجدید نظر کنیم.
← کسی برای تحقق خواسته‌هایم به من مدیون نیست. اگر من نخواهم برای تحقق خواسته‌هایم کاری انجام دهم، باید بپذیرم که این‌ها خواسته‌های واقعی من نیستند.
←زندگی من متعلق به دیگران نیست؛ من برای آن زندگی نمی‌کنم تا مطابق انتظار دیگران رفتار کنم.
← تاکنون کسی با شنیدن این توصیف که آدم بدی است، به آدم خوب تبدیل نشده است.
←منبع اصلی و مهم عزت نفس در درون ماست. مهم کاری است که ما می‌کنیم نه آنچه که دیگران انجام می‌دهند. وقتی به عوامل بیرون از خود نگاه می‌کنیم و از آن‌ها عزت‌نفس طلب می‌کنیم گرفتار تراژدی می‌شویم.
← از همان آغاز کار به این نتیجه رسیدم که وظیفه‌ی اصلی روان درمانی کمک به ایجاد عزت نفس است.
← وقتی جنبه‌های منفی شخصیت خود را از بین می‌بریم، راه را برای شکل‌گیری جنبه‌های مثبت هموار می‌کنیم. و وقتی جنبه‌های مثبت را ایجاد می‌کنیم، منفی‌ها اغلب ضعیف می‌شوند یا از بین می‌روند.
←اگر عزت نفس، تجربه کردن باوری باشد که به خود اعتماد می‌کنیم، کسی جز من نمی‌تواند این احساس را در خودش ایجاد و حفظ کند.
← هر چه یک فرهنگ ابراز وجود اشخاص و اعضای خود را محدودتر کند، خلاقیت در آن سرزمین محدودتر می‌شود و عزت نفس کاهش می‌یابد.
مقالات مرتبط در حوزه توسعه فردی: برای افزایش آگاهی خودتان در زمینه موفقیت و توسعه فردی توصیه می‌کنیم مقالات تقویت اراده، اثر مرکب، تست هوش و کنترل خشم را در رسانۀ دانشگاه کسب‌وکار مطالعه کنید.
سخن پایانی
کتاب روانشناسی عزت نفس از کتاب‌های کاربردی و مهمی است که در حوزه مسائل مربوط به عزت‌نفس و اعتماد به نفس نوشته شده است. ناتانیل براندن، نویسنده‌ی این کتاب، متخصص روانشناسی عزت نفس بود. او در چندین اثر مختلف خود به بررسی اهمیت این مفهوم پرداخت و تلاش کرد شش راهکار مهم برای ایجاد و تقویت آن در افراد معرفی کند.
ما در این مقاله از دانشگاه کسب و کار به معرفی این کتاب پرداختیم و زندگینامه خالق آن را بررسی کردیم. علاوه بر این، در بخش پایانی سخنان خواندنی و جذابی از این کتاب را برای شما گلچین کردیم. نظر شما درباره‌ی این کتاب چیست؟ تا چه اندازه به عقاید ناتانیل براندن درباره‌ی مفهوم عزت نفس معتقد هستید؟ نظرات ارزشمند خود را با ما در میان بگذارید.
