برنامه نویسی چیست و از کجا باید شروع به یادگیری کرد؟ احتمالا شما با دیدن برنامه نویسان حرفه‌ای که توانستند به درآمد بسیار عالی دست پیدا کنند این سوال در ذهن شما ایجاد شده است.
ممکن است حتی از برخی افراد شغلشان را پرسیده‌اید و پاسخ داده‌اند که برنامه نویس هستند و این مسئله شما را کنجکاو کرده است. در این مقاله در دانشگاه کسب و کار قرار است شما را بطور کامل با دنیای برنامه نویسی، سختی مسیری یادگیری، نقشه راه یادگیری برنامه نویسی و میزان درآمد برنامه نویسان آشنا کنم. اگر علاقمند به برنامه نویسی هستید یا به دنبال پاسخ برای سوال برنامه نویسی چیست می‌گردید، مطالعه این مقاله را از دست ندهید.
برنامه نویسی چیست؟
برای اجرای هر نرم‌افزار یا برنامه‌ای روی دستگاه‌های الکترونیکی، نیاز به یک نوع کد است. این کدها توسط برنامه‌نویسان، توسعه‌دهندگان و کدنویسان نوشته می‌شوند و همه فرایندهای پیچیده آن برنامه را هدایت می‌کنند.
برنامه نویسی مشابه نوشتن قوانین یک برنامه است.
هنگامی که این قوانین توسط کامپیوترها خوانده می‌شوند، برنامه اجرا می‌شود. می‌توان این کدها را به شکلی تصویری تبدیل کرد، مانند وب‌سایتی که در حال مشاهده آن هستید یا یک بازی کامپیوتری که با آن بازی می‌کنید.
کدهایی که توسط کامپیوترها درک می‌شوند، فقط مجموعه‌ای از اعداد و حروف هستند که به آنها کد ماشین گفته می‌شود. این کدها برای انسان‌ها، حتی برنامه نویسان، معنای زیادی ندارند. برای اینکه انسان‌ها بتوانند به جای کد زدن به زبان ماشین، از زبان‌های برنامه نویسی استفاده کنند، زبان‌های مختلفی وجود دارد. این زبان‌ها به برنامه‌نویسان این امکان را می‌دهند که کدها را با استفاده از کلمات واقعی زبان‌های انسانی، مانند انگلیسی، بنویسند. سپس زبان برنامه نویسی کدها را به کد ماشین ترجمه می‌کند تا کامپیوتر بتواند آنها را درک کند.
زبان‌های برنامه نویسی مختلفی وجود دارند، اما چندین زبان از معروف‌ترین و پرکاربردترین‌ها هستند، از جمله:
- جاوا اسکریپت (JavaScript)
- پایتون (Python)
- سی/سی‌پلاس‌پلاس (C/C++)
- پی اچ پی (PHP)
- سی‌شارپ (C#)
- روبی (Ruby)
بیشتر برنامه‌نویسان مسلط به جاوا اسکریپت، اچ‌تی‌ام‌ال و سی‌اس‌اس هستند. اما ممکن است در یک یا دو زبان دیگر مانند پایتون یا روبی نیز تجربه داشته باشند. با گذر زمان ممکن است دانش مقدماتی درباره یک یا دو زبان دیگر برنامه‌نویسی نیز به دست آورند.
برنامه نویسی فرآیند نوشتن دستورات به زبان برنامه نویسی است. این دستورات سپس به کد ماشین ترجمه می‌شوند تا کامپیوتر بتواند آنها را اجرا کند. این دستورات می‌توانند در مورد هر چیزی، از اندازه تصویر نمایش داده شده در یک وب‌سایت تا نحوه حرکت یا گفتار شخصیتی در یک بازی، باشند.
برنامه نویسی چیست و فواید یادگیری آن
یادگیری برنامه‌نویسی می‌تواند یک تغییر عظیم در زندگی افراد به وجود آورد. امروزه، مهارت‌های فنی بسیار مورد نیاز هستند و حتی اگر کسی به تازگی شروع به یادگیری برنامه‌نویسی کرده باشد، همچنان می‌تواند به موقعیت‌های شغلی مختلفی دست یابد.
بعد از گذراندن چند دوره آموزشی برنامه‌نویسی، افراد می‌توانند در نقش‌های مختلف شغلی فعالیت کنند، از جمله:
- توسعه‌دهنده تازه‌کار (Junior Developer)
- پشتیبانی مشتریان برای محصولات فنی
- برنامه‌نویس فرانت‌اند (Front-End Developer)
- توسعه‌دهنده فول‌استک (Full Stack Developer)
- برنامه‌نویس برنامه‌های کاربردی (Applications Developer)
همچنین، علاوه بر این موارد، موقعیت‌های شغلی دیگری نیز وجود دارد. یادگیری برنامه‌نویسی تنها برای اشتغال حرفه‌ای و جذب استخدام نیست. با یادگیری این مهارت، می‌توانید پروژه‌های شخصی خود را آغاز کرده و ابزارها و اپلیکیشن‌هایی را ایجاد کنید که برای بهبود کیفیت زندگی شما مفیدند. همچنین، با یادگیری برنامه‌نویسی، می‌توانید به یک کارآفرین تبدیل شده و اپلیکیشن‌های مورد نیاز خود را ایجاد کنید.
می‌توانید نرم‌افزارهای خود را در فروشگاه‌های اپلیکیشن، مانند گوگل پلی، منتشر کنید و این محصولات را به طور کامل بر اساس سلیقه و خواسته‌های خود شخصی‌سازی کنید. بسیاری از افراد به دنیای برنامه‌نویسی وارد می‌شوند زیرا رویایی در ذهن دارند و می‌خواهند از طریق این مهارت در تحولات فناوری جهان نقشی ایفا کنند.
برنامه نویسی چیست و مزایای یادگیری برنامه نویسی
تا این قسمت از مقاله به سوال برنامه نویسی چیست پاسخ دادم. فواید برنامه نویسی را بیان کردم و اکنون قرار است به شما بگویم که چرا بهتر است دانش و مهارت برنامه نویسی را بیاموزید و مزایای یادگیری برنامه نویسی چیست.
هر روز دلایل بسیاری برای یادگیری برنامه‌نویسی به وجود می‌آید و تقاضای این مهارت رو به افزایش است. در دنیای امروز، فناوری به سرعت پیشرفت می‌کند و شرکت‌های بیشتری به دنبال برنامه‌نویسان ماهر هستند که به‌طور دورکار کار کنند. یادگیری برنامه‌نویسی با مزایای فراوانی همراه است که به شرح زیر می‌باشند:
میزان تقاضای بالای Programming در سرتاسر جهان
تقاضای فراوان برای برنامه‌نویسی و توسعه‌ی نرم‌افزار در حال حاضر وجود دارد. که باعث شده است این مهارت معمولا با درآمد خوبی همراه باشد. بر اساس آمارها، میانگین درآمد برنامه‌نویسان در سال بیش از ۷۰۰۰ دلار است. حتی اگر شما به عنوان یک برنامه‌نویس فعالیت نکنید، دانش کدنویسی اولیه نیز در بسیاری از حوزه‌های شغلی مانند بازاریابی، طراحی گرافیک، نویسندگی و فروش، بسیار ارزشمند و مفید است.
برنامه نویسی دانش کامپیوتری شما را افزایش می‌دهد
آشنایی با برنامه‌نویسی به شما نه تنها درک بهتری از عملکرد کامپیوترها می‌دهد، بلکه توانایی شما در کنترل و بهره‌برداری از آنها را نیز افزایش می‌دهد. با داشتن مهارت‌های برنامه‌نویسی، می‌توانید به‌جای انتظار برای کمک از دیگران، بسیاری از مشکلات را به‌صورت مستقل حل کنید.
برنامه نویسی شغلی منعطف است
همانطور که پیش‌تر توضیح داده شد، مهارت‌های برنامه‌نویسی دیگر مختص صرفا برنامه‌نویسان نیستند. در حال حاضر، تعداد زیادی از حرفه‌ها و شغل‌ها نیازمند حداقل دانش برنامه‌نویسی هستند، و این نیاز در حال رشد است.
با یادگیری مهارت‌های برنامه‌نویسی، فرصت‌های شغلی بسیار گسترده‌ای در اختیار شما قرار می‌گیرد. از شغل‌های کاملا فنی تا آن‌هایی که بیشتر به خلاقیت نیاز دارند. اگر تصمیم به یادگیری حرفه‌ای برنامه‌نویسی دارید، باید بدانید که این مهارت شما را در انتخاب شغلی بسیار گسترده‌تر و پویاتر می‌کند.
جذابیت شغل Programming غیر قابل انکار است
برنامه‌نویسی نه‌تنها یک شغل است، بلکه می‌تواند یک مهارت جذاب نیز باشد. زمانی که مهارت‌های شما در این زمینه پیشرفت کند، قادر خواهید بود تا اپلیکیشن‌ها یا بازی‌های خود را بسازید.
شما حتی می‌توانید آنها را به دوستان و خانواده‌تان ارائه دهید و از آنها برای ایجاد ارتباط نزدیک‌تر با بچه‌هایتان بهره‌مند شوید. اگر تصور کردید که ایده‌ی بازی کردن در یک بازی که خودتان طراحی کرده‌اید جذاب است، یادگیری برنامه‌نویسی می‌تواند راهی برای به واقعیت پیوستن این ایده باشد.
برنامه نویسی چیست و مسیر یادگیری آن چگونه است؟
بعد از توضیح اهمیت یادگیری پاسخ به سوال برنامه‌نویسی چیست، می‌خواهم راهنمایی کنم که چگونه می‌توانید این مهارت را آغاز کنید.
روش‌های مختلفی برای یادگیری برنامه‌نویسی وجود دارد. برخی افراد به دانشگاه و کلاس‌‌های آموزشی می‌روند، بعضی در بوت‌کمپ‌ها و دوره‌های آموزشی فشرده شرکت می‌کنند و برخی ترجیح می‌دهند به صورت خودآموز مطالعه کنند. هر چند که روش‌های مختلفی برای یادگیری برنامه‌نویسی وجود دارد، اما روش‌های عمومی نیز وجود دارند که می‌توانید از آنها بهره ببرید تا فرآیند آموزش راحت‌تر شود.
از خود شروع کنید و خودآموز برنامه نویس شوید
اگر تا به حال هیچ تجربه‌ای در زمینه برنامه‌نویسی نداشته‌اید، به شدت توصیه می‌شود که منابع رایگان موجود در اینترنت را بررسی کنید و اصول اولیه برنامه‌نویسی را به‌صورت خودآموز یاد بگیرید. با این کار، قبل از انجام هزینه‌هایی برای دوره‌های آموزشی یا مدارک تحصیلی، می‌توانید مطمئن شوید که آیا واقعا به این حوزه علاقه‌مندید یا خیر.
برای شروع یک زبان برنامه‌نویسی که به نظرتان جذاب و مفید می‌آید را انتخاب کنید. برخی از زبان‌های محبوب برای شروع شامل Python، JavaScript و Ruby هستند. پس از انتخاب زبان، منابع آموزشی رایگان را در اینترنت جستجو کنید.
یک روند مهم در آغاز خودآموزی برنامه‌نویسی این است که تمرکز خود را بر روی یک پروژه کوچک قرار دهید.
مثلا یک برنامه ساده‌ای برای حساب کردن میانگین یا تبدیل واحدهای دما طراحی کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا مفاهیم اصلی برنامه‌نویسی را در یک بستر عملی تجربه کنید.
همچنین، برای پیشرفت بیشتر، عضویت در انجمن‌ها و گروه‌های برنامه‌نویسی آنلاین را در نظر بگیرید. این امکان را به شما می‌دهد که با دیگران در ارتباط باشید، سوالات خود را مطرح کنید و از تجربیات دیگران بهره‌مند شوید. مهم‌تر از همه، پیوسته فعالیت کنید و پشتکار داشته باشید. این مسئله باعث می‌شود که به تدریج پیشرفت کنید. یادگیری برنامه‌نویسی یک مسیر طولانی است، اما با تلاش مداوم و تمرین، می‌توانید به مهارت‌های لازم برای توسعه نرم‌افزار برسید.
برنامه نویسی چیست و انتخاب بهترین زبان برنامه نویسی
وقتی مطمئن شدید که برنامه‌نویسی یک مهارتی است که دوست دارید یاد بگیرید، بهترین راه را انتخاب کنید. اگر به عنوان یک برنامه‌نویس شروع کردید، احتمالا برنامه‌ی آموزشی چهارساله در علوم کامپیوتر بهترین گزینه برای شماست. اما اگر فقط به دنبال یادگیری مهارت‌های اساسی برای مشاغل دیگر هستید، برنامه‌های آموزشی کوتاه و فشرده می‌توانند برای شما مناسب‌تر باشند.
اگر اصرار دارید رزومه‌ای قوی بسازید، این روش ممکن است برای شما بهتر باشد. اگر به دنبال پیشرفت شغلی هستید، انتخاب وقت گذاشتن برای یادگیری در شب‌ها و آخر هفته‌ها بهترین گزینه است. این نشان می‌دهد که شما به جدیت و اراده لازم برای پیشرفت در این زمینه دارید و آماده‌ی سر زدن به چالش‌های جدید هستید.
برنامه نویسی چیست و نقش صبر در کسب مهارت
یادگیری برنامه‌نویسی در ابتدا ممکن است جذاب به نظر بیاید، زیرا با سرعتی بالا مهارت‌های جدیدی را یاد می‌گیرید. اما پس از آنکه اصول اولیه را فرا گرفتید، حرفه‌ای شدن و یادگیری مهارت‌های پیشرفته بسیار دشوارتر می‌شود. اما اگر صبور باشید و زمان و انرژی لازم را برای یادگیری صرف کنید، از این مرحله‌ی آزاردهنده و یکنواخت خارج می‌شوید و به جایی می‌رسید که برنامه‌نویسی دوباره هیجان‌انگیز می‌شود. در واقع، هیجان‌انگیزتر می‌شود، زیرا حالا می‌توانید کارهای بسیار بزرگ‌تری را انجام دهید.
برای یادگیری مداوم برنامه نویسی آماده باشید
در صورتی که به دنبال تبدیل شدن به یک برنامه‌نویس یا توسعه‌دهنده نرم‌افزار هستید، باید بدانید که یادگیری برنامه‌نویسی یک مسیر پیوسته است که در طول تمام زندگی شغلی‌تان باید آن را ادامه دهید. همچنین شما باید با جدیدترین زبان‌ها و امکانات آشنا بمانید. باید زمانی را برای آشنایی با آخرین اخبار برنامه‌نویسی و زبان‌های برنامه‌نویسی جدید در نظر بگیرید. این زمان حداقل باید یک بار در ماه باشد. البته لازم نیست که به طور کامل تمام زبان‌های جدید را بیاموزید، اما حداقل باید تا حدودی با آنها کار کنید تا از نحوه‌ی کارکردن با آنها تصوری داشته‌باشید.
منظور از سطح بالا و پایین برنامه نویسی چیست؟
در صورتی که به دنبال یادگیری یک زبان برنامه‌نویسی باشید، احتمالا باید اسامی زبان‌های “سطح بالا” و “سطح پایین” تاکنون بارها به گوشتان خورده باشد. باید بگویم که مفهوم سطح بالا یا سطح پایین بودن یک زبان مسئله‌ای نسبی است. یعنی بسته به زبان‌هایی که با آنها مقایسه می‌شوند، یک زبان برنامه‌نویسی ممکن است سطح بالا یا سطح پایین محسوب شود.
به علت اینکه تنها مفهوم قابل فهم برای کامپیوتر اعداد صفر و یک است، زبان ماشین به عنوان تنها زبان قابل فهم برای کامپیوتر تشکیل شده است و فقط از اعداد صفر و یک استفاده می‌کند.
اما ارتباط با کامپیوتر به زبان صفر‌ها و یک‌ها فرآیندی بسیار طاقت‌فرسا است، بنابراین زبان‌های برنامه‌نویسی به وجود آمدند. زبان برنامه‌نویسی اسمبلی به عنوان نزدیک‌ترین زبان به زبان کامپیوتر وجود دارد. بنابراین از لحاظ نزدیکی به زبان انسان در پایین‌ترین سطح قرار می‌گیرد. هرچه میزان نزدیکی به زبان انسان و انتزاع یک زبان برنامه‌نویسی بیشتر باشد، آن زبان سطح بالاتر و از زبان ماشین دورتر است.
اولین زبان‌های سطح بالا معمولا فرترن و کوبول بودند. ممکن است در نگاه اول به زبان‌های برنامه‌نویسی سطح پایین برچسب بد یا ضعیف و به زبان‌های برنامه‌نویسی سطح بالا برچسب خوب یا قوی بزنید. اما باید بگویم که این باور کاملاً اشتباه است! قدرت یا ضعف یک زبان کاملاً به مورد استفاده شما بستگی دارد و زبان‌های برنامه‌نویسی سطح بالا و سطح پایین مزایا و معایب خاص خود را دارند.
زبان‌های بسیار سطح پایین می‌توانند مستقیما و بدون نیاز به کامپایلر یا مفسر اجرا شوند. با استفاده از آنها می‌توانید کنترل کاملی بر روی حافظه کامپیوتر داشته باشید، به همین دلیل کارایی بسیار بالایی دارند. با زبان‌های سطح پایین می‌توانید برنامه‌هایی را برای سخت‌افزارها بنویسید و یا سیستم‌عامل‌ها را ایجاد کنید.
برنامه نویسی چیست و انتخاب حوزه‌ی خاص برای شروع
در عرصه برنامه‌نویسی، حوزه‌های مختلفی وجود دارند که افراد می‌توانند بر اساس علاقه و هدف خود یکی از این حوزه‌ها را انتخاب کنند.
برای شروع برنامه‌نویسی، لازم است زمینه فعالیت و حوزه کاری مورد نظر مشخص شود. زیرا در هر حوزه، زبان برنامه‌نویسی و ابزارهای خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرند و برای شروع برنامه‌نویسی در هر یک از این حوزه‌ها، باید زبان‌های برنامه‌نویسی و ابزارهای متفاوتی را یاد گرفت.
به عنوان مثال، برای شروع برنامه‌نویسی وب، باید کار را با یادگیری HTML و CSS آغاز کرد و در ادامه باید به دنبال یادگیری جاوااسکریپت بروید. همچنین، برای فعالیت در حوزه هوش مصنوعی و علم داده، باید زبان برنامه‌نویسی پایتون و همچنین زبان R را آموخت. حوزه‌های اصلی برنامه‌نویسی عبارتند از:
- برنامه‌نویسی دسکتاپ
- برنامه‌نویسی و توسعه وب
- توسعه اپلیکیشن‌های تلفن‌های هوشمند
- برنامه‌نویسی علم داده
- توسعه بازی‌های کامپیوتری
- طراحی ربات‌های هوشمند
معرفی انواع پلتفرم‌های برنامه نویسی
برای درک بهتر مبحث انواع پلتفرم‌ها، ابتدا نیاز داریم تا مفهوم پلتفرم را درک کنیم. در واقع، پلتفرم یک بستر یا زیرساخت است که یک نرم‌افزار می‌تواند در آن اجرا شود. اغلب، پلتفرم با سیستم عامل اشتباه گرفته می‌شود، اما پلتفرم به مجموعه‌ای از سخت‌افزار (مانند موبایل، کامپیوترهای رومیزی یا لپتاپ، کنسول‌های بازی و غیره) و سیستم عامل‌های مختلف (مانند ویندوز 32 یا 64 بیتی، macOS، اندروید، iOS و غیره) و حتی نسخه‌های این سیستم عامل‌ها (مانند ویندوز 2008 یا macOS (Sierra اشاره دارد.
با توجه به توضیحات فوق، به طور کلی می‌توانیم بر روی سه بستر یا پلتفرم اصلی، یعنی موبایل، وب و دسکتاپ، برنامه نویسی انجام دهیم. اما لازم به ذکر است که در این مقاله، به سه نوع اصلی از پلتفرم‌ها فقط اشاره می‌کنم. البته، پلتفرم‌های دیگری مانند ساعت‌های هوشمند، لوازم خانگی هوشمند و غیره نیز با سیستم‌عامل‌ها و نسخه‌های مختلف آنها وجود دارند ولی هدف من معرفی سه پلتفرم اصلی است.
معرفی پلتفرم موبایل
برنامه‌های موبایل معمولا به دو دسته‌ی برنامه‌های اندرویدی و برنامه‌های iOS تقسیم می‌شوند، که حتما با این دو سیستم‌عامل آشنایی دارید. برای توسعه اپلیکیشن‌های اندرویدی می‌توانید از زبان‌های برنامه‌نویسی مانند جاوا، سی‌شارپ، کاتلین، سی‌پلاس‌پلاس و… استفاده کنید. اما در ایران، زبان جاوا برای این کار بیشتر استفاده می‌شود. همچنین، برای توسعه اپلیکیشن‌های iOS می‌توانید از زبان‌هایی مانند Swift و Objective-C استفاده کنید.
برنامه نویسی وب چگونه است؟
در زمینه برنامه‌نویسی وب، برنامه‌ها به دو دسته برنامه‌های سمت کاربر (client-side) و برنامه‌های سمت سرور (server-side) تقسیم می‌شوند. برنامه‌های سمت کاربر، برنامه‌هایی هستند که در مرورگر کاربر اجرا می‌شوند و برنامه‌های سمت سرور، برنامه‌هایی هستند که روی یک کامپیوتر سرور اجرا می‌شوند و نتایج اجرای آنها به کامپیوتر کاربران ارسال می‌شوند.
اگر قصد ورود به حوزه برنامه‌نویسی وب را دارید، برای انتخاب زبان برنامه‌نویسی ابتدا باید مشخص کنید که آیا می‌خواهید برای سمت کاربر یا سمت سرور برنامه نویسی کنید.
معمولا در ابتدای کار در برنامه‌نویسی وب، اولین قدم‌ها برای یادگیری زبان‌های HTML و CSS است، زیرا این دو زبان به عنوان پایه‌های برنامه‌نویسی وب محسوب می‌شوند. اما بدون آنها هم می‌توان به یادگیری برنامه‌نویسی سمت سرور پرداخت. برای حوزه سمت کاربر، زبان جاوااسکریپت را یاد بگیرید. برای حوزه سمت سرور، بین زبان‌های برنامه‌نویسی مختلف مانند PHP، جاوااسکریپت، روبی و غیره، زبان برنامه‌نویسی مورد علاقه‌تان را انتخاب کنید.
برنامه نویسی دسکتاپ چگونه است؟
در حوزه برنامه‌نویسی دسکتاپ، اصطلاحا به برنامه‌نویسی برای سیستم‌های عاملی مانند ویندوز، مک‌اواس (مکینتاش) و حتی لینوکس اشاره می‌شود. در این زمینه، می‌توانید با استفاده از زبان‌هایی مانند جاوا، سی شارپ، پایتون و غیره که اغلب به عنوان زبان‌های کراس‌پلتفرم شناخته می‌شوند، برنامه نویسی کنید.
برنامه‌نویسی دسکتاپ به شما امکان می‌دهد تا نرم‌افزارهایی را توسعه دهید که بر روی کامپیوترهای شخصی و سیستم‌های عامل مختلف اجرا شوند. این نرم‌افزارها می‌توانند از برنامه‌های مدیریت داده تا برنامه‌های گرافیکی و حتی بازی‌های کامپیوتری شامل شوند.
با استفاده از زبان‌های کراس‌پلتفرم، شما می‌توانید نرم‌افزارهایی بنویسید که بدون نیاز به تغییرات زیاد، بر روی سیستم‌های عامل مختلف اجرا شوند. این امکان به شما می‌دهد که با یک زبان برنامه‌نویسی، برنامه‌هایی را بنویسید که در تمامی پلتفرم‌ها قابل استفاده باشند و نیازی به نوشتن کدهای مجزا برای هر سیستم عامل نداشته باشید.
معرفی برنامه نویسی کراس پلتفرم
برنامه‌نویسی کراس‌پلتفرم به شما این امکان را می‌دهد که با یک بار نوشتن کد، برنامه‌هایی را برای تمامی پلتفرم‌ها مانند اندروید، iOS، کامپیوترهای ویندوزی و غیره بسازید.
این نوع برنامه‌نویسی به عنوان برنامه‌نویسی مالتی‌پلتفرم نیز شناخته می‌شود. برنامه‌نویسی کراس‌پلتفرم به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود:
- برنامه نویسی کراس پلتفرم بومی
- برنامه نویسی کراس پلتفرم ترکیبی
معرفی برنامه نویسی کراس پلتفرم بومی
هر سیستم عامل موبایلی بر روی یک بسته توسعه نرم‌افزاری یا به عبارت دیگر، software development kit (SDK) خاص به‌صورت اجرایی می‌شود. هر SDK از یک زبان برنامه‌نویسی خاص پشتیبانی می‌کند. به‌عنوان مثال، برنامه‌های iOS بر روی Swift و Objective-C اجرا می‌شوند و برنامه‌های اندروید بر روی Java.
برنامه‌هایی که مستقیما تحت این SDKها اجرا می‌شوند، به عنوان برنامه‌های بومی یا native شناخته می‌شوند. اما می‌توان با ایجاد یک واسط API یا framework، که به عنوان یک واسط بین این SDK و برنامه‌ها قرار می‌گیرد، کاری کرد. این کار باعث می‌شود اجرای برنامه از زبان برنامه‌نویسی مستقل شود.
سازنده این API معمولا یک نرم‌افزار محیط توسعه نرم‌افزار یکپارچه (IDE) را در اختیار برنامه‌نویسان قرار می‌دهد تا برنامه‌نویسان بتوانند با استفاده از این IDE، با نوشتن یک بار کد، خروجی برای همه پلتفرم‌های پشتیبانی شده را بدست آورند. با استفاده از این روش، برنامه‌ها در نهایت از SDK بومی هر پلتفرم برای اجرا استفاده می‌کنند. به‌طور مثال، Xamarin و React Native از این دسته از فریم‌ورک‌ها هستند.
معرفی Programming کراس پلتفرم ترکیبی
در برنامه‌های موبایل، بار اصلی پردازش به سمت سرور یا بک‌اند انجام می‌شود. بنابراین بخش اصلی این برنامه‌ها به رابط کاربری یا GUI اختصاص دارد. SDKهای اندروید و iOS دارای یک امکان به نام Webview هستند که با استفاده از آن، یک مرورگر به اپلیکیشن اضافه می‌شود.
این ویژگی به ما این امکان را می‌دهد که با استفاده از HTML، CSS و جاوا اسکریپت، به سادگی اپلیکیشن‌های موبایل بسازیم. به همین دلیل، این برنامه‌ها به عنوان برنامه‌های ترکیبی شناخته می‌شوند.
اما یکی از مشکلات این نوع از برنامه‌نویسی این است که برای ارتباط با APIهای بومی مانند مکان‌یابی و دسترسی به حافظه، به یک واسط بین جاوا اسکریپت و زبان برنامه‌نویسی بومی نیاز است.
بهترین سیستم عامل برای برنامه نویسی چیست؟
برای شروع برنامه‌نویسی، نوع کامپیوتری که استفاده می‌کنید مهم نیست و نیازی به داشتن یک کامپیوتر با قابلیت‌های سخت‌افزاری ویژه یا بسیار قدرتمند نیست.
اما سیستم عامل مورد استفاده برای کامپیوتر برای شروع برنامه‌نویسی بسیار حیاتی و تعیین‌کننده است. ویندوز، لینوکس (Linux) و macOS از جمله محبوب‌ترین سیستم‌عامل‌ها هستند.
درباره سیستم عامل لینوکس، انواع مختلفی از آن وجود دارند که هر کدام برای کاربردهای خاصی طراحی شده‌اند. به عنوان مثال، اوبونتو (Ubuntu) برای لپ تاپ‌های شخصی مناسب است و Red Hat Enterprise Linux برای مدیریت و پیاده‌سازی سرورهای سازمانی استفاده می‌شود. اما برای شروع برنامه‌نویسی، اصلا مهم نیست که از کامپیوتر یا سیستم عاملی استفاده شود. ابزارهای پایه‌ای کدنویسی برای همه انواع کامپیوترها یا سیستم‌عامل‌ها به شکل یکسانی عمل می‌کنند. معمولاً برای شروع برنامه‌نویسی، از یک محیط توسعه یکپارچه یا همان IDE استفاده می‌شود.
IDE یک برنامه جامع و پرامکانات برای کدنویسی و تولید نرم‌افزار است که تمام ابزارهای مورد نیاز برای برنامه‌نویسی در آن فراهم شده است. البته برای شروع می‌توان از ابزارهای ساده‌تری مانند ویرایشگر کد (مثل VS Code) یا حتی یک ویرایشگر متن ساده (مثل Notepad در ویندوز) استفاده کرد.
نقش فریم ورک‌ها و کتابخانه‌ها در یادگیری برنامه نویسی
علاوه بر زبان‌های برنامه‌نویسی، یادگیری کتابخانه‌ها و فریم‌ورک‌ها نیز بخش مهمی از شروع کدنویسی است. در دنیای برنامه‌نویسی، برای هر کاربرد و هدف خاص، فریم‌ورک‌ها و کتابخانه‌های متنوعی وجود دارند که بر اساس نیاز باید آنها را یادگرفت و از آنها استفاده کرد. قبل از وارد شدن به مرحله یادگیری فریم‌ورک‌ها و کتابخانه‌ها، بهتر است با مفهوم این دو عنصر مهم در برنامه‌نویسی آشنا شویم. در ادامه مقاله برنامه نویسی چیست، هر یک از این مفاهیم، یعنی فریم‌ورک و کتابخانه، به طور خلاصه معرفی می‌شوند.
فریم ورک چیست؟
فریم‌ورک‌ها مجموعه‌ای از کدهای پیش‌آماده هستند که برنامه‌نویسان می‌توانند از آنها استفاده کنند تا بخش‌های مختلفی از فرآیند توسعه را پوشش دهند و باعث کاهش حجم و پیچیدگی برنامه‌نویسی شوند.
در واقع، فریم‌ورک‌ها یک چارچوب و اسکلتی پیش‌ساخته را برای برنامه‌نویسان فراهم می‌کنند. توسعه‌دهندگان فریم‌ورک‌ها، توابع رایج و تکراری را در قالب این چارچوب‌های آماده آماده کرده‌اند تا برنامه‌نویسان نیازی نداشته باشند که هر بار این تکرار را انجام دهند.
به عنوان مثال، یکی از فریم‌ورک‌های محبوب مبتنی بر پایتون، فلسک (Flask) است. فلسک مجموعه‌ای از کتابخانه‌ها و ماژول‌ها را ارائه می‌دهد که به برنامه‌نویسان وب اجازه می‌دهد که بدون نگرانی از جزئیات فنی مانند پروتکل‌ها و مدیریت رشته، برنامه‌های کاربردی وب را ایجاد کنند. در بخش بعدی این مطلب، به مفهوم کتابخانه در برنامه‌نویسی پرداخته خواهد شد.
نقش کتابخانه‌ها در برنامه نویسی چیست؟
کتابخانه‌ها به عنوان مجموعه‌ای از کدهای ساده تر از فریم‌ورک‌ها شناخته می‌شوند. آنها شامل یک دسته کد هستند که به عنوان میان‌بری برای انجام کارهای پیچیده استفاده می‌شوند. به عنوان مثال، ممکن است از یک کتابخانه امنیت سایبری در برنامه خود استفاده کنیم که وظیفه میان‌بری را بر عهده دارد و امکان ذخیره‌سازی ایمن رمزهای عبور را فراهم می‌کند.
یکی از ویژگی‌های برجسته کتابخانه‌ها این است که نیازی نیست به درک عمیق از روند داخلی پی‌برد. آنها به عنوان مسیرهای کوتاه و ساده‌ای برای انجام کارهایی که نیاز دارید، عمل می‌کنند، بدون اینکه شما به جزئیات فنی آنها فکر کنید.
سختی راه و چالش‌های برنامه نویسی
برنامه نویسی همچون هر مهارت دیگری چالش‌ها و سختی‌های خود را دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنم:
- پیچیدگی مسائل: برنامه نویسی ممکن است با مسائل پیچیده و چالش‌برانگیزی روبرو شود که برای حل آنها نیاز به تفکر خلاقانه و مهارت فنی دارد.
- مدیریت پروژه: مدیریت زمان، منابع و اولویت‌ها در یک پروژه برنامه نویسی می‌تواند چالش‌هایی را ایجاد کند، به ویژه در پروژه‌های بزرگ و پیچیده.
- بروزرسانی و فناوری جدید: با رشد روزافزون فناوری، برنامه نویسان باید با بروزرسانی‌ها و فناوری‌های جدید آشنا باشند و آنها را در پروژه‌های خود اعمال کنند.
- مشکلات عملکردی: در طول توسعه نرم‌افزار، ممکن است با مشکلات عملکردی روبرو شوید که نیازمند بررسی دقیق و رفع آنها است.
- اشکالات و باگ‌ها: همانطور که در هر نرم‌افزاری اتفاق می‌افتد، برنامه‌های نوشته شده ممکن است با اشکالات و باگ‌ها روبه‌رو شوند که نیازمند رفع و بهبود آنها است.
- حفظ مهارت‌ها: با توجه به رشد سریع صنعت فناوری، برنامه نویسان باید همیشه به روز باشند و مهارت‌های جدید را یاد بگیرند تا رقابت پذیر باقی بمانند.
- مدیریت استرس: فشارهای زمانی و مسئولیت‌های برنامه نویسی می‌تواند باعث استرس شود. مهارت در مدیریت استرس و انعطاف در مواجهه با چالش‌ها بسیار مهم است.
- ارتباطات: برنامه نویسان باید بتوانند به خوبی با سایر اعضای تیم، مشتریان و کاربران ارتباط برقرار کنند تا بتوانند نیازها و انتظارات را به خوبی درک کرده و برآورده کنند.
هر یک از این چالش‌ها به عنوان یک فرصت برای رشد و یادگیری در مسیر حرفه‌ای برنامه نویسی محسوب می‌شوند.
برای برنامه نویسی به چه دانش‌هایی نیاز داریم؟
برای برنامه نویسی، نیاز به دانش‌های مختلفی است که در زیر به برخی از آنها اشاره می‌کنم:
- زبان‌های برنامه‌نویسی: باید یک یا چند زبان برنامه نویسی را به خوبی بلد باشید. مثلاً جاوا، پایتون، جاوا اسکریپت، C++ و C# و …
- مفاهیم الگوریتم و ساختمان داده: برای حل مسائل و طراحی برنامه‌های کارآمد، نیاز به درک صحیح از الگوریتم‌ها و ساختمان‌های داده دارید.
- مهارت در استفاده از IDE: برای توسعه نرم‌افزار، نیاز به استفاده از محیط توسعه یکپارچه (IDE) مانند Visual Studio، PyCharm، Eclipse و … دارید.
- مفاهیم پایگاه داده: برنامه‌های بزرگ و پیچیده معمولاً از پایگاه‌های داده استفاده می‌کنند، بنابراین نیاز به درک اصول پایگاه داده‌ها مهم است.
- مفاهیم امنیتی: برای جلوگیری از حملات امنیتی و نوشتن کدهای امن، نیاز به آشنایی با مفاهیم امنیتی همچون احراز هویت، رمزنگاری و …
- مهارت‌های ارتباطی: برنامه نویس باید بتواند به خوبی با سایر اعضای تیم و مشتریان ارتباط برقرار کند و نیازها و توقعات آنها را درک کند.
- مهارت در انجام تست و اشکال‌زدایی: برای اطمینان از عملکرد صحیح برنامه، نیاز به مهارت در انجام تست و رفع اشکالات (Debugging) دارید.
- مفاهیم توسعه نرم‌افزار: باید با مفاهیمی مانند مدیریت نسخه، فرآیند توسعه نرم‌افزار (SDLC)، توسعه چرخه‌ای، و …
همچنین، توانایی یادگیری مداوم و به‌روزنگه داشتن دانش با توجه به روند پیشرفت سریع فناوری نیز بسیار مهم است.
سوالات متداول
برنامه‌نویسی چیست؟
برنامه‌نویسی فرآیند ساخت و توسعه نرم‌افزارها و برنامه‌های کامپیوتری است. در این فرآیند، برنامه‌نویسان از زبان‌های برنامه‌نویسی مختلف استفاده می‌کنند تا توابع و قابلیت‌های مورد نیاز برای حل مسائل مختلف را ایجاد کنند. این شامل نوشتن کدها، تست و اجرای برنامه‌ها، و رفع اشکالات و ایرادات آنها می‌شود. برنامه‌نویسی یکی از مهارت‌های پرطرفدار و مهم در دنیای فناوری اطلاعات است و به عنوان یک حرفه، فرصت‌های شغلی فراوانی را برای افراد فراهم می‌کند.
چه دانش‌هایی برای برنامه‌نویسی لازم است؟
برنامه‌نویسان نیاز به دانش و مهارت در زبان‌های برنامه‌نویسی مختلف دارند، از جمله Python، Java، JavaScript، C++ و غیره. همچنین، آشنایی با مفاهیم پایه مانند الگوریتم‌ها، ساختار داده‌ها، اصول برنامه‌نویسی، و توانایی حل مسائل مختلف از مهارت‌های اساسی برنامه‌نویسی است.
چه چالش‌هایی در برنامه‌نویسی وجود دارد؟
برنامه‌نویسی ممکن است با چالش‌های مختلفی مواجه شود، از جمله پیچیدگی مسائل، اشکالات کد، مدیریت پروژه، تعامل با تیم و مشتریان، و فرآیند آزمون و تست. همچنین، فناوری‌ها و ابزارهای مورد استفاده در حال مداوم تغییر می‌کنند، بنابراین برنامه‌نویسان باید با آخرین تکنولوژی‌ها و روش‌های توسعه نرم‌افزار آشنا باشند تا به روز بمانند.
جمع بندی
برنامه نویسی فرآیند ساخت و توسعه نرم‌افزارها و برنامه‌های کامپیوتری است. این شامل نوشتن کدها، تست و اجرای برنامه‌ها، و رفع اشکالات و ایرادات آنها می‌شود. برنامه‌نویسان از زبان‌های برنامه‌نویسی مختلف استفاده می‌کنند و نیاز به دانش و مهارت در زمینه‌هایی مانند الگوریتم‌ها، ساختار داده‌ها، اصول برنامه‌نویسی و توانایی حل مسائل مختلف دارند. در عین حال، برنامه‌نویسان با چالش‌هایی مانند پیچیدگی مسائل، اشکالات کد، مدیریت پروژه، تعامل با تیم و مشتریان، و فرآیند آزمون و تست روبرو می‌شوند.
ممنون که تا انتها همراه من در دانشگاه کسب و کار بودید. شما می‌توانید با ارائه پیشنهادات و انتقادات به بهتر شدن روند فعالیتی ما کمک کنید. پس با تیم ما در دانشگاه کسب و کار در ارتباط باشید.
