نماد اعتماد الکترونیکی یا همان ای نماد یکی از مباحث مهمی است که این روزها با افزایش کسب و کارهای اینترنتی و حضور گسترده فروشگاه‌ها و آنلاین‌شاپ‌ها در فضای مجازی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. با گسترش کسب و کارها در فضای مجازی مبحث اعتماد کاربران به آنلاین شاپ‌های مختلف به یکی از معضلات این فضا تبدیل شد.
فضای اینترنت فضایی گسترده است که کلاهبرداری و ارائه خدمات بی کیفیت و نامناسب می‌تواند بسیار ساده‌تر از هر فضای دیگری در آن اتفاق بیفتد. کلاهبرداری‌های اینترنتی در آنلاین شاپ‌ها و سایت‌های فروشگاهی یکی از شایع‌ترین تخلفات در فضای اینترنت هستند. نماد اعتماد الکترونیکی چاره‌ای بود که پلیس فتا با همکاری مرکز توسعه تجارت الکترونیک و زیر نظر وزارت صنعت و معدن برای این مسئله اندیشید.
در ادامه این مقاله از دانشگاه کسب و کار به بررسی نماد اعتماد الکترونیکی یا به اختصار e نماد و ضرورت آن برای کسب و کارهای آنلاین می‌پردازیم. پس در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا به پاسخ تمام سؤالاتی که در رابطه با نماد اعتماد الکترونیکی دارید بپردازیم.
نماد اعتماد الکترونیکی
نماد اعتماد الکترونیکی که به اختصار آن را ای نماد می‌نامیم؛ نوعی تأییدیه است که از طرف مرکز توسعه تجارت الکترونیک و زیر نظر وزارت صنعت و معدن به وب سایت‌های فروشگاهی ارائه می‌شود. این تأییدیه در جهت تائید صلاحیت و احراز هویت این فروشگاه‌های اینترنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اگر صاحب فروشگاه اینترنتی هستید یا در حال طراحی یک سایت فروشگاهی می‌باشید، یکی از مهم‌ترین مراحلی که برای جلب اعتماد مخاطبان نیاز دارید، کسب نماد اعتماد الکترونیکی است. نماد اعتماد الکترونیکی نمادی است که در فرایند طراحی سایت باید اخذ آن را در دستور کار قرار دهید. این نماد در گوشه‌ای از سایت شما قرار می‌گیرد. مخاطب و مشتری فروشگاه آنلاین شما با کلیک بر روی آن به طور مستقیم وارد سایت enamad.ir می‌شود. در ادامه می‌تواند به اطلاعات جزئی‌تری در رابطه با وب‌سایت شما و هویت دقیق مدیر فروشگاه و صاحب آنلاین شاپ دسترسی پیدا کند.
کسب و کارهای آنلاین تنها زمانی می‌توانند به پرداخت و تراکنش‌های مالی در وب‌سایت خود بپردازند که مجوز شروع کسب و کارشان را بگیرند و بتواند نماد اعتماد الکترونیکی خود را از سارمان توسعه تجارت الکترونیک دریافت کنند. این نماد پس از احراز هویت دقیق مالک و بررسی صلاحیت او و همچنین بررسی وب‌سایت و یا همان درگاه اینترنتی کسب و کار آنلاین، به شما تعلق می‌گیرد؛ تا بتواند این اطلاعات را در اختیار مشتری شما قرار دهد.
ضرورت نماد اعتماد الکترونیکی در چیست؟
به جرئت می‌توان گفت که یکی از مهم‌ترین مسائل برای موفقیت در یک کسب و کار آنلاین و فروشگاهی توانایی جلب اعتماد مشتریان است. چرا که در سال‌های اخیر و با گسترش کسب و کارهای مجازی کلاهبرداری‌ها نیز در این فضا افزایش یافته است. اصولاً مخاطبین بسیار سخت به شما در فضای آنلاین اعتماد می‌کنند. در واقع می‌توان گفت ما برای توسعه تجارت الکترونیک در درجه اول نیاز به جلب اعتماد مخاطب داریم. بدون پشتیبانی مخاطبین هیچ پیشرفتی در این زمینه صورت نمی‌گیرد. در همین راستا سازمان توسعه تجارت الکترونیک زیر نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت تصمیم به معرفی نماد اعتماد الکترونیکی به عنوان تأییدیه صلاحیت کسب و کارها برای مخاطبین گرفت.
این نماد در جهت قانونمند کردن و ایجاد چهارچوب‌های مشخص برای کسب و کارهای فضای مجازی در نظر گرفته شد. پیشتر از این هرج و مرج موجود در این فضا کار را برای کلاهبرداران و سودجویان اینترنتی بسیار ساده کرده بود و افراد بسیاری در این مسیر فریب می‌خوردند. اما حالا با ایجاد آگاهی که در این زمینه ایجاد شده است، بسیاری از افراد می‌دانند که نیاز است پیش از اعتماد به یک وب‌سایت فروشگاهی و انجام تراکنش و پرداخت در آن از وجود و صحت ای نماد در آن اطمینان حاصل کنند.
چه عواملی می‌تواند اعتماد مشتری را در یک کسب و کار آنلاین جلب کند؟
همان‌طور که گفتیم جلب اعتماد مشتری یکی از مهم‌ترین مسائلی است که شما به عنوان صاحب یک کسب و کار آنلاین باید به آن توجه داشته باشید. از جمله عواملی که می‌تواند در مسیر جلب اعتماد و اطمینان مشتری توسط وب‌سایت و کسب و کار آنلاین شما اثر گذار باشند، شفافیت است. وب‌سایت شما باید در تمامی زمینه‌های مورد نیاز مشتری دارای شفافیت و وضوح کامل باشد. برای مثال کاربر باید اطلاعات کالا و محصول شما را به طور دقیق دریافت کند. همچنین در جریان نحوه بازگردانی و شرایط مرجوعی کالا قرار بگیرد.
از دیگر مسائل اثرگذار در این رابطه شناسایی مالک کسب و کار است. هنگامی که مخاطب شما بتواند مالک یا مالکین وب‌سایت را شناسایی کند و بداند که در صورت نیاز می‌تواند به آن‌ها دسترسی داشته باشد، اعتماد شکل می‌گیرد. شما باید به مشتری خود این اطمینان را بدهید که اطلاعات شخصی و اطلاعات حساب او در وب‌سایت شما محفوظ می‌ماند. شاید بسیاری از مواردی که بیان کردیم را بتوان در دریافت نماد اعتماد الکترونیکی یافت. این که کسب و کار آنلاین شما و وب‌سایت فروشگاهی‌تان توسط یک سازمان ملی تائید شود و تأییدیه یک مرکز ثالث را دارا باشد.
داشتن نماد الکترونیکی به مشتری شما این اطمینان را می‌دهد که اطلاعات خرید و اطلاعات حسابش نزد سایت محفوظ می‌ماند. به این معنی که در حال استفاده از یک درگاه پرداخت اینترنتی امن است.
چگونه یک نماد اعتماد الکترونیکی را راستی آزمایی کنیم؟
ممکن است برای بسیاری از ما سؤال باشد که آیا تنها دیدن تصویر ای نماد در یک وب‌سایت برای اطمینان کافی است؟ نصب یک تصویر از ای نماد یا نماد اعتماد الکترونیکی در فرایند طراحی سایت یک وب‌سایت فروشگاهی کار سختی نیست. پس چیزی که باید نسبت به آن هوشیار باشیم راستی آزمایی این نماد است.
طبق توصیه سازمان تجارت الکترونیک برای اطلاع از صحت ای نماد موجود در یک وب‌سایت بهتر است بر روی آن کلیک کنید و اطلاعات نمایش داده شده را تطبیق دهید. در ابتدا باید بدانید که پس از کلیک بر روی لوگوی ای نماد، صفحه‌ای مرتبط با مجوز کسب و کار در وب‌سایت enamad.ir برای شما باز می‌شود. توجه داشته باشید که صفحه باز شده حتماً با آدرس سایت ای نماد باز شده و همچنین یک تصویر فیک نباشد، یعنی شما به طور مستقیم درون وب‌سایت قرار بگیرید.
حتماً دقت کنید که آدرس وب‌سایت موجود در مجوز به طور دقیق با آدرس وب‌سایت فروشگاهی شما یکسان باشد. در انتها و برای اطمینان بیشتر می‌توانید نام وب‌سایت فروشگاهی مورد نظر خود را در فهرست وب سایت‌های دارای ای نماد، که در enamad.ir قرار داده شده است جستجو کنید.
شرایط و نحوه دریافت نماد اعتماد الکترونیکی
در ابتدا بهتر است بدانیم برای دریافت ای نماد نیاز است تا یک وب‌سایت فروشگاهی داشته باشیم. یعنی حداقل یک محصول را با مشخصات کامل در آن معرفی کرده و به فروش برسانید. همچنین باید تمام مراحل پرداخت توسط مشتری از طریق درگاه وب صورت بپذیرد. اعطای نماد اعتماد الکترونیک به نام مالک دامنه سایت انجام می‌شود و اگر شما به عنوان شخص حقوقی برای دریافت نماد اقدام کنید، ای نماد به نام مدیر عامل و یا نام شرکت مورد نظر اعطا می‌شود.
همچنین بهتر است بدانید نماد اعتماد الکترونیکی به مدت دو ساله به کاربران اعطا می‌شود و پس از اتمام دو سال و منقضی شدن آن نیاز است تا برای تمدید آن اقدام کنید. در ادامه می‌خواهیم مراحل دریافت ای نماد را به صورت مختصر بیان کنیم.
چگونگی اقدام برای دریافت ای نماد
- ابتدا نیاز است تا با ورود به وب‌سایت ای نماد با انتخاب نوع کاربری خود که می‌تواند حقیقی یا حقوقی باشد، ورود ایمیل، شناسه کاربری و کلمه عبور ثبت نام کنید و کد مربوطه را برای ادامه مراحل ثبت نام دریافت کنید. برای سهولت در کار ما لینک ثبت نام را در ادامه برای شما قرار داده‌ایم: https://reg.enamad.ir/Panel
- سپس کدی که توسط وب‌سایت به شما نمایش داده می‌شود را با تلفن همراه خود و شماره‌ای که به نام مالک و صاحب امتیاز وب‌سایت است به شماره ای نماد که به شما اعلام می‌شود ارسال کنید.
- پس از ارسال این کد شما وارد مرحله تکمیل اطلاعات می‌شوید و لازم است اطلاعات تکمیلی خود را وارد و مدارک خواسته شده را آپلود کنید. مدارک خواسته شده و اطلاعات مورد نیاز با توجه به حقوقی و یا حقیقی بودن روند ثبت شما متغیر است.
- پس از ورود آدرس و شماره تلفن و کد پستی این اطلاعات در ادامه مسیر ثبت نام احراز هویت می‌شوند. برای مثال شماره تلفن همراه شما با یک پیامک و شماره ثابت شما با یک تماس از سوی سازمان احراز هویت می‌شود. همچنین با کسر مبلغ 20 هزار تومان به عنوان هزینه پست از حساب شما جهت اعتبار سنجی آدرس، یک بسته حاوی یک تعهد نامه برای شما ارسال می‌شود.
در ادامه:
- در بخش اطلاعات کسب و کار، نیاز است اطلاعات تکمیلی در رابطه با وب‌سایت فروشگاهی خود را وارد کنید. آدرس فروشگاه، نام کسب و کار، نوع فعالیت و وضعیت مالک از جمله مواردی هستند که ای نماد در این بخش از شما می‌خواهد.
- وارد منوی مدیریت کسب و کار شوید و مراحل نمایش داده شده را به ترتیب تکمیل کنید.
- ای نماد برای آنکه از در اختیار بودن دامنه وب‌سایت توسط شما مطمئن شود، ایمیلی به آدرس info@domain.ir ارسال می‌کند و شما باید کد ارسال شده را در وب‌سایت وارد کنید.
- در مراحل آخر فرم نظرسنجی در اختیار شما قرار داده می‌شود و در انتهای تکمیل چک لیست نوبت به پرداخت هزینه می‌شود.
- پس از آنکه هزینه دریافت ای نماد را پرداخت کردید، لوگوی ای نماد برای شما صادر می‌شود. به صورتی که وب‌سایت یک کد را در اختیار شما قرار می‌دهد و شما با قرار دادن این کد در قسمت فوتر سایت، نماد اعتماد الکترونیکی را در وب‌سایت خود به نمایش می‌گذارید.
انواع نماد اعتماد الکترونیکی یا ای نماد
نماد الکترونیک موقت: این نماد همان‌طور که از نام آن نیز پیداست نمادی موقت برای تسریع در فرایند است. شما در مراحل طراحی وب‌سایت فروشگاهی می‌توانید این نماد را با رعایت حداقل معیارهای مورد نیاز سازمان تجارت الکترونیک دریافت کنید.
نماد دائم تک ستاره: پس از اینکه شما نماد اعتماد الکترونیک موقت را برای وب‌سایت خود دریافت کردید سازمان تجارت الکترونیک فرایند بررسی وب‌سایت فروشگاهی شما را برای دریافت نماد تک ستاره آغاز می‌کند. در این مرحله شما ملزم به رعایت اصولی، بیشتر از نماد موقت هستید.
نماد دائم دو ستاره: در این نوع از ای نماد همان‌طور که از نام آن نیز پیداست شما ملزم به رعایت اصولی اساسی هستید و دایره امنیت در این نوع از نماد از دو نوع قبلی بسیار بالاتر است. در این نماد شما ملزم به دریافت و نصب گواهی SSI در جهت ایجاد امنیت بیشتر در روند انتقال اطلاعات هستید.
آیا دریافت ای نماد برای راه اندازی کسب و کار ضروری است؟
بیش از چند سال از ایجاد نماد اعتماد الکترونیکی گذشته است؛ اما هنوز استفاده از این نماد اعتماد برای وب سایت‌های فروشگاهی و کسب و کارهای آنلاین الزامی نشده است. یعنی این روزها شما می‌توانید به سادگی یک وب‌سایت فروشگاهی راه اندازی کنید و بدون دریافت ای نماد به کسب درآمد و خرید و فروش محصول در آن بپردازید.
بهتر است توجه داشته باشید که داشتن لوگوی ای نماد و مجوز سازمان تجارت الکترونیک یکی از آن دسته مواردی است که می‌تواند اعتماد مخاطبین را برای خرید و انجام تراکنش در وب‌سایت شما جلب کند. از آنجایی که پیش از اقدام به دریافت ای نماد نیاز به دریافت مجوز کسب و کار فروشگاه‌های اینترنتی دارید، مشتری با اعتماد بیشتری به تعامل با شما می‌پردازد. در واقع این مجوز به معنی نظارت سازمان‌های مربوطه بر وب‌سایت شماست.
پس با اینکه دریافت نماد اعتماد الکترونیکی در کشور ما ضرورت و الزام ندارد؛ اما این روزها بسیاری از فروشگاه‌های اینترنتی به دریافت آن اقدام می‌کنند. با افزایش آگاهی مردم در این زمینه به مرور وب سایت‌های اینترنتی که از این نماد محروم هستند، تعداد زیادی از مشتری‌های خود را به دلیل عدم اعتماد از دست می‌دهند.
برخی سؤالات متداول در رابطه با نماد اعتماد الکترونیکی
- آیا می‌توان قبل از دریافت نماد اصلی از عکس آن در سایت استفاده کرد؟
خیر، این نماد وابسته به مراجع قضایی و دولتی است و استفاده از آن بدون دریافت مجوزهای لازم مصداق جعل است و پیگرد قانونی دارد. همچنین می‌تواند به عنوان نمادی برای فریب مشتری تلقی گردد.
- اعتبار ای نماد چه مدت است؟
شما پس از طی مراحل لازم و دریافت نماد و استفاده از کد آن در وب‌سایتتان می‌توانید به مدت دو سال از آن بهره ببرید. پس از گذشت دو سال نیاز به تمدید نماد خود دارید.
- آیا کسب و کارهای فعال در شبکه‌های اجتماعی نیز می‌توانند از ای نماد استفاده کنند؟
بله، اخیرا کسب و کارهایی که در فضای شبکه‌های اجتماعی و یا پیام رسان‌ها فعالیت دارند نیز می‌توانند با ثبت فروشگاه آنلاین خود به دریافت نماد اعتماد الکترونیکی اقدام کنند.
کلام آخر
در این مقاله از دانشگاه کسب و کار به بیان توضیحاتی در رابطه با نماد اعتماد الکترونیکی پرداختیم. نمادی که در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه مردم و صاحبان کسب و کارها قرار گرفته است. به جرئت می‌توان گفت که وب‌سایت فروشگاهی شما بدون ای نماد نزد بسیاری از افراد از درجه اعتبار ساقط است. دریافت این نماد تاکنون در قانون کشور ما الزامی نشده است؛ اما بسیاری از صاحبان کسب و کار به دریافت آن اقدام می‌کنند و می‌توان گفت که به یک ضرورت تبدیل شده است. پس اگر به فکر راه اندازی کسب و کار آنلاین فروشگاهی هستید، این مسئله را نادیده نگیرید. آیا شما به فروشگاه‌هایی که فاقد ای نماد هستند اعتماد می‌کنید؟ نظرات خود را با ما در دانشگاه کسب و کار در میان بگذارید.
