کتاب خرمگس اثر اتل لیلیان وینیچ، نویسنده ایرلندی است که نخستین بار در سال 1897 در آمریکا منتشر شد. این کتاب یک داستان سیاسی – عاشقانه درباره مرد جوانی به نام آرتور است که در ایتالیا زندگی میکند و طی اتفاقاتی به گروه مبارزان آزادیخواه کشورش میپیوندد. کتاب خرمگس به اندازهای تأثیرگذار بود که به نوعی الگو و سرمشق مردم انقلابی سراسر دنیا قرار گرفت و به آنها انگیزه داد تا برای رویای خود بجنگند و تا پایان عمر به آن پایبند بمانند.
ما در این مقاله از دانشگاه کسب و کار به معرفی این کتاب خواندنی میپردازیم و زندگینامه نویسندهی آن را با هم بررسی میکنیم. پس تا پایان این مقاله همراه ما باشید تا بدانید چرا باید کتاب خرمگس را بخوانید.
معرفی کتاب خرمگس
رمان خرمگس با عنوان اصلی “The Gadfly” نخستین بار در سال 1897 در 373 صفحه در آمریکا به چاپ رسید. اتل لیلیان وینیچ نویسندهی ایرلندی این کتاب است. او در این اثر چهرهی یک قهرمان انقلابی را خلق میکند و به روایت داستانی میپردازد که سرشار از عشق به انسانیت و آزادیخواهی است.
این اثر از زمان انتشار تاکنون مورد استقبال و توجه مردم قرار گرفته است؛ تا جایی که بارها و بارها توسط ملتهای آزادیخواه خوانده شد و الگو و سرمشق آنها در راه انقلابهای سیاسی قرار گرفت. کتاب خرمگس هماکنون در لیست 1001 کتابی که باید پیش از مرگ خواند نیز قرار دارد.
زمینه سیاسی و تاریخی کتاب
فضای رمان خرمگس در دهه 30 و 40 ایتالیا میگذرد. در این دوران کشور ایتالیا پس از فروپاشی ارتش ناپلئون بناپارت، به هشت قسمت جداگانه تقسیم شده و حمایتهای رئیس کلیسای کاتولیک رم از اشغالگران اتریشی در کشور، موجب ایجاد نابسامانی و دوگانگی فرهنگی – سیاسی در مردم شده بود.
در این زمان مردم، مخفیانه گروههایی تحت عنوان مازینی یا ایتالیای جوان تشکیل میدادند تا با حمله مسلحانه به مقابله با اشغالگران اتریشی بپردازند و آنها را از کشور خود بیرون برانند. اتریش نیز با حمایت کلیسا آنها را زندانی و اعدام میکرد. این جنبش تحت رهبری فردی به نام ژوزف مازینی بود که از کشور خود بیرون رانده شده بود.
اتل لیلیان وینیچ داستان کتاب خود را در چنین فضایی خلق میکند و تمرکز خود را بر روی زندگی و رفتارهای یک جوان انقلابی به نام آرتور قرار میدهد.
ترجمه به فارسی
کتاب خرمگس نخستین بار در سال 1341 توسط خسرو همایونپور ترجمه و در انتشارات سازمان کتابهای جیبی منتشر شد. این کتاب هماکنون با همین ترجمه در نشر امیرکبیر چاپ میشود. علاوه بر این، توسط مترجمان دیگری چون حمیدرضا بلوچ و داریوش شاهین نیز ترجمه شده و در دسترس مخاطبان فارسی زبان قرار گرفته است.
زندگینامه اتل لیلیان وینیچ
اتل لیلیان بول کوچکترین دختر از پنج دختر ریاضیدان مشهور، پروفسور جورج بول و مری بول روانشناس و فیلسوف بود که در 11 مه 1864 در کورک به دنیا آمد. پدر اتل مدت کوتاهی پس از تولد او درگذشت و مادرش خانواده را به لندن برد؛ به همین علت او در دوران کودکی خود مرتباً به ایرلند بازمیگشت.
در یکی از این بازدیدها از ایرلند بود که اتل برای اولین بار در مورد جوزپه مازینی، رهبر جنبش ایتالیایی Risorgimento خواند و بعدها آن را پیشزمینه نگارش کتاب خرمگس قرار داد.
تحصیلات
اتل در سن 18 سالگی به مدت سه سال (85-1882) برای تحصیل در رشته موسیقی به برلین رفت. او در اینجا با انقلابیون روسی آشنا شد و هنگامی که به لندن بازگشت، زبان روسی را از انقلابی تبعیدی استپنیاک (سرگئی کراوچینسکی) که پس از ترور رئیس پلیس مخفی تزار از روسیه گریخته بود، آموخت. اتل بعدها به روسیه سفر کرد و به مدت دو سال (1887-1889) در سن پترزبورگ با خواهر شوهر استپنیاک، پرسکویا کارائولوف، اقامت کرد.
پرسکویا یک پزشک بود که شوهرش یک زندانی سیاسی بود. اتل به او کمک کرد تا دهقانان فقیر را درمان کند. او همچنین به آموزش موسیقی پرداخت و با خانوادههای زندانیان سیاسی که از طریق پرسکویا با آنها آشنا شده بود، ارتباط داشت.
ازدواج با یک تبعیدی!
اتل در لندن با یک تبعیدی سیاسی لهستانی آشنا شد که اخیراً از سیبری فرار کرده و نام خود را به ویلفرد مایکل ووینیچ برگردانده بود. او که برای شرکت در جنبش آزادی خواهانه لهستان علیه رژیم تزاری به سیبری منتقل شده بود، در سال 1890 به انگلستان گریخت.
در این دوران، اتل و ویلفرد با استپنیاک بر روی چاپ ادبیات انقلابی و کتابهای ممنوعه از جمله ترجمه نوشتههای مارکس و انگلس و قاچاق آنها به روسیه کار کردند. آنها همراه با دیگر انقلابیون، صندوق مطبوعات آزاد روسیه را تأسیس کردند. پس از آن خود اتل سفری مخفیانه به لوووف در اوکراین انجام داد تا قاچاق نشریات غیرقانونی به روسیه را سازماندهی کند.
زیگموند روزنبلوم با نام مستعار سیدنی ریلی که در سال 1925 به دلیل نقشش در کودتا علیه لنین و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی اعدام شد نیز، در این محافل مهاجر روسی دخیل بود. افسانهها حاکی از آن است که او و اتل در ایتالیا با هم رابطه داشتند.
بهرهگیری از اتفاقات روز برای نگارش کتاب خرمگس
وینیچ از روی این تجربیات و دایره رفقا وقایع و شخصیتهای کتاب خرمگس را ترسیم کرد. داستان این اثر در دهه 1840 ایتالیا و در زمان شورش مردمی ریسورجیمنتو علیه سلطه اتریش رخ میدهد و شخصیتهای اصلی رمان متعلق به حزب زیرزمینی مازینی ایتالیای جوان، فعال در جنبش آزادیبخش ملی هستند. طرح هیجانانگیز کتاب به خوبی میتواند همدردی خواننده با نویسنده را ریشه دهد. در این کتاب جملاتی مانند این وجود دارد:
“تعدادی از آنها متعلق به حزب مازینیان بودند و به چیزی کمتر از یک جمهوری دموکراتیک و یک ایتالیای متحد راضی نبودند.”
به این ترتیب واضح است که چرا زندانیان ضد معاهده که در جریان جنگ داخلی در ایرلند اسیر شده بودند، با شخصیتهای کتاب همذات پنداری میکردند.
هدف جنبش آزادیخواه ایتالیا در کتاب
حزب آزادیبخش ایتالیای جوان صرفاً توسط یک قدرت خارجی اعمال نمیشد. کتاب خرمگس با انعکاس واقعیت تاریخی، مخالفت فعال کلیسای کاتولیک با جنبش ایتالیای متحد را به شدت مورد انتقاد قرار میدهد که در تعارض پدر و پسری بیان میشود که اهمیت آن را عمیقتر میکند: ایتالیایی که با اکراه میخواهد پسرش و آرمان آزادیخواهی و آینده روشن ایتالیا را به خاطر دین قربانی کند.
نویسنده با نقل داستان جذاب این انقلاب و تاثیرات آن هیچ شکی در موضع خود نسبت به این مسائل باقی نمیگذارد. در واقع، یکی از دلایل ممنوعیت کتاب خرمگس توسط دولت ایرلند در سال 1947، عقاید آن درباره مخالفت با دین و کلیسا است که در قالب داستانی تاثیرگذار روایت شده بود.
نقش حمایتهای مردمی در کتاب لیلیان وینیچ
در کتاب خرمگس روح انقلاب به اعضای جنبش ایتالیای جوان محدود نمیشود؛ بلکه از حمایت پنهانی خاصی در سراسر جمعیت برخوردار است که در بسیاری از صحنههای رمان به چشم میخورد. مردم عادی در قاچاق اسلحه از مرزها به جنبش کمک میکنند و برای همکاری شخصی نزد آنها میآیند و حتی زندانبانان نیز از آنها حمایت میکنند.
بنابراین در پایان قرن نوزدهم، نمونه جدیدی را در رمانهای انگلیسی مشاهده میکنیم که قهرمان و مردم آن انقلابی، و بخشی از یک جنبش آزادیبخش انقلابی هستند.
ظهور یک زن مستقل و آزادیخواه در رمان خرمگس
جما وارن، شخصیت اصلی زن در کتاب خرمگس که در زمان جنبشهای بینالمللی حق رأی نوشته شده، زنی است که جنبش به شدت به او احترام میگذارد. شخصیت او نه تنها از تجربه خود وینیچ بلکه از دیگر زنان انقلابی پیرامون نویسنده الهام گرفته شده است. جما فقط یک زن مستقل نیست؛ بلکه یک فرد انقلابی است که در مرکز جنبش قرار دارد. به این ترتیب، او از قهرمانان ادبی اواخر قرن نوزدهم فراتر میرود و شخصیت خاصی از زنان پرولتری را خلق میکند که ماکسیم گورکی درباره آنها مینویسد:
“کسانی که او را فقط در کار سیاسی میدیدند، او را یک توطئهگر آموزشدیده و منظم، قابل اعتماد، شجاع و از هر نظر عضوی ارزشمند از حزب، اما به نوعی فاقد زندگی و فردیت میدانستند. او یک توطئهگر به دنیا آمده است و ارزش زندگی چندین نفر از ما را دارد.”
در واقع میتوان چنین گفت که وینیچ در کتاب خرمگس، نه تنها یک گروه انقلابی را در مرکز طرح قرار میدهد، بلکه به عنوان بخشی ضروری از این گروه، شخصیت جدیدی از زنان را خلق و وارد داستان میکند.
علت کمتوجهی سیاهپوستان به کتاب وینیچ!
با توجه به عقاید و تجربیات وینیچ در خصوص وحدت ملی و گرایش به مسائل بینالمللی، یافتن احساسات نژادپرستانه نسبت به آمریکاییهای جنوبی و سیاهپوستان در این کتاب گیجکننده است!
همانطور که خوانندگان کتاب خرمگس متوجه خواهند شد، این نژادپرستی بر تصویر زنان رنگینپوست نیز تأثیر میگذارد. به نظر میرسد که همین امر موجب شد که رمان وینیچ در کوبا و دیگر کشورهای آمریکای لاتین و یا در آفریقا که تمام مبارزات آزادیبخش قهرمانانه را به راه انداختند، طنین چندانی پیدا نکند.
نژادپرستی موجود در این اثر چندان مورد توجه منتقدان آن قرار نگرفت. در واقع اگر منتقدی آن را دوست ندارد، یا به دلیل عقاید ضددینی و بیخدایی آن است که برای زمان خود غیرعادی بود، یا به دلیل حزبگرایی آن برای یک جنبش انقلابی.
سایر آثار و نوشتههای اتل لیلیان وینیچ
قبل از شروع جنگ جهانی اول، ویلفرد وینیچ در انجمن دوستان آزادیخواه روسیه شرکت کرد. او یک کتابفروشی کمیاب در سوهو داشت که از آن برای پولشویی و قاچاق ادبیات انقلابی و مارکسیستی به روسیه نیز استفاده میکرد. اتل اغلب به عنوان یک پیک برای سازمان کار میکرد.
او در این دوران شروع به نویسندگی تمام وقت کرد و سه رمان دیگر نوشت: جک ریموند (1901)، زیتون لاتام (1904) و دوستی منقطع (1910). علاوه بر این، برخی از شعرهای شوچنکو و لرمانتوف را به انگلیسی ترجمه کرد که در سال 1911 منتشر شد.
برخی دیگر از فعالیتهای او در حوزههای مختلف
او در طول جنگ با کویکرها، به عنوان یک مددکار اجتماعی در ایست اند لندن کار کرد. سپس در حدود سال 1920 بریتانیا را برای همیشه ترک کرد و به ویلفرد در نیویورک پیوست. اطلاعات بیشتری در مورد سایر فعالیتهای سیاسی او وجود ندارد. ویلفرد در سال 1930 درگذشت.
پس از آن اتل به موسیقی بازگشت و چند آثار موسیقایی از جمله “کتاب نامه در قالب تصنیف” را ساخت که به انقلابی ایرلندی راجر کیسمن تقدیم شد که در 3 اوت 1916 در زندان پنتونویل لندن به دار آویخته شد. او همچنین نامههای شوپن را به زبان انگلیسی ترجمه کرد و چند رمان دیگر نوشت؛ اگرچه هیچ یک از آنها به کیفیت یا شهرت کتاب خرمگس نرسیدند.
پیری و پایان زندگی
افراد باسواد شوروی در سال 1955 متوجه شدند که اتل در سن 91 سالگی در نیویورک زنده است. اتل به زندگی آرام با همراهش، آن نیل که زمانی تجارت کتاب ویلفرد در نیویورک را مدیریت میکرد، ادامه داد. آنها سی سال در قلب منهتن، در آپارتمانی در لندن تراس در خیابان 24 غربی با هم زندگی کردند. اتل وینیچ حدود شصت سال پیش در 27 ژوئیه 1960 در سن 96 سالگی درگذشت.
چرا باید کتاب خرمگس را بخوانید؟
تا این بخش از مقاله دانشگاه کسب و کار با زندگینامه اتل لیلیان وینیچ و پیشزمینه نگارش و محتوای کتاب خرمگس آشنا شدید. این کتاب یکی از مهمترین آثار داستانی دنیا در موضوعاتی مانند انقلاب، آزادیخواهی، عشق و انساندوستی است و در لیست بهترین رمانهای جهان قرار دارد. ما در اینجا چند دلیل مهم ذکر کردهایم که چرا باید این کتاب را بخوانید:
1. در لیست برترین آثار داستانی دنیا قرار دارد
اگر اهل مطالعه و کتاب خواندن باشید، حتما تاکنون چندین بار در معرفی کتاب سایتهای مختلف به عنوان کتاب خرمگس برخورد کردهاید. این کتاب که در سال 1897 منتشر شده است، از آثار مهم و خواندنی ادبیات دنیا محسوب میشود و از آنجا که موضوعی جذاب و خاص دارد، عنوان آن در اکثر لیستهای پیشنهادی کتاب یافت میشود. بنابراین شما با خواندن آن با یکی از کتابهای مهم ادبیات جهان آشنا میشوید و مطالعه خود را مفیدتر و پربارتر میکنید.
2. خط داستانی جذاب دارد
معمولا رمانهای سیاسی و انقلابی به ذائقه بسیاری از افراد خوش نمیآید و حتی ممکن است آنها را در اواسط مسیر خسته کند. اما یکی از مهمترین ویژگیهای کتاب خرمگس خط داستانی جذاب و پرکشش آن است که خواندنش را برای هر کتابخوانی آسان میکند.
شما در این اثر زندگی یک جوان انقلابی را دنبال کرده و همگام با او از مشکلات بسیاری عبور میکنید که هیجان و دلهره خاصی در شما ایجاد میکند. به همین علت خواندن آن بسیار جذاب و هیجانانگیز است.
3. به شرح زندگی یک جوان انقلابی میپردازد
خواندن کتاب خرمگس به شما کمک میکند با روایت زندگی و سیر تحولات یک جوان انقلابی آشنا شوید و زندگی او را تا پایان کتاب دنبال کنید. به این ترتیب به خوبی میتوانید با مطالعه آن از جریان انقلابها، همراهی مردم، افکار و رفتار حاکمان سیاسی و دینی و اهداف انقلابیان آگاهی یابید و درک خوبی از آنها داشته باشید.
4. شما را با برههای از تاریخ ایتالیا آشنا میکند
یکی از پیشزمینههای مهم تاریخی در کتاب خرمگس، فعالیت جنبش ایتالیای جوان برای آزادیبخشی به مردم ایتالیا است. این همان موضوعی است که اتل لیلیان وینیچ در دوران جوانی خود با آن روبهرو شد و آن را دستمایهای برای نگارش یک اثر داستانی در این موضوع قرار داد.
به همین علت خواندن این رمان جذاب به شما کمک میکند با یک دوران مهم در کشور ایتالیا آشنا شوید و اهداف مردم و جوانان انقلابی در آن را درک کنید.
5. تلفیقی از عشق و سیاست و تراژدی است
کتاب خرمگس تنها یک اثر سیاسی و انقلابی نیست؛ بلکه کتاب مهمی است که در آن موضوعات مختلفی مانند عشق، آزادیخواهی، وطن دوستی، انسانیت و… وجود دارد. شما با خواندن این اثر هم یک کتاب عاشقانه در دوران انقلاب ایتالیا خواندهاید و هم کتابی درباره انسانیت و روحیه آزادیخواهی مردم!
بنابراین اگر به موضوعات سیاسی علاقه ندارید هم، سعی کنید این کتاب را بخوانید تا با مطالعه آن یک کتاب تراژدی و عاشقانه سیاسی را خوانده باشید.
سخن پایانی
کتاب خرمگس از آن دسته آثار تراژدی و خواندنی است که با داستان عاشقانه و انقلابی خود میتواند برای هر کتابخوانی جذاب باشد. اتل لیلیان وینیچ نویسنده انگلیسی این کتاب است که در سال 1864 متولد شد. او در طول زندگی خود فعالیتهای سیاسی بسیاری انجام داد و با عضویت در گروههای انقلابی به فعالیت بر علیه حکومتهای دیکتاتوری و ضدمردمی پرداخت. اتل در سال 1897 کتاب خرمگس را با تکیه بر تجارب خود در این دوران نوشت؛ همین امر موجب شد که این اثر مورد توجه بسیاری از مردم قرار بگیرد و تبدیل به یکی از بهترین رمانهای جهان شود.
ما در این مقاله از دانشگاه کسب و کار به معرفی این کتاب خواندنی پرداختیم و زندگینامه نویسنده آن را بررسی کردیم. سپس از پنج دلیل مهم نوشتیم که چرا باید این کتاب جذاب خوانده شود. نظر شما درباره این کتاب چیست؟ اگر رمان خرمگس را خواندهاید برای ما بنویسید که چه نظری درباره آن داشتید؟ خواننده نظرات ارزشمند شما هستیم.