یکشنبه 21 اردیبهشت 1404
دانشگاه کسب‌ و‌ کار
  • صفحه اصلی
  • کارآفرینی .
    • شغل و ایده
    • استارتاپ
    • کارآفرینی
  • کسب و کار .
    • کسب درآمد
    • کار در منزل
    • برندها و برندینگ
    • کسب و کار
  • سرمایه گذاری .
    • توکن و کوین
    • سرمایه گذاری
    • بورس
  • توسعه فردی .
    • موفقیت
    • انگیزشی
    • معرفی فیلم
    • توسعه فردی
  • روانشناسی .
    • زندگی‌نامه بزرگان
    • سخن بزرگان
    • روانشناسی
  • بازاریابی .
    • دیجیتال مارکتینگ
    • شبکه‌های اجتماعی
    • بازاریابی
  • ارزهای دیجیتال .
    • آموزش صرافی‌ها
    • مسائل مالی
      • بانک
      • وام
      • مسائل مالی
  • کتاب‌های کاربردی .
    • معرفی کتاب
    • خلاصه کتاب
    • کتاب‌های کاربردی
بدون نتیجه
نمایش همه نتایج
  • صفحه اصلی
  • کارآفرینی .
    • شغل و ایده
    • استارتاپ
    • کارآفرینی
  • کسب و کار .
    • کسب درآمد
    • کار در منزل
    • برندها و برندینگ
    • کسب و کار
  • سرمایه گذاری .
    • توکن و کوین
    • سرمایه گذاری
    • بورس
  • توسعه فردی .
    • موفقیت
    • انگیزشی
    • معرفی فیلم
    • توسعه فردی
  • روانشناسی .
    • زندگی‌نامه بزرگان
    • سخن بزرگان
    • روانشناسی
  • بازاریابی .
    • دیجیتال مارکتینگ
    • شبکه‌های اجتماعی
    • بازاریابی
  • ارزهای دیجیتال .
    • آموزش صرافی‌ها
    • مسائل مالی
      • بانک
      • وام
      • مسائل مالی
  • کتاب‌های کاربردی .
    • معرفی کتاب
    • خلاصه کتاب
    • کتاب‌های کاربردی
دانشگاه کسب‌ و‌ کار
خانه روانشناسی

از پلاسیبو چه میدانید؟

سبا حیدری توسط سبا حیدری
16 خرداد 1403
اثر پلاسیبو

قرص و دارو

از اثر پلاسیبو چه می‌دانید؟ تا به حال در رابطه با این اثر عجیب شنیده‌اید؟ اگر شنیده‌اید در ابتدای مقاله و برای شروع باید بگوییم بله، اثر پلاسیبو در ذهن شماست و واقعی هم است. در این مقاله از مجموعه مقالات دانشگاه کسب‌وکار، قصد داریم به موضوع اثر پلاسیبو (placebo effect) بپردازیم. قدرت این اثر را بررسی کنیم و یاد بگیریم چگونه از این قدرت به نفع خودمان استفاده کنیم.

فهرست مقاله

  •  اثر پلاسیبو
  • شروع شناخت پلاسیبو
  • ایمان قدیمی‌ترین دارویی که بشر شناخته است
  • زمینه‌های استفاده از اثر پلاسیبو
  • اثر پلاسیبو چگونه کار می‌کند؟
  • سه راه استفاده از پلاسیبو برای داشتن روز بهتر
  • جمع بندی

 اثر پلاسیبو

در چند سال گذشته، پزشکان متوجه موضوع عجیبی شدند. در آزمایش‌های کور، یعنی آزمایش‌هایی که پزشکان و بیماران هر دو نمی‌دانند کدام بیمار داروی واقعی دریافت می‌کند و کدام بیمار داروی بی اثر، روند مصرف داروهای مسکن جدید، کمتر و کمتر می‌شد. بهتر است بدانید آزمایش‌های کور جهت آزمایش اثربخشی داروها انجام می‌شود و نتیجه آزمایش، استانداردی طلایی برای دارو محسوب می‌شود.

همان‌طور که گفتیم در این آزمایش‌ها، نه پزشکان و نه بیماران نمی‌دانند چه کسی داروی فعال مصرف می‌کند و چه کسی دارونما دریافت می‌کند. در پایان کارآزمایی، دو گروه بیماران که قرص فعال و داروی بی اثر مصرف کرده‌اند، با هم مقایسه می‌شوند. اگر کسانی که واقعاً این دارو را مصرف کرده‌اند، بهبود قابل‌توجهی نسبت به کسانی که دارونما یا همان قرص بی اثر را مصرف کرده‌اند داشته باشند، می‌توان گفت که دارو ارزش تجویز دارد و تأثیر آن روشن است.

هنگامی که محققان شروع به بررسی دقیق آزمایش‌های بالینی داروهای ضد درد یا همان مسکن ها کردند، فهمیدند که به طور متوسط ​​27 درصد از بیماران در سال 1996 کاهش درد ناشی از مصرف یک داروی جدید را در مقایسه با مصرف دارونما گزارش کردند. این آزمایش نشان داد زمانی که به بیماران قرص بی اثر داده شده بود و سپس داروی مؤثر، 27 درصد از بیماران پس از مصرف قرص مؤثر اعلام کردند که کاهش درد داشته‌اند. درصد بیشتری را انتظار داشتید؟ می‌دانم.

پس شاید برایتان خیلی عجیب باشد که بدانید در سال 2013، این میزان تنها به 9 درصد رسید!

شروع شناخت پلاسیبو

جفری موگیل، محقق درد در دانشگاه مک گیل بود که این روند را کشف کرد. او توضیح می‌دهد که آنچه این آزمایش نشان داد بدتر شدن اثر داروها نبود، بلکه این موضوع بود که اثر پلاسیبو در طول زمان بیشتر می‌شود. جالب است بدانید که این آزمایش فقط به ایالات متحده و تنها به داروهای مسکن محدود نمی‌شود. دارونماها و قرص‌های بی اثر در مطالعات ضد افسردگی و ضد روان‌پریشی نیز در حال افزایش هستند.

موگیل می‌گوید: اثر پلاسیبو جالب‌ترین پدیده در تمام علم است. این اثر رابطه‌ای دقیق بین زیست شناسی و روان‌شناسی است و در بسیاری از موارد دیده می‌شود، از تبلیغات دارویی که می‌بینیم تا تعاملات ما با ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی و طول مدت یک کارآزمایی بالینی.

این مقاله را هم بخوانید:  با تمرینات فن بیان مهارت‌های خود را افزایش دهید!
دکتر با روپوش سفید

دانشمندان در 15 سال گذشته این رابطه فوق‌العاده پیچیده را با جزئیات زیاد مطالعه کرده‌اند و دریافتند که قرص‌های قند عجیب‌تر و مفیدتر از آن چیزی هستند که قبلاً تصور می‌کردیم. علم جدید پلاسیبو درک جدیدی را در مورد اینکه چرا درمان‌های جایگزین مانند طب سوزنی به برخی افراد کمک می‌کند را برای ما توضیح می‌دهد.

همچنین پلاسیبو به طور بالقوه می‌تواند به ما اجازه دهد که روزانه دزهای کمتری از داروهای مسکن را برای کمک به مقابله با بحران مواد مخدر، تجویز کنیم.

از همه آموزنده‌تر، علم دریافته است که ما نمی‌توانیم دارو را از اثر پلاسیبو جدا کنیم، پس آیا نباید از این اثر به نفع خود استفاده کنیم؟ همراه تیم دانشگاه کسب‌وکار بمانید تا در کنار هم اثر پلاسیبو را بهتر بشناسیم.

مقالات مرتبط در حوزه توسعه فردی: برای افزایش آگاهی خودتان در زمینه موفقیت و توسعه فردی توصیه می‌کنیم مقالات روانشناسی، هرم مازلو، ترس، تاب آوری و دروغ را در رسانۀ دانشگاه کسب‌وکار مطالعه کنید.

ایمان قدیمی‌ترین دارویی که بشر شناخته است

این بخش را با جمله زیر شروع می‌کنیم:

هیچ پاسخ دارویی واحدی وجود ندارد! این خانواده‌ای از پدیده‌های روانی است که همپوشانی دارند.

برای هزاران سال، پزشکان، مراقبان و شفا دهندگان می‌دانستند که درمان‌های ساختگی برای بیماران خوشحالی ایجاد می‌کند. خود توماس جفرسون از نابغه‌ای که پشت اثر پلاسیبو بود، شگفت زده شد. جفرسون در سال 1807 نوشت: یکی از موفق‌ترین پزشکانی که تابه‌حال شناخته‌ام به من اطمینان داده است که از قرص‌های نان، قطره‌های آب رنگی، پودرهای خاکستری بی اثر، بیشتر از داروهای دیگر استفاده کرده است و این یعنی تقلب!

این روزها، پلاسیبو که در لاتین به معنای “لطف کردن” است، بسیار بیشتر از یک تقلب رواج دارد.

تد کپچوک در هاروارد به عنوان یکی از متخصصان برجسته جهان در مورد پلاسیبو شناخته می‌شود. او در مصاحبه اخیرش گفت، مطالعه اثر پلاسیبو در مورد پیدا کردن چیزی است که معمولاً در پزشکی به آن توجه نمی‌شود. چیزهای نامشهودی که اغلب وقتی به داروها و روش‌های خوب تکیه می‌کنیم فراموش می‌کنیم. اثر پلاسیبو یک نشانگر جایگزین برای هر چیزی است که یک دارو را احاطه کرده است و این شامل تشریفات، نمادها، یا حتی برخورد پزشک و بیمار است.

این فقط یک چیز تنها نیست، بلکه مجموعه‌ای از پدیده‌هاست. فرانکلین میلر، یک متخصص اخلاق زیستی بازنشسته NIH که کتابی را در این زمینه ویرایش کرده است، می‌گوید: من اثر پلاسیبو را مجموعه‌ای از پدیده‌های مختلف می‌بینم که با این اصطلاح به هم متصل می‌شوند. او می‌گوید: دیر یا زود ما از شر این اصطلاح خلاص می‌شویم و به طور خاص در مورد هر یک از اجزای آن صحبت می‌کنیم. شاید این حرف فرانکلین بدین معنا باشد که مطالعه و آزمایش بر روی اثر پلاسیبو هنوز راه زیادی در پیش دارد؛ زیرا مجموعه اثرات پلاسیبو بسیار وسیع است.

این مقاله را هم بخوانید:  افراد موفق و معرفی عادات مهمی که باعث موفقیت آنها شد
اثر پلاسیو

زمینه‌های استفاده از اثر پلاسیبو

احتمالاً تا این جا متوجه شده‌اید که گاهی اوقات یک فرد می‌تواند به یک دارونما و قرص بی اثر پاسخ دهد. این پاسخ می‌تواند مثبت یا منفی باشد. به عنوان مثال، علائم فرد ممکن است بهبود یابد یا ممکن است عوارض جانبی ناشی از درمان را داشته باشد. این پاسخ‌ها به عنوان “اثر پلاسیبو” شناخته می‌شوند.

برخی شرایط وجود دارد که در آن یک دارونما می‌تواند نتایجی را ایجاد کند. اثر پلاسیبو حتی زمانی که مردم می‌دانند که دارونما مصرف می‌کنند هم خودش را نشان داده است. مطالعات نشان می‌دهد که دارونماها می‌توانند بر بیماری‌های زیر اثر بگذارند:

  • افسردگی
  • درد
  • اختلالات خواب
  • سندرم روده تحریک‌پذیر
  • یائسگی

در یک مطالعه و آزمایش مربوط به آسم، افرادی که از داروی استنشاقی پلاسیبو استفاده می‌کردند، در تست‌های تنفسی و تست‌های دیگر عملکرد بهتری نداشتند. اما زمانی که محققان در مورد درک افراد از احساسشان سؤال کردند، گزارش شد که داروی استنشاقی دارونما به اندازه داروی مؤثر، در تسکین درد آن‌ها مؤثر بوده است.

شما می توانید با خواندن جملات آرام کننده روانشناسی و با استفاده از اثر پلاسیبو حال بهتری در طول روز داشته باشید.

اثر پلاسیبو چگونه کار می‌کند؟

تحقیقات در مورد اثر پلاسیبو بر رابطه ذهن و بدن متمرکز شده است. یکی از رایج‌ترین نظریه‌ها این است که اثر پلاسیبو به دلیل انتظارات فرد است. اگر فردی انتظار داشته باشد که یک قرص کاری را انجام دهد، ممکن است ترکیب شیمیایی بدن بتواند اثراتی مشابه آنچه که یک دارو ایجاد کرده باشد، ایجاد کند.

به عنوان مثال، در یک مطالعه، به افراد دارونما داده شد و به آنها گفته شد که این دارو یک محرک است. پس از مصرف قرص، ضربان نبض آن‌ها افزایش یافت، فشار خون آن‌ها افزایش یافت و سرعت واکنش آن‌ها بهبود یافت. زمانی که به افراد قرص مشابهی داده شد و به آن‌ها گفتند که این قرص برای کمک به خوابیدن است، آن‌ها اثرات معکوس را تجربه کردند.
کارشناسان همچنین می‌گویند که بین میزان انتظار یک فرد برای رسیدن به نتایج و اینکه آیا نتایج حاصل می‌شود یا خیر، رابطه‌ای وجود دارد. هر چه این احساس قوی‌تر باشد، احتمال اینکه فرد اثرات مثبتی را تجربه کند بیشتر است. ممکن است این اثر عمیق به دلیل تعامل بین بیمار و ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی وجود داشته باشد.

به نظر می‌رسد همین امر در مورد اثرات منفی نیز صادق باشد. اگر افراد انتظار داشته باشند که عوارض جانبی مانند سردرد، حالت تهوع یا خواب آلودگی داشته باشند، احتمال بروز این واکنش‌ها بیشتر است.

این مقاله را هم بخوانید:  روانشناسی عزت نفس - کتابی که موجب تحول در مفهوم عزت نفس شد!
خانمی در ازمایشگاه

سه راه استفاده از پلاسیبو برای داشتن روز بهتر

در ادامه می‌خواهیم راز استفاده از پلاسیبو را به شما نشان دهیم! حدس بزنید چیست؟

شما می‌توانید خودتان را فریب دهید و به تنهایی از قدرت اثر پلاسیبو استفاده کنید. در اینجا سه ​​ترفند برای این کار بیان می‌کنیم:

بهره وری بیشتری داشته باشید

در یک آزمایش انجام شده بر روی دانش آموزان، کسانی که فکر می‌کردند خواب خوبی دارند، وقتی نوبت به عملکرد شناختی روز بعد می‌رسید، تیزتر بودند.

حتی اگر هشت ساعت کامل نخوابیده‌اید، سعی کنید به جای استرس در مورد ساعتی که بیدار بودید، روی میزان استراحت خود تمرکز کنید.

به خود بگویید که احساس آرامش می‌کنید، به جای اینکه در مورد میزان خستگی خود ناله کنید. اثر پلاسیبو ممکن است در واقع روز پربارتری را برای شما رقم بزند. این یعنی دروغ به خودت برای برد!

مقالات مرتبط در حوزه توسعه فردی: برای افزایش آگاهی خودتان در زمینه موفقیت و توسعه فردی توصیه می‌کنیم مقالات حافظه دیداری، علائم افسردگی و استعداد را در رسانۀ دانشگاه کسب‌وکار مطالعه کنید.

خوش اندام شوید

یک مطالعه در مورد اثر پلاسیبو و تناسب اندام نشان داد، افرادی که به آن‌ها گفته شده بود در زندگی روزمره خود ورزش می‌کنند، در واقع بدون افزایش فعالیت خارج از شغل خود سالم‌تر شدند.

در یک ماه، افراد به طور متوسط ​​دو پوند از دست دادند، فشار خون خود را کاهش دادند و درصد چربی بدن خود را بهبود بخشیدند.

اثر پلاسیبو، بهانه‌ای برای کنار گذاشتن کامل ورزش نیست! اما در آن دوره‌هایی که واقعاً زمانی برای باشگاه ندارید، ممکن است سلامت شما از تهیه فهرستی از تمام فعالیت‌های در طول روز سود ببرد. مانند تمیز کردن خانه، بالا رفتن از پله‌ها، بازی با بچه‌ها یا راه رفتن با حیوان خانگی‌تان.

این مقاله را هم بخوانید:  راه های افزایش اعتماد به نفس، بطور کامل و به زبان ساده
دارو و شربت

احساس شاد بودن داشته باش

اردال می‌گوید: مثبت اندیشی، که نمونه‌ای از اثر پلاسیبو است، با پیامدهای سلامتی مرتبط است.

تمرین خوش بینی، به جای تمرکز بر روی نکات منفی، این قدرت را دارد که به شما احساس بهتری در روز بدهد. این گونه در طول روز آرامش بیشتری خواهید داشت.

می‌توانید مقاله‌ای که در مورد آرامش درونی در دانشگاه کسب و کار است را برای داشتن حال بهتر مطالعه کنید.

مقالات مرتبط در حوزه توسعه فردی: برای افزایش آگاهی خودتان در زمینه موفقیت و توسعه فردی توصیه می‌کنیم مقالات کاریزما، خودشناسی و انواع تیپ شخصیتی را در رسانۀ دانشگاه کسب‌وکار مطالعه کنید.

جمع بندی

از اینکه تا اینجای راه همراه دانشگاه کسب‌وکار بودید خیلی خوشحالیم. در این مقاله در کنار همدیگر بررسی کردیم که اثر پلاسیبو چیست و چگونه می‌توانیم برای داشتن زندگی بهتر از آن استفاده کنیم.

در آخر می‌خواهیم تکنیکی که می‌تواند کمک کند از اثر پلاسیبو استفاده کنید را به شما یادآوری کنیم:

یک قاب از تصاویر خوش‌بینانه درست کنید. عکس‌هایی از مناظری کنار هم بچینید که مشتاقانه منتظر آن باشید، مثلاً تصاویری از محل تعطیلات رؤیایی‌تان‌. این عکس‌ها را نزدیک آینه حمام آویزان کنید یا از آن‌ها به عنوان تصویر صفحه نمایش رایانه خود استفاده کنید تا چندین بار در روز آن‌ها را ببینید.

شما از چه تکنیک‌هایی برای استفاده مؤثر از اثر پلاسیبو در زندگی خود بهره می‌برید؟ نظرات خود را با ما در دانشگاه کسب و کار در میان بگذارید.

این مقاله را هم بخوانید:  9 راهکار طلایی برای افزایش اعتماد به نفس در زنان
سبا حیدری

سبا حیدری

یاد دادن یادگیری دوباره است... من سبا حیدری هستم دانشجوی ارشد سامانه های شبکه ای و امیدوارم همراه شما در راه رشد و یادگیری و همچنین توسعه فردیمون حرکت کنیم.

مقالات مرتبط در دسته بندی مورد علاقه شما

حواس پرتی
غلبه بر حواس پرتی: 13 تکنیک مؤثر برای افزایش تمرکز
17 اردیبهشت 1404
انگیزشی
جملات انگیزشی بزرگان: 100 جمله‌ای که زندگی‌تان را تغییر می‌دهد
16 اردیبهشت 1404
ویکتور هوگو
زندگی و آثار ویکتور هوگو: خالق شاهکار بینوایان را بهتر بشناسید
15 اردیبهشت 1404
کمپانی تنسنت
معرفی شرکت تنسنت؛ داستان شروع این غول تجاری [مقالۀ جامع]
15 اردیبهشت 1404
نرم افزار تسکولو
نرم افزار مدیریت پروژه تسکولو + معرفی ویژگی‌ها و کاربردها
14 اردیبهشت 1404
بقراط فیلسوف
زندگینامه بقراط پدر پزشکی نوین + متن سوگندنامه پزشکی بقراط
10 اردیبهشت 1404
نیما یوشیج
زندگینامه نیما یوشیج: پدر شعر نو و خالق افسانه
8 اردیبهشت 1404
کارلوس کاستاندا
رازهای عرفان سرخپوستی: زندگی و آثار کارلوس کاستاندا
7 اردیبهشت 1404
پست بعدی
درآمد اینستاگرام

با این روش‌ها به سادگی از اینستاگرام کسب درآمد کنید

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این مقالات را هم بخوانید

تست هوش
توسعه فردی

آشنایی با انواع تست هوش + تاریخچه، مزایا و معایب آن

توسط مهدیس شهرام فرد
16 خرداد 1403
راهنمای استراتژی‌های بازاریابی ارجاعی برای رشد کسب‌وکار
بازاریابی

راهنمای استراتژی‌های بازاریابی ارجاعی برای رشد کسب‌وکار

توسط تحریریه رسانۀ دانشگاه کسب‌وکار
17 خرداد 1403
ایکیگای
توسعه فردی

ایکیگای چیست؟ راهنمای جامع برای پیدا کردن هدف زندگی و شغل رویایی شما

توسط تحریریه رسانۀ دانشگاه کسب‌وکار
26 بهمن 1403
همه چیز درمورد فرهنگ و ریشه‌ی آن
روانشناسی

همه چیز درمورد فرهنگ و ریشه‌ی آن

توسط زهرا شریفی
13 شهریور 1403
شغل خدمات کامپیوتری چیست و چگونه می‌توان وارد این حرفه شد
شغل و ایده

شغل خدمات کامپیوتری چیست و چگونه می‌توان وارد این حرفه شد

توسط زهرا شریفی
20 آذر 1403
ربات‌های انسانی (اخبار)
اخبار

ایلان ماسک در گفتگویی اعلام کرد ربات‌های انسانی تسلا تا پایان سال آماده‌ فروش می‌شوند!

توسط مهدیس شهرام فرد
6 اردیبهشت 1403

آنچه دیگران می‌خوانند

دستگاه حضور و غیاب
مدیریت

اگر هنوز ورود و خروج پرسنل را دستی ثبت می‌کنید، این مقاله را بخوانید!

توسط تحریریه رسانۀ دانشگاه کسب‌وکار
20 اردیبهشت 1404
مدیر آموزش
راهنمای شغلی

مدیر آموزش و نقش آن در توسعه سرمایه‌های انسانی + شرح وظایف و مهارت‌ها

توسط مهدیس شهرام فرد
2 اردیبهشت 1404
کسب‌وکارهای کوچک
راهنمای شغلی

مدیر تدارکات کیست و چه وظایفی در سازمان دارد؟ + میزان درآمد و بازار کار در ایران

توسط مهدیس شهرام فرد
27 فروردین 1404
رقابت در فضای دیجیتال
دیجیتال مارکتینگ

اهمیت دیجیتال مارکتینگ برای کسب و کارها؛ آیا هر استارتاپی به تیم بازاریابی نیاز دارد؟

توسط تحریریه رسانۀ دانشگاه کسب‌وکار
1 اردیبهشت 1404
کارمند اداری یا دفتری
راهنمای شغلی

حقوق کارمند اداری یا دفتری در ایران چقدر است؟ + مهم‌ترین وظایف و مسئولیت‌ها

توسط مهدیس شهرام فرد
3 اردیبهشت 1404
کارشناس فروش
بازاریابی

معرفی کامل شغل کارشناس فروش + وظایف، اهداف کلیدی و میزان درآمد آن در ایران

توسط مهدیس شهرام فرد
24 فروردین 1404

لینک‌های مفید از سراسر وب

ثبت شرکت، ثبت برند، آی نو، مجله سرمایه گذاری هشتینو، وام با چک، تجارتخانه آراد برندینگ، کتاب آزمون استخدامی آموزش و پرورش حیطه عمومی

شبکه‌های اجتماعی      

...

درباره وب‌سایت دانشگاه کسب‌وکار

دانشگاه کسب‌ و کار یک رسانه اینترنتی است که به صورت تخصصی درحوزه کسب‌وکار فعالیت می‌کند.

حمایت‌مالی    تماس با ما    درباره ما    تبلیغات

© تمامی حقوق برای رسانۀ دانشگاه کسب و کار محفوظ است. 1400 - 1404

بدون نتیجه
نمایش همه نتایج
  • صفحه اصلی
  • کارآفرینی .
    • شغل و ایده
    • استارتاپ
    • کارآفرینی
  • کسب و کار .
    • کسب درآمد
    • کار در منزل
    • برندها و برندینگ
    • کسب و کار
  • سرمایه گذاری .
    • توکن و کوین
    • سرمایه گذاری
    • بورس
  • توسعه فردی .
    • موفقیت
    • انگیزشی
    • معرفی فیلم
    • توسعه فردی
  • روانشناسی .
    • زندگی‌نامه بزرگان
    • سخن بزرگان
    • روانشناسی
  • بازاریابی .
    • دیجیتال مارکتینگ
    • شبکه‌های اجتماعی
    • بازاریابی
  • ارزهای دیجیتال .
    • آموزش صرافی‌ها
    • مسائل مالی
      • بانک
      • وام
      • مسائل مالی
  • کتاب‌های کاربردی .
    • معرفی کتاب
    • خلاصه کتاب
    • کتاب‌های کاربردی