فرسودگی شغلی فقط احساس خستگی در محل کار نیست. این یک پاسخ عاطفی، روان‌شناختی و جسمانی به استرس پیوسته است. زمانی که فشارهای کاری همیشه بالا می‌رود، وزنه‌ای بر روی شانه‌های خود احساس می‌کنید. ممکن است احساس ناتوانی و زیاد کار کردن داشته باشید. فرسودگی شغلی منبع انرژی و کارآمدی شما را می‌رباید و می‌تواند به زندگی خصوصی شما هم آسیب برساند. ممکن است با احساس خستگی کامل خانه را ترک کنید و از فردا وحشت داشته باشید. احساس می‌کنید دیگر چیزی ندارید که بدهید یا به چیزی توجه نمی‌کنید.
فرسودگی شغلی یک نوع استرس مخصوص کار است که باعث می‌شود افراد احساس خستگی جسمی یا ذهنی، کاهش عملکرد داشته باشند و همچنین باعث از بین رفتن هویت می‌شود. در واقع فرسودگی شغلی یک تشخیص رسمی روانشناسی نیست. برخی از متخصصان معتقدند که مشکلات دیگری مانند افسردگی در پشت فرسودگی شغلی پنهان هستند. پژوهشگران نشان می‌دهند که عوامل شخصی، مثل خصوصیات شخصیت و وضعیت خانوادگی، بر روی افرادی که فرسودگی شغلی را تحمل می‌کنند، اثر دارند. در این مقاله از مجموعه مقالات دانشگاه کسب و کار می‌خواهیم به موضوع مهم فرسودگی شغلی بپردازیم، علل آن را در کنار هم بررسی کنیم و در آخر راهکارهایی برای برطرف کردن آن ارائه دهیم. اگر شما هم درگیر این احساس هستید پیشنهاد می‌کنیم حتماً تا انتهای این مقاله تیم ما را همراهی کنید.
چگونه می‌توانیم فرسودگی شغلی را تشخیص دهیم؟
آیا تا حالا به این فکر افتاده‌اید که چه عواملی باعث می‌شود کارمندان از شغل خود خسته و ناراضی شوند؟ آیا شما هم فکر می‌کنید که فرسودگی شغلی یا (Burnout) نشانه تنبلی و بی‌حوصلگی در انجام وظایف است؟ پس چطور باید به معلم یا پرستاری نگاه کنیم که سال‌هاست با تلاش و اخلاص، شغل خود را به خوبی ادامه داده و حالا دچار کمبود انگیزه و علاقه به کار شده است؟ آیا می‌توانیم آن‌ها را سست و بی‌پروا خوانده و مورد سرزنش قرار دهیم؟ مدیران همواره باید به حضور کارکنان با استعداد و توانایی که به دلیل وفاداری و پاسخگویی، ساعات زیاد و سخت را با تمام قدرت در حال کار هستند و به خاطر نشان دادن عملکرد خوب و شایستگی، همواره مسئولیت‌های جدید و بزرگ‌تر را به عهده می‌گیرند و بدون قصد، منجر به از بین رفتن نیروهای کار مجرب و متخصص می‌شوند، توجه بسیار داشته باشند.
طبق گفته پژوهشگران میو کلینیک (Mayo Clinic) که یکی از مراکز و دانشگاه‌های پزشکی معتبر آمریکا است، فرسودگی شغلی و کم شدن انگیزه افراد برای کار، ناشی از ساعات کاری سخت و خستگی‌های زیاد روحی، جسمی و عاطفی است. این فرد دیگر شوق و اشتیاقی برای انجام فعالیت حرفه‌ای خود ندارد، خود را ناتوان و بی معنی می‌بیند و متأسفانه اغلب اوقات تن به تنبلی و بی مسئولیتی می‌دهد. برای تشخیص فرسودگی شغلی، باید دو چیز مهم را بدانید: اول اینکه چه عواملی باعث این پدیده می‌شوند و دوم، چه نشانه‌هایی این احساس را مشخص می‌کنند!
چه عواملی باعث به وجود آمدن Burnout می‌شوند؟
به گفته محققان، اکثر کسانی که با شور و شوق به مسیر و کارراهه شغلی (مسیر شغلی) خود پرداخته و حتی از ساعات استراحت و تعطیلات آخر هفته خود برای انجام وظایف صرف نظر می‌کنند، در طول فعالیت حرفه‌ای خود، با احتمال بالاتری با احساس بی‌قدرتی، افسردگی و خستگی شدید روبرو می‌شوند. علاوه بر این، پژوهشگران نشان دادند که پدیده Burnout دارای دو عامل درونی و بیرونی است که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.
نگاهی به تأثیر عوامل درونی
منشأ درونی فرسودگی شغلی، به خصوصیات شخصیتی افراد برمی‌گردد. برای جلوگیری از عواقب منفی دل‌زدگی شغلی که هم برای فرد و هم برای سازمان آسیب‌زاست، لازم است که افراد با استفاده از مشاوره‌های شغلی، شغل مناسب شخصیت خود را انتخاب کنند. به عنوان نمونه، یک فرد با عزت نفس پایین، در مقامات مدیریتی، با دشواری زیاد وظایف خود را انجام می‌دهد و یا تضاد بین اهداف سازمان و اهداف هر کارمند، باعث ایجاد تعارض درونی می‌شود. عوامل دیگر مثل سن، جنسیت، تجارب کاری مربوطه، سلامت روان و … نیز در پدید آوردن یا جلوگیری از این پدیده، نقش دارند.
مقالات مرتبط در حوزه بیزینس: برای تکمیل دانسته‌های بیزینسی خودتان توصیه می‌کنیم مقالات کارآفرینی چیست، کسب و کار زنبورداری و صندوق کارآفرینی امید را حتما مطالعه کنید.
نگاهی به تأثیر عوامل بیرونی در فرسودگی شغلی
فرد ممکن است از شغل خود خسته شود وقتی با عوامل سازمانی یا خارجی زیر روبرو گردد:
- بار کاری و مسئولیت‌های زیادی که به او سپرده می‌شود
- فشارهای زمانی و روانی زیاد (مثل کار در بخش‌های درمانی)
- نامشخص بودن جایگاه و وظایف شغلی فرد
- روش‌های رهبری و مدیریتی سخت‌گیرانه و نادرست
- محیط کاری نامناسب و ناخوشایند
- عدم حل مشکلات و تضادهای مختلف بین کارکنان و مدیران
- درآمد کم و ناهمخوان با کار انجام شده
- عدم احترام به شایستگی و توانایی کارکنان
نگاهی کلی به مراحلی که فرسودگی شغلی را به وجود می‌آورند
به عنوان یک پدیده قدرتمند، فرسودگی شغلی ممکن است افراد مختلفی را در سطوح و سنین شغلی متفاوت تحت تأثیر قرار دهد. اما بر اساس تحقیقات جدید، شاغلین بین ۲۵ تا ۴۵ ساله بیش از دیگران در معرض این پدیده هستند و باید به نشانه‌های آن دقت کنند. افرادی که به فرسودگی شغلی مبتلا می‌شوند، پنج مرحله را طی می‌کنند و متأسفانه هر بار وضعیت بدتر می‌شود. اینجاست که باید گفت سلامت روان و جسم خود را نادیده نگیرید. زیرا فرد بیمار کارایی کمتری در شغل خود دارد و به سازمان یا شرکتی که در آن کار می‌کند ضرر می‌زند. در ادامه پنج مرحله‌ای که فرد تا رسیدن به فرسودگی شغلی طی می‌کند را بررسی می‌کنیم. تا انتهای این مقاله تیم دانشگاه کسب و کار را همراهی کنید.
مرحله اول در تجربه فرسودگی شغلی
فردی که شغل جدیدی پیدا کرده، احتمالاً از این وضعیت خوشحال و هیجان زده باشد. او ممکن است احساساتی مثل شور، علاقه، افتخار، خوشبختی، خرسندی و نظایر آن را تجربه کند. اما هم‌زمان با شروع کار جدید، مشکلات و سختی‌های جدیدی هم برای او پیش می‌آید. برای حل این مشکلات در محل کار، او باید توان و قدرت بیشتری داشته باشد. بنابراین، او سعی می‌کند با تغییر عادات و رفتار خود، به چالش‌های جاری پاسخ دهد. اما بعضی از رفتارهای او مناسب و مفید نبوده و باعث می‌شود که به سمت مرحله بعدی فرسودگی شغلی حرکت کند.
مرحله دوم از این احساس
در این مرحله، فرد با احساساتی مانند خستگی و گیجی روبرو می‌شود. این مرحله نشانه‌های بیشتری را در فرد ایجاد می‌کند که عبارت‌اند از:
- کاهش انرژی به دلیل کار زیاد
- پیدایش نارضایتی از شغل
- به هم ریختگی در خواب
- فرار از واقعیت و گرایش به فعالیت‌هایی مثل اعتیاد، پرخوری و…
مقالات مرتبط در حوزه بیزینس: برای تکمیل دانسته‌های بیزینسی خودتان توصیه می‌کنیم مقالات کسب و کار، کارآفرینان، کارآفرین و کسب و کار موفق را حتما مطالعه کنید.
مرحله سوم در فرایند فرسودگی شغلی
در این مرحله، نشانه‌های جسمی فرسودگی کاری بیشتر و شدیدتر می‌شوند و فرد شاغل به حمایت و مراقبت بیشتر از سوی دوستان و همکاران و البته رئیس خود نیاز دارد. چنین فردی در مرحله نشانه مزمن، با بیماری‌های جسمی گوناگون (مثل سر دردها، دردهای پخش شده در بخش‌های مختلف بدن)، خشم و حتی افسردگی روبرو میگردد.
مرحله چهارم در بروز این احساس
حال فرد به دلیل طولانی شدن علائم مزمن مرحله پیشین، به مرحله چهارم از فرسودگی شغلی رسیده است. این فرد شاغل احساس می‌کند که نسبت به او بی‌عدالتی و ستمکاری شده است. در نتیجه، علائم روانی و جسمانی مثل شک، بدبینی، فشار خون بالا، زخم معده، کمبود خواب و… را کم کم تجربه می‌کند.
مرحله چهارم در فرایند فرسودگی شغلی
فرد در اینجا دیگر قادر به تحمل و ادامه کار نیست و سازگاری شغلی‌اش با محیط کار به حداقل ممکن می‌رسد و در نتیجه او شغل خود را از دست می‌دهد. از طرف دیگر، ممکن است که فرد شاغل در این مرحله بعضی از علائم مرحله قبل را کمتر احساس کند اما چون بهبودی کامل ندارد، نمی‌توان گفت که فرد از چنین وضعیتی خلاص شده و می‌تواند سلامت جسمی و روانی خود را به آسانی باز پس بگیرد.
نشانه‌هایی که باید به آن‌ها اهمیت دهید!
علائم و نشانه‌هایی که معمولاً پنهان هستند، مثل زنگ‌های اخطار، بیشترین کمک را به انسان‌ها می‌کنند. در مورد موضوع این نوشته هم باید توجه کنید که علائم فشار روحی، تا حدودی شبیه به علائم خستگی شغلی هستند اما بزرگ‌ترین تفاوت این دو این است که در فشار روحی، فرد از وجود فشارهای روانی خود آگاه است. در حالی که در پدیده خستگی شغلی، فرد نمی‌تواند بفهمد که این فرایند اصلاً رخ داده است یا خیر! این نشانه‌ها را با دقت ببینید:
- فرد دچار نا امیدی می‌شود
- انگیزه و تلاش خود را از دست می‌دهد
- به کار و تیم خود علاقه ندارد
- افزایش تأخیرات، غیبت‌ها و حتی مرخصی‌های مکرر که نشان دهنده عدم رضایت شغلی فرد نیز هست
- علائم جسمانی مانند: پرخاشگری، ضعف بدن و بروز بیماری‌های جسمانی
- کاهش یا قطع ارتباطات اجتماعی و خانوادگی
- حس بطالت و ناتوانی زیاد
- روی دادن حوادث گوناگون در محل کار
مقالات مرتبط در حوزه بیزینس: برای تکمیل دانسته‌های بیزینسی خودتان توصیه می‌کنیم مقالات کسب و کار خانگی، آموزش کسب و کار و فرسودگی شغلی را حتما مطالعه کنید.
بررسی راهکارهای مختلف برای رهایی از فرسودگی شغلی
هایدی گرنت هالورسون (Heidi Grant Halvorson) که روانشناس اجتماعی و نویسنده کتاب (هیچ‌کس شما و کارتان را درک نمی‌کند!) است، عقیده دارد که فرسودگی شغلی ناشی از محاصره شدن انسان‌ها توسط دستگاه‌هایی است که با طراحی خاص خود، توجه انسان را به سمت خود جذب می‌کنند. این دستگاه‌ها باعث می‌شوند که ما فکر کنیم همه چیز در این دنیا ضرورت دارد! او همچنین می‌افزاید: در چرخه کاری بدون وقفه ۲۴ ساعت در ۷ روز هفته، از طریق مختلف فشار زیادی به انسان وارد می‌شود. این فشارها باعث می‌شوند که شما خستگی و کمبود انرژی را تجربه کنید. بنابراین باید سعی کنید که دوباره این انرژی گم شده را برگردانید. در ادامه به شما نشان خواهیم داد که بر اساس نظر هایدی گرنت، پس از مقابله با فشارهای زیاد، چطور انرژی خود را تجدید کنید.
به معنا و مفهوم اهمیت دهید
هالورسون می‌گوید که اگر شغل شما چنان است که فرصت آزاد کمی دارید، برای اینکه از کار خسته نشوید، به ارزش وظایف خود توجه کنید. برقراری ارتباط بین وظیفه حال حاضر و هدف‌های شخصی بلندمدت، شما را برای تکمیل کارهایتان پرانرژی می‌کند. به عنوان نمونه، زمانی که احساس خستگی می‌کنید، به خود بگویید که پایان دادن به پروژهای که در حال انجام آن هستید، منجر به بهبود جایگاه شغلی شما می‌شود. با این روش انگیزه لازم برای ادامه کار را پیدا کرده و با وسوسه تنبلی مقابله می‌کنید. البته باید بدانید که چنین فکرهایی تنها آرام‌بخش‌های گذرا هستند. اگر کار کردن شما طولانی شود و همواره سعی کنید تا خود را به کار کردن وادار کنید، به تدریج فرسودگی شغلی پیدا می‌کنید. پس برای جلوگیری از این مشکل، گاه به گاه به مرخصی رفتن را فراموش نکنید.
برای جلوگیری از فرسودگی شغلی استراحت آخر هفته را فراموش نکنید
هالورسون بر اساس پژوهش‌های خود اعلام می‌کند: اگر خستگی جسمی و روحی احساس می‌کنید، نشانه این است که باید برای استراحت زمان بیشتری در نظر بگیرید. به طور مثال، گاهی اوقات شاید نیاز داشته باشید تعطیلات آخر هفته خود را چند روز طولانی‌تر کنید. البته نمی‌خواهید دو هفته کامل استراحت کنید، اما می‌توانید با سه یا چهار روز استراحت در آخر هفته، استرس و فشار کاری خود را کم کنید. مراقب باشید وقتی مرخصی گرفته‌اید و تعطیلات آخر هفته خود را افزایش داده‌اید، با دفتر تماس نگیرید و از چک کردن ایمیل‌های خود هم خودداری کنید!
به سمت حرفه‌ای بروید که به آن علاقه دارید
فریدمن معتقد است که به جای اینکه در زمان آزاد خود، سعی کنید کار کمتری انجام دهید یا از آن دوری کنید، بهتر است که فعالیت‌هایی را انتخاب کنید که برای شما لذت‌بخش و جذاب هستند. مثلاً تنیس بازی کردن با یک رفیق یا پخت و پز با کمک همسرتان، شما را به چیزهایی که دوست دارید، نزدیک‌تر می‌کند. علاوه بر این، این فعالیت‌ها به طور نامحسوس ذهن شما را از نگرانی‌های شغلی دور می‌کنند. تحقیقات نشان داده‌اند که رسیدن به اهداف مورد علاقه خود، بسیار راحت‌تر و خوشایندتر از سایر کارهاست. همچنین، انجام دادن فعالیت‌های مورد علاقه، حتی اگر خسته‌کننده باشند، بهتر از کاری است که فقط برای پول درآوردن آن را انجام می‌دهید.
هالورسون نیز در این مورد می‌گوید: آنچه که در ساعات غیرکاری خود می‌کنید، بسیار مهم است. به عبارت دیگر، کارهایی مانند دراز کشیدن روی صندلی و خوردن پاپ‌کورن در حین دیدن فیلم بسیار شیرین است، اما توصیه ما این است که یک فعالیت سخت‌تر را برگزینید. کارهایی مانند حل جدول و یا بازی شطرنج با اینکه پیچیده‌تر به نظر می‌آیند، اما سطح انرژی شما را افزایش می‌دهند و جلوی احساس خستگی در شما را می‌گیرند.
برای جلوگیری از فرسودگی شغلی از ابزارهای دیجیتال دوری کنید
در دورانی که گوشی هوشمند برای همه یک امکان نبود، وقتی کارکنان از محل کار خارج می‌شدند، به طور طبیعی فاصله گرفتن از وظایف نیز اتفاق می‌افتاد. فریدمن درباره این موضوع می‌گوید: در قدیم اگر کسی خواسته باشد کارش را به خانه بیاورد، باید قبلاً برای آن برنامه داشته باشد و این کار خیلی سخت بود! اما الان وضعیت کاملاً متغیر شده است. این روزها همه ما شغلمان را در قالب تلفن همراه در جیبمان به هر جایی می‌بریم. پس به صورت ناخودآگاه روحی به آن گره خورده‌ایم.
بر اساس این حرف‌ها، روانشناسان توصیه می‌کنند که استفاده از دستگاه‌های دیجیتال را تا جای ممکن کاهش دهید. وقتی به خانه رسیدید، سعی کنید تلفن همراه خود را در یک مکان دور از دسترس بگذارید تا دائماً وسواس به نگاه کردن به ایمیل‌ها و پیام‌های کاری نداشته باشید. همچنین شما می‌توانید برای کنترل استفاده از تلفن همراه، قوانینی اعمال کنید. به عنوان نمونه، بعد از ساعت ۸ شب تلفن خود را سایلنت کنید و یا هر تماس و پیامی را نادیده بگیرید و فردا به آن‌ها پاسخ دهید.
استراحت را فراموش نکنید!
فریدمن معتقد است که فرسودگی شغلی زمانی رخ می‌دهد که دیدگاه خود را درباره آن چیزی که ما را در محل کار به بهترین وضعیت ممکن می‌رساند، از دست بدهیم. در واقع، ما همیشه فکر می‌کنیم که باید بدون توقف و با تمام توان برای دستیابی به سطوح عالی عملکرد تلاش کنیم. اما از نظر روانشناسی، اثرات پیشرفت از طریق فشار کاری فقط موقت هستند و پایدار نمی‌مانند. فریدمن نشان می‌دهد که برای بهبود عملکرد در شغل خود، شما نیاز به فرصت‌هایی دارید که انرژی خود را بازسازی کنید.
برای این منظور، شما می‌توانید در زمان‌های استراحت خود، قدم بزنید، بدوید و یا ناهار خود را خارج از دفتر کارتان بخورید. هر کاری می‌کنید، فقط لازم است از کامپیوتر و وسایل شغلتان فاصله بگیرید. این کار باعث می‌شود تا ذهنتان برای چند لحظه از جزئیات دور شود و دوباره هدف‌های بزرگ خود را به یاد بیاورید. توصیه می‌شود زمان‌هایی که ذهنتان به شدت با چالش روبرو می‌شود، خود را استراحت داده و سپس دوباره به جستجوی راه حل مشکلتان بپردازید.
برای رهایی از فرسودگی شغلی از خودتان به خوبی مراقبت کنید
زندگی ناسالم یکی از عوامل اصلی خستگی و فرسودگی شغلی است. برای حفظ سلامت جسم و روان، باید به خواب کافی، تغذیه سالم، ورزش، روابط اجتماعی، و فعالیت‌های آرام‌بخش مانند مدیتیشن، نوشتن افکار روزانه، و گذراندن وقت در محیط طبیعت توجه کنید. اگر احساس می‌کنید که وقت کافی برای استراحت، تفریح یا ورزش ندارید، یک هفته تمام فعالیت‌های خود را ثبت کنید و ببینید که چگونه زمان خود را در طول روز تقسیم می‌کنید. این کار به شما امکان می‌دهد تا نحوه گذراندن وقت خود را بهتر بشناسید و کارها، افراد و موقعیت‌های غیرضروری و منفی را از زندگی خود دور کنید.
علاوه بر این‌ها، نگرش شما هم ممکن است باعث فرسودگی شغلی شود. استراحت، تفریح و ورزش ممکن است خستگی شما را کم کنند، اما فرسودگی شغلی را درمان نمی‌کنند. در محل کار، هنوز هم ممکن است با فشار کار زیاد، اختلافات فردی و نابرابری مواجه باشید. پس، این موضوع که چگونه به این شرایط فکر می‌کنید بسیار مهم است.
مقالات مرتبط در حوزه بیزینس: برای تکمیل دانسته‌های بیزینسی خودتان توصیه می‌کنیم مقالات مشاوره کسب و کار، ایده های کسب و کار و بوم کسب و کار را حتما مطالعه کنید.
سعی کنید با اطرافیان بیشتر رابطه برقرار کنید
یک راه برای مقابله با فرسودگی شغلی، به خصوص وقتی که از نارضایتی و عدم توانایی ناشی می‌شود، افزایش تعاملات انسانی و رشد مداوم فردی و حرفه‌ای است. افزایش روابط مثبت و پرمعنا، شانس‌های یادگیری شما را بالا می‌برد. علاوه بر این، داوطلب شدن برای کمک کردن به دیگران یکی از روش‌های بسیار مؤثر برای خارج شدن از دام منفی فرسودگی شغلی است. ممکن است سایر همکاران در سازمان شما هم با مسئله فرسودگی شغلی دست و پنجه نرم کنند. افزایش ارتباطات در چنین موقعیت‌هایی به تقویت حمایت همدلانه، تشخیص مشکلات، و ایده‌پردازی برای یافتن راه‌حل‌های مؤثر منجر خواهد شد.
برای رهایی از فرسودگی شغلی با خود دلسوز باشید
وقتی که فرسودگی شغلی به شما دست می‌دهد، ممکن است احساس بی‌معنایی و ناکامی در زندگی کنید. ممکن است فکر کنید که هرگز نمی‌توانید به خوبی عمل کنید یا به رؤیاهای خود برسید. در این حالت ممکن است خودتان را با گفتارهای منفی و انتقادی درونی آزار دهید. بنابراین، باید خودمحبتی و دلسوزی را در خودتان تقویت کنید. به این سؤال پاسخ دهید که اگر دوستتان در همین وضعیت بود به او چه مشورتی می‌دادید؟ احتمالاً، به جای نکوهش، سعی می‌کنید او را تسلی داده و برای بهبود وضعیت به او راهنمایی کنید. پس مهم است که همین مقدار محبت و حمایت را نسبت به خودتان نیز ابراز کنید. به خودتان تذکر دهید که لازم نیست بدون عیب باشید، و اینکه نیاز به استراحت دارید، قابل قبول است.
در آخر، تنها چیزی که می‌توانید بکنید این است که در هر لحظه با توجه به انرژی، قدرت و ظرفیت خود، بهترین عمل و تصمیم را انجام دهید. همچنین خودتان را بابت نقاط ضعف و ناتوانی‌ها اذیت و ناراحت نکنید و نقاط ضعف خود را بپذیرید.
یک درمانگر می‌تواند به خوبی به شما کمک کند
فرسودگی شغلی یک مشکل جدی است که ممکن است روی زندگی شخصی و خانوادگی شما تأثیر منفی بگذارد. برخی اوقات شما نمی‌توانید به تنهایی با آن مقابله کنید و نیاز دارید که از یک روانشناس حرفه‌ای مشورت بگیرید. اگر احساس بی‌اعتمادی، نوسانات خلق و خو، و افکار خودآزاری یا آزار دیگران دارید، باید در اسرع وقت به یک درمانگر مراجعه کنید. درمانگر با استفاده از پرسش‌نامه و روش‌های روانشناسی، می‌تواند عوامل، راه‌حل‌ها و روش‌های درمان و کنترل فرسودگی شغلی را با شما بررسی کند و به شما در حل هر چالش یا مشکلی که منجر به فرسودگی شغلی شده است، راهنمایی کند.
حفظ انگیزه هنگام احساس فرسودگی شغلی
گاهی اوقات ممکن است برای اتمام یک پروژه خاص، وقت زیادی صرف کنید، اما به نتایج مورد نظر خود نرسید! شاید هم بخواهید با تلاش بیشتر، وضعیت خود را بهبود بخشید، اما هیچ پیشرفتی نکنید. چطور می‌توانید در این شرایط، انگیزه خود را حفظ کنید؟! این کار آسان نیست! به همین خاطر در اینجا چند تا از راهکارهای مؤثر در این زمینه را به طور خلاصه برای شما آورده‌ایم:
- روحیه خود را بالا ببرید!
- به هدف‌های قبلی خود فکر کنید
- از دوستان یا همکاران خود کمک بخواهید
- کتاب خواندن را نادیده نگیرید
- علاوه بر کار، تفریحات دلپسند خود را هم دنبال کنید
- به مسیر حرکت بازگشته و تلاش خود را ادامه دهید
مقالات مرتبط در حوزه بیزینس: برای تکمیل دانسته‌های بیزینسی خودتان توصیه می‌کنیم مقالات مدل‌های کسب و کار و کسب و کار از طریق اینستاگرام را حتما مطالعه کنید.
کلام آخر
خیلی خوشحالیم که تا انتهای این مقاله همراه تیم دانشگاه کسب و کار بودید. در این مقاله در کنار هم یاد گرفتیم که فرسودگی شغلی یک واکنش به فشارهای موجود در محل کار است که باعث تحولاتی در احساسات و عملکردهای فرد می‌شود. این پدیده ممکن است با انواع نشانه‌ها و مشکلات جسمی و روانی همراه باشد. اگر این مسئله را جدی نگیریم، می‌تواند سبب اختلال در کارایی فرد در زندگی روزمره شود. در این نوشته موضوع‌های مختلفی مانند تعریف کلی فرسودگی شغلی و علائم، عوامل مؤثر و روش‌های مقابله با آن را مورد بررسی قرار دادیم. به نظر شما برای رهایی از فرسودگی شغلی از چه راهکارهای دیگری می‌توانیم استفاده کنیم؟
