کمتر کسی وجود دارد که شازده کوچولو، این کتاب محبوب آنتوان دوسنت اگزوپری را نشناسد. شازده کوچولو یکی از محبوب‌ترین، نام آشناترین و پرخواننده ترین رمان‌های تاریخ ادبیات جهان است. بر طبق نظرسنجی‌های انجام شده در بین مردم، رمان نه چند بلند آنتوان دوسنت اگزوپری نویسنده فرانسوی به‌عنوان محبوب‌ترین کتاب در قرن بیستم انتخاب شده است. به همین دلیل آن را کتاب قرن نیز می‌نامند. رمان پرفروش شازده کوچولو تاکنون به حدود 300 زبان زنده دنیا ترجمه شده و در برخی زبان‌ها از جمله زبان فارسی چندین بار و توسط چندین نشر مختلف به ترجمه و چاپ رسیده است.
آنتوان دوسنت اگزوپری این رمان را در سال 1943 به پایان رساند. این کتاب برای نخستین بار در سپتامبر همین سال در نیویورک به چاپ رسید. تاکنون بیش از 200 میلیون نسخه از این کتاب ارزشمند در سراسر جهان به فروش رسیده است. هر ساله میلیون‌ها نسخه به این آمار افزوده می‌شود.
ما در این مقاله از دانشگاه کسب و کار تصمیم داریم تا به بررسی نکاتی در رابطه با کتاب نام آشنای شازده کوچولو بپردازیم و خلاصه‌ای مفید و مختصر از آن را برای افرادی که هنوز به سراغ آن نرفته‌اند بیان کنیم. پس در ادامه‌ی مقاله با دانشگاه کسب و کار همراه باشید تا از این کتاب مشهور فرانسوی زبان آنتوان دوسنت اگزوپری بیشتر بدانیم.
دلیل محبوبیت جهانی شازده کوچولو چیست؟
شاید برای شما هم سؤال باشد که دلیل این میزان از محبوبیت و معروفیت رمان آنتوان دوسنت اگزوپری چیست؟ چه عواملی منجر به فروش میلیون‌ها میلیون نسخه از این کتاب در سراسر جهان شده است؟ و چرا همچنان اثر آنتوان دوسنت اگزوپری از کتاب‌های پرفروش در ادبیات جهان است؟
قطعاً این چنین موفقیت‌هایی بر حسب اتفاق، تصادف و یا تبلیغات به دست نمی‌آید. حتماً شما هم کتاب‌هایی را می‌شناسید که در طی یک الی دو سال مشهور شده‌اند و در بسیاری محافل صحبت از آن‌هاست یا تا مدتی در صدر کتاب‌های پرفروش قرار می‌گیرند و علاقه‌مندان و طرفدارانی نیز دارند؛ اما پس از مدتی به فراموشی سپرده شده‌اند و دیگر کسی به سراغ آن‌ها نمی‌رود. اما این کتاب آنتوان دوسنت اگزوپری سال‌هاست که در دسته‌ی کتب پرفروش قرار دارد و گذشت زمان تأثیری در محبوبیت آن نگذاشته است. رمان شازده کوچولو یک محصول جهانی است که به هر زبانی که ترجمه شده طرفداران و علاقه‌مندان خود را یافته است. این کتاب در ایران توسط افراد سرشناسی همچون احمد شاملو، محمد قاضی و ابوالحسن نجفی به زبان فارسی ترجمه شده است. شازده کوچولو رکورد ترجمه به زبان‌های مختلف را داراست.
شازده کوچولو برای همه سنین
نکته جالب در رابطه با این کتاب این است که شما در هر سنی باشید شازده کوچولو برای شما نوشته شده است. این رمان محدودیت سنی ندارد. شما در هر سنی شروع به خواندن این اثر ماندگار کنید برای شما جذاب خواهد بود و قطعاً به یکی از کتاب‌های محبوبتان تبدیل می‌شود.
یکی از دلایل و رموز موفقیت این داستان را می‌توان در انتزاعی و خیالی بودن داستان آن عنوان کرد. آنتوان دوسنت اگزوپری در این رمان با استفاده از مفاهیم انتزاعی سعی در بیان واقعیات زندگی دارد. او با استفاده از مضامین خیالی و داستان‌پردازی‌های جذاب و استفاده از نمادها در داستان، مخاطب را به سادگی جذب خود می‌کند و اهداف خود را در قالب همین مفاهیم به او انتقال می‌دهد. نمادها در این کتاب نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. نمادهایی همچون گل سرخ، روباه، سیاره، بیابان و بسیاری دیگر که می‌توان آن‌ها را به مفاهیم مورد نظر نویسنده پیوند داد.
این کتاب ما را با خود به سفری جذاب و خیالی می‌برد که رازهایی را برای ما برملا کند.
خلاصه کتاب پیشنهادی: توصیه میکنم خلاصه کتاب بیشعوری را مطالعه کنید.
چرا باید شازده کوچولو را بخوانیم؟
مهم نیست در چه سن و سالی به سر می‌برید. یک‌بار خواندن شازده کوچولو برای شما واجب است! و احتمالاً این یک بار خواندن به دفعات دوم، سوم و یا حتی بالاتر نیز می‌رسد. این رمان به شما می‌آموزد که چطور انسان بهتری باشید و به کودکان آموزش‌هایی در ارتباط با دنیای بزرگ‌سالی می‌دهد. شازده کوچولو به شما در کشف و بازنگری در ارزش‌های اصلی زندگی کمک می‌کند. از عشق و تعهد صحبت می‌کند و با استفاده از تمثیل‌های فراوانی که در خلال قصه به آن‌ها می‌پردازد منجر به تعالی و رشد شخصیتی خواننده می‌شود. رمان آنتوان دوسنت اگزوپری آموزه‌ها و درس‌های فراوانی در فضای انتزاعی موجود در دل خود دارد.
رمان با تمثیل‌های مختلف به شما یادآوری می‌کند که ظاهربینی و قضاوت سریع را از خود دور کنید و قبل از اینکه به قضاوت افراد بپردازید ذات خود را وارسی کنید. در این کتاب با مفاهیمی که در رفتار گل شازده کوچولو پنهان شده می‌آموزیم که عواطف و احساسات واقعی خود را به راحتی و به درستی ابراز کنیم. این کتاب در این دنیای پر از استرس و کلافگی به ما می‌آموزد که نباید انقدر همه چیز را جدی بگیریم، از زیبایی‌ها و خوبی‌های جهان غافل بمانیم و لذت آن‌ها را از خود بگیریم. شازده کوچولو به ما می‌آموزد همه چیز بسیار کمتر از آن چیزی که ما بزرگترها فکر می‌کنیم جدی است!
در انتهای این کتاب جذاب می‌آموزیم شخصیت‌ها و نمادهای موجود در داستان را طبق پیش‌زمینه‌های ذهنی که از قبل داریم به سرعت دسته بندی و قضاوت نکنیم و به آن‌ها برای اثبات خود زمان بدهیم. کتاب در هر بخش و با رویارویی شازده کوچولو با هر یک از شخصیت‌های سفرش نکاتی را با استفاده از نمادها و تمثیل‌ها به ما می‌آموزد. او در این مسیر ما را غرق در لذت می‌کند.
بهترین ترجمه‌ی شازده کوچولو در ایران کدام است؟
همان‌طور که گفتیم شازده کوچولو رکورددار ترجمه در سراسر جهان است و تاکنون به حدود 300 زبان زنده دنیا ترجمه شده است. این کتاب تاکنون به دست چندین مترجم به زبان فارسی ترجمه شده و توسط نشرهای مختلف به چاپ رسیده است. از جمله مترجمانی ایرانی که این رمان ماندگار را به فارسی برگردانده‌اند می‌توان به افراد سرشناسی همچون احمد شاملو، محمد قاضی، ابوالحسن نجفی و مصطفی رحمان دوست اشاره کرد.
این 4 مترجم و نویسنده هر یک با استفاده از سبک خاص خود به ترجمه‌ی این کتاب محبوب پرداخته‌اند و قطعاً ترجمه‌های آن‌ها تفاوت‌هایی با یکدیگر دارد. نقاط قوت و ضعفی در هر یک از ترجمه‌ها وجود دارد. در ادامه به بررسی برخی از این ویژگی‌ها می‌پردازیم.
قطعاً انتخاب ترجمه‌ای به‌عنوان بهترین ترجمه‌ی یک اثر کار ساده‌ای نیست و به عوامل بسیاری وابسته است. عواملی که ممکن است برای هر فرد از میزان اهمیتی متفاوتی برخوردار باشد. پس ترجمه‌ی برتر بیشتر به نوع سلیقه خواننده وابسته است. البته که برای تشخیص یک قلم خوب معیارهایی وجود دارد؛ اما همه‌ی ترجمه‌هایی که ما در این مقاله از شازده کوچولو معرفی می‌کنیم، اصول بنیادین و ابتدایی در رابطه با یک ترجمه‌ی موفق را دارند. ادامه‌ی این مطلب به شما در انتخاب ترجمه‌ی متناسب با خودتان، برای این کتاب جذاب آنتوان دوسنت اگزوپری کمک می‌کند. پس همراه ما باشید.
خلاصه کتاب پیشنهادی: توصیه می‌کنیم خلاصه کتاب روان صد سال تنهایی را از دست ندهید.
-
شازده کوچولو با ترجمه‌ی احمد شاملو، ترجمه‌ای نزدیک به اشعارش
نخستین ترجمه‌ی احمد شاملو از کتاب شازده کوچولو در سال 1358 و در هفته‌نامه “کتاب جمعه” منتشر شد. این ترجمه چند سال بعد در قالب کتابی با عنوان مسافر کوچولو به چاپ رسید و توانست مخاطبین بسیاری در ایران پیدا کند. ترجمه شاملو از این کتاب را می‌توان در دسته‌ی ترجمه‌های آزاد قرار داد. شاملو در این ترجمه سبک خود را به کار گرفته است. سبکی با ترجمه‌ی آهنگین و شاعرانه که به اشعار شاملو شباهت زیادی دارد؛ اما شاملو در این سبک بسیار موفق بوده و این ترجمه آزاد را به خوبی به مقصد رسانده است.
ترجمه‌ی شاملو منتقدانی نیز دارد. این منتقدان معتقدند که شاملو به اصل قلم آنتوان دوسنت اگزوپری وفادار نبوده و سعی در نزدیک کردن متن کتاب به زبان عامیانه داشته است. البته این مطلب در برخی موارد نیز به‌عنوان نقطه قوت این اثر در نظر گرفته می‌شود. در حالت کلی شاملو در این اثر بیشتر به وزن کلام خود توجه داشته تا دقت در انتقال درست و با جزئیات مفاهیم رمان. البته باید بیان کرد که این مسئله منجر به ایجاد اشتباهات معنایی در این کتاب نشده است. با این وجود همچنان ترجمه شاملو طرفداران خاص خود را دارد.
-
محمد قاضی، حفظ سبک کلاسیک با استفاده از متون و عبارات کهن
محمد قاضی در ترجمه این اثر از کلمات و سبک متون کهن و قدیمی استفاده کرده و سعی در حفظ سبک کلاسیک اثر داشته است. از این رو برگردان محمد قاضی را در دسته ترجمه‌های تحت الفظی قرار می‌دهند. محمد قاضی تمام تلاش خود را برای وفادار بودن به متن اصلی به کار گرفته است و به سبک و بیان نویسنده پایبند بوده است. ترجمه محمد قاضی در عین نزدیکی به متن اصلی نویسنده روان و ملموس است.
در ترجمه‌ی شازده کوچولو از محمد قاضی مفاهیم و سبک زبانی به درستی انتقال داده شده است. در برخی بخش‌ها نیز استفاده‌ی مترجم از اصطلاحات و کلماتی که در متن اصلی موجود نبوده است به درک بهتر خواننده از اثر کمک بسزایی می‌کند. همچنین قاضی به ریتم متن آنتوان دوسنت اگزوپری نیز توجه داشته و تلاش کرده تا او نیز ترجمه‌ای موزون ارائه دهد. محمد قاضی این ترجمه را در دهه 30 و در حدود ده سال پس از انتشار کتاب اصلی در فرانسه ترجمه کرد. پس از ترجمه‌ی قاضی مترجمان بسیاری به ترجمه‌ی شازده کوچولو پرداختند. البته در سال‌های اخیر انتقاداتی از قبیل کهنه و قدیمی بودن عبارات استفاده شده در ترجمه‌ی قاضی مطرح شد.
خلاصه کتاب پیشنهادی: خلاصه کتاب ملت عشق را حتما مطالعه کنید.
-
ترجمه‌ی ابوالحسن نجفی، ترجمه‌ای رسمی‌تر و فخیم‌تر
ابوالحسن نجفی در ترجمه مجدد کتاب شازده کوچولو سعی کرد تا بتواند ایرادات وارد به ترجمه‌های قبلی را از بین ببرد و مرتفع کند. نجفی در این ترجمه از رمان از زبان رسمی‌تر و فخیم‌تری نسبت به اثر اصلی استفاده کرده است. او تلاش کرده کمی از زبان کودکانه برای نوشتار این متن دوری کند. ترجمه ابوالحسن نجفی از این کتاب را می‌توان از وفادارترین ترجمه‌ها به اصل اثر آنتوان دوسنت اگزوپری برشمرد. نجفی تلاش کرده تا مفاهیم و فضای انتزاعی موجود در کتاب را به خوبی حفظ کند. همچنین شخصیت‌های رمان را به درستی و در جایگاه اصلی خود باقی بگذارد.
البته ترجمه‌های قبل از قاضی نیز از اعتبار خوبی برخوردار بوده‌اند؛ اما نجفی به نوعی با سعی در حفظ تعادل در لحن سخن و کلمات استفاده شده در متون کتاب ترجمه‌ای موفق و قابل قبول از این شاهکار را به جاگذاشته است. همین سطح زبانی مناسب و انتقال درست و به جای مفاهیم به درک بهتر خواننده از اثر کمک فراوانی کرده است، ترجمه‌ی ابوالحسن نجفی در ایران طرفداران بسیاری دارد.
-
ترجمه‌ی مصطفی رحمان دوست، شازده کوچولو برای نوجوانان
ترجمه‌ی مصطفی رحمان دوست را می‌توان به‌عنوان یکی از جدیدترین ترجمه‌ها از کتاب ماندگار آنتوان دوسنت اگزوپری در نظر گرفت. ترجمه‌ای که نثری بسیار روان و متناسب با گروه سنی نوجوانان دارد و مناسب این رده سنی است. رحمان دوست در رابطه با دلایل ترجمه‌ی مجدد این اثر می‌گوید که ترجمه‌ی او نثر صریح و روان‌تری برای نوجوانان دارد. فهم آن برای این رده سنی، که اتفاقاً کتاب می‌تواند بسیار به آن‌ها کمک کند، ساده‌تر است.
همچنین رحمان دوست در رابطه با وفاداری به متن اصلی اظهار می‌کند که ترجمه‌ی ارائه شده از جانب او بیش از سایر ترجمه‌های موجود به متن اصلی آنتوان دوسنت اگزوپری وفادار است. کتاب شازده کوچولو با ترجمه مصطفی رحمان دوست توسط انتشارات قدیانی منتشر شده است. این ترجمه از زبان کهن، کلاسیک و بزرگسالانه محمد قاضی و نثر شاعرانه و محاوره‌ای شاملو به دور است و یک منبع مناسب برای نوجوانان است.
در کل اشاره به این نکته ضروری است که آثار بزرگ و ماندگار ادبیات جهان معمولاً به دست چندین مترجم و نشر به ترجمه و چاپ می‌رسند. اتفاقاً همین مسئله بر ارزشمندی آن اثر تأکید دارد. اثری که بسیاری از نویسندگان و مترجمان به ترجمه‌ی آن پرداخته‌اند. هر یک از آن‌ها تلاش کرده‌اند تا شازده کوچولو را از دریچه نگاه خود و با سبک و قلم مخصوص به خود برای ما روایت کنند. حال اینکه کدام ترجمه را برمی‌گزینید و کدام سبک و قلم را انتخاب می‌کنید، کاملاً به سلیقه شما و توقعاتتان از یک ترجمه‌ی معتبر برمی‌گردد.
خلاصه‌ای مفید از شازده کوچولو اثر موفق آنتوان دوسنت اگزوپری
در این بخش از کتاب به بیان خلاصه‌ای مفید از این شاهکار می‌پردازیم. برای این کار از ترجمه‌ی ابوالحسن نجفی استفاده کرده‌ایم. پس در ادامه متن با ما همراه باشید.
کتاب شازده کوچولو اثر آنتوان دوسنت اگزوپری با ترجمه‌ی ابوالحسن نجفی توسط انتشارت نیلوفر به چاپ رسیده است. این رمان حجم زیادی ندارد و در حدود صد و بیست صفحه برای قطع جیبی به چاپ رسیده است. چاپ اول این کتاب در سال 1389 منتشر شده است و شاید جالب باشد که بدانید نام اصلی آن به زبان فرانسه “Le Petit Prince” است. آنتوان دوسنت اگزوپری در ابتدای رمان آن را به یکی از دوستانش که به بیان او بهترین دوست او در جهان است تقدیم می‌کند و از اینکه این کتاب را به یکی از آدم‌بزرگ‌ها تقدیم کرده است از بچه‌ها عذرخواهی می‌کند.
او در پایان‌بندی عذرهایی که برای این کارش می‌آورد می‌نویسد: تقدیم به لئون ورت هنگامی که یک پسر بچه بود. او با این کار به این نکته اشاره می‌کند که تمام آدم‌بزرگ‌ها زمانی بچه بوده‌اند؛ ولی کمتر آدم‌بزرگی این را به یاد می‌آورد.
مترجم در ادامه عنوان می‌کند که آنتوان دوسنت اگزوپری این کتاب را در سال 1943 در امریکا نوشته و منتشر می‌کند. چرا که در آن سال‌ها و در بحبوحه جنگ جهانی دوم، فرانسه در تصرف آلمان بود و فرانسوی‌ها از مشکلات آذوقه و سوخت رنج می‌کشیدند.
خلاصه کتاب پیشنهادی: خلاصه کتاب انسان خردمند را حتما مطالعه کنید.
خلاصه کتاب
راوی کتاب که به نظر می‌رسد خود آنتوان دوسنت اگزوپری است در ابتدای کتاب از دوران کودکی خود می‌گوید. او در بخش اول کتاب به بررسی و بیان نقاشی‌هایی می‌پردازد که در دوران کودکی می‌کشیده و بزرگترها چیزی از آن نمی‌فهمیدند. آنتوان دوسنت اگزوپری در این بخش ما را با مفاهیمی همچون ظاهربینی و قضاوت نا به جا آشنا می‌کند. او بیان می‌کند که آدم‌بزرگ‌ها هیچ‌وقت خودشان تنهایی چیزی را نمی‌فهمند و کوچک‌ترها هم از توضیح دادن خسته می‌شوند.
او در این بخش از کتاب بیان می‌کند که: در شش سالگی به توصیه‌ی آدم‌بزرگ‌ها دست از نقاشی کشیدم و برای انتخاب شغلی دیگر به سراغ هواپیما رانی رفتم. مدت‌ها به این شغل مشغول بودم و به نظر آدم‌بزرگ‌ها مرد معقولی می‌آمدم. تا شش سال پیش که در یکی از صحراهای افریقا هواپیمایم خراب شد و به ناچار در همان منطقه به زمین نشستم تا بتوانم به تنهایی آن را تعمیر کنم. راوی کتاب آنتوان دوسنت اگزوپری صبح روز پس از این اتفاق در صحرای کبیر افریقا با طلوع خورشید از خواب برمی‌خیزد. یک آدم کوچولوی عجیب و غریب را می‌بیند که با وقار جلوی او ایستاده و از او تقاضای کشیدن یک گوسفند دارد.
خلبان و پسرک کوچولو به گفتگو می‌پردازند و خلبان در این گفتگوها متوجه می‌شود که پسرک عجیب و حیرت‌آور که در آن صحرا تک و تنها با او روبرو شده است از سیارکی دیگر به اینجا آمده و به قصد کشف سیاره‌های دیگر، سرزمین دور خود را ترک کرده است. کتاب در خلال گفتگوی این دو می‌چرخد و در سفر شازده کوچولو با نمادها و مفاهیم مختلفی آشنا خواهیم شد. او برای خلبان از گل سرخش که علاقه بسیاری به او دارد می‌گوید. در این مسیر ما را با خود به عمق ارزش‌ها و مضامین انسانی موجود در سیاره‌ها می‌برد.
در بخشی از این کتاب می‌خوانیم:
شازده کوچولو رفت و دوباره گل‌ها را دید. به آن‌ها گفت:
_ شما هیچ شباهتی به گل من ندارید. شما هنوز هیچ نیستید. کسی شما را اهلی نکرده است و شما هم کسی را اهلی نکرده‌اید. روباه من هم مثل شما بود. روباهی بود شبیه صد هزار روباه دیگر. ولی من او را دوست خودم کردم و حالا او در جهان یکتاست.
و گل‌ها سخت شرمنده شدند.
شازده کوچولو باز گفت:
_ شما زیبایید، ولی جز زیبایی هیچ ندارید. کسی برای شما نمی‌میرد. البته گل مرا هم هر رهگذر عادی شبیه شما می‌بیند. ولی او یک‌تنه از همه شما سر است، چون من فقط او را آب داده‌ام، چون فقط او را زیر حباب گذاشته‌ام، چون فقط برای او پناهگاه با تجیر ساخته‌ام، چون فقط برای خاطر او کرم‌هایش را کشته‌ام (جز دو سه کرم برای پروانه شدن)، چون فقط به گله‌گزاری او، یا به خودستایی او، یا گاهی هم به قهر و سکوت او گوش داده‌ام. چون او گل من است.
سپس پیش روباه برگشت. گفت:
_ خداحافظ.
روباه گفت:
_ خداحافظ. راز من این است و بسیار ساده است: فقط با چشم دل می‌توان خوب دید. اصل چیزها از چشم سر پنهان است.
خلاصه کتاب پیشنهادی: اگر به کتاب‌های انگیزشی موفقیت علاقه دارید حتما خلاصه کتاب جادوی فکر بزرگ را مطالعه کنید.
سخن پایانی
شازده کوچولو یکی از محبوب‌ترین و پرخواننده‌ترین کتاب‌های تاریخ ادبیات جهان است که تاکنون به بیش از 250 زبان زنده دنیا ترجمه شده است. این کتاب رکورددار ترجمه در جهان است و طرفداران بسیاری در کشورهای مختلف دارد. این کتاب بارها و توسط مترجم‌های مختلف در کشور ما به زبان فارسی منتشر شده است. ما در این مقاله از دانشگاه کسب و کار به بررسی برخی از این ترجمه‌ها و خصوصیات و ویژگی هریک پرداختیم تا شما با دید بازتری بتوانید ترجمه مورد نظر خود را از این کتاب برگزینید.
اگر از طرفداران کتاب شازده کوچولو هستید برداشت خود از فضای انتزاعی کتاب را با ما در میان بگذارید.
