بشر امروزی در سال‌های اخیر به قدری درگیر شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی شده است، که دیگر به ندرت به کتابخوانی فکر می‌کند. اگر نگاهی به اطرافیان و افراد دور و نزدیک خود بیندازید احتمالاً شما هم با ما هم نظر خواهید شد. گویی که مردم در این سال‌ها دیگر کتابخوانی و فواید اعجاب انگیز آن را فراموش کرده‌اند. نسل امروز دوست دارد سریع یاد بگیرد و دیگر مجالی برای کتابخوانی ندارد. کسی چه می‌داند، شاید ما هم در تلاشیم تا سرعت یادگیری خود را به ماشین‌ها برسانیم!
شاید سال‌ها قبل و پیش از ظهور عصر الکترونیک و فضای مجازی کمتر نیاز بود تا فواید کتابخوانی به ما یادآوری شود و کمتر کسی اهمیت مطالعه را یادآور می‌شد. چرا که در آن سال‌ها که مردم هیچ‌گونه وسیله ارتباطی دیگری برای ارتباط با جهان پیرامون خود و فراگیری علم و دانش نداشتند، کتابخوانی روزمره، آیین و سنتی بود که افرادی که جویای علم و دانش بودند آن را اجرا می‌کردند. دانشمندان و دانش پذیران علوم مختلف از فیلسوفان تا اخترشناسان و پزشکان، همه و همه به طرز عجیبی برای افزایش دانش خود به کتاب‌ها متکی بودند.
اما بهتر است بدانید کتابخوانی علاوه بر افزایش دانش و آگاهی فواید بسیاری برای ما دارد. فوایدی که شاید هیچ گاه از آن‌ها مطلع نباشیم و نتوانیم هیچ یک از آن‌ها را از طریق فضای مجازی یا شبکه‌های اجتماعی به دست آوریم.
ما در این مقاله از دانشگاه کسب و کار می‌خواهیم 13 فایده و مزیت مهم کتابخوانی را بیان کنیم. فوایدی که شاید بسیاری از آن‌ها را برای بار اول بشنوید! پس اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که برای شروع دوباره مطالعه کتاب و دوستی دوباره با کاغذ نیاز به یک تلنگر کوچک دارید، ادامه این مقاله را از دست ندهید.
مزایای مهم کتابخوانی
مزایا و فواید کتابخوانی دیگر بر کسی پوشیده نیست. اهمیت مطالعه کتاب از لحاظ علمی ثابت شده است. خواندن کتاب می‌تواند سلامت روحی و جسمی شما را بهبود ببخشد و لذت و اطلاعات عمیق را برای شما به ارمغان بیاورد. حالا اگر می‌خواهید بدانید مهم‌ترین مزایای مطالعه برای روح و جسم شما چه چیزهایی هستند و ببینید که چطور یک سرگرمی می‌تواند زندگی شما را بهبود ببخشد، در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا 13 مزیت شگفت انگیز مطالعه را با هم مرور کنیم.
کتابخوانی مغز شما را تقویت می‌کند
جالب است بدانید که در این رابطه تحقیقات میدانی و دقیق بسیاری انجام شده است و پژوهش‌ها نشان می‌دهد که مطالعه به معنای واقعی کلمه می‌تواند ذهن شما را دچار تغییرات کند.
محققان با استفاده از تصاویر اسکن مغزی ثابت کرده‌اند که مطالعه شامل یک شبکه پیچیده از مدارها و سیگنال‌های مختلف در مغز ماست. هر چقدر ما در این کار حرفه‌ای‌تر شویم و آن را تداوم ببخشیم، این شبکه نیز بسیار قوی‌تر و پیچیده‌تر خواهد شد. در مطالعه‌ای که توسط پژوهشگران در سال 2013 انجام شد، محققان با استفاده از اسکن‌های مغزی ام آر آی توانستند تأثیرات خواندن یک رمان بر ذهن افراد را بررسی کنند. آن‌ها از شرکت کنندگان در این پژوهش خواستند که یک رمان مشخص را در طی 9 روز مطالعه کنند.
آن‌ها دریافتند که با ایجاد تنش در داستان رمان، نواحی بیشتری از ذهن افراد فعال می‌شود. این مطالعات همچنین نشان داد که فعالیت بخشی از مغز شرکت کنندگان که به احساسات فیزیکی مانند حس درد و حرکات پاسخ می‌داد، در طول دوره مطالعه و حتی چند روز پس از آن افزایش یافته است. پس اولین و مهم‌ترین مزیت کتابخوانی تقویت و افزایش فعالیت مغز و عصب‌های آن است.
توانایی شما در همدلی و همذات پنداری افزایش می‌یابد
جالب است بدانید که تحقیقات گسترده در این زمینه نشان می‌دهد افرادی که مطالعه زیادی در زمینه‌ی داستان‌های ادبی و انواع رمان‌هایی که در آن‌ها به شخصیت درونی افراد پرداخته می‌شود دارند، توانایی و مهارت بالایی در درک احساسات و عواطف درونی دیگران دارند. پژوهشگران و متخصصان حوزه روان، این توانایی و مهارت ضروری در افراد را نظریه ذهن می‌نامند. مجموعه‌ای از مهارت‌ها که به ما کمک می‌کنند ارتباطات و تعاملات خود با دیگران را بهبود ببخشیم. البته این مهارت و توانایی تنها با خواندن یک یا دو کتاب داستانی ادبی به دست نخواهد آمد و باید برای رسیدن به این درک اجتماعی که به مرور به دست خواهد آمد تداوم داشته باشید.
دانش عمیق و ارزشمند کسب می‌کنید
یکی از بارزترین و اصلی‌ترین فواید مطالعه که شاید دیگر نیازی به اشاره به آن نباشد، یادگیری عمیق است. شاید برخی بر این باور باشند که این یادگیری روزانه می‌تواند از طریق فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی نیز حاصل شود. اما بهتر است بدانید شما از هیچ طریقی به جز مطالعه کتاب نمی‌تواند به دانش عمیق دست پیدا کنید. احتمالاً شما هم متوجه شده‌اید که بخش بسیاری از دانشی که ما از طریق فضای مجازی به دست می‌آوریم در عین وسیع بودن، عمق کمی دارد.
بر خلاف فضای مجازی، ویدیو، پادکست و یا حتی یوتیوب، کتاب‌ها دسترسی به دانش عمیق را برای ما فراهم می‌کنند. کتاب به ما کمک می‌کند تا از سطح یک موضوع فراتر رویم و این فراتر رفتن است که ما را به موفقیت می‌رساند. برای مثال زمانی که از ایلان ماسک بنیان گذار اسپیس ایکس پرسیده شد که چطور توانست ساخت موشک را فرا بگیرد، او پاسخ داد: من بسیار کتاب می‌خوانم!
مهم نیست در چه زمینه‌ای قصد فعالیت دارید. شاید می‌خواهید کدنویسی کنید و برنامه نویسی بیاموزید، شاید می‌خواهید به راه اندازی کسب و کار بپردازید یا حتی بیاموزید که چطور می‌توانید سطح زندگی خود را بهبود ببخشید. کتاب‌ها همواره بهترین پاسخ‌ها را برای ما دارند.
کتابخوانی حافظه شما را بهبود می‌بخشد
شما فرد فراموش‌کاری هستید؟ آیا همیشه چیزی وجود دارد که آن را فراموش کرده‌اید؟ آیا لیستی از اموری دارید که همواره آن‌ها را از یاد می‌برید؟ نگران نباشید و بدانید که یکی از مزایای مهم کتابخوانی بهبود و تقویت حافظه شماست. وقتی در حال خواند کتابی غیر داستانی هستید، در اصل شما از اطلاعات موجود در ذهنتان نیز استفاده می‌کنید. یا هر زمان که مشغول خواند یک رمان و یا یک کتاب داستانی هستید، نیاز دارید تا اطلاعات بسیاری را در رابطه با طرح داستان، شخصیت‌ها و نامشان، داستان‌های فرعی شکل گرفته در رمان، روابط شخصیت‌ها و محیط داستان به خاطر بسپارید. همه‌ی این اطلاعات جدید که شما به ذهن خود می‌سپارید باعث ایجاد خاطره‌های جدید می‌شوند و این خاطرات جدید با ایجاد سیناپس‌هایی، خاطرات قبلی شما را تقویت می‌کنند.
نتیجه این کار مداوم نیز بهبود و تقویت حافظه شماست و به شما کمک می‌کند تا یاد بگیرید چگونه اطلاعات جدید را ذخیره کرده و اطلاعات قدیمی را به خوبی به یاد بیاورید.
با کتابخوانی دایره واژگان خود را گسترش دهید
یکی از فواید مهم کتاب خواندن که ممکن است بسیاری از ما از آن غافل باشیم تقویت دایره واژگان ماست. پژوهش‌ها نشان می‌دهد، افرادی که کتابخوانی را در سنین پایین شروع کرده‌اند و آن را به صورت مداوم و منظم ادامه داده‌اند به تدریج دایره واژگان گسترده‌تری پیدا می‌کنند. آن‌ها سخنرانی‌های موفقی خواهند داشت و می‌توانند جذاب و گیرا، با استفاده از کلمات درست و به جا سخن بگویند. دایره واژگان قوی می‌تواند در موقعیت‌های مختلفی از جمله مصاحبه‌های دانشگاهی و فرصت‌های شغلی اثرگذار باشد.
بسیاری از کارفرماها برای استخدام به دنبال افرادی با مهارت‌های نرم هستند. یکی از این دسته مهارت‌ها توانایی برقراری ارتباط موثر با افراد است. کتاب خواندن یکی از بهترین راه‌ها برای تقویت این مهارت با گسترش دایره‌ی واژگان است.
استرس و اضطراب خود را کاهش دهید
در سال 2009 بود که گروهی از محققان تصمیم گرفتند تا تأثیرات سه عامل مطالعه، مدیتیشن یا یوگا و شوخ طبعی را بر سطح استرس و اضطراب دانش آموزان بررسی کنند. این مطالعه نشان داد که تنها 30 دقیقه کتابخوانی می‌تواند فشار خون، ضربان قلب و احساساتی همچون استرس و اضطراب را به اندازه انجام یوگا و یا طنز و خنده کاهش دهد. مطالعه روزانه را در برنامه ریزی خود بگنجانید تا به مرور بتوانید کنترل احساسات آزار دهنده خود را در دست بگیرید.
با کتابخوانی لذت ببرید و سرگرم شوید
کتاب‌ها در واقع یکی از جذاب‌ترین سرگرمی‌های روی کره زمین هستند، که می‌توانند شما را با خود به دنیاهای متفاوتی ببرند. در واقع کتاب‌ها یک جادوی قابل حمل هستند! آیا تا به حال کتابی را مطالعه کرده‌اید که نتوانید آن را زمین بگذارید؟ آیا به یاد دارید زمانی را که آن‌قدر غرق در خواندن کتاب شده باشید که نتوانید آن را حتی برای امور ضروری خود زمین بگذارید؟ برای اینکه بتوانید دوباره آن احساس و تجربه لذت بخش را به دست آورید کافی است تا کتاب‌های متناسب با سلیقه خود را بیابید. میلیون‌ها کتاب از ژانرهای مختلف وجود دارد که می‌توانند شما را به دنیای خود ببرند و غرق لذتتان کنند. از ادبیات کلاسیک و رمان‌های فانتزی گرفته تا کتاب‌های خودیاری.
مطالعه یکی از آن دسته سرگرمی‌هایی است که می‌توانید به سادگی در منزل خود از آن لذت ببرید و برای این کار نیاز به صرف هزینه زیادی هم ندارید. بنابراین تلاش کنید تا روز به روز از تلفن هوشمند خود فاصله بگیرید، یک کتاب مناسب در دست بگیرید، صفحات آن را باز کنید و در آن شیرجه بزنید!
مهارت‌های ارتباطی خود را بهبود ببخشید
یکی از مهارت‌های مهم و حیاتی در زندگی هر یک از ما، مهارت ارتباط مؤثر با دیگران است. حال این ارتباط می‌تواند یک ارتباط دوستانه و یا خانوادگی باشد یا ارتباط با همکارمان در محل کار. در هر حال توانایی برقراری تعاملات سازنده با دیگران می‌تواند سبک زندگی ما را بهبود ببخشد. برای مثال بسیاری از کارفرماها برای موقعیت‌های شغلی مورد نیازشان به دنبال افرادی با مهارت‌های ارتباطی قوی می‌گردند. افرادی که توانایی تعامل با دیگران را داشته باشند و با مشکلات ارتباطی درگیر نشوند.
از مزایای مهم مطالعه می‌توانیم به تقویت مهارت‌های ارتباطی اشاره کنیم. مطالعه به ما کمک می‌کند تعاملات خود را بهبود ببخشیم. هنگامی‌که ما یک اثر خوب و فاخر را مطالعه می‌کنیم، طبیعتاً از سبک نگارش، آهنگ کلمات، ترکیبات استفاده شده و جمله بندی‌های موجود در آن بهره می‌گیریم. این موارد به صورت ناخودآگاه بر ما اثر می‌گذارند و در کلام و نوشتار ما نفوذ می‌کنند.
همان‌طور که در بخش‌های قبلی نیز اشاره کردیم، کتابخوانی مهارت ما در درک احساسات متقابل را افزایش می‌دهد و همین مسئله به سادگی بر بهبود روابط ما اثرگذار است.
با مطالعه شبانه برای یک خواب راحت آماده شوید
مطالعه به عنوان بخشی از یک برنامه خواب منظم همواره توسط پزشکان توصیه شده است. البته بهتر است به جای استفاده از دستگاه‌های کتاب‌خوان و یا انواع تبلت از کتاب چاپی کاغذی برای مطالعه پیش از خواب استفاده کنید. چرا که نور ساطع شده از این دستگاه‌های الکترونیکی می‌تواند خواب شما را از تنظیم خارج کند، شما را برای مدت بیشتری بیدار نگه دارد و در نهایت بر خلاف انتظار شما از مطالعه برنامه خواب شما را نامنظم کند.
البته پزشکان توصیه می‌کنند که اگر در به خواب رفتن مشکل دارید، بهتر است در جایی به غیر از اتاق خواب خود به مطالعه بپردازید.
با کتابخوانی از افسردگی نجات پیدا کنید
یکی از مهم‌ترین فواید و مزایای مطالعه به خصوص خواندن کتاب‌های داستانی و رمان‌ها، امکان فرار ما از واقعیت و تسلی خاطر است. افراد افسرده معمولاً از انزوا و بیگانگی خود از دیگران رنج می‌برند. خواندن کتاب می‌تواند به کاهش این احساسات در وجود فرد کمک کند. مطالعه می‌تواند به ما کمک کند تا از دنیای خود فرار کنیم و از واقعیت به خیال پناه ببریم. با خواندن انواع رمان‌ها و داستان‌ها می‌توانیم ماجراجویی‌های تخیلی شخصیت‌ها را دنبال کنیم و با ورود به دنیای آن‌ها این ماجراها را تجربه کنیم. همچنین نوع دیگری از مطالعه که می‌تواند به بهبود بیماران افسرده کمک کند مطالعه کتاب‌های خودیاری است. این کتاب‌ها می‌تواند به افراد این امکان را بدهد که علائم بیماری خود و مسائلی که با آن‌ها روبرو و درگیر هستند را بهتر درک کنند. این دسته از کتاب‌ها معمولاً توسط بسیاری از متخصصان روان و پزشکان این حوزه توصیه می‌شوند.
بیماری‌های مرتبط با کهولت سن را به تأخیر بیندازید
پژوهشگران به شدت توصیه می‌کنند که با افزایش سن مطالعه خود را افزایش دهید و ذهن خود را از طریق خواندن انواع مجله، مقالات، کتاب‌ها و هر چیز خواندنی دیگر فعال نگه دارید.
خواندن کتاب به افراد سالمند کمک می‌کند تا بتوانند عملکردهای مختلف شناختی مغز و قدرت ذهن خود را حفظ کنند و به این ترتیب از بروز انواع بیماری‌های مرتبط با کهولت سن از جمله آلزایمر و زوال عقل جلوگیری کنند. به طور کلی میتوان گفت افرادی که به طور مداوم به فعالیت ذهنی می‌پردازند و با انواع فعالیت‌ها از جمله مطالعه و انواع بازی‌های فکری سعی در به کارگیری ذهن خود دارند، کمتر به ضایعات مغزی و بیماری‌های ذهنی مبتلا می‌شوند.
مهارت‌های تحلیلی خود را تقویت کنید
شاید برایتان جالب باشد، اما یکی از شگفت انگیزترین اثرات کتابخوانی بهبود مهارت‌های تحلیلی افراد است. معمولاً افرادی که به مطالعه روزانه می‌پردازند و کتاب خواندن را در برنامه روزانه خود قرار داده‌اند، توانایی بهتری در حل مسئله و تفکر در رابطه با مسائل مختلف دارند. برای مثال خواندن رمان‌های معمایی می‌تواند به بهبود مهارت شما در حل مسئله کمک کند. یا خواندن یک رمان رمزآلود می‌تواند توانایی شما را در حدس موقعیت‌های مختلف و تحلیل نشانه‌ها قوی کند. این مسئله به سادگی می‌تواند شما را در رویارویی با بسیاری از مسائل زندگی‌تان یاری دهد و قدرت تحلیل موضوعات و مشکلات را در ذهن شما تقویت کند.
با کتابخوانی قدرت تمرکز خود را بهبود ببخشید
شاید یکی از مضرترین اثراتی که عصر تکنولوژی، فضای مجازی و سوشال مدیا برای ما داشته تنبل کردن ماست. چرا؟ دلیل آن بسیار واضح است. این روزها همه چیز به سادگی و به سرعت در دسترس ما قرار می‌گیرد. هر گونه اطلاعاتی که نیاز داشته باشیم در آن واحد به دست می‌آوریم. دیگر نیازی به تفکر و تمرکز بر روی مسائل نداریم. مهارت حل مسئله از ما گرفته شده است و تکنولوژی همه‌ی این موارد را در دست گرفته است.
بشر امروزی به سرعت به سمت کاهش تمرکز پیش می‌رود. ما حتی دیگر تلاش نمی‌کنیم چیزی را به خاطر بسپاریم و حتی برای ساده‌ترین امور خود یک یادآور بر روی تلفن همراهمان نصب می‌کنیم.
مطالعه می‌تواند این تمرکز از دست رفته را به ما بازگرداند. اگر شما هم احساس می‌کنید استفاده از فناوری‌های مدرن بهره‌وری ذهنی و تمرکزتان را کاهش داده است، عادت مطالعه روزانه را در برنامه خود قرار دهید.
حداقل روزانه 20 الی 30 دقیقه خود را مجاب کنید که بر روی یک مطلب از کتاب مورد علاقه‌تان تمرکز کنید. بدون اینکه در این تایم به سراغ تلفن همره خود بروید. یا انواع ابزارهای ارتباطی را چک کنید. این عادت به مرور می‌تواند تمرکز شما را بهبود ببخشد. البته قطعاً این مسئله در اوایل راه برای شما مشکل خواهد بود؛ اما تسلیم نشوید و در انجام آن استمرار به خرج دهید.
کلام آخر
فواید بسیاری برای مطالعه و کتابخوانی وجود دارد که بسیاری از آن‌ها نیز توسط تحقیقات و پژوهش‌های علمی اثبات شده‌اند. این روزها با گسترش فناوری و تکنولوژی بسیاری از ما از کتاب‌ها فاصله گرفته‌ایم. شاید نیاز باشد در این زمینه تلنگری به خود وارد کنیم! از جمله مزایا مهم کتاب خواندن میتوان به افزایش ظرفیت فکری و روانی افراد اشاره کرد.
مطالعه هر کتاب، مسیری جدید و طولانی برای یادگیری و کسب تجربه‌های جدید در اختیار شما قرار می‌دهد. ما در این مقاله از دانشگاه کسب و کار تلاش کردیم تا با بیان برخی از مزایای مهم مطالعه، تلنگری باشیم برای فاصله گرفتن از دنیای پرسرعت تکنولوژی و رسیدن به آرامش درونی با کتاب! شما اخیراً چه کتابی مطالعه کرده‌اید؟ اثرگذارتری کتاب در زندگی شما کدام است؟
