درمان ترس شدید از چه مراحلی تشکیل میشود؟
همهی ما با احساس ترس آشنا هستیم. این احساس از دوران کودکی شروع شده و تا بزرگسالی ما در صورت عدم درمان، ادامه دارد. همچنین زمانی که ما موقعیتهای خطرناک و استرسزا را تجربه میکنیم، احساس ترس به سراغ ما میآید. ترس، به تنهایی، معمولا یک واکنش دفاعی طبیعی است که انسان را در مقابل خطرات حفاظت میکند. اما وقتی که این احساس منفی در بیشتر مواقع زیاد شود، ممکن است مشکلاتی را برای به همراه داشته باشد و ما احساس کنیم که این ترس غیرطبیعی است.
وقتی احساس ترس بیش از اندازه در زندگی ما باشد، میتواند باعث شکست و اختلال در عادات و روند زندگیمان شود. این ممکن است باعث ایجاد استرس، نگرانیهای بیش از حد و تلاش برای یافتن راهحلهایی برای کاهش یا حذف این ترس شود.
با من تا پایان این مقاله همراه باشید تا بتوانید با راهکارهایی جهت درمان ترس شدید آشنا شوید. همچنین سعی خواهم کرد تا بهترین راهحلها و راهنماییها برای مدیریت و کاهش ترسهای غیرطبیعی را برای شما به اشتراک بگذارم.
ترس شدید یا فوبیا چیست؟
فوبیا یا ترس شدید، از انواع اختلالات اضطرابی است که باعث بوجود آمدن اختلال در روند طبیعی زندگی افراد میشود. این اختلال جزو مسائلی است که با اعتماد به توانایی فرد برای غلبه بر آنها یا نادیده گرفتن علائمشان، قابل حل نیست. اختلالات اضطرابی، بهطور کلی یک مشکل ساده و بدون اهمیت نیستند که فقط با استفاده از اراده فرد بر آنها غلبه کرد یا آنها را نادیده گرفت.
این اختلالات باعث میشوند فرد بیشتر از قبل دچار اضطراب شود و در انجام کارهای روزمرهاش تنها بیشتر اوقات ناراحتی و تردیدهای زیادی داشته باشد. حتی ممکن است گاهی اوقات اضطراب او را درگیر کند و آنقدر شدید باشد که مانع انجام کارهای روزانهای که بطور معمول انجام میداد، شود. حال اگر این حالت اضطرابی اگر بصورت تقریبی در تمام زمانهای روزانه و در بیشتر مواقع همراه شما باشد، احتمالا شما با اختلال اضطراب فراگیر مواجه هستید و باید به درمان ترس شدید خود بپردازید.
درمان ترس شدید نیازمند شناسایی علائم و مراجعه به متخصصان متخصص اضطراب است. روشهای مختلف درمانی و مدیریتی وجود دارد که میتواند به شما کمک کند تا با این وضعیت مقابله کنید و بر آن غلبه کنید.
مقالات مرتبط در حوزه توسعه فردی: برای افزایش آگاهی خودتان در زمینه موفقیت و توسعه فردی توصیه میکنیم مقالات طوفان فکری، فوبیا، کاریزماتیک و هوش تجاری را در رسانۀ دانشگاه کسبوکار مطالعه کنید.
توضیح کلی از انواع فوبیا
ترسهای شدید یا فوبیاها میتوانند به شدت زندگی روزمره را تحت تاثیر قرار دهند و باعث محدودیتهای زیادی در فعالیتهای روزانه فرد شوند. درمانهای روانشناختی مانند تراپی رفتاری-شناختی (CBT) و استفاده از تکنیکهای مدیریت استرس میتوانند به کاهش این ترسها کمک کنند. همچنین، در موارد شدیدتر، داروها نیز ممکن است به عنوان بخشی از درمان مورد استفاده قرار گیرند. من در ادامه به معرفی انواعی از فوبیاهای رایج در جامعه میپردازم. اما شما میتوانید برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله ترس، فوبیا، غلبه بر ترس را که در سایت دانشگاه کسب و کار منتشر شده است را مطالعه کنید.
- آکروفوبیا (ترس از ارتفاعات): افراد مبتلا به این فوبیا از ارتفاعات میترسند. این ترس میتواند باعث شود فرد از صعود به ارتفاعات بالا اجتناب کند و حتی از یک طبقه بالاتر از زمین، ترسیده و اضطرابی شود.
- کلستروفوبیا (ترس از فضاهای بسته): افراد مبتلا به این فوبیا از فضاهای بسته و تنگ میترسند. این ترس میتواند منجر به تنگی نفس، ترس از مرگ در فضاهای بسته، و حتی اجتناب از ورود به اتاقهای بسته یا آسانسور شود.
- هموفوبیا (ترس از خون): این فوبیا به معنای ترس شدید و غیرمعقول از دیدن خون است. افراد مبتلا به هموفوبیا ممکن است به ورود به محیطهای پزشکی یا حتی صحنههای خونین اجتناب کنند.
- اراکنوفوبیا (ترس از عنکبوتها): افرادی که از این فوبیا رنج میبرند، ترس شدیدی از عنکبوتها دارند. این ترس میتواند به گونهای شدید باشد که حتی دیدن عکس یا تصویر عنکبوت نیز آنها را به وحشت بکشاند.
- فوبیا اجتماعی: این نوع از ترس شامل ترس و اضطراب شدید در مواجهه با وضعیتهای اجتماعی یا برخورد با افراد جدید است. افراد ممکن است از شرکت در مراسم عمومی، صحبت کردن در جمع، یا حتی حضور در مکانهای اجتماعی بزرگ احساس ترس و اضطراب کنن.
علت بوجود آمدن ترس شدید چیست؟
اصولا نمیتوان به طور دقیق مشخص کرد که چه چیزی باعث ایجاد ترس شدید میشود. اما به نظر میرسد که این اختلال به صورت ژنتیکی و از طریق عوامل محیطی شکل میگیرد. به عبارت دیگر، عوامل ژنتیکی و محیطی میتوانند در ایجاد فوبیا یا ترس شدید نقش داشته باشند. این اختلال معمولا در خانوادهها گزارش شده است و بیشتر در زنان شایع میباشد.
فوبیاهای خاص معمولا در دوران نوجوانی یا بزرگسالی آغاز میشوند. این ترس به طور ناگهانی شروع میشود و ممکن است از ترسهای دوران کودکی بیشتر دوام داشته باشد. برای مثال، فوبیا در کودکان معمولا مربوط به ترس از حیوانات است که ممکن است در طول زمان کاهش یابد، اما ممکن است تا بزرگسالی ادامه یابد.
تحقیقات نشان میدهد که رویدادهای ناخوشایند مانند نزدیک به غرق شدن، میتوانند فوبیا را ایجاد کنند. علاوه بر این، برخی از عوامل محیطی مانند قرار گرفتن در معرض فضاهای بسته، ارتفاعات بالا، یا تجربه نیش حیوانات و حشرات نیز میتوانند منبع فوبیا باشند.
افرادی که با شرایط پزشکی مداوم یا نگرانیهای سلامتی مواجه هستند، احتمال ابتلا به فوبیا را دارند. همچنین، برخی از تحقیقات نشان میدهد که ابتلا به فوبیا پس از صدمات تروماتیک مغزی و همچنین در افراد مبتلا به سو مصرف مواد یا افسردگی، شایع است.
مقالات مرتبط در حوزه توسعه فردی: برای افزایش آگاهی خودتان در زمینه موفقیت و توسعه فردی توصیه میکنیم مقالات تایپ های شخصیتی، مسئولیت اجتماعی و انگیزشی موفقیت را در رسانۀ دانشگاه کسبوکار مطالعه کنید.
علائم ترس شدید در افراد چگونه است؟
همینطور که به آن اشاره کردم ترس شدید معمولا به دلیل وجود یک شی خاص یا پیشبینی وضعیتی خاص به شدت حاد و غیرمنطقی است و حداقل به مدت شش ماه ادامه مییابد.
افراد مبتلا به فوبیا، هنگامی که در معرض عوامل تحریککننده فوبیا قرار میگیرند، واکنشهای فوری و اضطرابی از خود نشان میدهند که ممکن است به صورت حملات هراسی در شرایط خاص باشد. این وضعیت میتواند در کودکان با گریه، کج خلقی، افسردگی یا دلبستگی همراه باشد. اما بزرگسالان ممکن است بفهمند که این ترس یا اضطراب بیش از حد یا غیرمنطقی است و برای کنترل و درمان این احساس اقدام به درمان کنند.
افراد مبتلا به فوبیا به شدت از شرایط هراسآور دوری میکنند یا با مشکلاتی در آن محیطها که باعث اضطراب شدید میشود، مواجه میشوند. اجتناب از چنین شرایطی یا پیشبینی موقعیتهای اضطرابی ممکن است بر عملکرد روزانه، شغلی یا تحصیلی و همچنین در روابط اجتماعی تاثیر گذار باشد، و گاهی اوقات فرد از داشتن این وضعیتها نیز دچار پریشانی میشود.
مهم است بدانید که اضطراب، حملات هراس یا اجتناب از شرایط هراسآور در مواجهه با اشیا یا شرایط خاص، بیانگر علائم فوبیای خاص است و میتواند زندگی روزمره فرد را تحت تاثیر قرار دهد.
درمان ترس شدید چگونه است؟
درمان ترس شدید بهطور کلی به دو رویکرد اصلی تقسیم میشود:
- رویکرد دارویی
- رویکرد روانشناختی.
رویکرد دارویی شامل استفاده از داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی است. این داروها ممکن است در کاهش اضطراب و ترس موثر باشند، اما باید توجه داشت که بعضی از آنها ممکن است عوارض جانبی داشته باشند و نیاز به نظارت پزشکی داشته باشند.
رویکرد روانشناختی شامل درمانهای شناختی-رفتاری و روان درمانی است. درمان شناختی-رفتاری شامل استفاده از تکنیکهایی مانند تحلیل تفکر، تمرینات تنفسی، تمرینات تعاملی با اشیا و تمرینات بدنی است. هدف این درمان، تغییر نگرش فرد نسبت به ترس و افزایش توانایی مقابله با آن است.
روشهای روان درمانی شامل مشاوره و درمان مشکلات روانی و اجتماعی است. این درمانها ممکن است باعث بهبود روابط فرد با دیگران شده و به افزایش اعتماد به نفس و خودشناسی کمک کنند. همچنین با توجه به اینکه هر فرد ممکن است با نوعی ترس مواجه شود، برای درمان ترس شدید باید با پزشک یا متخصص روانشناسی مشورت کرد.
در روشهای روان درمانی شناختی، فرد به کمک مشاور خود تلاش میکند تا تفکرات و باورهای منفی خود را شناسایی کند و با تغییر آنها، به کاهش ترسهای خود بپردازد. به عنوان مثال، اگر فردی از ترس شرمندگی در جمعها رنج میبرد، مشاور با این فرد کار میکند تا از طریق شناسایی و تغییر تفکرات منفی، ترس فرد کاهش یابد.
در روشهای روان درمانی رفتاری، فرد با استفاده از تکنیکهای مختلفی مثل تمرینات تنفسی، مدیتیشن، ورزش، مدیریت استرس و یا تغییر رفتار، به کاهش ترسها و اضطرابهای خود میپردازد.
در روش تحلیل رویهای، با تحلیل رفتارها و کشف رویههای افکار و رفتار، فرد به کمک مشاور خود تلاش میکند تا علل و انگیزههای خود برای ترسیدن را شناسایی کرده و با استفاده از تکنیکهای مختلفی مثل تحلیل رویهای و مشاوره خانواده، اضطراب خود را تسکین دهد.
مقالات مرتبط در حوزه توسعه فردی: برای افزایش آگاهی خودتان در زمینه موفقیت و توسعه فردی توصیه میکنیم مقالات تقویت اراده، اثر مرکب، تست هوش و کنترل خشم را در رسانۀ دانشگاه کسبوکار مطالعه کنید.
عدم توجه به درمان ترس شدید چه پیامدهایی دارد؟
ترس شدید میتواند به شدت زندگی افراد را تحت تأثیر قرار دهد و اگر به آن توجه نشود، پیامدهای خطرناکی را به دنبال خواهد داشت. در زیر به برخی از این پیامدها و خطرات نادیده گرفتن درمان ترس شدید اشاره شده است:
افزایش استرس و اضطراب: عدم درمان ترس شدید میتواند منجر به افزایش استرس و اضطراب شدید در فرد شود که میتواند باعث کاهش کیفیت زندگی و توانایی انجام فعالیتهای روزمره شود. برخی از عوارض عدم درمان ترس شدید شامل موارد زیر است:
محدودیت در زندگی روزمره: عدم توجه به ترس شدید ممکن است منجر به محدودیتهای جدی در زندگی روزمره فرد شود و او را از انجام فعالیتهایی که میتوانند شادی و رضایت او را افزایش دهند، بازداری کند.
مشکلات در روابط اجتماعی: ترس شدید ممکن است موجب مشکلاتی در روابط اجتماعی فرد با دیگران شود و به وجود آوردن تنشها و تعارضات با خانواده، دوستان یا همکارانش منجر شود.
افزایش خطر بروز بیماریهای جسمی: مطالعات نشان دادهاند که ترس شدید ممکن است خطر بروز بیماریهای جسمی مانند بیماری قلبی، فشار خون بالا، بیماریهای گوارشی و آسم را افزایش دهد.
علاوه بر موارد ذکر شده، ترس شدید ممکن است عوارض جانبی دیگری را به همراه داشته باشد مانند افسردگی، خودکشی، یا افزایش اضطراب فراگیر.
بنابراین، نادیده گرفتن و عدم درمان ترس شدید میتواند پیامدهای خطرناکی برای فرد داشته باشد. بهترین راه برای پیشگیری از این پیامدها و خطرات، به موقع درمان کردن ترس است. با مراجعه به یک روانشناس متخصص یا روانپزشک و شرکت در دورههای درمانی مانند دورههای تسلط بر ذهن، فرد میتواند از این شرایط خطرناک جلوگیری کند.
همچنین، فعالیتهایی نظیر مدیتیشن، یوگا، ورزش، تمرینات تنفسی، روشهای مدیریت استرس و تغذیه سالم نیز میتوانند به کاهش ترس و افزایش سلامت روانی و جسمی کمک کنند.
انواع داروها برای درمان ترس شدید
دو دسته از داروهای ضد افسردگی موجود است که برخی اوقات برای درمان فوبیا به کار میروند: مهارکنندههای بازجذب سروتونین انتخابی (SSRIs) و مهارکنندههای مونوآمین اکسیداز .(MAOI) اگرچه داروهای ضد افسردگی اصطلاحا با درمان اختلالات مرتبط با مزاج مانند افسردگی ارتباط دارند، اما این دسته از داروها نیز اثرات مثبتی در کاهش اضطراب دارند که احتمالا برای درمان فوبیا مفید باشند.
داروهای SSRIs مانند سلکسا (سیتالوپرام)، زولوفت (سرترالین)، پروزاک (فلوکستین) و پاکسیل (پاروکستین) به عنوان درمانی برای اختلالات اضطرابی شناخته میشوند.
عوارض جانبی این دسته از داروها برای برخی از افراد شامل موارد زیر میباشد:
- سردرد
- خشکی دهان
- افت وضوح ذهنی
- اختلال در کارکرد جنسی
- کاهش شهوت جنسی
- افزایش وزن
مقالات مرتبط در حوزه توسعه فردی: برای افزایش آگاهی خودتان در زمینه موفقیت و توسعه فردی توصیه میکنیم مقالات سحرخیزی، آداب معاشرت، قانون پارکینسون و رزومه کاری را در رسانۀ دانشگاه کسبوکار مطالعه کنید.
داروهای مسدود کننده بتا برای درمان ترس شدید
مهارکنندههای بتا مانند تنورمین (اتنولول) و ایندرال ) LAپروپانولول) در برخی موارد به عنوان یک روش درمانی کوتاهمدت برای کمک به کنترل علائم فیزیکی اضطراب مرتبط با فوبیا مانند لرزش و تعریق تجویز میشوند.
هرچند برخی از افراد ممکن است از فواید این داروها بهرهمند شوند، اما برخی دیگر معتقدند که مزایای آنها ارزش عوارض جانبی آنها را ندارد. اگر شما پس از مصرف این داروها دچار عوارض شدید، بهتر است قبل از قطع آنها با پزشک خود مشورت کنید.
افرادی که برای درمان ترس شدید خود از داروها استفاده میکنند، باید به یک روانپزشک متخصص مراجعه کرده و مشاوره مناسب در خصوص مدیریت دارو دریافت کنند. این مشاوره ممکن است توسط یک روانشناس هم دریافت شود.
در اکثر کشورها، روانشناسان مجوز تجویز دارو را ندارند، اما این قضیه به تدریج در حال تغییر است. با این حال، هیچ متخصص بهداشت روانی با مدرک کمتر از دکتری پزشکی مجاز به تجویز دارو در هر کشوری نیست. بنابراین، بهترین راه برای دریافت دارو و مشاوره مراجعه به یک روانپزشک است نه روانشناس.
درمان ترس شدید با مواجهه درمانی
مواجهه درمانی، یک روش درمانی است که فرد را به تدریج با موقعیتهایی که از آن میترسد، مواجه میکند. این روش با هدف حساسیت زدایی و کاهش اضطراب انجام میشود. بطور معمول مواجهه درمانی به عنوان بخشی از برنامه درمان شناختی رفتاری استفاده میشود، اما میتواند در زندگی روزمره فرد نیز مورد استفاده قرار گیرد.
قبل از شروع به مواجه شدن با موقعیتهای ترسناک، افراد ابتدا تکنیکهای آرامسازی را یاد میگیرند تا در هنگام مواجهه با ترسهایشان آرام باقی بمانند. این تکنیکها شامل تنفس عمیق، آرامسازی عضلانی پیشرونده، تجسم و تصویرسازی هدایتشده میشوند. گام بعدی این است که افراد با استفاده از این راهبردهای آرامسازی، به تدریج در مواجهه با شی یا موقعیت مورد ترس خود قرار بگیرند.
به عنوان مثال، اگر کسی از فوبیای صحبت در جمع رنج میبرد، درمانگر ممکن است کمک کند تا به تدریج با سناریوهای دشواری که شامل سخنرانی در جمع میشود، او را مواجه کند. این میتواند با خواندن متنی با صدای بلند برای یک دوست آغاز شود و به تدریج با ارائههای عمومی به پایان برسد. این گونه مراحل مواجهه به فرد کمک میکند که به تدریج بر ترسهای خود غلبه کند و احساس کنترل بیشتری را در موقعیتهایی که از آن میترسد، پیدا کند.
سایر روشهای درمان ترس شدید
تلاشهای بسیاری به منظور بهبود و تقویت روشهای سنتی درمان فوبیا از سوی متخصصان سلامت روان و بیماران انجام شده است. این افراد به درمانهای جایگزین روی میآورند به تا بتوانند با عوارض کمتر افراد را درمان کنند. اما باید توجه داشت که این گزینهها معمولا به عنوان روشهای درمانی اولیه در نظر گرفته نمیشوند و همواره با عوارض جانبی خاص خود همراه هستند. برخی از درمانهای جایگزین شامل موارد زیر میشوند:
- هیپنوتیزم درمانی: این روش از طریق بهبود و تغییر وضعیت آگاهی و وضعیت ذهنی فرد، به کاهش ترسها و اضطرابها کمک میکند.
- هومیوپاتی: یک شاخه از پزشکی سنتی که بر اساس اصول “شبیهسازی” است و از داروهای طبیعی و با ریشه گیاهی استفاده میکند. این روش بر این باور است که اگر یک ماده در افراد سالم تاثیرات خاصی داشته باشد، در افراد بیمار میتواند علائم مشابه را تسکین دهد.
- داروهای گیاهی: استفاده از گیاهان دارویی به عنوان راهکارهای درمانی، که برخی از آنها ممکن است برای کاهش اضطراب و تسکین علائم فوبیا مفید باشند.
با این حال، این درمانهای جایگزین هنوز تاییدیه قطعی از طرف جوامع پزشکی و روانشناسی ندارند زیرا تحت آزمایشهای دقیق و کنترلشده قرار نگرفتهاند. با این حال، بسیاری از افراد همچنان اعتماد به این روشهای جایگزین را دارند و از طریق آنها تسکین علائم خود را تجربه میکنند. اما باید به این نکته تاکید کنم که هر نوع درمان جایگزین باید تحت نظر و راهنمایی یک متخصص سلامت روان انجام شود.
مقالات مرتبط در حوزه توسعه فردی: برای افزایش آگاهی خودتان در زمینه موفقیت و توسعه فردی توصیه میکنیم مقالات بلوغ عاطفی و بهترین فیلم های جهان را در رسانۀ دانشگاه کسبوکار مطالعه کنید.
سوالات متداول
چه راهکارهایی برای مدیریت ترس شدید وجود دارد؟
روشهای درمانی شامل مواجهه درمانی، روشهای شناختی-رفتاری، درمانهای دارویی، و روشهای مدیریت استرس مانند مدیتیشن و یوگا ممکن است مورد استفاده قرار بگیرد.
چگونه میتوانم بفهمم آیا ترس من نیاز به مراجعه به یک متخصص دارد؟
اگر ترس شما باعث مشکلات جدی در زندگی روزمره، کار، یا روابط شما شده باشد، یا اگر به نحوی از انجام وظایف زندگی معمولی خود بازداری میکند، بهتر است با یک متخصص مشاوره کنید.
چه تفاوتهایی بین ترس شدید و اضطراب وجود دارد؟
ترس ممکن است به یک موقعیت خاص محدود شود، در حالی که اضطراب عمومیتر است و به چندین موقعیت یا وضعیت گستردهتری ارتباط دارد.
آیا درمان ترس شدید باید با داروها صورت بگیرد؟
درمان ترس شدید به شیوههای مختلفی انجام میشود. اغلب درمانهای روانشناختی و رفتاری مانند مواجهه درمانی یا روشهای شناختی-رفتاری بدون نیاز به دارو انجام میشوند.
چگونه میتوانم انتخاب مناسبی برای درمان ترسم داشته باشم؟
مشاوره با یک روانشناس یا روانپزشک میتواند به شما کمک کند تا روشی را که بیشتر به نیازها و شرایط شما میخورد انتخاب کنید.
آیا میتوانم خودم به تنهایی با ترس شدیدم مقابله کنم؟
در برخی موارد، استفاده از تکنیکهای مدیریت استرس و روشهای آرامسازی میتواند به شما کمک کند. اما در موارد شدیدتر و مواجهه با فوبیاهای خصوصی، بهتر است با متخصص مشورت کنید.
مقالات مرتبط در حوزه توسعه فردی: برای افزایش آگاهی خودتان در زمینه موفقیت و توسعه فردی توصیه میکنیم مقالات اکسی توسین، اهمال کاری و تست شخصيت شناسي mbti را در رسانۀ دانشگاه کسبوکار مطالعه کنید.
سخن پایانی با شما دوستان
ترس، گاهی اوقات به عنوان یک واکنش طبیعی و مفید شناخته میشود که انسان را در برابر خطرات و تهدیدات حفظ میکند و به عنوان یک مکانیزم دفاعی برای حفظ سلامتی و ایمنی فرد ایفای نقش میکند. این ترس میتواند فرد را به انجام اقدامات احتیاطی و ایجاد واکنشهای مناسب در برابر خطرات کمک کند.
با این حال، در برخی موارد، ترس به صورت شدید و ناگهانی ظاهر میشود و شدت آن به قدری میرسد که میتواند زندگی روزمره فرد را تحت تاثیر قرار دهد. این واکنشهای ترسی ممکن است در مواجهه با شرایط خاص، مثلا در مواجهه با فوبیاها یا وضعیتهای خاصی که از دیدگاه فرد تهدیدآمیز به نظر میرسند، ظاهر شود.
با اینکه ترس به عنوان یک مکانیزم دفاعی اساسی و طبیعی شناخته میشود، اما وقتی که این ترس به صورتی ناگهانی و بیش از حد ظاهر میشود و به فرد از انجام وظایف روزانهاش با مشکلاتی همراه است، ممکن است نیاز به راهکارها و درمانهای مناسب داشته باشد تا فرد بتواند بهتر با آن مواجهه کند و تحت تاثیر کمتری قرار گیرد.
ممنون که تا انتها همراه من در دانشگاه کسب و کار بودید. شما میتوانید با ارائه پیشنهادات و انتقادات به بهتر شدن روند فعالیتی ما کمک کنید. پس با ما در ارتباط باشید.