انواع سبک های رهبری مختلفی وجود دارد که هر کدام از کسب و کارها نیازمند یک نوع خاص از این سبک‌های رهبری می‌باشند.دلیلی که هر کسب و کار باید رهبری مخصوص به خود را داشته باشد این است که اعضا و نوع فعالیت یک سازمان با سازمان دیگر متفاوت است. بنابراین هر سازمان باید باتوجه به موقعیتی که دارد سبک رهبری مورد نظر خودش را انتخاب کند. همچنین سبک‌های رهبری، یکی از مهمترین و مؤثرترین عوامل در مدیریت و هدایت گروه‌ها و سازمان‌ها به حساب می‌آیند. رهبری به‌طور کلی به فرایند تأثیرگذاری بر افراد و هدایت آنها به سوی اهداف مشترک اشاره دارد.
در این مقاله قصد دارم شما را با انواع سبک‌های رهبری آشنا کنم. شما می‌توانید پس از مطالعه این مقاله با دانش بیشتری کسب و کار خود را مدیریت کنید. پس به شما خواندن این مقاله را در سایت دانشگاه کسب و کار پیشنهاد می‌کنم.
منظور از رهبری چیست؟
قبل از اینکه به انواع سبک های رهبری بپردازم، بهتر است بگویم که اصلا رهبری کردن به چه معناست. رهبری به معنای تأثیرگذاری بر دیگران و هدایت و راهبری گروه‌ها و سازمان‌ها است. یک رهبر مسئولیت هدایت و راهبری گروه خود را برعهده می‌گیرد و سعی می‌کند افراد را به سوی اهداف و موفقیت هدایت کند. رهبری به معنای توانایی تشخیص مسیر مناسب، انگیزش و الهام بخشیدن به اعضای گروه، ایجاد همبستگی و همکاری مؤثر، ارزیابی و توسعه استعدادها، مدیریت تغییرات و حل مسائل است.
منظور از رهبری کردن، بیش از این است که فقط دستورات و دستورالعمل‌ها را صادر کنید. رهبری واژه‌ای است که شامل روابط بین فرد و گروه، نیروی انگیزشی، قدرت تأثیرگذاری و توانایی رهبر در مدیریت و هدایت است. یک رهبر می‌تواند ایده‌ها و ارزش‌ها را بیان کند، اعضای گروه را تشویق و تحت تأثیر قرار دهد و مشارکت و همکاری را بهبود بخشد.
همچنین رهبری کردن در برخی موارد ممکن است نیازمند تصمیم‌گیری، ارزیابی و رفع موانع باشد. رهبران باید توانایی‌های مدیریتی، ارتباطی و فردی خوبی داشته باشند. آنها باید قدرت تأثیرگذاری خود را به گونه‌ای استفاده کنند که افراد به آنها اعتماد کنند و تمایل داشته باشند در راهی که ارائه می‌دهند پیش بروند.
معرفی انواع سبک های رهبری
سبک‌های رهبری به روش‌ها و رویکردهایی اشاره دارند که رهبران در مدیریت و هدایت تیم‌ها و سازمان‌ها به کار می‌برند. هر سبک رهبری تأثیر متفاوتی بر رفتار و عملکرد اعضای تیم دارد. در زیر به برخی از اصلی‌ترین انواع سبک‌های رهبری اشاره می‌کنم:
- رهبری تعیین وظیفه‌محور
- رهبری مشارکتی
- رهبری تحول‌گرا
- رهبری دیکتاتوری
- رهبری خودسازماندهی
- رهبری استراتژیک
- رهبری کاریزماتیک
- رهبری دموکراتیک
- رهبری کوچینگی
- رهبری دستوری
- رهبری انگیزشی
- رهبری توزیعی
مقالات مرتبط در حوزه مدیریت: برای تکمیل دانسته‌های خودتان توصیه می‌کنیم مقالات استراتژی اقیانوس آبی، تفویض اختیار و اتوماسیون اداری را حتما مطالعه کنید.
انواع سبک های رهبری (رهبری تعیین وظیفه محور )
رهبری تعیین وظیفه‌محور یکی از انواع سبک‌های رهبری است که در آن رهبر تمرکز خود را بر وظایف و مسائل کاری قرار می‌دهد. در این سبک رهبری، اهمیت بیشتری به اجرای وظایف و تحقق اهداف تعیین شده می‌دهند.
در این نوع سبک رهبری، رهبران معمولاً وظایف را به دقت تعریف می‌کنند و ساختار و تنظیمات کاری را مشخص می‌کنند. آنها از اعضای تیم انتظار دارند وظایف خود را به درستی انجام دهند و تعهد و عملکرد موثری از خود نشان دهند. رهبران تعیین وظیفه‌محور ممکن است به طور مستمر پیگیر پیشرفت و عملکرد اعضای تیم باشند و در صورت نیاز اقدامات اصلاحی را انجام دهند.
این سبک رهبری مناسب زمانی است که وظایف مشخص و قابل اندازه‌گیری هستند و نیاز به انجام کارهای خاص و دقیق است. همچنین، در مواقعی که میزان کنترل و سازماندهی بالا است، این سبک رهبری مؤثر می‌تواند باشد. با این حال، در مواقعی که نیاز به خلاقیت، نوآوری و مشارکت بیشتری است، ممکن است این سبک رهبری منجر به کاهش انگیزه و مشارکت اعضای تیم شود.
به طور خلاصه، در رهبری تعیین وظیفه‌محور، رهبران تمرکز خود را بر مسائل و وظایف کاری قرار می‌دهند و با تاکید بر تحقق اهداف و انجام وظایف به درستی، سازمان و هدایت تیم را انجام می‌دهند.
انواع سبک های رهبری(رهبری مشارکتی)
رهبری مشارکتی یکی از انواع سبک‌های رهبری است که در آن رهبران به مشارکت و مشاوره با اعضای تیم توجه می‌کنند. در این سبک رهبری، رهبران به نظرات و پیشنهادات اعضای تیم ارزش می‌دهند و آنها را در فرآیندهای تصمیم‌گیری مشارکت می‌کنند.
رهبران مشارکتی تمایل دارند نظرات و دیدگاه‌های اعضای تیم را بشنوند و آنها را در تصمیم‌گیری‌های مهم و مسائل کاری مورد توجه قرار دهند. آنها به اعضای تیم فرصت می‌دهند تا از تجربیات و دانش خود استفاده کنند و در فرآیند تصمیم‌گیری و حل مسائل مشارکت کنند.
رهبری مشارکتی به اعضای تیم انگیزه می‌دهد و احساس می‌کنند که صدایشان شنیده می‌شود. این سبک رهبری ممکن است بهبود ارتباط و همکاری درون تیم را تسهیل کند و اعضا را به احساس مالکیت و تعهد نسبت به تصمیمات و اهداف تیم و سازمان وادار کند.
از مزایای رهبری مشارکتی می‌توان به افزایش انگیزه و تعهد اعضای تیم، بهبود روابط کاری، استفاده از تجربه و دانش گروه، تقویت خلاقیت و نوآوری و ایجاد حس تیمی و همبستگی اشاره کرد.
در حالت کلی رهبری مشارکتی در برابر رهبری دیکتاتوری و یک‌طرفه قرار می‌گیرد و رهبران در آن به نظرات و پیشنهادات اعضای تیم ارزش می‌دهند و آنها را در فرآیندهای تصمیم‌گیری مشارکت می‌کنند.
انواع سبک های رهبری(رهبری تحول گرا)
رهبری تحول‌گرا به معنای رهبری است که هدف آن ترسیم و هدایت تغییرات و تحولات جهت‌دهنده و پیشرو در یک سازمان، سازه، گروه یا جامعه است. اصلی‌ترین ویژگی رهبری تحول‌گرا این است که رهبر از وضعیت کنونی راضی نیست و می‌خواهد تغییراتی جهت‌دهنده و پیشرفت‌آفرین را در سازمان یا جامعه خود ایجاد کند.
رهبران تحول‌گرا عموماً با توجه به تحلیل‌های دقیق و بررسی موقعیت‌های فعلی، نیازها و فرصت‌های موجود، اهداف و رویکردهای جدیدی را برای سازمان یا جامعه‌شان تعیین می‌کنند. آنها قادر به بررسی نقاط ضعف و قوت سازمان و شناسایی نیازمندی‌ها و مشکلات است و با استفاده از رویکردهای نوآورانه، تغییرات و اصلاحات لازم را پیشنهاد می‌دهند.
رهبری تحول‌گرا نیازمند شجاعت، بصیرت و انگیزه قوی است. این نوع رهبری ممکن است مقاومت‌های قابل توجهی را در برابر تغییرات موجود مواجه شود، به همین دلیل رهبر باید بتواند مردم را با خود همراه کند و توانایی ایجاد اعتماد و انگیزه در آنها را داشته باشد.
در نتیجه، رهبری تحول‌گرا به معنای ایجاد تغییرات و تحولات جهت‌دهنده و پیشرو در سازمان یا جامعه است که نیازمند بصیرت، شجاعت و استراتژی‌های نوآورانه از سوی رهبران است.
مقالات مرتبط در حوزه مدیریت: برای تکمیل دانسته‌های خودتان توصیه می‌کنیم مقالات تنخواه، هرم مدیریت و سطوح مدیریتی را حتما مطالعه کنید.
انواع سبک‌های رهبری(رهبری دیکتاتوری)
رهبری دیکتاتوری به معنای نوعی رهبری است که در آن رهبر کامل و تمام قدرت و اختیارات را در دست دارد و تمام تصمیم‌ها و فرمان‌ها به تنهایی از او صادر می‌شود. در این نوع رهبری، رهبر به عنوان یک شخص بسیار قدرتمند و مسئولیت‌پذیر در نظام حاکمیتی یا سازمان، کنترل کامل بر تصمیم‌گیری و اجرا را دارد و نظرات و دیدگاه‌های دیگران را نادیده می‌گیرد.
رهبری دیکتاتوری معمولاً با شکل‌گیری یک نظام یک‌طرفه قدرت همراه است، که بر اساس آن رهبر برای حفظ و تقویت قدرت خود، از تکنیک‌هایی مانند سانسور، سرکوب و کنترل رسانه‌ها و از بین بردن هرگونه اپوزیسیون یا نقد مستقل استفاده می‌کند. در این نوع رهبری، حقوق شهروندان و آزادی‌های شخصی محدود می‌شوند و تصمیمات اجرایی به صورت خودسرانه و بدون شفافیت صورت می‌گیرند.
رهبران دیکتاتوری به دنبال حفظ قدرت و کنترل بر جامعه‌ای هستند و ممکن است به طور نادرست از منافع شخصی یا گروهی خود استفاده کنند. این نوع رهبری در بسیاری از موارد باعث بروز نابرابری‌های اجتماعی، سوءاستفاده از قدرت و کاهش حقوق و آزادی‌های اساسی شهروندان می‌شود.
معمولاً رهبری دیکتاتوری با اصول و مقررات دموکراسی و نظام‌های دموکراتیک مغایر است و ممکن است منجر به نارضایتی و مقاومت جامعه شود. برعکس رهبری تحول‌گرا که بر تعامل، مشارکت و رشد جمعیت تأکید می‌کند، رهبری دیکتاتوری به صورت یکجانبه و غیرمشارکتی عمل می‌کند.
انواع سبک های رهبری(رهبری خود سازماندهی)
رهبری خودسازماندهی یا همچنین به آن خودمدیریت یا خودرویی نیز گفته می‌شود، به معنای توانایی افراد در هدایت و مدیریت خودشان در راستای دستیابی به اهداف شخصی و حرفه‌ای خود است. در این نوع رهبری، افراد توانایی تعیین هدف‌های خود، برنامه‌ریزی، انگیزه‌دهی، تصمیم‌گیری و اجرای آنها را دارند.
رهبری خودسازماندهی از اهمیت بالایی برای موفقیت شخصی و حرفه‌ای است، زیرا فرد با داشتن این مهارت‌ها قادر است بر خودانگیختگی، خلاقیت، اراده قوی، تحمل شکست و هماهنگی خوب با سایرین برخوردار شود.
به عنوان مثال، یک رهبر خودسازمانده در حالی که خودش را به خوبی مدیریت می‌کند، می‌تواند اهداف واضحی برای خود تعیین کند، برنامه‌ریزی مناسبی انجام دهد، خودش را انگیزه‌بخش کند و خودش را بهبود بخشد. این نوع رهبران، بدون نیاز به تشویق یا رهنمود دیگران، قادر به مدیریت زمان، تحلیل و حل مسائل، تصمیم‌گیری و پیشرفت شخصی هستند.
عناصر کلیدی رهبری خودسازماندهی عبارت‌اند از:
- تعیین هدف: تعیین هدف‌های مشخص و قابل اندازه‌گیری که برای شخص مهم هستند.
- برنامه‌ریزی: تدوین برنامه و استراتژی‌های مناسب برای دستیابی به اهداف تعیین شده.
- انگیزه‌بخشی: خلق و تقویت انگیزه و اشتیاق درونی برای انجام و پیگیری هدف‌ها.
- خودمدیریت: مدیریت زمان، تصمیم‌گیری‌ها و تنظیم خود در موقعیت‌های مختلف.
- ایجاد انعطاف‌پذیری: توانایی سازگاری با تغییرات و مقابله با موقعیت‌های ناخوشایند.
- خودارزیابی: ارزیابی مداوم عملکرد و پیشرفت شخصی و اعمال تغییرات لازم.
انواع سبک های رهبری(رهبری استراتژیک)
رهبری استراتژیک به معنای توانایی رهبر در ایجاد و اجرای استراتژی‌ها و رویکردهای استراتژیک برای دستیابی به اهداف بلندمدت و موفقیت سازمان است. در این نوع رهبری، رهبر نقش بسیار مهمی در تدوین و اجرای استراتژی‌های سازمانی ایفا می‌کند و به عنوان راهبر و هدایت‌کننده برای سازمان و تیم‌های خود عمل می‌کند.
رهبری استراتژیک نیازمند دانش و درک عمیقی از روند‌ها، چشم‌اندازها، نیازها و فرصت‌های سازمان و محیط است. رهبر با تحلیل موقعیت کنونی و آینده و درک واقعیت‌های سازمان، استراتژی‌های مناسبی را شناسایی و تعیین می‌کند. او باید بتواند اهداف موجود را به چشم‌انداز بلندمدت تبدیل کند و راهبردهای مؤثری برای دستیابی به آنها طراحی کند.
رهبری استراتژیک شامل ایجاد رویکردها و طرح‌ریزی استراتژیک، تعیین اولویت‌ها، توسعه منابع مالی و انسانی، هماهنگی بخش‌های مختلف سازمان، مانیتورینگ عملکرد و ارزیابی پیشرفت استراتژیک است. رهبر در این نوع رهبری با ایجاد یک چشم‌انداز مشترک و الهام‌بخش، اعضای سازمان را به سمت اهداف استراتژیک هدایت می‌کند و تمام منابع و توانمندی‌های سازمان را برای دستیابی به اهداف استراتژیک بهینه می‌سازد.
رهبری استراتژیک از عوامل مهمی است که به موفقیت بلندمدت سازمان‌ها و سازمان‌های پویا کمک می‌کند. این نوع رهبری باعث می‌شود تا سازمان به دیدگاهی سیستمی و بلندمدت دست یابد و توانایی تطبیق با تغییرات محیطی را داشته باشد. همچنین، رهبر در این نوع رهبری باید توانایی برقراری ارتباطات مؤثر و همکاری با تیم‌ها و افراد مختلف را نیز داشته باشد.
مقالات مرتبط در حوزه مدیریت: برای تکمیل دانسته‌های خودتان توصیه می‌کنیم مقالات روانشناسی صنعتی و سازمانی و ماتریس بوستون را حتما مطالعه کنید.
انواع سبک های رهبری(رهبری کاریزماتیک)
رهبری کاریزماتیک به معنای نوعی رهبری است که رهبر با داشتن خصوصیات فردی جذاب و محبوب، توانایی برانگیزش قوی بر روی اعضای گروه یا سازمان خود دارد. رهبر کاریزماتیک با شخصیت قوی، ایده‌آل‌گرا، پرانرژی و با توانایی هماهنگی با مقوله‌ها و ارزش‌های اعضای گروه، توانسته است اعضا را به خود جذب و اعتماد آنها را به دست آورد.
خصوصیات و عملکرد رهبر کاریزماتیک معمولاً شامل موارد زیر است:
- جذابیت شخصی: رهبر کاریزماتیک با شخصیت و اعتماد به‌نفس قوی، قدرت جذب و تأثیرگذاری بر اعضا را داراست. آنها می‌توانند با ارتباط مؤثر و طرز بیان قوی، مردم را به خود جذب کنند.
- ایده‌آل‌گرایی: رهبر کاریزماتیک با داشتن چشم‌اندازی واضح و ایده‌آلی از آینده، توانسته است اعضای گروه را با ارزش‌ها و هدف‌هایش همراه کند. آنها قادرند با ارائه آینده‌ای جذاب و الهام‌بخش، افراد را به همراهی و همکاری متقاعد کنند.
- قدرت برقراری ارتباط عمیق: رهبر کاریزماتیک توانایی برقراری ارتباط عمیق با اعضای گروه و تبدیل نیازها و آرزوهای آنها به اهداف مشترک را داراست. آنها می‌توانند با استفاده از قدرت تأثیرگذاری، اعضا را به اجرای ایده‌ها و رویکردهای خود ترغیب کنند.
- ایجاد اعتماد: رهبر کاریزماتیک با ایجاد رابطه‌ای متقابل و ایجاد اعتماد، محیطی از همبستگی و تعامل مثبت را بین اعضای گروه فراهم می‌کند. آنها با توانایی گوش کردن به نیازها و مشکلات افراد، حمایت و پشتیبانی مناسب را به آنها ارائه می‌دهند.
رهبری کاریزماتیک می‌تواند در ایجاد روحیه و انگیزه قوی در گروه، افزایش همکاری و تعامل، الهام‌بخشی افراد برای دستیابی به اهداف مشترک و تشویق تغییر و تحول در سازمان مؤثر باشد. با این حال، رهبری کاریزماتیک نیازمند تعادل و کنترل برای جلوگیری از تبدیل شدن به رهبری دیکتاتوری و نیز نیازمند رشد و پایداری سازمان برای حفظ و استمرار اثربخشی خود است.
انواع سبک‌های رهبری(رهبری دموکراتیک)
رهبری دموکراتیک یا رهبری مشارکتی به معنای نوعی رهبری است که در آن رهبر با اعطای قدرت و مشارکت در تصمیم‌گیری‌ها و اجرا، اعضای گروه یا سازمان را به همکاری و مشارکت تشویق می‌کند. در این نوع رهبری، افراد به طور مستقیم در فرآیند تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی مشارکت دارند و نظرات و دیدگاه‌های آنها به‌عنوان یک عامل مهم در تصمیم‌گیری‌ها در نظر گرفته می‌شود.
خصوصیات و عملکرد رهبر در رهبری دموکراتیک شامل موارد زیر است:
- مشارکت در تصمیم‌گیری: رهبر دموکراتیک از اعضای گروه یا سازمان به عنوان منابع ارزشمندی برای تصمیم‌گیری استفاده می‌کند. آنها اعضا را به مشارکت در فرآیند تصمیم‌گیری فراخوانده و نظرات و ایده‌های آنها را به عنوان بخشی از تصمیمات نهایی در نظر می‌گیرند.
- تشویق به همکاری و تعامل: رهبر دموکراتیک با ایجاد محیطی متقابل و پذیرا برای همکاری و تعامل، اعضای گروه را به همکاری و مشارکت تشویق می‌کند. آنها توانایی ایجاد روابط مثبت و سازنده با اعضا را دارا هستند.
- توانایی گوش کردن: رهبر دموکراتیک به طور فعال گوش به نیازها، مشکلات و دیدگاه‌های اعضای گروه می‌کند. آنها به عنوان یک گوش‌سپر برای اعضا عمل کرده و نیازها و مشکلات را بررسی و پاسخگویی مناسب ارائه می‌دهند.
- توزیع منابع و مسئولیت: رهبر دموکراتیک اعضا را در انتخاب و توزیع منابع و مسئولیت‌ها مشارکت می‌دهد. آنها از توانایی و توانمندی‌های اعضا بهره‌برداری می‌کنند و به آنها اجازه می‌دهند تا بر اساس توانایی‌ها و علاقه‌های خود مشارکت کنند.
- ایجاد اعتماد: رهبر دموکراتیک با ایجاد اعتماد و روابط قوی با اعضا، بستری برای همکاری و تعامل مؤثر را فراهم می‌کند. آنها به عنوان یک راهنما و رهبر برای اعضا عمل کرده و قدرت و اختیار را به اندازه لازم با اعضا به اشتراک می‌گذارند.
مقالات مرتبط در حوزه مدیریت: برای تکمیل دانسته‌های خودتان توصیه می‌کنیم مقالات CRM چیست، مدیریت ارتباط با مشتری و بهترین نرم افزار CRM را حتما مطالعه کنید.
انواع سبک‌های رهبری(رهبری کوچینگی)
رهبری کوچینگی به معنای استفاده از رویکردها و تمرکزهای کوچینگ در فرآیند رهبری است. در این نوع رهبری، رهبر به عنوان یک کوچ (coach) برای افراد و تیم‌های خود عمل می‌کند و تلاش می‌کند تا آنها را در بهبود عملکرد، توسعه مهارت‌ها و دستیابی به اهداف شخصی و حرفه‌ایشان هدایت کند.
رهبر کوچینگی با تمرکز بر شناخت و توسعه توانمندی‌ها و استعدادهای اعضا، سعی می‌کند آنها را بهبود دهد و به رشد و پیشرفت آنها کمک کند. او با استفاده از تکنیک‌ها و ابزارهای کوچینگ، به اعضا کمک می‌کند تا هدف‌ها و آرزوهایشان را شناسایی کنند و راهبردهایی برای دستیابی به آنها طراحی کنند.
خصوصیات و عملکرد رهبر کوچینگی شامل موارد زیر است:
- گوش کردن فعال: رهبر کوچینگی با تمرکز بر گوش کردن فعال، به نیازها و مشکلات اعضا گوش می‌کند و آنها را تشویق می‌کند تا به تحلیل و حل مشکلات خود بپردازند. او تمرکز خود را بر روی نیازها و مسائل اعضا قرار می‌دهد.
- ایجاد ارتباط و اعتماد: رهبر کوچینگی ارتباط قوی و اعتماد را با اعضا برقرار می‌کند. او به عنوان یک مشاور و راهنما، اعضا را در روند تحقق اهداف و رشد فردی همراهی می‌کند.
- پرسش‌های انگیزه بخش: رهبر کوچینگی با استفاده از پرسش‌های انگیزه بخش، اعضا را به تفکر عمیق و خلاقانه ترغیب می‌کند. او توانایی بر انتقال مسئولیت به اعضا را دارد و از طریق پرسش‌های موثر آنها را در فرآیند تصمیم‌گیری و ارزیابی تسهیل می‌کند.
- توانمندسازی: رهبر کوچینگی توانمندسازی اعضا را به عنوان یک هدف اساسی در نظر می‌گیرد. او به عضو کمک می‌کند تا بهترین استفاده را از توانمندی‌ها و منابع خود ببرد و بهبود عملکرد و توسعه مهارت‌ها را تحت پوشش بگیرد.
- تشویق به خلاقیت و نوآوری: رهبر کوچینگی محیطی را فراهم می‌کند که اعضا در آن می‌توانند خلاقیت خود را بیان کنند و نوآوری را ترویج دهند. او به اعضا کمک می‌کند تا ایده‌های نو و راهکارهای خلاقانه را برای مواجهه با چالش‌ها و دستیابی به هدف‌ها ارائه دهند.
رهبری دستوری چگونه است؟
رهبری دستوری یا رهبری اتوریترین بخشی از طیف رهبری است که در آن رهبری با استفاده از قدرت و اختیارات خود، دستورات و فرمان‌های مستقیم به اعضای گروه یا سازمان می‌دهد. در این نوع رهبری، رهبر به عنوان منبع قدرت و اطاعت‌پذیری، تصمیمات را به تنهایی می‌گیرد و دستورات خود را به طور صریح و مستقیم به اعضا ابلاغ می‌کند.
ویژگی‌ها و عملکرد رهبر در رهبری دستوری شامل موارد زیر است:
- تعیین هدف و فرمان: رهبر در رهبری دستوری برای اعضا هدف‌ها و وظایف خاصی تعیین می‌کند و آنها را با دستورات مستقیم برای اجرای آنها ملزم می‌کند. اعضا معمولاً به عنوان اجراکنندگان دستورات رهبر عمل می‌کنند.
- کنترل و نظارت: رهبر در رهبری دستوری تلاش می‌کند بر کنترل و نظارت دقیق بر عملکرد اعضا تأکید کند. او بررسی مداوم عملکرد اعضا را انجام می‌دهد و در صورت نیاز اعضا را تنبیه یا پاداش می‌دهد.
- عدم مشارکت در تصمیم‌گیری: رهبر در رهبری دستوری به طور عمده به صورت تکراری تصمیم‌ها را به تنهایی می‌گیرد و عموماً نظرات و دیدگاه‌های اعضا را در تصمیم‌گیری‌ها در نظر نمی‌گیرد.
- تمرکز بر اطاعت و اجرا: رهبر در رهبری دستوری تاکید زیادی بر اطاعت و اجرای صحیح دستورات دارد. اعضا معمولاً ملزم به اجرای دقیق و بدون انتقاد دستورات رهبر هستند.
- استفاده از تحریم و تشویق: رهبر در رهبری دستوری برای اعضا از تحریم‌ها و تشویق‌ها به منظور کنترل و مدیریت عملکرد استفاده می‌کند. او اعضا را از طریق تشویق به پاداش و از طریق تحریم به جریمه و تنبیه متعهد می‌کند.
رهبری دستوری ممکن است در برخی موارد مؤثر باشد، مانند شرایط اضطراری یا وضعیت‌هایی که نیاز به تصمیمات سریع و محدود دارند. با این حال، این نوع رهبری ممکن است منجر به کاهش انگیزه و رضایت شغلی اعضا، کمبود خلاقیت و مشارکت و کاهش اعتماد در سازمان شود.
مقالات مرتبط در حوزه مدیریت: برای تکمیل دانسته‌های خودتان توصیه می‌کنیم مقالات رشته مدیریت مالی، ماتریس آیزنهاور و کتاب رهبری را حتما مطالعه کنید.
انواع سبک‌های رهبری(رهبری انگیزشی)
رهبری انگیزشی نوعی سبک رهبری است که بر اساس تبادل و تعامل بین رهبر و اعضای گروه یا سازمان بنا شده است. در این سبک رهبری، رهبر از طریق ارائه پاداش‌ها و تشویق‌ها به اعضا، آنها را به اجرای وظایف و تحقق هدف‌ها ترغیب می‌کند.
ویژگی‌ها و عملکرد رهبر در رهبری انگیزشی عبارتند از:
- تبادل مبتنی بر پاداش: رهبر در رهبری انگیزشی از طریق ارائه پاداش‌های مادی و نیمه‌مادی به اعضا، ترغیب به انجام وظایف و دستیابی به هدف‌ها را به وجود می‌آورد. این پاداش‌ها می‌توانند شامل پاداش‌های مالی، ترقی‌های شغلی، تشویق و تمجید عمومی و… باشند.
- مدیریت براساس تعامل: رهبر از طریق تعامل مستقیم با اعضا، وظایف، هدف‌ها، و انتظارات را مشخص می‌کند. او از عملکرد و اجرای صحیح وظایف توسط اعضا انتظار دارد و می‌تواند بر اساس عملکرد آنها پاداش‌ها را تعیین کند.
- مرکز بر عملکرد و نتایج: رهبر در رهبری انگیزشی تمرکز بیشتری بر رسیدن به نتایج مطلوب و عملکرد برتر دارد. او از اعضا انتظار دارد و همکاری می‌کند تا اهداف مشخص را به دست آورند و به عملکرد بهبود یابند.
- سازمان‌محوری: در رهبری انگیزشی، رهبر اغلب به عنوان منبع قدرت و اطاعت‌پذیری در سازمان عمل می‌کند و دستورات را به صورت مستقیم و صریح ارائه می‌دهد. اعضا معمولاً ملزم به اجرای دستورات رهبر هستند.
- مدیریت خطا و تنبیه: رهبر در صورت عملکرد ناپسندیده و تخلف از دستورات، می‌تواند از تنبیه‌ها و مجازات‌ها استفاده کند تا عملکرد بهبود یابد و از تکرار خطاها جلوگیری شود.
رهبری انگیزشی ممکن است در مواردی مؤثر باشد که وظایف و اهداف واضحی وجود داشته باشد و نیازمند اجرای صحیح وظایف توسط اعضا باشد. با این حال، ممکن است در مواردی که نیاز به خلاقیت، نوآوری و مشارکت بیشتر اعضا وجود دارد، محدودیت‌هایی داشته باشد.
رهبری توزیعی چگونه است؟
رهبری توزیعی یک سبک رهبری است که بر مشارکت و تعامل گروهی در رهبری تأکید می‌کند. در این سبک رهبری، رهبر و اعضا بر اساس تخصص‌ها و توانایی‌هایشان مسئولیت‌ها و وظایف را به اشتراک می‌گذارند و همکاری گروهی ترویج می‌شود.
در رهبری توزیعی، رهبر به عنوان یک فرد مسئولیت‌پذیر در نقش رهبری عمل می‌کند، اما به عضوان گروه اجازه می‌دهد برخی از مسئولیت‌ها را به عهده بگیرند. وظایف و مسئولیت‌ها بر اساس تخصص و توانایی‌های اعضا توزیع می‌شوند و هر کس به عنوان منبعی از تخصص خود مورد احترام قرار می‌گیرد.
ویژگی‌ها و عملکرد رهبر در رهبری توزیعی عبارتند از:
- مشارکت گروهی: رهبر در رهبری توزیعی توجه بیشتری به مشارکت و همکاری گروهی دارد. اعضا مسئولیت‌ها و وظایف را با توجه به تخصص و توانایی‌هایشان به اشتراک می‌گذارند و در فرآیند تصمیم‌گیری و اجرا همکاری می‌کنند.
- احترام به تخصص و توانایی‌ها: در رهبری توزیعی، هر کس به عنوان یک منبع از تخصص و توانایی خود شناخته می‌شود و احترام می‌گذارد. توانمندی‌ها و نظرات اعضا به عنوان یک عامل مهم در تصمیم‌گیری‌ها و اجرا مورد توجه قرار می‌گیرد.
- توسعه مهارت‌ها: رهبر در رهبری توزیعی تلاش می‌کند تا مهارت‌ها و توانمندی‌های اعضا را توسعه دهد. او به اعضا امکان می‌دهد تا با تسلط بر وظایف و مسئولیت‌های جدید، در نقش‌های متنوع‌تری عمل کنند.
- اثربخشی و بهره‌وری: رهبر در رهبری توزیعی به بهره‌وری و اثربخشی کار گروه توجه دارد. با توزیع مسئولیت‌ها و وظایف به درستی، تخصص‌ها و توانایی‌های اعضا بهره‌برداری بهینه می‌شود.
رهبری توزیعی می‌تواند باعث افزایش مشارکت و مشارکت گروهی، توسعه توانمندی‌ها، بهبود اثربخشی کار و ارتقای رضایت اعضا شود. با این حال، برخی موارد ممکن است نیاز به هماهنگی بیشتری داشته باشد و در مواردی که نیاز به تصمیمات سریع و قطعی تر است، ممکن است کارآمدی آن کاهش یابد.
چگونه بهترین سبک رهبری را انتخاب کنیم؟
انتخاب بهترین سبک رهبری بستگی به متناسب بودن با شرایط و نیازهای سازمان و اعضای آن دارد. در زیر چند مرحله برای انتخاب بهترین سبک رهبری را بررسی می‌کنیم:
- تحلیل محیط و فرصت‌ها: محیط سازمان، فرصت‌ها و چالش‌ها را مورد بررسی قرار دهید. از میزان پیچیدگی و نوآوری محیط، نیازمندی‌های اعضا و تغییرات مورد انتظار، آگاهی پیدا کنید.
- تشخیص ویژگی‌ها و توانایی‌ها: ویژگی‌ها و توانایی‌های خود را در نظر بگیرید. بررسی کنید که آیا شما بیشتر به سبک دستوری، تحت فشار شرایط فعال، یا به سبک مشارکتی، بر اساس توانایی‌ها و علاقه‌های خود، عمل می‌کنید.
- ارزیابی نیازها و ترجیحات اعضا: نیازها و ترجیحات اعضا را در نظر بگیرید. با اعضا صحبت کنید و نظرات و ترجیحات آنها را در خصوص نوع رهبری موردنظر بپرسید. درک کنید که آیا آنها ترجیح می‌دهند در تصمیم‌گیری‌ها مشارکت داشته باشند یا تصمیمات را از شما دریافت کنند.
- انتخاب سبک مناسب: بر اساس تحلیل محیط، توانایی‌ها، نیازها و ترجیحات، بهترین سبک رهبری را انتخاب کنید. بین سبک‌های مختلف رهبری، مانند دستوری، مشارکتی، تحویلی، توزیعی و…، یک سبک رهبری را انتخاب کنید که بهترین تطابق را با شرایط و نیازها داشته باشد.
- انعطاف‌پذیری و تغییر: به خاطر داشته باشید که شرایط و نیازها در طول زمان ممکن است تغییر کنند. بنابراین، باید به سبک رهبری خود انعطاف‌پذیری داشته باشید و در صورت نیاز، آن را تغییر دهید.
مهمترین نکته این است که بهترین سبک رهبری بستگی به موقعیت و افراد مشخصی دارد و نباید یک سبک رهبری را به عنوان راه‌حل عمومی در نظر گرفت. همچنین، ممکن است در برخی موارد بهتر باشد از یک ترکیب از سبک‌های مختلف رهبری استفاده کنید تا بهترین نتایج را به دست آورید.
مقالات مرتبط در حوزه مدیریت: برای تکمیل دانسته‌های خودتان توصیه می‌کنیم مقالات تعریف مدیر، انواع سازمان، اصول مدیریت ژاپنی و رهبری لوین را حتما مطالعه کنید.
خلاصه مقاله انواع سبک‌های رهبری
ممنون که تا انتها همراه من در دانشگاه کسب و کار بودید. در ادامه خلاصه ای از مقاله انواع رهبری را به شما ارائه می‌کنم.
سبک‌های رهبری متنوعی وجود دارند که هر کدام با رویکرد و ویژگی‌های خاصی در رابطه با تصمیم‌گیری، ارتباط با اعضا، و تشویق و رهنمود کردن تیم‌ها عمل می‌کنند. در زیر خلاصه‌ای از انواع سبک‌های رهبری آمده است:
- رهبری دستوری: در این سبک رهبری، رهبر تصمیمات را به تنهایی می‌گیرد و بدون مشارکت اعضا، دستورات مستقیم را ابلاغ می‌کند.
- رهبری دموکراتیک: رهبر در این سبک رهبری با مشارکت اعضا در فرآیند تصمیم‌گیری، تصمیمات را اتخاذ می‌کند و نظرات و دیدگاه‌های اعضا را به عنوان یک عامل مهم در نظر می‌گیرد.
- رهبری کاریزماتیک: رهبر کاریزماتیک با شخصیت جذاب و اعتماد‌بخش، توانایی برانگیزش قوی بر اعضا را دارد و از طریق ایده‌آل‌گرایی و تأثیرگذاری مثبت، آنها را به خود جذب می‌کند.
- رهبری تحول‌آفرین: رهبر تحول‌آفرین توانایی ایجاد تغییر و تحول در سازمان را دارد و با الهام‌بخشی، توانمندسازی و تشویق اعضا، آنها را به دستیابی به هدف‌های جدید و نوآوری ترغیب می‌کند.
- رهبری انگیزشی: رهبر انگیزشی از طریق ارائه پاداش‌ها و تشویق‌ها به اعضا، آنها را به اجرای وظایف و تحقق هدف‌ها ترغیب می‌کند.
- رهبری توزیعی: در این سبک رهبری، رهبر و اعضا بر اساس تخصص‌ها و توانایی‌هایشان مسئولیت‌ها و وظایف را به اشتراک می‌گذارند و همکاری و تعامل گروهی ترویج می‌شود.
ما در دانشگاه کسب و کار مقالات بسیار زیادی را در جهت رشد و ارتقا کسب و کار و همچنین رشد شخصیتی منتشر کرده‌ایم که شما می‌توانید با مطالعه آنها کسب و کار خود را گسترش و پیشرفت دهید.
