در پانزدهم اسفند ماه در سال 1389 در شهر تهران آلینوش طریان برای همیشه چشمان خود را بر رو جهان بست. بانوی اختر فیزیک و مادر نجوم القابی هستند که مردم آلینوش طریان را با آن‌ها می‌شناسند. در این مقاله از مجموعه مقالات دانشگاه کسب و کار می‌خواهیم به زندگی این دانشمند ایرانی بپردازیم و خدماتی که این بانوی بزرگ به کشورمان ایران عرضه کرده است را مرور کنیم. تا انتهای این مقاله ما را همراهی کنید.
آلینوش طریان کیست؟
پدر و مادر آلینوش ارمنی و مسیحی بودند. او در سال 1920 نهم ماه نوامبر (18 آبان 1299) در شهر تهران به دنیا آمد. پدر آلینوش طریان اصفهانی و زاده شهر جلفا بود؛ اما مادرش تهرانی بود و در تهران چشم به جهان گشود. پدر آلینوش در طول زندگی‌اش به دلیل علاقه‌ای که به شاهنامه فردوسی داشت، قسمت‌هایی از آن را به زبان ارمنی ترجمه کرده بود. مادر آلینوش نیز زنی فرهیخته و تحصیل کرده بود. او در کشور سوئیس فارغ‌التحصیل رشته ادبیات بود. در سال 1389 و در تاریخ پانزدهم اسفند ماه آلینوش طریان به دلیل کهولت سن و در شهر تهران از دنیا رخت بست.
آغاز زندگی علمی دکتر طریان
مدرسة ارامنه مدرسه‌ای بود که آلینوش طریان تحصیلات ابتدایی خود را در آن جا گذراند. پس از آن برای گذراندن دوران دبیرستان آموزشگاه انوشیروان دادگر که مدرسه‌ای برای زرتشتیان بود را انتخاب کرد و در آن جا مشغول به تحصیل شد. او رشته فیزیک را برای تحصیلات دانشگاهی خود انتخاب کرد و پس از فارغ‌التحصیلی از دبیرستان وارد دانشکده علوم دانشگاه تهران شد.
در سال 1326 و در خرداد ماه موفق شد که با نمرات عالی در مقطع کارشناسی دانش آموخته شود. متصدی عملیات آزمایشگاهی عنوان شغلی بود که آلینوش طریان پس از فارغ‌التحصیلی در آن مشغول به کار شد. محل کار آلینوش در همان دانشکده علوم بود و به استخدام دانشگاه درآمده بود.
پس از مدتی کار کردن آلینوش طریان تصمیم گرفت که برای گرفتن بورس تحصیلی اقدام کند. محمود حسابی در آن زمان به عنوان رئیس گروه فیزیک فعالیت می‌کرد. ایشان بر این باور بودند که به خاطر زن بودن تا همین مقطع تحصیل کردن نیز برای بانو طریان زیاد است. به همین دلیل تصمیم گرفتند که با درخواست ایشان برای دریافت بورس تحصیلی موافقت نکنند. در آن سال‌ها بانو طریان زیر نظر استادان بزرگی چون دکتر علی اکبر خمسوی و همچنین کمال‌الدین جناب تحصیل می‌کردند.
سفر آلینوش طریان از ایران به دانشگاه‌های فرانسه
پدر آلینوش که متوجه علاقه او به ادامه تحصیل شد تصمیم گرفت که هزینه تحصیل او را تقبل کند. در نتیجه آلینوش طریان با کمک‌های پدرش موفق شد برای ادامه تحصیل به کشور فرانسه مهاجرت کند. او دانشگاه سوربن را برای تحصیلات تکمیلی خود انتخاب کرد. پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه سوربن به دلیل عشق و علاقه‌ای که به ایران داشت تصمیم گرفت به میهنش بازگردد و به مردم ایران خدمت کند.
پس از بازگشت به ایران به عنوان دانشیار در رشته ترمودینامیک در دانشگاه تهران مشغول به تدریس شد. با وجود این که دانشگاه سوربن به ایشان پیشنهاد تدریس داد؛ اما ایشان هرگز راغب به رها کردن ایران نشدند. پس از سی سال خدمت در دانشگاه و تعلیم و تربیت نسل جوان تصمیم گرفت که به تصمیم خودش در سال 1358 بازنشست شود. پس از بازنشستگی ایشان تصمیم گرفتند تا ادامه زندگی خود را در سرای سالمندان بگذرانند. دانستن این نکته می‌تواند برایتان جالب باشد که دکتر طریان به زبان‌های ترکی، فرانسوی، ارمنی، انگلیسی و فارسی تسلط داشتند.
زندگینامه دیگر افراد موفق: اگر به مطالعه زندگینامه افراد موفق علاقه دارید توصیه می‌کنیم مقالات بقراط، استیون هاوکینگ، چه گوارا و نیکولا تسلا را در رسانۀ دانشگاه کسب و کار بخوانید.
آشنایی با خدمات علمی آلینوش طریان در ایران
در این قسمت تیم دانشگاه کسب و کار لیستی از خدماتی که بانو آلینوش طریان به میهن عزیزمان ایران عرضه کرده است را فراهم کرده است. حال در کنار هم این خدمات را مرور می‌کنیم:
- تأسیس اولین رصدخانه‌ی فیزیک خورشیدی در کشورمان ایران.
- رشته‌های فیزیک خورشیدی و همچنین اختر فیزیک برای نخستین بار توسط آلینوش طریان ارائه شد.
- دکتر طریان خانه خود را وقف کرد تا دانشجویان ارمنی بتوانند از آن جا بهره ببرند و علم و دانش خود را گسترش دهند.
- تلسکوپ خورشیدی برای اولین بار توسط آلینوش طریان پایه گذاری شد.
مروری بر القاب آلینوش طریان در طول زندگی
در سال 1343 بانو آلینوش طریان موفق شدند که در دانشگاه تهران به جایگاه استاد تمامی برسند و در این مقام به تدریس بپردازند. پس از آن در گروه تحقیقات فیزیک خورشیدی در عنوان ریاست مشغول فعالیت شدند.
اگر به خواندن زندگی نامه بزرگان علاقه مند هستید می‌توانید زندگی نامه افرادی چون عبدالحسین زرین کوب، دکتر حسابی، بابک فردوسی، هایزنبرگ، فردوسی، مارگارت تاچر و … را نیز در سایت دانشگاه کسب و کار بخوانید.
نقل قول‌هایی از بانو طریان
در این قسمت از مقاله می‌خواهیم بخشی از گفته‌هایی که آلینوش طریان با دانشجوهایش در میان گذاشته است را مرور کنیم و از آن‌ها بهره ببریم. همراه تیم دانشگاه کسب و کار بمانید.
- من همواره علاقه خاصی به دانشجوهایم داشتم. همین موضوع سبب می‌شد که آن‌ها نیز من را بسیار دوست داشته باشند. همین عشق و علاقه سبب می‌شد که در دوران تدریسم در دانشگاه هیچ گاه احساس خستگی و ناراحتی نکنم. من و دانشجویانم با هم مانند دوستان صمیمی رفتار می‌کردیم. هیچ گاه خودم را بالاتر از آن‌ها ندیدم.
- مهربانی خصلت مهمی است که همه معلم‌ها باید از آن بهره‌مند باشند. آن‌ها باید این مهر و محبت را به دانش آموزان و یا دانشجویان خود منتقل کنند و به آن‌ها نیز یاد بدهند که این خصلت را در خود پرورش دهند. آینده کشور در اختیار این جوانان است. هنگامی که افراد در مقام استادی از اخلاق خوبی برخوردار نباشند باعث می‌شود که هیچ گاه نتوانند درس اخلاق را به دانشجویان خود منتقل کنند.
- اساتید دانشگاه هرگز نباید فراموش کنند که هیچ گاه نباید مطالعه را از برنامه زندگی خود حذف کنند. آن‌ها همیشه باید دانش خود را به روز کنند. دانش آموزان و دانشجویان نیز باید تمام سعی خود را به کار گیرند تا به بهترین نحو درس بخوانند و آینده این کشور را به خوبی بسازند.
معرفی فیلم مستندی که درباره آلینوش طریان ساخته‌اند
سوی خورشید نام فیلم مستندی است که در سال 1382 از روی زندگی بانو آلینوش طریان ساخته شد. شبکه اول سیمای جمهوری اسلامی ایران سفارش ساخت این مستند را کرده بود. سوی خورشید قسمتی از برنامه‌ای به نام فرزانگان بود که برای این شبکه ساخته شده بود.
در این مستند آلینوش طریان از زبان خودش می‌گوید که علت این که پیشنهاد دانشگاه سوربن را رد کرد چه بود. بخش از صحبت‌های ایشان را از زبان خودش می‌خوانیم:
“من عشق و علاقه خاصی همیشه به ایران داشتم. دوست داشتم دانشم را برای خدمت به کشورم ایران به کار بگیرم. این در صورتی بود که هنگامی که در کشور فرانسه بودم و هنوز فارغ‌التحصیل نشده بودم آن‌ها از من دعوت کردند تا در همان دانشگاه فعالیت کنم. استاد فرانسوی من به من پیشنهاد داد که من را استخدام کند. اما من در پاسخ به پیشنهاد او گفتم که لازم است که من به کشورم ایران بازگردم. من برای این که خیلی بهتر به کشورم خدمت کنم تصمیم گرفتم که به فرانسه بیایم و همواره تصمیم داشتم که به کشورم برگردم.
پس از این که وارد ایران شدم بسیاری از اطرافیان من نزد من آمدند و به من گفتند که تصمیم بسیار اشتباهی گرفتی و اگر می‌توانی مجدد برگرد. اما من همیشه بازگشت به ایران را به عنوان وظیفه خودم می‌دیدم. به همی خاطر به وظیفه‌ام عمل کردم و هرگز برای این تصمیم احساس پشیمانی نکردم. هنگامی که به نتیجه این تصمیم نگاه میکنم به خودم افتخار میکنم. من توانستم دانشجویان بسیار خوبی را برای ایران پرورش دهم. دیدن نتیجه تصمیم من را بسیار خوشحال می‌کند.”
زندگینامه دیگر افراد موفق: اگر به مطالعه زندگینامه افراد موفق علاقه دارید توصیه می‌کنیم مقالات مریم میرزاخانی، آدولف هیتلر و آنگلا مرکل را در رسانۀ دانشگاه کسب و کار بخوانید.
صحبت‌های بانو طریان درباره سفرش به کشور آلمان
در این بخش گوشه‌ای از صحبت‌هایی که بانو آلینوش طریان درباره سفرش به آلمان کرده است را در کنار هم می‌خوانیم:
بورس مطالعاتی‌ای با نام رصدخانه فیزیک خورشیدی از طرف کشور آلمان به کشورمان ایران داده شد. از میان استادانی که در دانشگاه تهران مشغول به فعالیت بودند من را انتخاب کردند. همین موضوع سبب شد که برای تحقیقات علمی و فعالیت در زمینه فیزیک به کشور آلمان سفر کنم و چند ماهی را در این کشور سپری کنم.
راز تنهایی بانوی ستاره‌ها
در جوانی، قلب او به عشق مردی دلباخته شد، اما تقدیر، سرنوشتی دیگر برای او رقم زد. مرگ معشوق، طریان را در غم و اندوهی عمیق فرو برد و او تصمیم گرفت در زندگی برای همیشه مجرد بماند. این تصمیم، شاید در نگاه اول، انتخابی عجیب و غریب به نظر آید. اما درک آن، مستلزم شناخت روحیات و آرمان‌های والای این زن بزرگ است. طریان، تشنه‌ی علم و دانش بود و گویی تمام وجودش را وقف ستارگان و رازهای کیهان کرده بود. ازدواج و تشکیل خانواده، مسیری بود که بسیاری از زنان در آن زمان به عنوان تنها مسیر زندگی خود می‌پنداشتند. اما طریان، روحی سرکش و بلندپرواز داشت. او به دنبال محدود کردن خود در چارچوب‌های سنتی نبود.
طریان ثابت کرد که زن بودن، مانعی برای فتح قله‌های بلند علم و دانش نیست. شاید فقدان در زندگی شخصی او، سبب شد تا درد و رنج انسان‌ها را عمیق‌تر درک کند. به همین دلیل، منزل خود در جلفای نو اصفهان را وقف دانشجویانی کرد که از محل سکونت مناسب محروم بودند. این اقدام، نمادی از روح بزرگ و انسان‌دوست این بانوی ستاره‌ها بود.
وداع با بانوی اخترفیزیک ایران: آلینوش طریان
آلینوش طریان، بانویی که نامش با نجوم و اخترفیزیک ایران عجین شده است، در اسفند ۱۳۸۹ در سن ۹۰ سالگی چشم از جهان فروبست. طریان نه تنها در زمینه علمی، بلکه در زمینه‌های انسان‌دوستانه نیز فعالیت‌های چشمگیری داشت. اهدای کتابخانه شخصی خود به کتابخانه ملی ایران و وقف خانه‌اش به نفع دانشجویان ارمنی، تنها نمونه‌هایی از روحیه بلند و نیکوکارانه او بود.
- سال‌های پایانی عمر: طریان سال‌های پایانی عمر خود را در آسایشگاه سالمندان توحید گذراند. با وجود کهولت سن، شور و اشتیاق به علم و دانش در او خاموش نشده بود. او در این دوران نیز به مطالعه و تحقیق ادامه می‌داد و از هر فرصتی برای ترویج علم نجوم استفاده می‌کرد.
- جشن نودمین سالگرد تولد: در پاییز ۱۳۸۹، هم‌زمان با نودمین سالگرد تولد آلینوش طریان، مراسمی در ورزشگاه آرارات تهران به همت انجمن بانوان ارمنی ایران و مؤسسه ترجمه و تحقیق هور برگزار شد. در این مراسم، از خدمات و تلاش‌های این بانوی دانشمند تقدیر و تجلیل به عمل آمد.
- وفات و تشییع پیکر: آلنوش طریان در روز ۱۴ اسفند ۱۳۸۹ در آسایشگاه توحید تهران دار فانی را وداع گفت. پیکر او دو روز بعد در کلیسای مریم مقدس تهران تشییع و در گورستان ارامنه تهران به خاک سپرده شد.
درس‌هایی از زندگی آلینوش طریان، مادر نجوم ایران
آلینوش طریان، بانوی ارمنی – ایرانی، که به عنوان مادر نجوم ایران شناخته می‌شود، زندگی پرفراز و نشیبی داشت که سرشار از درس‌های آموزنده برای نسل‌های آینده است. در این متن کوتاه، به چند نمونه از این درس‌ها اشاره می‌کنیم:
- پشتکار و اراده: آلینوش طریان در دوره‌ای زندگی می‌کرد که زنان در ایران با محدودیت‌های بسیاری روبرو بودند. با وجود این، او با پشتکار و اراده‌ای قوی، مسیر دشوار تحصیل در رشته نجوم را دنبال کرد و به یکی از برجسته‌ترین دانشمندان این رشته در ایران تبدیل شد.
- عشق به علم: عشق و علاقه آلینوش طریان به علم نجوم، او را به تلاش و کوشش مداوم در این زمینه وامی‌داشت. او حتی در دوران پیری نیز از مطالعه و تحقیق در این زمینه دست نکشید و تا پایان عمر به دنبال کشف حقایق جدید در دنیای شگفت‌انگیز نجوم بود.
- تعهد به آموزش: آلینوش طریان علاوه بر فعالیت‌های علمی، تعهدی عمیق به آموزش نسل‌های آینده داشت. او سال‌ها به تدریس نجوم در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی پرداخت و دانش و تجربه خود را با دانشجویان و علاقه‌مندان به اشتراک گذاشت.
- ترویج علم: آلینوش طریان در زمینه ترویج علم نجوم در ایران نیز نقش بسزایی داشت. او با نگارش کتاب‌ها و مقالات متعدد، برگزاری سمینارها، و حضور فعال در رسانه‌ها، تلاش کرد تا علم نجوم را به عموم مردم بشناساند.
- الهام‌بخش زنان: آلینوش طریان به عنوان یک زن موفق در رشته‌ای که به طور سنتی مردانه تلقی می‌شود، الهام‌بخش بسیاری از زنان ایرانی برای دنبال کردن آرزوهای خود و ورود به عرصه‌های علمی و اجتماعی بود.
زندگی آلینوش طریان سرشار از درس‌های آموزنده برای نسل‌های آینده است. پشتکار، اراده، عشق به علم، تعهد به آموزش، و تلاش برای ترویج علم، از جمله ویژگی‌های بارز این بانوی دانشمند بود که می‌توانند الگویی برای همه ما باشند.
زندگینامه دیگر افراد موفق: اگر به مطالعه زندگینامه افراد موفق علاقه دارید توصیه می‌کنیم مقالات میشل اوباما، شجاع الدین شفا و الیف شافاک را در رسانۀ دانشگاه کسب و کار بخوانید.
کلام آخر
خیلی خوشحالیم که تا انتهای این مقاله تیم دانشگاه کسب و کار را همراهی کردید. در این مقاله به بررسی زندگی آلینوش طریان بانویی که با لقب مادر نجوم و بانوی اختر فیزیک ایران شهرت دارد پرداختیم.
بانو طریان در آبان ماه سال 1299 در میان خانواده‌ای ارمنی چشمان خود را به جهان گشود. پدر و مادر ایشان انسان‌هایی تحصیل کرده و فرهیخته بودند. مادر ایشان در رشته ادبیات از کشور سوئیس فارغ‌التحصیل شده بودند و پدرشان نیز مترجم، بازیگر و شاعر بودند. آلینوش پس از گذراندن دوران دبیرستان رشته فیزیک را برای ادامه تحصیل خود انتخاب کردند و وارد دانشگاه تهران شدند.
بانو طریان که همیشه با باور این که تحصیل کردن برای زنان مناسب نیست مخالف بودند و با آن مبارزه می‌کردند، با رسیدن به موفقیت‌های درخشان علمی خدمت‌های بزرگی به کشورمان ایران کردند.
آیا مستند سوی خورشید را دیده‌اید؟ کدام بخش از زندگی بانو آلینوش طریان برای شما الهام بخش بود؟
منبع: Wikipedia
سلام و سپاس بابت معرفی این بانوی افتخار آفرین کشور عزیزمون
روح این دانشمند وطن دوست شاد
من خیلی دنبال این مستندی که گفتید گشتم ولی فقط قسمت های کوتاهی از اون رو پیدا کردم
شما لینکی که به صورت کامل مستند رو نشون بده دارید در اختیارم بذارید ؟
ممنون میشم برام ایمیل کنید
درود به شما فاطمه عزیز
خواهش میکنم، خوشحالم که مطلب مورد توجه شما قرار گرفته
متاسفانه لینکی از این مستند نداریم