ولادیمیر ناباکوف شاعر، نویسنده و منتقد مشهور روسی آمریکایی بود. او که در حدود سالهای 1899 تا 1977 میزیست یکی از تحسین شدهترین رمان نویسان عصر خودش بود. به عنوان معروفترین رمان او میتوانیم به اثر لولیتا اشاره کنیم. اثری که به دلیل توصیفات دراماتیک و طرحهای دقیق ساختار یافتهاش بسیار مورد توجه قرار گرفت.
در این مقاله از دانشگاه کسب و کار تصمیم داریم به بررسی مختصر بیوگرافی ولادیمیر ناباکوف این شاعر و نویسنده روسی تبار آمریکایی بپردازیم و چندین جمله انگیزشی کوتاه و نقل قول معروف از او را بیان کنیم. پس ادامه این مطلب از دانشگاه کسب و کار را از دست ندهید.
کودکی و خانواده ولادیمیر ناباکوف
ولادیمیر ولادیمیرویچ ناباکوف در ۲۳ آوریل ۱۸۹۹ در خانوادهای ثروتمند و برجسته در شهر سن پترزبورگ روسیه به دنیا آمد. او یکی از پنج فرزند خانوادهای بود که به علم و فرهنگ اهمیت بسیاری میدادند. پدرش، ولادیمیر دمیتریویچ ناباکوف، یکی از اعضای برجسته دولت و سیاستمداری تأثیرگذار در روسیه بود.
ناباکوف در دوران کودکی در محیطی آموزشی و فرهنگی غنی رشد کرد. او تحت آموزش معلمین خصوصی قرار داشت و از همان ابتدا در زمینههای مختلفی مانند شطرنج، ریاضیات و ورزشهایی نظیر فوتبال و بوکس آموزش دید. نکته جالب درباره او این است که زبان انگلیسی را پیش از زبان روسی، که زبان مادریاش بود، بهطور رسمی یاد گرفت. این توانایی باعث شد که بعدها در زندگی حرفهای خود به یکی از بزرگترین نویسندگان نثر ادبی انگلیسی تبدیل شود.
یکی از جنبههای خاص دوران کودکی ناباکوف، علاقه شدید او به پروانهها بود. این علاقه از سنین پایین در او شکل گرفت و تا پایان عمر ادامه یافت. ولادیمیر ناباکوف در جوانی به مطالعه و جمعآوری پروانهها پرداخت و بعدها به عنوان یک حشرهشناس برجسته شناخته شد.
جوانی و تحصیلات ولادیمیر ناباکوف
با وقوع انقلاب روسیه در سال ۱۹۱۷، خانواده ناباکوف ثروت و زمینهای خود را از دست دادند و مجبور به ترک روسیه شدند. آنها ابتدا به کریمه و سپس به لندن مهاجرت کردند. این مهاجرت نقطه عطفی در زندگی ناباکوف بود، چرا که او را با جهان غرب و فرهنگهای جدید آشنا کرد.
در سال ۱۹۱۹، ولادیمیر ناباکوف وارد دانشگاه کمبریج شد و در رشته ادبیات فرانسوی و روسی به تحصیل پرداخت.
او در دوران دانشگاه، علاقه خود به ادبیات و شعر را گسترش داد و همزمان به فعالیتهای علمی و فرهنگی مشغول شد. ناباکوف در سال ۱۹۲۲ از دانشگاه کمبریج فارغالتحصیل شد و به خانوادهاش که حالا در برلین اقامت داشتند، پیوست.

شروع حرفه نویسندگی و زندگی در برلین
پس از فارغالتحصیلی از دانشگاه کمبریج، ولادیمیر ناباکوف در سال ۱۹۲۲ به برلین مهاجرت کرد و در آنجا زندگی حرفهای خود را آغاز نمود. او در ابتدا از طریق تدریس بوکس، تنیس و زبان برای تأمین هزینههای زندگی کسب درآمد میکرد. اما خیلی زود به علاقه اصلی خود، یعنی نوشتن روی آورد و با نام مستعار برای روزنامههای روسیزبان در برلین، پاریس و دیگر شهرها مقاله، شعر و داستان کوتاه نوشت.
این دوران برای ناباکوف فرصتی بود تا مهارتهای نویسندگی خود را گسترش دهد. او به ترجمه آثار ادبی مختلف به زبان روسی پرداخت و در کنار آن نمایشنامه، نقد ادبی و رمان خلق کرد. در سال ۱۹۲۵، ناباکوف با ورا اسلونیم ازدواج کرد، زنی که نقش مهمی در زندگی شخصی و حرفهای او داشت. این زوج صاحب یک پسر به نام دیمیتری شدند که بعدها به یک خواننده اپرا تبدیل شد. زندگی خانوادگی ناباکوف، بهویژه حمایتهای ورا، تأثیر زیادی بر آثار او داشت و به گفته خودش، ورا نه تنها شریک زندگی بلکه اولین خواننده و منتقد آثارش بود.
مهاجرت به آمریکا و ترکیب علم و هنر
در سال ۱۹۴۰، ولادیمیر ناباکوف به ایالاتمتحده مهاجرت کرد و در دانشگاههای استنفورد و ولزلی به تدریس زبان و ادبیات پرداخت. او در این دوران به عنوان استاد ادبیات، دانشجویان بسیاری را با آثار کلاسیک روسی و انگلیسی آشنا کرد.
علاوه بر تدریس، ناباکوف در موزه جانورشناسی دانشگاه هاروارد به تحقیق در زمینه حشرهشناسی پرداخت و موفق شد چندین گونه جدید پروانه را کشف و ثبت کند. این فعالیتها نشاندهنده علاقه او به ترکیب علم و هنر بود. ناباکوف معتقد بود که این دو زمینه میتوانند مکمل یکدیگر باشند و جلوهای از زیبایی و خلاقیت در جهان ارائه دهند.
لولیتا: نقطه عطف زندگی حرفهای
در سال ۱۹۵۵، ناباکوف رمان جنجالی و مشهور خود، لولیتا را در پاریس منتشر کرد. این داستان غمانگیز و طنزآمیز درباره عشق یک استاد میانسال به دختری ۱۲ ساله، توجه بسیاری را جلب کرد. نسخه آمریکایی کتاب که در ۱۹۵۸ منتشر شد، با وجود توقیف در برخی کتابخانهها، به یکی از پرفروشترین و محبوبترین کتابهای دهه تبدیل شد.
در سال ۱۹۶۲، ناباکوف فیلمنامهای برای نسخه سینمایی این اثر نوشت. موفقیت مالی لولیتا به او این امکان را داد که تدریس را کنار بگذارد و خود را تماموقت وقف نویسندگی کند.
زندگینامه دیگر افراد موفق: اگر به مطالعه زندگینامه افراد موفق علاقه دارید توصیه میکنیم مقالات استیو هاروی، جامی و زندگی نامه حضرت محمد را در رسانۀ دانشگاه کسب و کار بخوانید.
سالهای پایانی زندگی ولادیمیر ناباکوف
ناباکوف سالهای آخر عمر خود را در اروپا در کنار همسرش ورا گذراند. پس از موفقیت رمان لولیتا او امریکا را ترک کرد و در سال 1961 به سوئیس نقل مکان کرد. او در برخی از مصاحبههایش گفته بود که دوباره به امریکا بازمیگردد؛ اما هیچ گاه این کار نکرد. او سالهای پایانی زندگیاش را در اروپا ماند تا نزدیک خانواده و پسرش دیمیتری که در ایتالیا زندگی میکرد باشد.
ناباکوف در سال 1977 به دلیل بیماری برونشیت در بیمارستان بستری شد و در دوم ژانویه همان سال بر اثر یک بیماری ویروسی ناشناس درگذشت. او تمایلی نداشت که پس از مرگش اثری از او منتشر شود؛ اما به این خواستهی او توجه نشد و برخی از رمانهای ناتمام و سخنرانیهای او پس از مرگش منتشر شدد.
لیست کامل آثار ولادیمیر ناباکوف
ولادیمیر ناباکوف آثار متعددی در قالب رمان، داستان کوتاه، شعر، نمایشنامه و آثار غیرداستانی خلق کرده است. در زیر لیستی از آثار او آمده است:
رمانها
- ماشنکا (Mary) – 1926
- شاه، بیبی، سرباز (King, Queen, Knave) – 1928
- دفاع لوژین (The Luzhin Defense) – 1930
- چشم (The Eye) – 1930
- دعوت به مراسم گردنزنی (Invitation to a Beheading) – 1935
- خنده در تاریکی (Laughter in the Dark) – 1936
- ناامیدی (Despair) – 1936
- نبوغ (The Gift) – 1938
- زندگی واقعی سباستین نایت (The Real Life of Sebastian Knight) – 1941
- خم شوم (Bend Sinister) – 1947
- لولیتا (Lolita) – 1955
- پنین (Pnin) – 1957
- آتش کمفروغ (Pale Fire) – 1962
- آدا یا اشتیاق (Ada or Ardor: A Family Chronicle) – 1969
- نگاه کن به هارواردها (Look at the Harlequins!) – 1974
مجموعه داستانهای کوتاه
- بازگشت چورب (The Return of Chorb)
- سرزمین دروغین (Terra Incognita)
- زنگ در (The Doorbell)
آثار غیرداستانی و سخنرانیها
- سخنرانیهایی درباره ادبیات روسی (Lectures on Russian Literature)
- سخنرانیهایی درباره ادبیات اروپایی (Lectures on Literature)
- حرف بزن، خاطره (Speak, Memory)
آشنایی با برخی آثار مهم
لولیتا (Lolita) – 1955
مشهورترین اثر ناباکوف که داستان عشق بیمارگونه یک استاد میانسال به دختری ۱۲ ساله را روایت میکند. این کتاب با وجود جنجالهای فراوان به یکی از کلاسیکهای ادبیات جهان تبدیل شد و ناباکوف را به شهرت جهانی رساند.
پنین (Pnin) – 1957
این رمان داستان زندگی یک استاد مهاجر روسی در آمریکا را روایت میکند که با طنز و ظرافت، مسائل مهاجرت و هویت فرهنگی را به تصویر میکشد.

آتش کمفروغ (Pale Fire) – 1962
رمانی نوآورانه که به شکل یک شعر بلند همراه با توضیحات تفسیری نوشته شده است. این کتاب به دلیل ساختار منحصربهفرد و بازیهای زبانی ناباکوف بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
ماشنکا (Mary) – 1926
اولین رمان ناباکوف که داستان عشقی نوستالژیک در روسیه پیش از انقلاب را روایت میکند.
دعوت به مراسم گردنزنی (Invitation to a Beheading) – 1935
رمانی فلسفی و تأثیرگذار که دنیایی سورئال و دیستوپیایی را به تصویر میکشد. این اثر یکی از برجستهترین کارهای ناباکوف در دوره نویسندگی به زبان روسی است.
زندگی واقعی سباستین نایت (The Real Life of Sebastian Knight) – 1941
اولین رمان ناباکوف به زبان انگلیسی که داستان جستوجوی برادر ناتنی یک نویسنده برای یافتن حقیقت درباره زندگی او را روایت میکند.
زندگینامه دیگر افراد موفق: اگر به مطالعه زندگینامه افراد موفق علاقه دارید توصیه میکنیم مقالات بابک بختیاری، گالیله، فردوسی، شیخ بهایی و جف بزوس را در رسانۀ دانشگاه کسب و کار بخوانید.
نکات جالب و کمتر شناختهشده درباره ناباکوف
۱. علاقه شدید به پروانهها
ناباکوف علاوه بر نویسندگی، یک حشرهشناس برجسته بود و علاقه خاصی به پروانهها داشت. دریاسالار سرخ، گونهای از پروانهها، مورد علاقه او بود که در آثارش نیز بازتاب یافته است. او از بیدها بهعنوان نمادی ادبی استفاده میکرد و آنها را در صحنههای پایانی داستانهایش به تصویر میکشید. بیدها معمولاً نشاندهنده مرگ جسمانی و تولد روحانی پس از آن هستند. ناباکوف معتقد بود نقشهای چشممانند روی بالهای بیدها، نمادی از قلمروهای متعالی و روزنهای به جهان دیگر است.
۲. اضطراب در سخنرانیها
با وجود اعتمادبهنفس در نویسندگی، ناباکوف در سخنرانیهای عمومی بسیار مضطرب بود. او در کتاب عقیده راسخ مینویسد:
“من همانند یک نابغه واقعی فکر میکنم، اما هنگام سخنرانی مانند یک بچه صحبت میکنم.”
این اضطراب باعث شد ناباکوف از سخنرانیهای بداهه اجتناب کند و همیشه پاسخها را از قبل آماده کند. او نگران بود که حرفهایش سطحی یا غیرحرفهای به نظر برسند، بنابراین ترجیح میداد همهچیز از پیش نوشته شده باشد.
نقل قولهایی از ناباکوف
تنهایی به عنوان یک موقعیت، قابل اصلاح است؛ اما به عنوان یک حالت روحی، بیماریای گاهی لاعلاج است.
شباهتها سایه تفاوتها هستند. افراد اصولاً شباهتهای متفاوت و تفاوتهای مشابه را میبینند.
زندگی فقط یک تکه نور کوچک است میان دو تاریکی ابدی.
این عشق در نگاه اول بود، در آخرین نگاه، در همیشه و همیشه.
هیچ چیز به اندازهی یک عطر از گذشته نمیتواند آن را زنده کند.
اینکه بدانید برای قبل از خواب خود چیز خوبی برای خواندن دارید، یکی از لذتبخشترین احساسات بشری است.
کلمات بدون تجربه بیمعنی هستند.
تخیل ما در حال پرواز است و ما تنها سایهی آن بر روی زمین هستیم.
یک نویسندهی خوب این سه رکن اصلی را با یکدیگر ترکیب میکند: داستاننویسی، تعلیم و افسونگری؛ اما این افسونگری است که در او غالب است و او را به یک نویسنده تبدیل میکند.
شاید روزی، در جایی، در زمانی که خوشبختتر بودیم دوباره یکدیگر را ملاقات کردیم.
زندگینامه دیگر افراد موفق: اگر به مطالعه زندگینامه افراد موفق علاقه دارید توصیه میکنیم مقالات الکس فرگوسن، امیرکبیر، ریچل هالیس، توماس ادیسون، والت دیزنی و آلن دوباتن را در رسانۀ دانشگاه کسب و کار بخوانید.
تنها عدد واقعی عدد یک است، بقیه اعداد تنها تکرار هستند.
اندیشیدن به زیبایی، چه یک غروب رنگارنگ و منحصر به فرد، چه یک چهرهی درخشان یا یک اثر هنری باعث میشود تا ما ناخواسته نگاهی به گذشته شخصی خودمان بیندازیم و با این نگاه، خود و وجود درونیمان را با زیبایی دستنیافتنی که بر ما آشکار میشود، کشف کنیم.
تنها یک مدرسه برای ادبیات وجود دارد، مدرسهی استعداد.
ادبیات و پروانهها دو مورد از شیرینترین علایق انسانی هستند.
من فکر میکنم همه چیز در رابطه با مسئلهی عشق است. اینکه هر چه یک خاطره را بیشتر دوست داشته باشی، قویتر و غریبتر میشود.
زندگینامه دیگر افراد موفق: اگر به مطالعه زندگینامه افراد موفق علاقه دارید توصیه میکنیم مقالات مولانا جلال الدین بلخی، ولادیمیر پوتین و کارلوس کاستاندا را در رسانۀ دانشگاه کسب و کار بخوانید.
کلام پایانی
در این مقاله از دانشگاه کسب و کار به بررسی جنبههایی از زندگی شخصی و حرفهای ولادیمیر ناباکوف، نویسنده، شاعر، مترجم و منتقد روسی-آمریکایی پرداختیم. ناباکوف نویسندهای بود که با وجود ریشههای روسیاش، توانست به یکی از برجستهترین نویسندگان نثر انگلیسی تبدیل شود و آثار ماندگاری خلق کند.
ناباکوف علاوه بر مهارت در ادبیات، با علاقهاش به پروانهها و ترکیب علم و هنر، چهرهای منحصربهفرد در دنیای ادبیات و علم بود. از آثار برجستهاش مانند لولیتا، پنین و آتش کمفروغ تا فعالیتهای علمی او، همه نشاندهنده ذهن خلاق و چندوجهی ناباکوف هستند.
امیدواریم که این مقاله از دانشگاه کسب و کار برای شما مفید بوده باشد و اطلاعات ارزشمندی درباره ناباکوف در اختیارتان قرار داده باشد. شما کدام یک از آثار ناباکوف را خواندهاید و کدام یک از جنبههای زندگی او برای شما جالبتر است؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید!
منبع: Wikipedia