پیشرفت و ترقی، مسئله‌ای است که همهی ما خواهان آن هستیم. ما دوست داریم در هر مرحله از زندگی بهتر باشیم. پیشرفت می‌تواند در زمینه‌های مختلفی نظیر تحصیل، روابط عاطفی، اخلاق، شغل و درآمد باشد. در جوامعی که مردم آن در تمام زمینه‌ها، پیشرفت داشته باشند و به سمت جلو حرکت کنند، سیاست، علم و اقتصاد نیز پیشرفت خواهد کرد.
اما معنای پیشرفت و ترقی چیست و ما از چه راه‌هایی می‌توانیم به آن دست یابیم؟ در این مقاله از دانشگاه کسب و کار، به بررسی این موضوع و ارائه‌ی راهکارهایی در جهت رشد و ترقی خواهیم پرداخت.
منظور از پیشرفت چیست؟
هرگاه در زمینه‌های مختلف زندگی مانند درس، کار، روابط اجتماعی، تحصیل و… بهتر از روزهای گذشته باشیم، می‌توانیم بگوییم پیشرفت کرده‌ایم. پیشرفت به معنای رشد و بهترشدن سطح فعالیت‌های ما با تمرین و گذشت زمان است.
این موضوع اهمیت ویژه‌ای در زندگی دارد؛ چرا که بدون آن دچار سکون و روزمرگی می‌شویم و کم‌کم انگیزه و امید خود را از دست می‌دهیم. محققان و روانشناسان راهکارهای متعددی برای تحقق پیشرفت در زندگی کشف کرده‌اند که انجام آن‌ها ما را به موفقیت می‌رساند. ما در ادامه به ذکر این روش‌ها و شرح آن می‌پردازیم؛
راهکارهای ساده اما کاربردی تحقق پیشرفت در زندگی
1. اهداف و دلایل خود را دریابید
لازم است برنامه مشخصی از اهداف کوتاه مدت و بلندمدت خود تهیه کنید. این برنامه کمک می‌کند تا هوشمندانه حرکت کنید و اعمال و رفتار خود را برای تحقق آن سازماندهی کنید. برنامه‌ی خود را به ترتیب از اهداف مهم و ضروری تا اهداف بلندمدت و غیرضروری تنظیم کنید.
سپس به دلایل خود برای رسیدن به آن‌ها فکر کنید؛ مثلا چرا می‌خواهید در این رشته دانشگاهی تحصیل کنید؟ چرا بیشتر کار می‌کنید تا پس انداز بیشتری داشته باشید؟ برای چه کتاب می‌خوانید و به افزایش سطح دانش خود علاقه دارید؟ پاسخی که به این سوالات می‌دهید، علاوه بر روشن کردن مسیر، انگیزه و امیدواری شما را نیز افزایش می‌دهد.
2. به اهداف قابل دسترس و ملموس فکر کنید
یکی از دلایلی که می‌تواند پیشرفت و موفقیت ما را در مسیر زندگی عقب بیاندازد، تعیین اهداف نادرست است. مثلا فرض کنید فردی که هیچ پول و یا شغل ثابتی ندارد هدفی طراحی می‌کند که تا دو ماه آینده خانه بخرد! مسلم است که چنین برنامه‌ای هرگز به نتیجه نخواهد رسید.
بنابراین باید بر اساس امکانات، درآمد و شرایط زندگی فردی و اجتماعی خود برنامه ریزی کنید و سپس کارهای لازم را برای رسیدن به آن انجام دهید. به طور مثال دانش‌آموزی که در درس ریاضی و فیزیک ضعیف است، تصمیم می‌گیرد روزانه ساعات معینی را تمرین کند و از معلمان خود کمک بگیرد. مطمئنا او پس از مدتی می‌تواند پیشرفت خود را در درس‌ها و نمرات امتحانی‌اش مشاهده کند.
3. مسئولیت اعمال خود را بپذیرید
توانایی ما برای پیشرفت کردن با توانایی قبول مسئولیت‌ها و خطاها رابطه مستقیمی دارد. به این فکر کنید که هر انسانی بارها در زندگی خود دچار خطا و اشتباه می‌شود و مسلما فرد بی‌اشتباهی وجود ندارد. بنابراین مسئولیت اعمال خود را قبول کنید؛ اگر نمره کمی گرفته‌اید یا در کسب و کار خود شکست خورده‌اید ایرادی ندارد.
دوباره تلاش کنید و از اشتباه و شکست‌های مجدد ناراحت نشوید. زندگی مجموعه‌ای از موفقیت‌ها و ناامیدی‌هاست. مسئولیت کارهای خود را قبول کنید و تغییرات و برنامه‌های جدیدی برای زندگی خود ایجاد کنید.
مقالات مرتبط در حوزه توسعه فردی: برای افزایش آگاهی خودتان در زمینه موفقیت و توسعه فردی توصیه می‌کنیم مقالات ویژگی افراد درونگرا، تست شخصیت شناسی و برنامه ریزی روزانه را در رسانۀ دانشگاه کسب‌وکار مطالعه کنید.
4. ناامنی‌های مسیر پیشرفت را مشخص کنید
در زندگی همهی ما ناامنی‌هایی وجود دارد که می‌تواند ما را از مسیر درست زندگی دور کرده و به سکون و ناامیدی بکشاند. یکی از این موارد می‌تواند خانواده سمی باشد که با تخریب اعتماد به نفس و تحقیر فرزندان خود، بیماری‌های روانی متعددی برایشان ایجاد کند یا دوستانی که به تنبلی عادت کرده‌اند و با حسادت‌های خود مانع پیشرفت و موفقیت دوستانشان می‌شوند.
برای مقابله با این ناامنی‌ها، ابتدا لیستی از آن‌ها را تهیه کنید. سپس اگر قابلیت حذف شدن یا اصلاح دارند، برای انجام آن اقدام کرده و مدتی را برای تحقق آن صرف کنید: از دوستانتان فاصله بگیرید، محل کار خود را تغییر دهید و با خانواده صحبت کنید.
5. از تغییرات نترسید
معمولا تغییر و تحول در زندگی با موفقیت همراه است. ممکن است در ابتدای مسیر، ناشناخته بودن راه یا ترس از تغغیر مانع شما شود؛ اما باور داشته باشید که اگر برای پیشرفت خود تغییری ایجاد نکنید، نمی‌توانید به آن دست یابید. ابتدا از تغییرات کوچک شروع کنید؛ مثلا صبح‌ها یک ساعت زودتر بیدار شوید، روزی ده صفحه کتاب بخوانید یا در کلاس‌های مهارت‌ورزی شرکت کنید. این فعالیت‌های کوچک، با گذشت زمان پیشرفت‌های بزرگی در زندگیتان ایجاد خواهد کرد.
6. لزوم ثبت پیشرفت‌های کوچک
عده بسیاری از مردم عقیده دارند که موفقیت و پیشرفت حتما باید بزرگ و تاثیرگذار باشد تا قابلیت تشویق را داشته باشند. اما پیشرفت‌های بزرگ از مجموع قدم‌های کوچک اما مداوم تشکیل می‌شوند. دفتری تهیه کنید و فعالیت‌های روزمره و نتایج جزئی آن را ثبت کنید؛ یادگیری یک مهارت، حفظ چند لغت زبان، مطالعه کتاب، کمک به افراد نیازمند و… .
7. رابطه‌ی عادت‌ها و پیشرفت
یکی از مواردی که تاثیر زیادی در مسیر موفقیت دارد، عادت‌ها و فعالیت‌های روزمره‌ی مثبت است. حقیقت این است که فعالیت‌های کوچکی که هر روز انجام می‌دهیم، می‌توانند نتایج فوق‌العاده‌ای در آینده داشته باشند.
مثلا سحرخیزی و بیش از حد نخوابیدن کمک می‌کند تا به تمام کارهای روزانه خود برسیم و با مسائلی چون کمبود وقت و بی‌برنامگی مواجه نشویم. یا اگر روزانه 10 صفحه کتاب بخوانیم، می‌توانیم هر ماه یک کتاب 300 صفحه‌ای و هر سال 12 کتاب مطالعه کنیم. بنابراین عادت‌های مثبتی در زندگی ایجاد و تلاش کنید تا هر روز به آن‌ها عمل کنید و از نتایج بزرگ آن در آینده بهره‌مند شوید.
8. مثبت نگری و دوری از افکار منفی
دیدگاه مثبت به این معناست که همیشه نسبت به خود، اهداف و اتفاق‌ها خوش‌بین باشید. این ویژگی تاثیر زیادی در موفقیت و پیشرفت در زندگی دارد. مثبت‌نگری یک ویژگی ذهنی است که به جای تمرکز بر شکست‌ها و سختی‌های مسیر، به فرصت‌ها می‌اندیشد و حتی با وجود مشکلات متعدد، عقب‌نشینی نمی‌کند.
تحقیقات نشان داده است که افکار مثبت می‌تواند استرس و اضطراب را برطرف کند و امیدواری فرد را افزایش دهد. منفی نگری را کنار بگذارید و به موفقیت‌ها و توانایی‌های گذشته و حال خود فکر کنید.
9. تغذیه و خواب مناسب
تغذیه سالم برای ذهن و جسم انسان ضروری است. اگر کمتر از غذاهای آماده و مضر استفاده کنید، علاوه بر اینکه از سلامتی و تمرکز بیشتری در روز بهره‌مند می‌شوید، از خطر ابتلا به بیماری‌های صعب‌العلاج در دراز مدت نیز در امان می‌مانید.
به جای آن سعی کنید بیشتر از خوراکی‌های مغذی و سرشار از ویتامین، مانند میوه و سبزیجات، آجیل، لبنیات، گوشت‌های پروتئینی و دمنوش‌های گیاهی استفاده کنید. علاوه بر این، در ساعات مناسب شب بخوابید تا در طول روز خسته و کسل نباشید و جسم و روحتان فرصت ریکاوری و بازیابی را داشته باشد.
10. دوست داشتن خود و دیگران
قبل از اینکه به دیگران عشق بورزید، تلاش کنید خودتان را دوست داشته باشید. این مهم‌ترین و شاید سخت‌ترین کاری است که باید انجام دهید. دوست‌داشتن خود با خودخواهی متفاوت است و معنای آن این است که خودتان را با تمام نواقص و خوبی‌ها بپذیرید، با مهربانی با جسم و روحتان برخورد کنید و برای رشد و پیشرفت خود تلاش کنید.
افرادی که این ویژگی را ندارند اعتماد به نفس کمتری دارند و در عین حال به تخریب خود در مقابل دیگران می‌پردازند. پس از اینکه این مهارت را تقویت کردید، روابطتان را با دیگران اصلاح کنید و سعی کنید همه را بدون انتظار و توقع دوست بدارید.
11. دوری از کمال‌گرایی
کمال گرایی یکی از عادات خوب اما مضری است که می‌تواند مسیر پیشرفت را سخت و زمان‌بر کند. کمال‌گرایی به این معناست که فرد از خود انتظارات بالایی داشته باشد و همیشه خواهان بهترین فعالیت‌ها و نتایج‌های آن در زندگی باشد. فردی که به این ویژگی دچار است، باید برای انجام کارهای خود در بهترین حالت و بهترین شرایط باشد وگرنه احساس عذاب وجدان مانع از انجام کار می‌شود.
مثلا برای اینکه بتواند کتاب بخواند باید شرایطی چون تمرکز کامل، خواب کافی، سکوت مطلق، نبود مشکل و مسئله در زندگی، مکانی خاص و… برقرار باشد و اگر این اوضاع نباشد ممکن است ساعت‌ها و روزها طول بکشد تا یک صفحه کتاب بخواند و حتی پس از مدتی قید خواندن آن بزند.
مقالات مرتبط در حوزه توسعه فردی: برای افزایش آگاهی خودتان در زمینه موفقیت و توسعه فردی توصیه می‌کنیم مقالات مشاوره روانشناسی آنلاین، تست استعداد یابی و صمیمیت را در رسانۀ دانشگاه کسب‌وکار مطالعه کنید.
راهکارهایی برای پیشرفت در زمینه‌های مختلف
پیشرفت تحصیلی
یکی از اهدافی که هر فرد محصل یا خانواده او دارد، این است که به پیشرفت تحصیلی دست یابد و بتواند هر روز موفق‌تر از گذشته باشد. این هدف، زمانی تحقق می‌یابد که دانش‌آموز یا دانشجو برنامه روزانه‌ای بنویسد و به آن عمل کند. پیشرفت‌های تحصیلی موجب موفقیت‌های آینده می‌شوند و چه بسا افرادی بتوانند با نمرات و دانش بالای خود به مشاغل مهمی در کشور دست یابند. اگر قصد دارید به این هدف دست یابید، ما چند راهکار برای شما داریم:
←برنامه ریزی روزانه و پیگیری آن در طول هفته
←کمک گرفتن از استاد و معلم
←مراجعه به مشاوره برای رفع مشکلات و تعیین اهداف
←مطالعه و تمرین مداوم
←بررسی روند پیشرفت و مطالعه در بازه‌های زمانی
پیشرفت در کسب و کار
مسلما تمام افرادی که مشاغل شخصی یا گروهی دارند، علاقه دارند به موفقیت و پیشرفت در زمینه‌های کاری خود دست یابند. راهکارهای فراوانی برای مسائل کسب و کار وجود دارد؛ اما مهم‌ترین آن‌ها استفاده از نیروهای متخصص و مطابقت مشاغل با نیازهای جامعه است. کسب و کارهایی به موفقیت می‌رسند که نیازهای روز مردم را بشناسند و برای رفع آن‌ها راه حل‌هایی ارائه کنند. علاوه بر آن، توجه به این نکات نیز شما را به پیشرفت در کسب و کار می‌رساند:
←توجه به نقاط ضعف و قوت در کسب و کار
←لزوم فعالیت و تلاش‌های مداوم و روزمره
←تولید محتوای هوشمند
←استفاده از شبکه‌های اجتماعی
←تبلیغات جذاب و جدید
←مشورت با افراد با تجربه
←مطالعه‌ی کتاب‌های کاربردی در حوزه کسب و کار
←توجه به کار تیمی و داشتن گروهی متخصص و کوشا
برای اطلاعات بیشتر بخوانید: مقاله‌ی چگونه یک کسب و کار اینترنتی موفق داشته باشیم؟
پیشرفت در روابط اجتماعی
یکی از توانایی مهم و کاربردی انسان، برقراری روابط اجتماعی است. معمولا افرادی که بیش از دیگران از این توانایی برخوردار هستند، به موفقیت‌ها و موقعیت‌های اجتماعی بالاتری می‌رسند. اصل اول در توانایی برقراری روابط اجتماعی، ایجاد حس صمیمیت و دوستی در فرد مقابل است. این ویژگی حتی در حوزه کسب و کار نیز تاثیرگذار است و موجب می‌شود که کم‌کم افراد بیشتری به شما مراجعه کرده و فعالیت‌هایتان را رونق ببخشند.لبخند زدن هنگام صحبت با دیگران، گفتن سخنان مثبت، توجه به خصوصیات طرف مقابل و درک آن‌ها، خوب گوش دادن و مهربانی می‌تواند موجب پیشرفت شما در روابط اجتماعی شود. اگر این موارد کمکی به رفع مشکل شما در این حوزه نمی‌کند، پیشنهاد ما مراجعه به مشاور یا شرکت در کلاس‌های سخنوری و افزایش اعتماد به نفس است.
پیشرفت در جوامع
اکنون که با پیشرفت در حوزه‌های فردی آشنا شدیم، به مبحث دیگری می‌پردازیم که در مقیاس بزرگتری قرار دارد: پیشرفت در جامعه. از گذشته‌های دور که دنیا با این وسعت و تعدد کشورها نبود، رهبران و سران قبایل علاقه‌مند بودند که در رقابت با سایر قبیله‌ها موفق‌تر و پیشرفته‌تر باشند.
این ویژگی همچنان نیز در میان جوامع وجود دارد. تمام کشورها تلاش می‌کنند با نیروهای متخصص خود در حوزه‌های مختلفی مانند نظامی، علمی، ادبیات، هنر، نجوم و… پیشرفت کنند و از سایر جوامع پیشی بگیرند.
اما چه عواملی موجب رسیدن آن‌ها به این هدف می‌شود؟ ما در ادامه‌ی این مقاله از دانشگاه کسب و کار به شرح آن‌ها می‌پردازیم؛
اتحاد و همبستگی در مسیر پیشرفت
هر گروه کوچک و بزرگی برای رسیدن به موفقیت و ثروت، باید اتحاد داشته باشد؛ یعنی تمام افراد آن از کوچک تا بزرگ برای تحقق اهداف تلاش کنند و خللی در روند کار ایجاد نکنند.
در تاریخ نمونه‌های متعددی از حکومت‌ها یا ارتش‌های نظامی وجود دارد که پس از چند پاره شدن و بروز عقاید مخالف، به شکست و نابودی کشیده شدند. در اکثر موارد اگر تمام اعضای گروه پشت هم باشند و برای رسیدن به اهداف تلاش کنند، به موفقیت خواهند رسید. بنابراین اولین عامل مهم برای پیشرفت یک جامعه، اتحاد و تلاش تمام افراد آن و دوری از تفرقه و دشمنی است.
مقالات مرتبط در حوزه توسعه فردی: برای افزایش آگاهی خودتان در زمینه موفقیت و توسعه فردی توصیه می‌کنیم مقالات آرامش، شکرگزاری، تست mbti و روانشناسی کودک را در رسانۀ دانشگاه کسب‌وکار مطالعه کنید.
افزایش دانش و نیروهای متخصص
علم و دانش می‌تواند هر جامعه‌ای را به پیشرفت برساند؛ به شرط اینکه از تعصب و عقاید شخصی دور بماند و قابلیت تغییر با گذشت زمان را دارا باشد. جامعه‌ی هدفمند باید برای بالارفتن سطح دانش و مهارت اعضای خود تلاش کند.
هر چه نیروی متخصص یک کشور بیشتر باشد، سطح موفقیت و پیشرفت آن بالاتر میرود. مثلا در همین ماجرای کرونا، کشورهایی چون آمریکا و چین با ساخت واکسن، علاوه بر کسب شهرت به درآمد بسیار بالایی دست یافتند و از همین طریق چرخه‌ی اقتصاد و فعالیت‌های پزشکی خود را بهبود بخشیدند.
برابری و عدالت
در اکثر رتبه‌بندی‌های جوامع پیشرفته، جوامعی که بیش از سایر کشورها برابری و عدالت را برقرار کرده باشند، در صدر قرار می‌گیرند. این برابری می‌تواند در زمینه‌های مختلفی باشد؛ مانند برابری‌های جنسیتی، توازن میزان فارغ‌التحصیلان دانشگاهی و مشاغل متناسب با آن‌ها، نبود فاصله طبقاتی بیش از حد، وجود امکانات درمانی، تحصیلی و پولی برای تمام اقشار جامعه و… .
برای تحقق این هدف و پیشرفت جوامع، سال‌ها نظریه‌پردازان به ذکر روش‌های مختلفی پرداختند و از این منظر مفاهیمی چون مارکسیسم و کمونیست را شکل دادند. هر چند این مفاهیم به موفقیت چندانی نرسیدند و حتی در طول سال‌ها خسارت‌های مالی و جانی بسیاری ایجاد کردند.
گسترش آزادی‌های فردی برای پیشرفت جوامع
هرچه یک کشور آزادی بیشتری داشته باشد و به افراد خود جرئت و فرصت سخن گفتن و انتقاد را بدهد به پیشرفت بیشتری دست خواهد یافت. شاید در نگاه اول چنین به نظر برسد که جوامع مستبد و دیکتاتوری موفق‌تر از سایر کشورها هستند؛ اما این موفقیت مانند دیواری توخالی است که هر لحظه امکان دارد فرو بریزد و متلاشی شود. مسئولان مملکت باید به تمام اصناف و اعضای جامعه آزادی بدهند تا بتوانند آزادانه انتقاد کنند و از این طریق به اصلاح کشور کمک کنند.
تسلط بر نیروهای طبیعی
یکی دیگر از موارد پیشرفت جوامع چه در گذشته و چه در حال، قدرت آن جامعه در تسلط به نیروهای طبیعی است. باید تدابیر دوراندیشانه و کاربردی‌ای برای حل بحران‌های طبیعی مانند سیل، خشکسالی و زلزله صورت بگیرد. در غیر این صورت ممکن است با کمترین حوادثی مانند زلزله، کشور در بحران قرار بگیرد و افراد زیادی جانشان را از دست بدهند.
پیشرفت‌های سمی
توجه داشته باشید که پیشرفت‌کردن اگرچه مسئله‌ای مفید و ضروری است، می‌تواند تبعاتی نیز داشته باشد. عده بسیاری پس از آن‌که به موفقیت یا پیشرفتی اندک در زندگی می‌رسند، آن را کافی می‌بینند و دیگر تلاشی برای ادامه‌ی آن نمی‌کنند. در حالی که پیشرفت در زندگی، تنها با تلاش و تداوم شکل می‌گیرد، نباید انتظارات بیش از حدی از آن داشت.
این که بتوانیم یک شبه به پیشرفت برسیم یا پس از ذره‌ای موفقیت، تا ابد موفق باشیم، دیدگاه نادرستی است. همچنین پیشرفت‌های ما در زندگی نباید باعث خودبینی و غرور نسبت به دیگران شود؛ انسان‌ها قابل مقایسه با یکدیگر نیستند و هر کسی باید خودش را تنها با خودش مقایسه کند، نه با دیگران!
مقالات مرتبط در حوزه توسعه فردی: برای افزایش آگاهی خودتان در زمینه موفقیت و توسعه فردی توصیه می‌کنیم مقالات تلاش، یادگیری، انگیزه، خلاقیت، افکار و برنامه ریزی را در رسانۀ دانشگاه کسب‌وکار مطالعه کنید.
سخن پایانی
ما در این مقاله از دانشگاه کسب و کار به شرح معنای کلی پیشرفت و انواع آن در زندگی پرداختیم. راهکارهایی که در این مقاله مطرح شد براساس چند نمونه از پژوهش‌های موفق محققان و روانشناسان سراسر دنیا بود. توجه داشته باشید که پیشرفت کردن مسئله‌ای است که خود ما باید آن را درک و دنبال کنیم.
ممکن است روش‌هایی که هر فرد برای موفقیت دارد با دیگری متفاوت باشد؛ اما کلیت‌های آن یکسان است. ما از روش‌هایی سخن گفتیم که قابلیت اجرا شدن همگانی دارند و اگر با تلاش و تداوم همراه باشند به نتیجه خواهند رسید. در پایان پذیرای نظرات ارزشمند شما در خصوص این مقاله و راهکارهای ارائه شده‌ی آن هستیم.
